Bölüm Dört

Bir Ev Nasıl İdare Edilebilir?

1. Bir ev idare etmek bugün neden böylesine zor olabilir?

“BU DÜNYANIN sahnesi değişiyor.” (I. Korintoslular 7:31) Bu sözler 1.900 yıldan fazla bir zaman önce yazılmıştı, ancak günümüze çok uymaktadır! Birçok şey gerçekten değişiyor; özellikle de aile yaşamında. Bundan 40 ya da 50 yıl önce olağan ya da geleneksel sayılan şeyler bugün çoğu kez kabul görmüyor. Bu yüzden, bir evi başarıyla idare etmek muazzam bir uğraş vermeyi gerektirebilir. Yine de, Kutsal Yazıların öğüdüne kulak verildiğinde bu zorluklara göğüs gerilebilir.

KENDİ YAĞIYLA KAVRULMAK

2. Hangi ekonomik koşullar ailede strese yol açabilir?

² Bugün birçok insana artık yalnızca ailesiyle ilgilenerek basit bir yaşam sürdürmek yetmiyor. Ticaret dünyası gittikçe daha çok şey üretip reklamcılık hünerlerini kullanarak halkı ayartmaya çalışırken, milyonlarca baba ve anne bu ürünleri satın alabilmek için işyerinde uzun saatler harcıyor. Başka milyonlarca insan ise, sofralarına biraz yiyecek koyabilmek için her gün çalışıp didinmek durumundadır. Sırf zorunlu giderlerini karşılayabilmek için işyerinde önceleri olduğundan çok daha fazla saat harcamaları, belki iki işte birden çalışmaları gerekiyor. Öte yandan yalnızca bir iş bulmaları durumunda mutlu olacak kişiler de var; çünkü işsizlik çok yaygın bir sorun haline geldi. Evet, çağdaş aile için yaşam her zaman kolay değildir, fakat Mukaddes Kitap ilkeleri ailelerin mevcut koşullar altında ellerinden geleni yapmasına yardım edebilir.

3. Resul Pavlus hangi ilkeyi açıkladı ve bunun uygulanması birinin ev idaresinde başarılı olmasına nasıl yardım edebilir?

³ Resul Pavlus ekonomik baskılar yaşadı. Bunlarla uğraşırken, değerli bir ders öğrendi ve arkadaşı Timoteos’a yazdığı mektupta bunu açıkladı. Pavlus şunları yazıyor: “Dünyaya bir şey getirmedik, çünkü ne de ondan bir şey götürebiliriz; fakat yiyeceğimiz ve örtüneceğimiz oldukça, onlarla kanaat edeceğiz.” (I. Timoteos 6:7, 8) Ailenin yalnızca yiyecek ve giyecekten başka şeylere de ihtiyacı olduğu doğrudur. Oturulacak bir yer gerekir. Çocukların eğitilmesi gerekir. Sağlık masrafları ve başka ödemeler de var. Yine de, Pavlus’un sözlerindeki ilke geçerlidir. Eğer kendimizi isteklerimize kaptırmak yerine ihtiyaçlarımızı karşılamakla yetinirsek, yaşam daha kolay olacak.

4, 5. Önceden düşünüp plan yapmak ev idaresine nasıl yardımcı olabilir?

⁴ Başka bir yardımcı ilke İsa’nın örneklemelerinden birinde bulunur. O şunları söyledi: “Sizden kim bir kule yapmak ister de, onu tamamlıyacak şeyi var mı diye, oturup önce masrafı hesap etmez?” (Luka 14:28) İsa burada önceden düşünmekten, ilerisi için plan yapmaktan söz ediyor. Bu ilkenin evlenmeyi düşünen genç bir çifte nasıl yardım ettiğini önceki bölümlerden birinde gördük. Evlendikten sonra evin idaresinde de aynı ilke yardımcıdır. Bu alanda önceden düşünmek bir bütçeye sahip olmayı, mevcut kaynakları en akılcı şekilde kullanmak üzere önceden plan yapmayı içerir. Böylece bir aile, giderleri kontrol edebilir, günlük ya da haftalık ihtiyaçlar için harcanacak parayı ayırabilir ve kendi yağıyla kavrulabilir.

