Bölüm 8

İnsan Öldüğünde Ona Ne Oluyor?

1. İnsanlar ölüler hakkında sık sık hangi soruları soruyor?

SEVDİĞİMİZ birini ölüm yoluyla yitirmenin oluşturduğu boşluk duygusunu herhalde bilirsiniz. O an kendimizi ne kadar üzgün ve çaresiz hissederiz! Şunları sormak gayet doğaldır: İnsan öldüğünde ona ne oluyor? Acaba herhangi bir yerde hâlâ yaşıyor mu? Halen yaşayanlar herhangi bir zamanda, ölmüş olanlarla yeryüzünde tekrar beraber olmaktan sevinç duyabilecekler mi?

2. İlk insan Âdem’e öldüğünde ne oldu?

² Öldüğünde Âdem’e ne olduğunu bilmek, bu gibi sorulara cevap bulmamıza yardım edecektir. Günah işlediğinde Tanrı ona şunları söyledi: “Toprağa dönünciye kadar . . . . çünkü ondan alındın; çünkü topraksın, ve toprağa döneceksin.” (Tekvin 3:19) Bunun ne anlama geldiğini bir an düşünün. Tanrı onu topraktan yaratmadan önce Âdem ortada yoktu, yani mevcut değildi. Böylece, öldükten sonra Âdem, aynı mevcut olmama durumuna döndü.

3. (a) Ölüm nedir? (b) Vaiz 9:5, 10 ayetleri ölülerin durumu hakkında ne der?

³ Basit sözlerle, ölüm hayatın tam tersidir. Mukaddes Kitap bunu Vaiz 9:5, 10 ayetlerinde göstermektedir. Mukaddes Kitabın Türkçe tercümesinde, orada bununla ilgili şöyle okuyoruz: “Çünkü yaşıyanlar biliyorlar ki, öleceklerdir; fakat ölüler bir şey bilmezler, ve artık onlar için ücret yoktur; çünkü onların anılması unutulmuştur. İşlemek için elinin bulduğu her ne ise, onu kuvvetinle işle; çünkü gitmekte olduğun ölüler diyarında iş ve düşünce, bilgi ve hikmet yoktur.”

4. (a) Öldüğü zaman bir kimsenin düşünme yetisine ne olur? (b) Ölümde, bir kişinin duyuları neden işlemez hale gelir?

⁴ Bu, ölülerin bir şey yapamadıkları ve herhangi bir şey hissedemedikleri anlamına gelir. Onlar artık herhangi bir düşünceye sahip değildir, çünkü Mukaddes Kitapta şöyle okuyoruz: “Emîrlere ve kurtarışı olmıyan âdem oğluna güvenmeyin. Onun ruhu çıkar, kendisi toprağa döner; hemen o günde kuruntuları [düşünceleri, NW] yok olur.” (Mezmur 146:3, 4) Öldüğünde insanın ruhu, yani solunum ile desteklenen hayat kuvveti, “çıkar.” Artık mevcut değildir. Böylece insanın işitme, görme, dokunma, koklama ve tatma duyuları işlemez hale gelir, zira tüm bunlar insanın düşünme yetisine bağlıdır. Mukaddes Kitaba göre, ölen biri tamamen bilinçsiz bir duruma girer.

5. (a) Ölü insanlarla ölü hayvanların aynı durumda olduklarını Mukaddes Kitap nasıl gösteriyor? (b) İnsan ve hayvanları yaşatan “ruh” nedir?

⁵ Öldüklerinde, hem insanlar, hem de hayvanlar aynı bilinçsiz durumdadır. Mukaddes Kitabın bunu nasıl açıkladığına dikkat edelim: “Bu nasıl ölüyorsa, öteki de öyle ölüyor; hepsinin bir soluğu var; ve adamın hayvana üstünlüğü yoktur; çünkü hepsi boş. Hepsi bir yere gidiyorlar; hepsi topraktandır, ve hepsi yine toprağa dönüyorlar.” (Vaiz 3:19, 20) Hayvanları yaşatan “ruh,” insanın yaşamasını sağlayanın aynıdır. Bu “ruh” veya görünmez hayat kuvveti çıktığında, hem insan, hem de hayvan, içinden alındığı toprağa döner.

