7. Bölüm
Evi Terk Etsem mi?
“Anne ve Babacığım,
İşte sonunda gidiyorum. Daha önce de söylediğim gibi bunu sizi kızdırmak ya da bir şekilde sizden intikam almak için yapmıyorum. Ancak sizin belirlediğiniz sınırlar içinde mutlu olamam. Belki bu şekilde de mutlu olamayacağım, ancak bunu denemek istiyorum.”
ON YEDİ yaşındaki bir kızın ana babasına veda mektubu böyle başlıyordu. Almanya’da 15 ile 24 yaşları arasındaki her üç kızdan biri ve her dört erkekten biri evinden ayrı yaşamaktadır. Belki sen de evi terk etmeyi düşündün.
Tanrı, bir kişinin evlenme arzusunun ‘anasını ve babasını bırakmasına’ yol açacağını önceden bildirdi. (Tekvin 2:23, 24) Ayrıca, Tanrı’ya farklı sahalarda hizmet etmek gibi başka geçerli sebeplerle de bir genç evden ayrılabilir. (Markos 10:29, 30) Bununla birlikte, birçok genç için evi terk etmek, dayanılamaz olduğunu düşündükleri koşullardan kurtulmaktır. Genç bir adam şunları dedi: “Sadece daha bağımsız olmak istersiniz. Ana babanızla aynı evde yaşamak artık sizi hoşnut etmez. Onlarla her zaman tartışırsınız ve sizin ihtiyaçlarınızı anlamazlar. Bunların dışında, kendinizi çok kısıtlanmış ve yaptığınız her hareket için hep hesap vermek zorunda hissedersiniz.”
Bağımsızlık İçin Hazır mısın?
Fakat bağımsızlık isteğin buna hazır olduğun anlamına mı gelir? Bir kere, bunu tek başına becermek belki de düşündüğün kadar kolay olmaz. İş bulmak kolay değil. Kiralar ateş pahası. Peki ekonomik sıkıntıya düşen gençler sık sık ne yapmak zorunda kalıyor? Pulling Up Roots kitabının yazarları şöyle diyor: “Eve dönüyorlar ve ana babalarının tekrar kendilerine bakmalarını bekliyorlar.”
Peki, zihinsel, duygusal ve ruhi olgunluğun hakkında ne denebilir? Sen kendini yetişkin gibi görebilirsin, fakat ana baban senin hâlâ bazen “çocuk gibi” davrandığını düşünebilir. (I. Korintoslular 13:11) Peki, özgürlüğün ne kadarına hazır olduğun konusunda en iyi kararı verebilecek kişiler ana baban değil mi? Onların kararına karşı çıkmak ve kendi bildiğini okumak felakete davetiye çıkarabilir!—Süleymanın Meselleri 1:8.
‘Bizimkilerle Geçinemiyorum!’
Bu senin için de geçerli mi? Öyle olsa bile, bu, bavullarını toplamaya başlaman için geçerli bir neden değildir. Bir genç olarak hâlâ ana babana ihtiyacın var ve muhtemelen gelecek yıllar boyunca onların anlayış ve hikmetinden yararlanacaksın. (Süleymanın Meselleri 23:22) İlişkinizde sadece birkaç sorunla karşılaştın diye onları hayatından çıkarıp atmalı mısın?
Dolgun vakitli hizmet için evden ayrılan Karsten isimli Alman genç şöyle dedi: “Sakın ana babanızla geçinemediğiniz için evi terk etmeyin. Eğer onlarla geçinemiyorsanız, başka insanlarla nasıl geçineceksiniz? Taşınmak sorununuzu çözmeyecek. Tam tersine, sadece kendi ayaklarınız üzerinde duramayacak kadar toy olduğunuzu gösterecek ve ana babanıza daha da yabancılaşacaksınız.”
Ahlak ve Güdüler
Gençler yeterince olgunlaşmadan evi terk etmenin getireceği ahlaksal tehlikeleri de gözden kaçırabilirler. İsa, Luka 15:11-32’de bağımsız olmak istediği için evini terk eden genç bir adamdan bahsetti. Artık ana babasının olumlu etkisinden uzak olan genç, cinsel ahlaksızlığa yenik düşüp ‘sefahat içinde bir yaşam’ sürmeye başladı. Kısa sürede maddi kaynaklarını tüketti. Hatta, iş bulmak o kadar zordu ki, Yahudilerin hor gördüğü bir iş olan, domuz çobanlığı yapmaya başladı. Bununla birlikte, savurgan ya da müsrif diye adlandırılan bu oğlun aklı başına geldi. Gururunu bir kenara bırakarak eve geri döndü ve babasına kendisini bağışlaması için yalvardı.
