Gıdalarınız Ne Kadar Güvenilir?
GÜNDE üç öğün yemek yiyor musunuz? Cevabınız evetse, 70 yaşına geldiğinizde 75.000’den fazla öğün yemiş olacaksınız. Bir Avrupalı için bu, başka şeylerin yanı sıra yaklaşık 10.000 yumurta, 5.000 ekmek, 100 çuval patates, 3 sığır ve 2 koyun yemek anlamına gelir. Bu kadar gıda tüketmek külfet midir? Kesinlikle hayır! “Afiyet olsun” sözünden ne kadar hoşlanırız! Bir aşçılık okulunun müdürü şu iddialı sözleri söyledi: “Gıda yaşamın en önemli kısmıdır.”
Çoğu zaman yediğimiz gıdaların güvenilir ve sağlıklı olduğunu varsayarız. Ancak, bu 75.000 öğünün sadece biri bile bazı zararlı şeyler içerse, ciddi şekilde hastalanabiliriz. Acaba yediklerimizin güvenilirliğinden emin olabilir miyiz? Günümüzde giderek daha fazla insanın bu konuda kuşkuları olduğu görülüyor. Bazı ülkelerde gıdaların güvenilirliği kaygı yaratan başlıca konulardan biri haline gelmiştir. Neden?
Kaygının Nedenleri
Gıdalarla bulaşan hastalıklar her yıl Avrupa nüfusunun yaklaşık yüzde 15’ini etkiliyor. Örneğin 1980’lerin başında, İspanya’da zehirli yemeklik yağ yaklaşık 1.000 kişinin ölümüne ve 20.000 kişinin ciddi şekilde hastalanmasına neden oldu. 1999’da yumurta, kümes hayvanı eti, peynir ve tereyağı gibi gıdalara dioksin adlı zehrin bulaşmış olabileceği söylendiğinde Belçika halkı dehşete kapıldı. Daha yakın zamanlarda, büyükbaş hayvanlar süngerimsi beyin hastalığına (deli dana hastalığı) yakalandığında Britanyalı tüketiciler de dehşete kapıldı ve ülkenin sığır eti endüstrisi büyük zarar gördü. Ardından, milyonlarca inek, koyun, domuz ve keçinin öldürülüp imha edilmesini gerektiren şap hastalığı patlak verdi.
Böyle riskler ciddi olmakla birlikte, gıdalar söz konusu olduğunda insanları kaygılandıran başka etkenler de vardır. Günümüzde gıda maddelerinin üretimi ve işlenmesi sırasında kullanılan yeni teknikler tüketicileri kaygılandırıyor. Avrupa Komisyonu 1998’de şöyle yazdı: “Gıdaların ışınlanması ve gıda ürünleriyle ilgili genetik mühendislik gibi yeni teknolojiler birçok tartışmaya neden oldu.” Böyle modern bilimsel teknikler gıdalarımızı daha iyi hale getirir mi yoksa kirletir mi? Ayrıca gıdalarımızı daha güvenilir duruma getirmek için biz ne yapabiliriz?