⁵ Bazı ülkelerde, böyle bir bütçe yapmak satın alınacak gereksiz şeyler için yüksek faizle kredi çekme dürtüsüne karşı koymak anlamına gelebilir. Başka ülkelerde ise bu, kredi kartlarının kullanımını sıkı sıkıya denetlemek anlamına gelebilir. (Süleymanın Meselleri 22:7) Bu, kişinin ihtiyaçları ve sonuçları tartmadan, aklına eseni satın alma isteğine karşı koyması anlamına da gelebilir. Bütçe aynı zamanda kumar, tütün ve aşırı içki gibi şeyler için bencilce para harcamanın Mukaddes Kitap ilkelerine aykırı olduğu kadar ailenin ekonomik durumuna da zarar verdiğinin görülmesini sağlayacak.—Süleymanın Meselleri 23:20, 21, 29-35; Romalılar 6:19; Efesoslular 5:3-5.

6. Mukaddes Kitaptaki hangi hakikatler yoksulluk içinde yaşamak zorunda olanlara yardım eder?

⁶ Bununla birlikte, yoksulluk içinde yaşamak zorunda bırakılanlar hakkında ne diyelim? Her şeyden önce, bu küresel sorunun geçici olduğunu bilmeleri teselli edici olabilir. Hızla yaklaşmakta olan yeni dünyada, Yehova, insanlığa acı veren tüm diğer kötülüklerle birlikte yoksulluğu da ortadan kaldıracaktır. (Mezmur 72:1, 12-16) Bu gerçekleşene dek, İsa’nın hakiki takipçileri çok yoksul olsalar bile tümüyle umutsuzluğa kapılmazlar, çünkü Yehova’nın şu vaadine iman ederler: “Seni hiç boşa çıkarmam, ve seni hiç bırakmam.” Bu yüzden, iman eden biri güvenle şunu söyleyebilir: “Rab bana yardımcıdır, korkmam.” (İbraniler 13:5, 6) Bu zor günlerde, Yehova, Kendisine tapınanlar ilkelerine göre yaşayıp O’nun Krallığına yaşamlarında ilk yeri verdiklerinde onları çeşitli yollarla destekledi. (Matta 6:33) Onların çoğu, resul Pavlus’un sözleriyle bunu doğrulayabilir: “Her şeyde ve bütün şeylerde, hem tok olmak, hem aç olmak, hem bollukta olmak, hem ihtiyaçta olmak sırrını öğrendim. Beni kuvvetlendirende her şeyi yapabilirim.”—Filipililer 4:12, 13.

YÜKÜ PAYLAŞMAK

7. İsa’nın hangi sözleri, uygulandığında ev idaresi açısından yardımcı olacak?

⁷ Yeryüzündeki hizmetinin sonuna doğru İsa şunu söyledi: “Komşunu kendin gibi seveceksin.” (Matta 22:39) Bu öğüdü ailede uygulamak, evin başarıyla idare edilmesine büyük ölçüde yardım eder. Her şeyden önce, en yakın ve en sevgili komşular, birlikte oturan aile bireylerinden—koca ve karısından, ana-baba ve çocuklardan başka kim olabilir? Acaba aile bireyleri birbirlerine nasıl sevgi gösterebilirler?

8. Aile içinde sevgi nasıl ifade edilebilir?

⁸ Bunu yapmanın bir yolu ailede herkesin üzerine düşen ev işlerini yerine getirmesidir. Bu nedenle, giysi ya da oyuncak olsun, herhangi bir şeyi kullandıktan sonra ortada bırakmamayı çocuklara öğretmek gerekir. Her sabah yatağı düzeltmek vakit ve çaba gerektirebilir, fakat bu, ev idaresi açısından büyük bir yardımdır. Tabii, bazı küçük, geçici karışıklıklar kaçınılmazdır; yine de evi makul ölçüde düzenli tutmak ve yemeklerden sonra sofrayı kaldırıp toparlamak üzere herkes beraberce çalışabilir. Tembellik, keyfine düşkünlük ve gönülsüz, isteksiz bir tutum herkes üzerinde olumsuz etki yapar. (Süleymanın Meselleri 26:14-16) Öte yandan, neşeli, istekli bir tutum mutlu bir aile yaşamına can katar. “Allah sevinç ile vereni sever.”—II. Korintoslular 9:7.

