Gençler Soruyor

İntihar Eden Kardeşimin Acısıyla Nasıl Başa Çıkabilirim?

Duygu’nun yaşamı babasının ona şu haberi verdiği gün değişti. Babası sadece “Damla gitti” diyebilmişti. Duygu ve babası birbirlerine sarılmış, böylesine boşu boşuna yaşadıkları felaketi anlamaya çalışıyorlardı. Duygu’nun kız kardeşi intihar etmişti.a

BİR genç öldüğünde, iyi niyetli kişiler genelde gencin ana babasıyla ilgilenir. Onlar gencin kardeşine “Ana baban böyle bir acıya nasıl dayanıyor?” diye sorarlar, fakat onlar “Sen nasıl dayanıyorsun?” diye sormayı unutabilirler. Bu nedenle, bazen ölen gencin kardeşlerinden “unutulan yaslılar” olarak söz edilir.

Araştırmalar bir gencin ölümünün kardeşlerinin üzerinde derin bir yara bıraktığını gösteriyor. Dr. P. Gill White kitabında şunları yazdı: “Böyle ağır bir kayıp hayattaki kardeşlerin sağlığını, davranışını, derslerini, özgüvenlerini ve gelişimlerini olumsuz yönde etkiliyor” (Sibling Grief—Healing After the Death of a Sister or Brother).

Böyle bir durum yetişkin yaştaki gençleri de etkiliyor. Yukarıda adı geçen Duygu, kız kardeşi Damla intihar ettiğinde 22 yaşındaydı. Yaşı nispeten büyük olmasına rağmen bazen bu acı ona dayanılmaz geliyordu. O şöyle dedi: “Ana babamdan daha fazla acı çektiğimi söyleyemem, fakat sanırım onlar kadar dayanacak gücüm yoktu.”

Duygu gibi sen de kardeşini kaybettin mi? Eğer öyleyse, sen de şu sözleri yazan Davud peygamber gibi hissedebilirsin: “Eğildim, iki büklüm oldum, gün boyu yaslı dolaşıyorum” (Mezmur 38:6, YÇ). Peki yaşadığın acıyla nasıl başa çıkabilirsin?

“Keşke . . . ”

Kardeşinin intihar etmesi nedeniyle suçluluk duygularıyla boğuşuyor olabilirsin. ‘Keşke öyle davranmasaydım, kardeşim hâlâ hayatta olacaktı’ diyebilirsin ve bu düşünceyi destekleyen kanıtlar varmış gibi görünebilir. Erkek kardeşi 18 yaşında intihar eden 21 yaşındaki Cem böyle düşünüyordu. O şöyle söyledi: “Erkek kardeşimle en son konuşan bendim, dolayısıyla bir şeylerin iyi gitmediğini anlamam gerektiğini düşünüyordum. Eğer daha yaklaşılabilir biri olsaydım, kardeşim bana açılabilir ve benimle konuşabilirdi diye kendimi suçluyordum.”

Kardeşiyle pek iyi geçinmediği gerçeği, Cem’in acısını daha da artırdı. Cem büyük bir üzüntüyle şöyle dedi: “Kardeşim bıraktığı notta daha iyi bir ağabey olabileceğimi yazmıştı. Duygusal açıdan sağlıklı olmadığını bilsem de, böyle düşünmesi bana hâlâ üzüntü veriyor.” Genellikle böyle bir suçluluk duygusu, kardeşin ölmeden önce birbirinize sert sözler söylediğinizi anımsadıkça artar. Daha önceden sözleri alıntılanan Dr. White Uyanış! dergisine şunları anlattı: “Birçokları bana, intihar eden kardeşleriyle aylar ya da yıllar önce yaptıkları tartışmanın hâlâ kendilerini kötü hissetmelerine neden olduğunu söyledi.”

İntihar eden kardeşin yüzünden suçluluk duyguları hissediyorsan, kendine şunu sor: ‘Kim başka birinin davranışını tamamen kontrol edebilir?’ Duygu şunu söyledi: “Bir kişinin kurtulmaya çalıştığı acıları yok etmek ve korkunç şekilde hayatına son vermesini engellemek kardeşinin sorumluluğu değil.”