CAN ÖLÜR

6. Hayvanın da can olduğunu Mukaddes Kitap nasıl belirtiyor?

⁶ Bazı kimselerin söylediğine göre, insanı hayvanlardan ayıran şey, hayvanların değil, sadece insanın bir cana sahip olmasıymış. Bununla beraber Tekvin 1:20 ve 30 ayetlerine göre, Tanrı, suda yaşamak üzere “canlı mahlûklar” yarattı ve hayvanlar da can olarak “hayat nefesi”ne sahiptir. Bazı tercümeler bu ayetlerde “can” yerine “yaratık” ve “hayat” sözcüklerini kullanır, fakat dipnotlarında, orijinal dilde “can” sözcüğünün geçtiğini kabul ederler. Hayvanlara can olarak işaret eden Mukaddes Kitap ayetlerinden biri, Sayılar 31:28’dir. Orada şunu okuyoruz: “Adamdan olsun sığırdan olsun, eşeklerden olsun, sürülerden olsun, beş yüzden bir can olmak üzre RAB için vergi alacaksın.”

7. Hem insan hem de hayvan canının öldüğünü Mukaddes Kitap nasıl kanıtlar?

⁷ Hayvan da can olduğuna göre, öldüğü zaman canı da ölüyor. Mukaddes Kitabın söylediği gibi: “Ve denizde olanlar, her yaşıyan can, öldü.” (Vahiy 16:3) İnsan canı hakkında ne denilebilir? Daha önceki bölümde öğrendiğimiz gibi, Tanrı insanı bir can ile yaratmadı. İnsanın kendisi bir candır. Buna göre, insan öldüğü zaman normal olarak canı da ölmüş olur. Bunun doğru olduğunu Mukaddes Kitap defalarca tekrarlar. Canın ölümsüz olduğu veya ölemeyeceği Mukaddes Kitabın hiçbir yerinde geçmez. Mezmur 22:29 şöyle der: “Toprağa inenlerin hepsi, ve kendini yaşatamıyan [canını hayatta tutamayan] bile, onun önünde iğilecekler.” Hezekiel 18:4. ve 20. ayetleri de: “Suç işliyen can, ölecek olan odur” der. Eğer Yeşu 10:28-39 ayetlerini okursanız, orada, canın öldürüldüğünü veya yok edildiğini gösteren ifadelerin yedi kez geçtiğini göreceksiniz.

8. Bir insan can olarak İsa Mesih’in öldüğünü nasıl biliyoruz?

⁸ İsa Mesih hakkındaki bir peygamberlikte Mukaddes Kitap şunu der: “Canını ölüme döktü . . . . çoğunun suçunu [günahını] da o taşıdı.” (İşaya 53:12) Fidye öğretisi, günah işleyenin bir can [Âdem] olduğunu ve insanları kurtarmak için eşdeğerde bir canın [bir insanın] kurban edilmesi gerektiğini göstermektedir. İsa Mesih, “canını ölüme dök”mekle fidyeyi sağlamış oldu. İsa, bir insan can olarak öldü.

9. ‘Ruh onu veren Tanrı’ya döner’ sözleri ne anlama gelir?

⁹ Anlaşıldığı gibi, “ruh” canımızdan farklı bir şeydir. Ruh bizim hayat kuvvetimizdir. Bu hayat kuvveti hem insan, hem de hayvan bedenindeki her hücrede faal bir şekilde vardır. Solunum yoluyla bu hayat kuvveti desteklenir veya canlı tutulur. O halde, Mukaddes Kitabın, biri öldüğü zaman “toprak yere, evelki haline . . . . ve ruh onu veren Allaha dön”er demesi ne anlama geliyor? (Vaiz 12:7) Biri öldüğünde, hayat kuvveti bedendeki tüm hücreleri yavaş yavaş terk eder ve beden çürümeye başlar. Fakat bu, hayat kuvvetimizin harfi anlamda yeryüzünü terk edip uzaydan geçerek Tanrı’ya doğru yolculuk ettiği anlamına gelmez. ‘Ruh Tanrı’ya döner’ ifadesi, aslında, bu kişinin gelecekte tekrar hayata gelip gelmeyeceğinin tamamen Tanrı’nın elinde olduğu anlamına gelir. Ancak Tanrı’nın kudreti vasıtasıyla ruh veya hayat kuvveti geri verilebilir ve kişi tekrar yaşayabilir.—Mezmur 104:29, 30.

