Internet Nedir?

AMERİKA Birleşik Devletlerinde bir öğretmen olan David, Internet yoluyla derste kullanabileceği malzemeler edindi. Kanadalı bir baba, Rusya’daki kızıyla temasını sürdürmek için Internet’i kullandı. Loma adlı bir ev hanımı, evrenin başlangıç evreleri konusundaki bilimsel araştırmaları incelemek için Internet’ten yararlandı. Bir çiftçi, uydulardan yararlanılan yeni ekim yöntemleri hakkında bilgi edinmek için Internet’e başvurdu. Şirketler, ürün ve hizmetlerinin reklamlarını milyonlarca müşteri adayına ulaştırabilme gücü nedeniyle Internet’e bağlanıyor. Dünyanın her yerindeki insanlar bu sistemin sunduğu çok geniş haber ve bilgi hizmetleri aracılığıyla en son ulusal ve uluslararası haberleri okuyabiliyor.

Internet denilen bu ilginç bilgisayar olgusu nedir? Siz ona ihtiyaç duyuyor musunuz? Internet’i kullanmaya karar vermeden önce, bu konuda bir şeyler öğrenmek isteyebilirsiniz. Hakkındaki tüm reklam şamatasına karşın dikkatli olmak için nedenler bulunuyor, özellikle de evde çocuklar varsa.

Internet Nedir?

Her biri kendi ağını ören örümceklerle dolu bir odayı düşünün. Ağlar birbirine öylesine bağlanmıştır ki, örümcekler bu karmaşık şebekede serbestçe dolaşabilirler. İşte Internet’in basitleştirilmiş görüntüsü budur—küresel boyutta, birbirine bağlanmış çok farklı türde bilgisayar ve bilgisayar ağları topluluğu. Tıpkı bir telefonun dünyanın öbür ucunda, telefonu olan birisiyle konuşmanızı mümkün kılması gibi, Internet de bir kimsenin, bilgisayarının başına oturup dünyanın herhangi bir yerindeki başka bilgisayarlarla ve bilgisayar kullanıcılarıyla bilgi alışverişinde bulunmasını mümkün kılar.

Bazıları Internet’i bilgi süperotoyolu olarak adlandırır. Tıpkı bir yolun ülkenin farklı kısımlarına gidilebilmesini mümkün kıldığı gibi, Internet de bilginin birbirine bağlı birçok farklı bilgisayar ağı arasında akmasını mümkün kılar. Mesajın yol boyunca ulaştığı her ağ komşu ağa bağlanmak için gereken bilgiyi içerir. Son durak başka bir şehirde ya da ülkede olabilir.

Her ağ, Internet tasarımcılarınca oluşturulmuş bir dizi ortak kural sayesinde komşu ağlarla “konuşabilir.” Dünya çapında birbirine bağlı kaç ağ vardır? Bazı tahminler 30.000’den fazla olduğunu söylüyor. Son araştırmalara göre, bu ağlar dünya çapında 10.000.000’dan fazla bilgisayarı ve yaklaşık 30.000.000 kullanıcıyı birbirine bağlıyor. Internet’e bağlanan bilgisayarların sayısının her yıl iki katına çıktığı tahmin ediliyor.

İnsanlar Internet’te ne tür bilgiler bulabilirler? Internet, tıptan fen bilimlerine ve teknolojiye kadar uzanan birçok farklı konuda, hızla büyüyen bir bilgi birikimi sunabilir. Sanat dallarında geniş bilgiler sunabildiği gibi, öğrenciler için araştırma malzemesi ve aynı zamanda hobi, eğlence, spor, alışveriş ve iş bulma imkânları konularında da bilgiler sunabilir. Internet almanaklara, sözlüklere, ansiklopedilere ve haritalara ulaşma olanakları da sunar.

Bununla birlikte, dikkate alınması gereken bazı rahatsız edici yönler de vardır. Internet’teki her şeyin sağlıklı olduğu düşünülebilir mi? Internet ne gibi hizmetler ve kaynaklar sunar? Ne tür önlemler uygundur? Sonraki makaleler bu soruları ele alacak.

[Sayfa 4’deki çerçeve/resim]

Internet’in Başlangıcı ve Tasarımı

Internet, 1960’lı yıllarda ABD Savunma bakanlığının, çok farklı yerlerdeki bilim adamları ve araştırmacıların az bulunan pahalı bilgisayarları ve bilgi dosyalarını paylaşarak birlikte çalışmalarına yardımcı olmak amacıyla yaptığı bir deney olarak başladı. Bu, koordine edilebilen bir bütün olarak hareket eden, birbirine bağlı bir dizi bilgisayar ağının oluşturulmasını gerektiriyordu.

Soğuk Savaş “bomba işlemez” bir bilgisayar ağına karşı ilgi uyandırdı. Ağın herhangi bir bölümü tahrip edilse dahi, bilgiler ayakta kalan bölümlerin yardımıyla hâlâ hedefe doğru ilerleyebilecekti. Bunun sonucu olarak ortaya çıkan Internet sisteminde, mesajların yönlendirilmesi sorumluluğu tek merkezde toplanmak yerine ağ boyunca dağıtılmıştır.

Şimdi yirmi yaşını geçmiş olan Internet’in şöhreti özellikle tarayıcıların (browser) kullanımıyla artmıştır. Tarayıcı, bir kullanıcının Internet’teki farklı yerleri “gezmesini” büyük ölçüde basitleştirip kolaylaştıran bir yazılım aracıdır.