Bu örnekleme Tanrı’nın bağışlayıcılığını vurgulamak için anlatıldıysa da, uygulanabilir bir ders de vermektedir: Hikmetli olmayan bir niyetle evi terk etmek sana ahlaksal ve ruhi açıdan zarar verebilir! Ne yazık ki, İsa’nın takipçisi bazı gençler bağımsız bir davranış tarzı izleyerek ruhi açıdan zarar gördüler. Bazıları ekonomik açıdan kendine yetemeyince, yaşam tarzları Mukaddes Kitap ilkeleriyle çelişen başka gençlerle masrafları paylaşmaya başladılar.—I. Korintoslular 15:33.
Horst isimli Alman genç, evi terk eden bir yaşıtından şöyle bahsetti: “Evlenmeden bir kız arkadaşıyla yaşamaya başladı. İçkilerin su gibi aktığı partiler verdiler ve çoğu zaman bu partilerin sonunda sarhoş oluyorlardı. Eğer hâlâ evinde yaşıyor olsaydı ana babası bunların hiçbirine izin vermezdi.” Horst son olarak şöyle dedi: “Evi terk ettiğinizde daha özgür olduğunuz doğru. Fakat dürüst olmak gerekirse, bu çoğu zaman kötü şeyler yapmak için bir fırsat olarak kullanılmıyor mu?”
Bu yüzden, eğer daha fazla özgürlük arzuluyorsan kendine şunları sor: Tam olarak neden daha fazla özgürlük istiyorum? Sadece maddi şeylere sahip olmak için mi, yoksa ana babamın evde yasakladığı şeyleri rahatça yapabilmek için mi? Mukaddes Kitabın Yeremya 17:9’da ne dediğini hatırla: “Yürek her şeyden ziyade aldatıcıdır, ve çok çürüktür; onu kim anlıyabilir?”
Evden Ayrılmazsam Nasıl Büyüyeceğim?
Adolescence (Ergenlik) kitabında şunlar söyleniyor: “Evden ayrılmak, [yetişkinliğe] geçiş döneminin kesin olarak başarılı olacağını garantilemez. Ya da evde kalmak büyümeyeceğin anlamına gelmez.” Aslında büyümek, kişinin kendi parası, işi ve dairesi olmasından daha fazlasını gerektirir. Bir kere yaşamda başarılı olmak için sorunları tam anlamıyla göğüslemek gerekir. Hoşumuza gitmeyen durumlardan kaçarak hiçbir şey elde edemeyiz. Yeremyanın Mersiyeleri 3:27 şöyle diyor: “İnsan için boyunduruğu gençliğinde taşımak iyidir.”
Örneğin, geçinilmesi zor ya da çok katı olan ana babaları ele alalım. Şimdi 47 yaşında olan Mac’in okuldan sonra kendisine bir sürü işler yükleyen bir babası vardı. Yaz tatili boyunca diğer çocuklar oyun oynarken Mac çalışmak zorundaydı. Mac şöyle diyor: “Oyun oynamamıza ve eğlenmemize izin vermediği için onun hayattaki en kötü insan olduğunu düşünürdüm. Sık sık, ‘Keşke buralardan gitsem ve kendime ait bir evim olsa’ derdim.” Bununla birlikte, Mac şimdi konuya başka bir açıdan bakıyor: “Babamın benim için yaptığı paha biçilmez bir şeydi. Bana çalışkan olmayı ve zorluklara dayanmayı öğretti. O zamandan beri pek çok sorunum oldu; fakat şimdi, sorunlardan kaçmadan onları nasıl göğüsleyeceğimi biliyorum.”
Yalancı Mutluluklar
Bununla birlikte, evde kalmak da olgunlaşmanın garantisi olamaz. Bir genç şöyle dedi: “Bizimkilerle yaşam yalancı mutluluklarla doluydu. Benim için her şeyi onlar yaptılar.” Büyümenin bir kısmı kendin için işler yapabilmeyi öğrenmektir. Tabii, çöp atmak ya da çamaşır yıkamak sevdiğin bir müziği dinlemek kadar zevkli değildir. Fakat bu işleri yapmayı hiç öğrenmezsen sonuç ne olacak? Tamamen ana babana ya da başkalarına bağımlı, yardıma muhtaç bir yetişkin olursun.
