Yeni Dünya Çevirisi

Tanım: Yehova’nın meshedilmiş şahitlerinden oluşan bir kurul tarafından, Kutsal Yazıların doğrudan İbranice, Aramca ve Yunanca’dan günümüz İngilizcesine yapılan çevirisi. Bu kurul yaptığı işle ilgili şunları ifade etti: “Bu çeviriyi hazırlayanlar Kutsal Kitabın asıl yazarı olan Tanrı’yı seven kişilerdir; Tanrı’nın düşüncelerini ve bildirilerini olabildiğince doğru şekilde aktarmak konusunda O’na karşı özel bir sorumluluk duyarlar. Onlar ayrıca kalıcı kurtuluşları için Yüceler Yücesi Tanrı’nın ilhamıyla yazılmış sözünün çevirisine bel bağlayan araştırmacı okurlarına karşı sorumluluklarının da farkındadır.” Bu çeviri ilk olarak 1950 ile 1960 yılları arasında bölümler halinde yayımlandı. Çevirinin başka dillerdeki baskıları da İngilizcesine dayandırılmıştır.

“Yeni Dünya Çevirisi” hangi metinlere dayanıyor?

İbranice Kutsal Yazıların çevirisi için temel olarak Rudolf Kittel’in Biblia Hebraica metninin 1951-1955 baskıları kullanılmıştır. 1984’te Yeni Dünya Çevirisi’nin metni, Biblia Hebraica Stuttgartensia’nın 1977’deki güncellenmiş metninden yararlanılarak tekrar gözden geçirildi. Ayrıca Lût Gölü Rulolarına ve başka dillerdeki birçok eski çeviriye de başvuruldu. Yunanca Kutsal Yazılar için ana metin olarak Westcott ve Hort tarafından 1881’de hazırlanan Yunanca metin kullanıldı, fakat başka ana metinlere ve çeşitli dillerdeki birçok eski çeviriye de başvuruldu.

Çeviriyi kimler yaptı?

Kutsal Kitap Yeni Dünya Çevirisi Kurulu, çevirinin yayın haklarını karşılıksız olarak devrettiğinde isimlerinin saklı kalmasını da rica etti. Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania bu isteklerine saygı duydu. Çeviriyi yapanlar ün kazanma peşinde değildi, tüm onuru Kutsal Yazıların asıl Yazarı olan Tanrı’ya vermek istediler.

Sonraki yıllarda başka çeviri kurulları da aynı görüşü paylaştı. Örneğin New American Standard Bible’ın göndermeli baskısının (1971) dış kabında şu sözler bulunuyor: “Yararlandığımız kaynak ya da tavsiyelerle ilgili hiçbir bilginin ismini kullanmadık çünkü Tanrı’nın Sözünün kendi değeriyle var olması gerektiğine inanıyoruz.”

Bu çeviri gerçekten bilimsel bir çalışma mı?

Çeviriyi yapanlar isimlerinin saklı kalmasını tercih ettiği için, bu soruya onların eğitim durumlarına bakarak cevap vermek mümkün değildir. Bu nedenle çeviriye bakılarak ona değer biçilmeli.

Bu ne tür bir çeviridir? Her şeyden önce, aslına sadık ve çoğunlukla harfi bir çeviridir. Çevirmenlerin önemsiz gördüğü ayrıntıları metinden çıkardığı ve yararlı olacağına inandıkları fikirleri eklediği serbest bir çeviri değildir. Kutsal Kitabı daha ayrıntılı şekilde araştırmak isteyenlere yardımcı olması için bazı dillerde Yeni Dünya Çevirisi’nin göndermeli baskısı bulunur. Bu baskıdaki kapsamlı dipnotlarda belirli ifadelerin nasıl farklı şekillerde çevrilebildiği gösterilir ve bazı sözcük karşılıklarının dayandığı eski elyazmalarının bir listesi bulunur.

Bazı ayetler kişilerin alışık olduğu şekilde ifade edilmemiş olabilir. Peki hangi çeviri doğrudur? Bu durumda okuyucular Yeni Dünya Çevirisi’nin göndermeli baskısındaki dipnotlardan hangi elyazmalarından yararlanıldığıyla ilgili bilgiyi inceleyebilir, ek bölümündeki açıklamaları okuyabilir ve ifadeleri farklı çevirilerden karşılaştırabilirler. Bu araştırma sonucunda başka çevirmenlerin de genellikle aynı ifadeleri kullanmayı seçtiğini göreceklerdir.

Yunanca Kutsal Yazılarda Yehova ismi neden kullanıldı?

Bunu yapan tek çevirinin Yeni Dünya Çevirisi olmadığına dikkat edilmeli. Yunanca Kutsal Yazıların İbranice’ye yapılan çevirilerinde, özellikle de İbranice Kutsal Yazılardan doğrudan alıntılanmış kısımlarda Tanrı’nın ismi görülmektedir. Örneğin The Emphatic Diaglott (1864) Yehova ismini 18 kez kullanır. Ayrıca Yunanca Kutsal Yazıların yaklaşık 100 dile yapılmış çevirisinde Tanrı’nın ismi o dillerdeki söyleniş şekliyle kullanılmıştır.