Peki bir zamanlar kardeşine söylediğin kırıcı ya da sert sözler sürekli aklına geliyorsa ne yapabilirsin? Mukaddes Kitap olaylara makul bir bakış açısından bakmana yardım edebilir. Orada şu sözler yer alıyor: “Hepimiz birçok kez hata yaparız. Konuşurken hataya düşmeyen kimse . . . . kusursuz biridir” (Yakub 3:2; Mezmur 130:3). Gerçekten de, kardeşine kırıcı sözler söylediğin ya da ona sert davrandığın zamanlar üzerinde sürekli düşünmen, yalnızca acının artmasına yol açar. Bu gibi anılar üzücüdür, fakat gerçek olan şudur: Kardeşinin ölümüne sen neden olmadın.b

Yaşadığın Kederle Başa Çıkabilirsin

İki kişi bir yakının ölümüne asla aynı tepkiyi göstermez. Bazıları başkalarının yanında ağlayabilir ve bu elbette yanlış değildir. Mukaddes Kitap Davud’un, oğlu Amnon öldükten sonra ‘pek çok ağladığını’ söyler (2. Samuel 13:36). Dostu Lazar’ın ölümünün insanları nasıl üzdüğünü gördüğünde İsa’nın bile “gözünden yaşlar boşaldı” (Yuhanna 11:33-35).

Öte yandan bazıları, özellikle ani ölüm söz konusu olduğunda hemen ağlayamaz. Duygu şöyle söylüyor: “Sanki donup kaldım. Bir süre normal yaşamıma dönemedim.” Kardeşi intihar eden gençlerde bu tür bir tepkiye çok sık rastlanır. Dr. White Uyanış! dergisine şunları anlattı: “İntihar bir travmaya yol açar. Bu olayın yol açtığı kederden önce, travmayı atlatmalısınız. Profesyonel destek sağlayan bazı kişiler, intihar eden kişilerin yakınları ağlayıp yas tutmaya henüz hazır olmadığında onların bunu yapmalarını sağlamaya çalışıyorlar. Oysa onlar hâlâ şoktalar.”

Kardeşinin ölümünü kabullenmek vakit isteyecektir ve yaşananlar düşünüldüğünde bu normaldir. Cem şunları söyledi: “Ailemiz tıpkı paramparça olmuş ve sonra parçaları yeniden yapıştırılmış bir vazo gibi. Artık küçük meselelerde bile eskisi kadar dayanıklı değiliz.” Böyle bir durumla başa çıkmak için şunları yapmayı dene:

◼ Mukaddes Kitaptan teselli edici ayetlerin listesini çıkar ve en az günde bir kere onları oku (Mezmur 94:19).

◼ Seni anlayan bir dostunla konuş. Bu kendini daha iyi hissetmeni sağlayabilir (Süleyman’ın Meselleri 17:17).

◼ Mukaddes Kitabın dirilmeyle ilgili verdiği vaat üzerinde derin düşün (Yuhanna 5:28, 29).

En azından bir süre günlük tutman yaşadığın acıya gerçekçi bir açıdan bakmana yardım edecektir. Neden aşağıdaki çerçeveyi bir alıştırma yapmak için kullanmayasın?

Şundan şüphen olmasın: “Tanrı yüreğimizden büyüktür ve her şeyi bilir” (1. Yuhanna 3:20). Yehova Tanrı, kardeşinin sıkıntılı duruma girmesine neden olan etkenleri ve koşulları herkesten daha iyi bilir. Ayrıca seni, senden bile iyi tanır (Mezmur 139:1-3). Bu yüzden yaşadıklarını O’nun çok iyi anladığından emin olabilirsin. Yaşadığın acının seni bunalttığını hissettiğinde Mezmur 55:22’deki şu sözleri hatırla: “Yükünü RABBE bırak, ve o sana destek olur; salihi asla sarsılmağa bırakmaz.”

Başka “Gençler Soruyor . . . ” makalelerini www.watchtower.org/ype adresinde İngilizce olarak bulabilirsiniz.

[Dipnotlar]

ŞUNLARI DÜŞÜN

◼ Yaşadığın acının seni bunalttığını hissettiğinde kimle konuşabilirsin?

◼ Kederli bir gence nasıl destek olabilirsin?

[Sayfa 20’deki çerçeve]

Kederle başa çıkmak için düşüncelerini yazmak yararlı olabilir. Bunu aklında tutarak, aşağıdaki boşlukları doldur ve soruları cevapla.

❖ Kardeşimle ilgili üç güzel anım:

1 ․․․․․

2 ․․․․․

3 ․․․․․

❖ Keşke şunları kardeşim hayattayken ona söylemiş olsaydım:

․․․․․

❖ Ablasının ya da ağabeyinin ölümünden dolayı kendini suçlayan bir çocuğa neler söylerdin?

․․․․․

❖ Aşağıdaki ayetlerden en çok hangileri seni teselli ediyor? Neden?

❑ “RAB yüreği kırık olanlara yakındır, ve ruhu ezilmiş olanları kurtarır” (Mezmur 34:18).

❑ “Çünkü düşkünün derdini hor görmedi ve tiksinmedi, yüzünü de ona örtmedi; fakat onu imdada çağırınca işitti” (Mezmur 22:24).

❑ “Mezarlarda olan herkesin onun [İsa’nın] sesini işitip çıkacağı zaman geliyor” (Yuhanna 5:28).