LAZAR—DÖRT GÜNDÜR ÖLÜ OLAN ADAM

10. Lazar ölmüş olduğu halde, onun durumu hakkında İsa ne dedi?

¹⁰ Dört gündür ölü olan Lazar’ın başına gelenler, ölülerin durumunu anlamamıza yardım eder. İsa, bununla ilgili olarak şakirtlerine şunları söyledi: “Dostumuz Lazar uyumuştur; ancak onu uyandırmak için gidiyorum.” Fakat şakirtleri şöyle karşılık verdiler: “Ya Rab, eğer uyumuşsa, iyi olacaktır.” O zaman İsa onlara açıkça, “Lazar ölmüştür” dedi. Eğer o gerçekten ölmüşse, neden İsa Lazar’ın uyuduğunu söyledi? Görelim.

11. Ölmüş olan Lazar için İsa ne yaptı?

¹¹ İsa Lazar’ın oturduğu köye yaklaştığı zaman, Lazar’ın kızkardeşi Marta onu karşıladı. Çok geçmeden onlar ve başka birçok kişi, Lazar’ın konulduğu mezara gittiler. Mezar bir mağara idi ve önünde bir taş vardı. İsa onlara: “Taşı kaldırın” dedi. Lazar dört gündür ölü olduğundan, Marta buna itiraz ederek: “Ya Rab, artık kokmuştur,” dedi. Fakat taş kaldırıldı ve İsa yüksek sesle: “Lazar, dışarı gel!” diye bağırdı. Ve o bunu yaptı! Hâlâ sargılarla bağlanmış vaziyette, canlı olarak dışarı çıktı. İsa onlara: “Onu çözün, ve bırakın gitsin,” dedi.—Yuhanna 11:11-44.

12, 13. (a) Ölü durumdayken, Lazar’ın bilinçsiz olduğundan nasıl emin olabiliriz? (b) Gerçekten ölmüş olduğu halde, İsa Lazar için neden uyumuştur, dedi?

¹² Şimdi şunu düşünün: Ölü bulunduğu dört gün boyunca Lazar’ın durumu neydi? Gökte mi bulunuyordu? O iyi bir insandı. Buna rağmen, Lazar gökte bulunduğuna dair hiçbir şey söylemedi. Eğer orada olsaydı, bu konuda muhakkak bazı şeyler söyleyecekti. Hayır, İsa’nın da söylediği gibi, Lazar gerçekten ölmüştü. O halde, İsa şakirtlerine neden Lazar’ın sadece uyumakta olduğunu söyledi?

¹³ Çünkü İsa, ölü olan Lazar’ın bilinçsiz bir durumda olduğunu biliyordu; tıpkı Mukaddes Kitabın söylediği gibi: “Ölüler bir şey bilmezler.” (Vaiz 9:5) Ancak yaşayan biri derin bir uykudan uyandırılabilir. İsa böylece, Tanrı’nın kendisine verdiği kuvvet ile dostu Lazar’ın ölümden uyandırılabileceğini göstermek istedi.

14. Mesih’in ölüleri diriltme kudretine sahip olduğunu bilmek bizi ne yapmaya yöneltmelidir?

¹⁴ Derin uykuda olan biri hiçbir şey hatırlamaz. Ölülerle ilgili durum da buna benzer. Hiçbir şey hissetmezler. Onlar artık mevcut değildir. Fakat tayin edilen vakit gelince, Tanrı tarafından fidye ile kurtarılan ölüler, hayata getirilecektir. (Yuhanna 5:28) Elbette, bu bilgi bizi, Tanrı’nın lütfunu kazanmayı arzu etmeye yönlendirmelidir. Eğer bunu yaparsak, ölsek bile, Tanrı tarafından hatırlanacak ve hayata geri getirileceğiz.—I. Selânikliler 4:13, 14.

[Sayfa 76’daki resim]

ÂDEM—topraktan yapıldı . . . . toprağa döndü

[Sayfa 78’deki resim]

İsa onu diriltmeden önce Lazar’ın durumu neydi?