İsa Mesih’in Tanrı’nın ismine önem vermiş olması onun bu ismi sık sık kullandığını gösteriyor (Mat. 6:9; Yuhn. 17:6, 26). Dördüncü yüzyılda yaşamış Hieronymus’a göre, elçilerden Matta, İncilini önce İbranice olarak yazdı ve bu İncil’de İbranice Kutsal Yazılardan, Tanrı’nın isminin geçtiği birçok kısımdan alıntı yaptı. Yunanca Kutsal Yazıların diğer yazarları Yunanca Septuagint çevirisinin ilk kopyalarından alıntı yaptılar; İbranice Kutsal Yazılardan Yunanca’ya yapılan ve MÖ yaklaşık 280’de başlayan bu çeviride Tanrı’nın ismi İbranice harflerle yazılıydı; bu ilk kopyaların bazı fragmanları günümüze kadar korunmuştur.

Georgia Üniversitesi’nden Profesör George Howard şunları yazdı: “İlk kilisenin kullandığı Yunanca Kutsal Kitabın kopyalarında Tetragrammaton [Tanrı’nın ismini ifade eden İbranice dört harf] bulunduğuna göre, İncil’i kaleme alanların da, Kutsal Yazılardan alıntı yaparken metinde Tetragrammaton’u korumuş olduğuna inanmak makuldür” (Journal of Biblical Literature, Mart 1977, s. 77).

Neden bazı ayetlerin eksik olduğu görülüyor?

Bazı çevirilerde bulunan bu ayetler Kutsal Kitabın en eski elyazmalarında yoktur. The New English Bible ve Katolik Jerusalem Bible gibi bazı çağdaş çevirilerle karşılaştırma yapıldığında başka çevirmenlerin de söz konusu ayetlerin Kutsal Kitaba ait olmadığını fark ettiği anlaşılıyor. Bazı durumlarda bu ayetler, metni kopya eden bir yazıcı tarafından Kutsal Kitabın başka bir kısmından alınıp metne eklenmiştir.

Biri Şöyle Derse:

‘Siz kendi çevirinizi kullanıyormuşsunuz’

Şöyle diyebilirsiniz: ‘Sizin elinizde Kutsal Kitabın hangi çevirisi var? Şu mu, . . . ? (Kendi dilinizde bulunan birkaç çeviriyi sıralayın.) Bildiğiniz gibi Kutsal Kitabın birçok çevirisi kullanılıyor.’ Sonra şunları ekleyebilirsiniz: ‘Sizin tercih ettiğiniz herhangi bir çeviriyi de memnuniyetle kullanabilirim. Fakat neden benim özellikle Yeni Dünya Çevirisi’ni tercih ettiğimi öğrenmek ister misiniz? Çünkü çağdaş ve anlaşılır bir dili var, aynı zamanda bu çeviriyi yapanlar Kutsal Kitabın asıl yazıldığı dillerde bulunan ifadelere bağlı kalmışlar.’

Ya da şöyle diyebilirsiniz: ‘Söylediklerinizden anladığım kadarıyla evinizde bir Kutsal Kitabınız var. Siz hangi Kutsal Kitap çevirisini kullanıyorsunuz? . . . Rica etsem kitabınızı getirebilir misiniz?’ Sonra şunları ekleyebilirsiniz: ‘Hangi çeviriyi kullanıyor olursak olalım Kutsal Kitapta hepimizi ilgilendiren şu önemli sözler bulunuyor. . . . (Yuhanna 17:3 ya da 1. Timoteos 2:3, 4 ayetlerini ev sahibinin getirdiği kitaptan okuyabilirsiniz.)’

Başka bir yaklaşım: ‘Kutsal Kitabın birçok çevirisi var. Yehova’nın Şahitleri bu farklı çevirileri kullanmanın karşılaştırmalar yapmak ve Kutsal Kitabın asıl anlamını kavramak açısından yararlı olduğunu düşünür. Belki de biliyorsunuz, Kutsal Kitap ilk olarak İbranice, Aramca ve Yunanca dillerinde yazılmıştır. Bu nedenle onu kendi dilimizde okuyabilmemizi sağlayan çevirmenleri takdir ediyoruz. Peki sizde Kutsal Kitabın hangi çevirisi var?’

Ek öneri: ‘Tanrı’nın Sözünü seven biri olduğunuz belli. Bu nedenle, Yeni Dünya Çevirisi ile diğer çeviriler arasındaki en büyük farklardan birini ilginç bulacağınızı düşünüyorum. Bu, Kutsal Yazılarda söz edilen en önemli kişinin ismiyle ilgilidir. Onun kim olduğunu biliyor musunuz?’ Sonra şunları ekleyebilirsiniz: (1) ‘Bu ismin Kutsal Kitabın eski İbranice metinlerinde diğer tüm isimlerden daha çok, yaklaşık 7.000 kez geçtiğini biliyor muydunuz?’ (2) ‘Tanrı’nın özel ismini kullanıp kullanmamak sizce önemli mi? Şöyle düşünelim, gerçekten yakın olduğunuz fakat ismini bilmediğiniz bir dostunuz olabilir mi? . . . Tanrı’yla da yakın bir dostluk kurmak istiyorsak O’nun ismini öğrenmek çok önemli bir adımdır. İsa Mesih’in Yuhanna 17:3, 6’da ne söylediğine bakalım (Mezm. 83:18).’