9, 10. (a) Çoğu kez ev kadınının üzerinde hangi yük vardır, bu nasıl hafifletilebilir? (b) Ev işleriyle ilgili hangi dengeli görüş öneriliyor?

⁹ Sevgi dolu ve düşünceli olmak, bazı evlerdeki ciddi bir sorunun önüne geçilmesine yardım edecektir. Anneler geleneksel şekilde ev yaşamının temel direği olmuşlardır. Onlar çocuklara bakmakta, evi temizlemekte, ailenin çamaşırını yıkamakta ve mutfak için alışveriş edip yemek pişirmekteler. Bazı ülkelerde görenekler nedeniyle kadınlar bunun yanı sıra tarlalarda çalışmakta, ürünlerini pazarda satmakta ya da başka yollarla aile bütçesine katkıda bulunmaktalar. Daha önceleri böyle bir göreneğin bulunmadığı yerlerde bile, ihtiyaç başgösterdiğinden milyonlarca evli kadın evin dışında çalışmak zorunda kaldı. Bu farklı alanlarda canla başla çalışan bir kadın ve anne övgüye layıktır. Mukaddes Kitapta tarif edilen “faziletli kadın” gibi, vaktini boşa geçirmez. “Tembellik ekmeğini yemez.” (Süleymanın Meselleri 31:10, 27) Fakat bu, kadının evde çalışabilecek tek kişi olduğu anlamına gelmez. Koca ve karısı ikisi de evin dışında bütün gün çalıştıktan sonra, koca ve ailenin geri kalanı dinlenirken evdeki iş yükünü kadın tek başına mı taşımalı? Herhalde hayır. (II. Korintoslular 8:13-15 ile karşılaştırın.) Bu nedenle, örneğin, anne yemeği hazırlayacaksa, diğer aile bireylerinin masayı kurarak hazırlığa yardım etmeleri, alışverişin bir kısmını yapmaları ya da etrafı biraz toparlamaları onun için çok değerli olabilir. Evet, sorumluluğu herkes paylaşabilir.—Galatyalılar 6:2 ile karşılaştırın.

¹⁰ Bazıları şöyle diyebilir: “Yaşadığım yerde bu tür işleri yapmak erkeğe düşmez.” Böyle olabilir, fakat bu konu üzerinde biraz düşünmek iyi olmaz mı? Yehova Tanrı aileyi kurduğunda, belli işlerin sadece kadınlar tarafından yapılmasını emretmedi. Bir keresinde Yehova’dan gelen özel haberciler tarafından ziyaret edildiğinde, sadık adam İbrahim ziyaretçilerine yemek hazırlama ve sunma işine kişisel olarak katıldı. (Tekvin 18:1-8) Mukaddes Kitap şu öğüdü verir: “Kocalar kendi karılarını kendi bedenleri gibi sevmeğe borçludurlar.” (Efesoslular 5:28) Eğer günün sonunda koca yorgunsa ve dinlenmek istiyorsa, kadının da aynı şeyleri hissedebileceği, hatta daha yoğun olarak hissedebileceği düşünülemez mi? (I. Petrus 3:7) Öyleyse, kocanın ev işlerine yardım etmesi uygun ve sevgi dolu bir davranış olmaz mı?—Filipililer 2:3, 4.

11. İsa, ailedeki herkes için hangi yönden mükemmel bir örnek oldu?