Yemek, temizlik, ütü veya ev işleri yapmayı ya da arabayı tamir etmeyi öğrenerek, (genç bir kız ya da erkek olarak) kendini eninde sonunda sahip olacağın bağımsızlığa hazırlıyor musun?
Ekonomik Bağımsızlık
Zengin ülkelerde yaşayan gençler çoğu zaman parayı, kolay kazanılan ve daha da kolay harcanan bir şey olarak görürler. Eğer yarım günlük bir iş bulurlarsa paralarını müzik setleri ya da markalı kıyafetlere yatırırlar. Ancak bu tür gençler tek başlarına yaşamaya başlayınca çok sarsıcı bir şekilde gözleri açılacak! Daha önce adı geçen Horst şunları hatırladı: “Tek başıma kaldığım zaman, ay sonunda cüzdanım da, buzdolabım da bomboş olurdu.”
Neden ailenle yaşarken parayı idareli kullanmayı öğrenmeyesin? Ana baban yıllardır bunu yapıyor ve birçok para tuzağından kaçınmana yardım edebilirler. Pulling Up Roots kitabı gençlere, ana babalarına şöyle sorular sormayı öneriyor: “Elektrik, doğalgaz, su ve telefon faturaları her ay ne kadar geliyor? Ne tür vergiler ödüyoruz? Ne kadar kira veriyoruz?” Çalışan gençlerin cebinde, ana babalarınınkinden daha fazla para olduğunu öğrenmek seni çok şaşırtabilir. Bu yüzden, eğer bir işin varsa, evin masraflarına makul oranda katkıda bulunmayı teklif et.
Terk Etmeden Önce Öğren
Hayır, büyümek için evi terk etmen gerekmez. Fakat evde kaldığın sürece doğru kararlar verme yeteneğini ve sağduyunu geliştirmek için çok çaba göstermelisin. Ayrıca başkalarıyla geçinmeyi de öğren. Eleştiriyi, başarısızlığı ve hayal kırıklığını kaldırabileceğini kanıtla. ‘Şefkat, iyilik, yumuşak huy ve özdenetim’ geliştir. (Galatyalılar 5:22, 23, Müjde) Bu nitelikler, İsa’nın yetişkin takipçilerinin sahip olduğu niteliklerdir.
Er ya da geç yaşamda evlilik gibi değişiklikler, seni ana babanın yuvasından koparabilir. Fakat o zamana kadar evden ayrılmak için neden acele edesin? Durumu ana babanla konuş. Özellikle eğer ailenin mutluluğuna gerçekten katkıda bulunuyorsan, onlar senin evde kalmandan sevinç duyabilirler. Evde, onların yardımıyla büyümeye, öğrenmeye ve olgunlaşmaya devam edebilirsin.
Ele Alınacak Sorular
◻ Neden birçok genç evi terk etmek istiyor?
◻ Gençlerin çoğu neden evden ayrılmaya hazır değil?
◻ Yeterince olgunlaşmadan evi terk etmenin bazı tehlikeleri nelerdir?
◻ Evden kaçanların karşılaştığı bazı sorunlar nelerdir?
◻ Ailenle yaşarken olgunlaşman nasıl mümkün olabilir?
[Sayfa 57’deki pasaj]
“Sakın ana babanızla geçinemediğiniz için evi terk etmeyin. . . . . başka insanlarla nasıl geçineceksiniz?”
[Sayfa 60, 61’deki çerçeve]
Evden Kaçmak Çözüm mü?
Her yıl bir milyondan fazla genç evden kaçıyor. Bazıları, fiziksel ya da cinsel istismar gibi dayanılmaz koşullar yüzünden kaçıyor. Fakat, evden kaçmaya yol açan nedenler arasında en çok, eve giriş-çıkış saatleri, okuldaki notlar, ev işleri ve arkadaş seçimi yüzünden ana babayla yapılan tartışmalar yer alıyor.
