Geçmişte ve Günümüzde Yılanların Tapınmada Kullanılması
ESKİ Mısırlılar ve Girit’te yaşayan Minoslar yılana tapardı. Eski İsrailoğullarından bazıları bakır bir yılana kurbanlar sundular. Aynı milletten olan başkaları da “sürünen canlıların” tasvirleri önünde buhur yaktılar (Hezekiel 8:10-12; 2. Krallar 18:4).
Eski Meksika uygarlıklarında da yılan tanrılara tapınılırdı. Örneğin, Mayaların en büyük tanrısı Itzamná’nın simgelerinden biri yılandı. Quetzalcóatl, yani “tüylü yılan” Tolteklerin bilgi, kültür ve felsefe tanrısıydı. Aztekler de bu tanrıyı bilgi tanrısı olarak görür, hatta insanın yaratıcısı olduğuna inanırlardı. Meksika’da yayımlanan bir arkeoloji dergisi, bu tanrının sahip olduğuna inanılan roller ve yeteneklerle ilgili şöyle diyor: “Zamanla tüylü yılana belki de başka hiçbir tanrıya olmadığı kadar çok rol yüklendi” (Arqueología Mexicana).
Orta Amerika’da yaşayan halklar yüzyıllar boyunca tüylü yılana taptılar. Günümüzde Meksika’da yaşayan Koralar ve Huykollar hâlâ bu tanrıya inanıyorlar. Bazı festival günlerinde, üzerlerine tüyler takıp yılanın hareketlerini taklit ederek dans ediyorlar. Kiçelerin yılanlarla dans ettiği bir bereket ayinleri var. Guatemala’da yaşayan bir Maya halkı olan Çortiler ise tüylü bir yılanı bazı Katolik azizleriyle bir tutup kutsal sayıyorlar.
Peki tüm insanların ve yılan da dahil tüm hayvanların Yaratıcısı, yılan tanrılara tapınılmasına ne gözle bakıyor?
Yaratıcının Görüşü
Yaratıcımız Yehova Tanrı, Musa peygamber aracılığıyla eski İsrailoğullarına şu emri vermişti: “Kendine oyma put yapmayacaksın; yukarıda göklerde, aşağıda yerde veya yerden aşağıda, sularda olanlara benzer bir şekil yapmayacaksın. Onların önünde eğilmeyeceksin ve onlara kulluk etmeyeceksin” (Çıkış 20:4, 5).
Yehova, toplumunun hayvan tasvirlerine tapınmasını yasakladı. O halde yılana tapınan birinin Yaratıcının onayını kazanması mümkün değildir. Peki Tanrı, yılana tapınma da dahil putperestliğin her türünden neden nefret ediyor? Cevap basittir: İnsanları, yılanları ve diğer tüm canlıları O yaratmıştır. Hepsi O’nun eseridir. Dolayısıyla yaratılan şeyler değil, Yaratıcı tapınılmaya layıktır.
Bunu şöyle örnekleyebiliriz: Diyelim ki bir mimar güzel evler yapıp bazı ailelere hediye ediyor. Fakat aileler mimara değil, evlere teşekkür edip onları övüyor. Ne düşünürdünüz? Bu hem aptalca bir davranış hem de mimara hakaret olmaz mı? Yaratıcı yerine yarattığı hayvanlara tapınmak da O’na hakaret sayılır.
Öyleyse, Tanrı’yı hoşnut etmek isteyen biri Yuhanna’nın şu uyarısını ciddiye almalı: “Çocuklarım, kendinizi putlardan koruyun” (1. Yuhanna 5:21).
[Sayfa 23’teki çerçeve/resim]
ELİNDE YILANLA TAPINANLAR
● ABD’nin güneydoğusundaki bazı Protestan kiliselerinin mensupları ayinlerde ellerine zehirli yılanlar alıyorlar. Bazıları yılanı omzundan sarkıtırken bazıları eline birkaç yılan birden alıyor. Ancak yılanı kaldırmak ve hareket ettirmek onu ürkütüp sokmasına neden olabilir. Bu ayinlere katılan bazı kişiler yılan sokması sonucu öldü.
Bu ayinlere katılanlar yaptıklarının Markos 16:17, 18’e dayandığını söylüyor. Orada şöyle yazıyor: “Elleriyle yılanlar tutup kaldıracaklar.” Kitabı Mukaddes gibi eski çevirilerde bu ayetler metnin bir kısmı olarak yer alıyor. Fakat Yeni Dünya Çevirisi, Yeni Çeviri ve Müjde çevirilerinde, en eski elyazmalarının çoğunda bu ayetlerin bulunmadığı bir dipnotla belirtilir.
Kutsal Kitap, elinde yılanla tapınmanın Tanrı’nın gözünde uygun bir tapınma şekli olmadığını gösterir. Orada “Tanrı sevgidir” der (1. Yuhanna 4:8). Sevgi dolu Yaratıcımız herhalde Kendisine hizmet edenlerden böyle tehlikeli davranışlarda bulunmalarını istemez. İsa peygamber şöyle demişti: “Siz, didinip duran ve yükleri ağır olanlar, hepiniz bana gelin. Ben sizi ferahlatırım” (Matta 11:28, 29). Şüphesiz Yaratıcımız Yehova Tanrı, kullarının eline yılan alıp yaralanmasını, acı çekmesini, hatta ölmesini istemez.
[Tanıtım notu]
REUTERS/Tami Chappell
[Sayfa 22’deki resim]
Bir Aztek tapınağının duvarındaki tüylü yılan başı
[Sayfa 22’deki resim]
Tolteklerin tüylü yılan tanrısı Quetzalcóatl’ın tasvir edildiği kabartma
[Sayfa 22’deki resim tanıtım notları]
Üstte: REUTERS/Tami Chappell; altta: © Leonardo Díaz Romero/age fotostock