¹¹ Tanrı’yı memnun eden ve arkadaşlarını mutlu eden bir insana en güzel örnek İsa’dır. O, hiç evlenmediği halde, hem kocalar hem de kadınlar ve çocuklar için iyi bir örnektir. Kendisi hakkında şunu söyledi: ‘İnsanoğlu kendisine hizmet edilmeye değil, ancak hizmet etmeye geldi,’ yani başkalarına hizmet etmek için geldi. (Matta 20:28) Tüm bireyleri böyle bir tutum geliştirmiş olan aileler ne güzeldir!

TEMİZLİK—NEDEN BÖYLESİNE ÖNEMLİ?

12. Yehova Kendisine hizmet edenlerden ne istiyor?

¹² Mukaddes Kitabın, ev idaresine yardımcı olabilecek bir başka ilkesi II. Korintoslular 7:1’de bulunuyor. Orada şunu okuyoruz: ‘Kendimizi bedenin ve ruhun her murdarlığından temiz edelim.’ İlham edilmiş bu sözlere itaat edenler, “temiz ve lekesiz dindarlık” isteyen Yehova’nın onayına sahiptirler. (Yakub 1:27) Böyle kişilerin bulunduğu aileler bundan yarar görür.

13. Ev idaresinde temizlik neden önemlidir?

¹³ Örneğin, Mukaddes Kitap bize hiçbir hastalığın ve derdin olmayacağı bir günün geleceği güvencesini veriyor. O zaman, “orada oturan: Hastayım, demiyecek.” (İşaya 33:24; Vahiy 21:4, 5) Fakat o vakte kadar, her aile zaman zaman hastalıklarla uğraşmak zorundadır. Pavlus ve Timoteos da hasta oldular. (Galatyalılar 4:13; I. Timoteos 5:23) Yine de, uzmanlar pek çok hastalığın önlenebildiğini söylüyor. Hikmetli aileler bedensel ve ruhsal kirlilikten sakınırlarsa, önlenebilir hastalıkların bazılarından korunmuş olurlar. Bunun nasıl olduğunu görelim.—Süleymanın Meselleri 22:3 ile karşılaştırın.

14. Ahlaksal temizlik bir aileyi hastalıktan nasıl koruyabilir?

¹⁴ Ruhsal temizlik, ahlaksal temizliği de içerir. Mukaddes Kitabın, yüksek ahlak standartlarını tutmayı teşvik edip evlilik dışı her tür cinsel ilişkiyi mahkûm ettiği iyi bilinen bir gerçektir. “Ne fuhuş işleyenler, . . . . ne zina işleyenler, ne doğaya aykırı amaçlarla kullanılan erkekler, ne erkekle yatan erkekler . . . . Tanrı’nın krallığını miras alacaklardır.” (I. Korintoslular 6:9, 10) Bu kesin standartlara uymak, bugünün yozlaşmış dünyasında yaşayan İsa’nın takipçileri için çok önemlidir. Böyle yapmak Tanrı’yı memnun eder ve ailenin AIDS, frengi, bel soğukluğu ve klamidiyoz gibi cinsel yolla geçen hastalıklardan korunmasına yardım eder.—Süleymanın Meselleri 7:10-23.

15. Fiziksel temizliğin yetersizliğinin gereksiz yere hastalığa yol açabildiğiyle ilgili bir örnek verin.

¹⁵ ‘Kendimizi bedenin her kirliliğinden temizlemek’ ailenin diğer hastalıklardan korunmasına da yardım eder. Birçok hastalıklara fiziksel temizliğin yetersizliği neden olmaktadır. Bu konuda başta gelen bir örnek sigara alışkanlığıdır. Sigara içmek yalnız akciğerleri, giysileri ve havayı kirletmekle kalmaz, insanları da hasta eder. Her yıl milyonlarca insan tütün kullandığı için yaşamını yitiriyor. Düşünün bir kere; eğer ‘bedenin bu kirliliğinden’ uzak dursalardı, her yıl milyonlarca insan hastalanıp vakitsiz bir ölüme kurban gitmeyecekti!

16, 17. (a) Yehova tarafından verilen hangi kanun İsraillileri belirli hastalıklardan korudu? (b) Tesniye 23:12, 13’ün ardında yatan ilke nasıl tüm ailelerde uygulanabilir?