Belki ana babanın olaylara bakış açısı ve düşünüş tarzı seninkiyle bağdaşmıyor. Fakat onların Tanrı’nın önünde seni ‘Yehova’nın terbiyesi ve tembihiyle’ yetiştirme sorumluluğu taşıdığını hiç düşündün mü? (Efesoslular 6:4) Bu yüzden ibadetlere ve başka dinsel faaliyetlere katılman için ısrar edebilirler, hatta diğer gençlerle ilişkilerini kısıtlayabilirler. (I. Korintoslular 15:33) Bu, isyan etmek ya da kaçmak için geçerli bir sebep mi? Senin de Tanrı’nın önünde bir sorumluluğun var: “Annene babana saygı göster.”—Efesoslular 6:1-3; Müjde.
Üstelik, evden kaçmak hiçbir şeyi çözmez. 14 yaşında evden kaçan Amy şöyle diyor: “Evden kaçmak sadece sana daha fazla sorun yaratıyor.” My Friend Wants to Run Away (Arkadaşım Evden Kaçmak İstiyor) isimli kitabında Margaret O. Hyde şöyle diyor: “Evden kaçanların çok azı bir iş bulup başlarının çaresine bakabiliyor. Fakat çoğunluğu için yaşam, evi terk etmeden öncesine göre daha da kötü oldu.” ’Teen dergisi şuna dikkat çekti: “Gençler sokaklarda özgürlük yerine, tecavüzcülere ya da soygunculara karşı güvenliğin olmadığı terk edilmiş binalarda yaşayan, kendileri gibi evden kaçan ya da kovulan başkalarını buluyorlar. Ayrıca, kolay bir hedef olarak gördükleri evden kaçan gençleri istismar etmeyi meslek edinen insanları buluyorlar.”
Evinden kaçmış olan Amy’ye “dostça davranan” 22 yaşındaki bir adam, onu kaldığı yerin ücretini “kendisiyle ve dokuz arkadaşıyla cinsel ilişkiye girerek” ödemek zorunda bıraktı. Amy ayrıca, “sarhoş oldu ve çok miktarda uyuşturucu kullandı.” Sandi isimli başka bir kız, kendisini büyüten büyük babası tarafından cinsel tacize uğradı ve evden kaçtı. Daha sonra sokaklarda, parklarda yatıp kalkan bir fahişe oldu. Bunlar evden kaçanlara tipik örneklerdir.
Evden kaçan çoğu kişinin iş bulmaya yarayan çok az becerisi vardır. Ayrıca, nüfus kağıdı, sosyal sigorta kartı ve kalıcı bir adres gibi bir işe girerken gerekebilecek belgeler çok azında vardır. Luis şöyle diyor: “Dilenmek ve çoğunlukla çalmak zorundaydım, çünkü dışarıda kimse size bir şey vermiyor.” Evden kaçanların yaklaşık yüzde 60’ı kız ve onların birçoğu geçimini fahişelik yaparak sağlıyor. Pornografi tüccarları, uyuşturucu ve kadın satıcıları, sık sık otobüs terminallerine gidip kendi çıkarları için kullanmak üzere evden kaçanları ararlar. Onlar ürkek durumdaki gençlere yanaşıp yatacak yer ve yiyecek teklif ederler. Hatta evde yoksun oldukları şeyleri bile verebilirler, sevildiklerini hissettirebilirler.
Zaman içinde, bu tür “yardımseverler” karşılık talep ederler. Bu da onlar için fahişelik yapmak, cinsel sapıklıklara karışmak ya da pornografik resimler için poz vermek anlamına gelebilir. Evden kaçanların, sonunda ciddi şekilde yaralanmaları, hatta ölmeleri çok şaşılacak bir şey değil!
Bu yüzden ana babanla konuşmak için her çabayı göstermen mantıklıdır; bu, onlarla bir defadan fazla konuşmak anlamına gelir. Onlara neler hissettiğini ve neler olduğunu anlat. (2. ve 3. Bölümlere bak.) Fiziksel ve cinsel istismar söz konusu olduğunda dışarıdan yardım alman gerekebilir.
Durum ne olursa olsun, kaçma, konuş! Evde ideal bir yaşamın olmasa da, kaçarsan durumun daha kötü olabileceğini aklından çıkarma.
[Sayfa 59’daki resimler]
Kişinin tek başına yaşamak için bilmesi gereken işler evde öğrenilebilir