¹⁶ Başka bir örneği düşünün. Yaklaşık 3.500 yıl önce, Tanrı İsrail milletine Kanununu verdi; bu Kanun tapınmalarını, bir dereceye kadar da günlük yaşamlarını düzenleme amacı güdüyordu. Söz konusu Kanun, bazı temel temizlik kuralları koyarak ulusu hastalıktan korudu. Bu kanunlardan biri insan dışkısının ortadan kaldırılmasıyla ilgiliydi; insanların yaşadığı bölgenin kirlenmemesi için bunların konaklama yerinin dışında uygun şekilde gömülmesi gerekiyordu. (Tesniye 23:12, 13) Bu eski kanun hâlâ iyi bir öğüttür. Bugün bile insanlar bunu uygulamadıkları için hastalanıp ölüyor.a

¹⁷ İsrail’e verilen o kanunun ardında yatan ilkeyle uyumlu olarak, ailenin kullandığı banyo ve tuvalet—oturulan yerin içinde ya da dışında olsun—temiz tutulmalı ve dezenfekte edilmeli. Eğer tuvalet yeri temizlenip kapalı tutulmazsa, sinekler toplanır, sonra da evin diğer yerlerine ve yiyeceklerimizin üzerine mikrop saçarlar! Ayrıca, çocuklar ve yetişkinler tuvaleti kullandıktan sonra ellerini yıkamalıdır. Aksi halde, mikropları ciltleri üzerinde geri getirecekler. Bir Fransız doktora göre, el yıkamak “hâlâ belirli sindirim, solunum veya cilt enfeksiyonlarını önlemenin en güvenli yollarından biridir.”

18, 19. Yoksul bir mahallede bile evi temiz tutmak üzere hangi önerilerde bulunuluyor?

¹⁸ Yoksul bir mahallede her şeyi temiz tutmanın kolay bir iş olmadığı doğrudur. Böyle yöreleri iyi bilen biri şöyle anlatıyor: “Bunaltıcı sıcak iklim, temizlik işini iki misli zorlaştırır. Toz fırtınaları evin her çatlağını kahverengi ince bir pudra ile kaplar. . . . . Hem kentlerde hem de bazı kırsal bölgelerde nüfusun hızla artması da sağlıkla ilgili tehlikeler yaratır. Açık lağımlar, toplanmamış çöp yığınları, kirli umumi tuvaletler, hastalık taşıyan fareler, hamamböcekleri ve sinekler alışılmış görüntüler haline gelmiştir.”

¹⁹ Bu koşullar altında temizliği korumak zordur. Yine de, çaba göstermeye değer. Sabun, su ve fazladan yapılan biraz iş, ilaç ve hastane faturalarından daha ucuzdur. Eğer böyle bir çevrede yaşıyorsanız, kendi evinizi ve bahçenizi mümkün olduğu ölçüde temiz tutun ve hayvan dışkısından arındırın. Evinizin yolu yağmurlu mevsimlerde kolayca çamurlanıyorsa, çamuru eve sokmamak için yola çakıl veya taş döşeyebilir misiniz? Ayakkabı ya da sandaletler kullanılıyorsa, eve girmeden önce bunlar çıkarılabilir mi? Ayrıca, su deponuzun kirlenmemesine dikkat etmelisiniz. Tahminlere göre, kirli sudan ve sağlık kurallarına yeterince dikkat etmemekten kaynaklanan hastalıklar yüzünden her yıl en azından iki milyon kadar insan ölmektedir.

20. Evin temiz olması gerekiyorsa sorumluluğu kimler paylaşmalı?

²⁰ Evin temiz tutulması herkese, anne, baba, çocuklar ve konuklara bağlı bir durumdur. Kenya’da sekiz çocuklu bir anne şöyle dedi: “Herkes üzerine düşeni yapmasını öğrendi.” Temiz, derli toplu bir ev bütün aileye saygınlık kazandırır. Bir İspanyol atasözü şöyle der: “Yoksulsan pis olmak zorunda değilsin.” Oturulan yer ister bir villa, isterse de bir apartman dairesi, mütevazı bir ev ya da kulübe olsun, temizlik aileyi daha sağlıklı duruma getirmenin bir anahtarıdır.

TEŞVİK GELİŞMEMİZİ SAĞLAR

21. Süleymanın Meselleri 31:28’e uygun olarak, hangi şey ailenin mutluluğuna katkıda bulunur?

²¹ Süleymanın Meselleri kitabı yetenekli kadından söz ederken şunları söyler: “Oğulları kalkar ve ona mutlu derler; kocası da kalkar, ve onu över.” (Süleymanın Meselleri 31:28) En son ne zaman ailenizden birini övdünüz? Gerçekten, biz insanlar ilkbaharda biraz sıcaklık ve nem görünce tomurcuklanmaya hazır olan bitkiler gibiyiz. Bize gereken şey övgünün sıcaklığıdır. Yaptığı ağır işin ve sevgi dolu ilgisinin kocası tarafından olağan görülmeyip takdir edildiğini bilmek bir kadına yardım eder. (Süleymanın Meselleri 15:23; 25:11) Kadının da, evin dışında ve içinde yaptığı iş için kocasını övmesi hoş bir şeydir. Ana-babalar onları evde, okulda, veya cemaatte gösterdikleri çabaları nedeniyle överlerse, çocuklar da gelişirler. Küçük bir minnet ifadesi ne çok şey başarır! Acaba “Teşekkür ederim!” demek çok mu zor? Hiç de değil, oysa bunun karşılığında ailenin morali yüksek olacak.

22. Bir evin ‘pekiştirilmiş’ olması için ne gereklidir ve bu nasıl elde edilebilir?

²² Bir ev idare etmek, birçok nedenden dolayı kolay değildir. Yine de, bu iş başarıyla yürütülebilir. Mukaddes Kitaptaki bir mesel şöyle der: “Hikmetle ev yapılır; ve anlayışla pekiştirilir.” (Süleymanın Meselleri 24:3) Eğer ailedeki herkes Tanrı’nın iradesini öğrenmeye ve yaşamında uygulamaya çalışırsa, hikmet ve ayırt etme yeteneği kazanılabilir. Mutlu bir aileye sahip olmak, harcanan çabaya mutlaka değer!

[Dipnot]

ŞU MUKADDES KİTAP İLKELERİ . . . . EV İDARESİNDE NASIL YARDIMCI OLABİLİR?

Yaşamla ilgili temel ihtiyaçlarla yetinmek hikmetliliktir.—I. Timoteos 6:7, 8.

Yehova Kendisine hizmet edenleri bırakmaz.—İbraniler 13:5, 6.

Başkalarına duyulan sevgi İsa’nın takipçilerinin göze çarpar bir niteliğidir.—Matta 22:39.

İsa’nın takipçileri bedensel ve ruhsal yönden temiz kalırlar.—II. Korintoslular 7:1.

[Sayfa 45’teki çerçeve]

TEMİZ SU VE SAĞLIK

Dünya Sağlık Örgütü, temiz su elde etmenin zor olabileceği ve ilkel sağlık koşullarının olduğu ülkelerdeki insanlara bazı pratik öneriler sunuyor.

“İçme suyunu temiz bir kap içinde toplayın. Kabı örtülü tutun, çocukların ya da hayvanların oradan içmelerine izin vermeyin. . . . . Suyu sadece, bu amaç için özel olarak ayrılmış uzun kulplu kepçeyle alın. Kabı her gün boşaltıp durulayın.

Çocukların yiyeceğini ya da içeceğini hazırlamakta kullanılacak suyu kaynatın. . . . . Suyun yalnızca birkaç saniye kaynatılması yeterlidir.”

[Sayfa 42’deki resimler]

Evle ilgilenmek ailece yürütülecek bir faaliyettir

[Sayfa 47’deki resim]

Temizliği korumak ilaç satın almaktan ucuzdur