Bölüm On Bir
Yaşamınıza Kalıcı Bir Anlam Katın
BİLİMSEL buluşlarla ilgili haberleri nerede yaşarsak yaşayalım duyarız. Biyologlar, denizbilimciler ve diğer bilim adamları, insanın yerküremiz ve üzerindeki yaşam konusundaki bilgisinin sürekli artmasını sağlıyorlar. Farklı alanda bir araştırma yapan astronomlar ve fizikçilerse, Güneş sistemimiz, yıldızlar hatta uzak gökadalar hakkında daha fazla bilgi ediniyorlar. Tüm bunlar neye işaret ediyor?
Düşünen birçok insan çok eskiden yaşamış Kral Davud ile aynı görüştedir: ‘Gökler Tanrı’nın görkemini beyan eder; ve gök kubbesi ellerinin işini anlatır.’ (Mezmur 19:1) Tabii, kimileri bu görüşe katılmayabilir ya da bundan emin olamadığını söyleyebilir. Oysa biz, bu kitapta sunulan delilleri inceledikten sonra bir Yaratıcı’nın var olduğuna ve evrenimizin ve yaşamımızın ardında O’nun bulunduğuna inanmak için mutlaka bol bol neden görebiliyoruz.
Resul Pavlus şunu belirtti: “Dünyanın yaratılışından beri, Tanrı’nın görünmeyen nitelikleri, yani sonsuz gücü ve Tanrılığı, O’nun yaptıklarıyla anlaşılarak açıkça görülüyor. Bu nedenle özürleri yoktur.” (Romalılar 1:20, Müjde) Daha önceki bölümlerde yaratılış hakkında gözden geçirdiklerimiz, ‘Tanrı’nın nasıl Biri olduğunu anlamamızı,’ böylece O’nun ‘görünmeyen niteliklerini’ takdir edebilmemizi kolaylaştırdı. Yine de, fiziksel yaratılışın Yaratıcı’yı yansıttığını anlamak başlı başına yeterli değildir. Neden?
Birçok bilim adamı kendini evreni incelemeye adamasına rağmen, yaşamda kalıcı bir anlam bulamayıp boşluk hissine kapılıyor. Örneğin, fizikçi Steven Weinberg “evren kavranabilir göründüğü ölçüde anlamsız da görünüyor” diye yazdı. Science dergisinde, astronom Alan Dressler’ın şu görüşünden söz edildi: “Araştırmacılar kozmolojinin Tanrı’nın ‘zekâsını’ ya da ‘imzasını’ açıkça gösterdiğini söylerken, evrenin belki sonuçta daha az önem taşıyacak bir özelliğini, yani fiziksel yapısını Tanrısal bir güce atfediyorlar.” Dressler daha önemli olanın insanın varoluşunun anlamı olduğunu bildirdi. Şunları belirtti: “İnsan, dünyanın [fiziksel] evrenin fiziksel merkezinde bulunduğu şeklindeki eski inancı bıraktı, ama anlamın ‘merkezinde’ olduğumuza yeniden inanmaya başlamalıdır.”
Açıkçası, her birimiz varoluşumuzun anlamına yoğun ilgi göstermeliyiz. Sadece Yaratıcı’nın, yani Usta bir Tasarımcı’nın varlığını ve O’na bağımlılığımızı kabul etmek yaşamımıza anlam katmayabilir. Özellikle de yaşam insana çok kısa geldiği için. Birçokları William Shakespeare’in oyunundaki Kral Macbeth gibi düşünüyor:
“Hayat dediğin ne ki:
Yürüyen bir gölge, bir zavallı kukla bu sahnede:
Bir saat boy gösterip boyun kırıp gidecek
Bir daha da duyulmayacak artık sesi.
Bir aptalın anlattığı bir masal bu:
Kuru gürültüler, deli saçmalarıyla dolu.”—Macbeth, Perde V, Sahne V.
Yerkürenin her tarafında insanlar bu sözlere katılabilir; ancak onlar yine de kendi başlarına bir sıkıntı geldiğinde Tanrı’dan yardım dileyebiliyorlar. Uzun yıllar önce yaşamış Elihu adlı hikmetli adam şu gözlemde bulunmuştu: “Zorbalığın çokluğundan feryat ediyorlar . . . . yardıma çağırıyorlar . . . . Fakat kimse demiyor: Nerede [Tanrı], Yaratanım? . . . . yerin hayvanlarından ziyade bize bilgi öğretir, ve bizi göklerin kuşlarından daha hikmetli kılar.”—Eyub 35:9-11.
Elihu’nun sözleri anlamın gerçek merkezinin biz insanlar olmadığını vurgular. Merkez Yüce Yaratıcımızdır; varlığımızın gerçek anlamı mantıken O’nunla ilgilidir ve O’na bağlıdır. Bu anlamı bulmak ve onun getirdiği derin doyuma erişmek için Yaratıcı’yı tanımaya başlamamız ve yaşamımızı O’nun iradesiyle uyumlu kılmamız gerekir.
Yaratıcı’ya Yönelmek
Musa bunu yaptı. O gerçekçi olarak şunu kabul etti: “Yıllarımızın günleri yetmiş yıldır, ve kuvvetle seksen yıl olursa onların gururu, zahmet ve kederdir.” Bu gerçeğin farkında olmak Musa’yı umutsuz ya da karamsar yapmadı; Yaratıcımıza yönelmenin değerini anlamasına yardımcı oldu. Musa şöyle dua etti: “Günlerimizi saymağı bize şöyle öğret ki, hikmet yüreği edinelim. Sabahlayın inayetin ile bizi doyur ve bütün günlerimizde mesrur olup sevinelim. Ve Allahımız Rabbin nimeti üzerimizde olsun.”—Mezmur 90:10, 12, 14, 17.
‘Sabahleyin doymuş olmak.’ ‘Bütün ömrümüzce sevinmek.’ ‘Tanrı’nın hoşnutluk veren nimetlerinin üzerimizde olması!’ Bu ifadeler genelde insanların yaşamda göremediği anlamı bulan birinin sözlerine benzemiyor mu?
Yaratıcı’ya göre bulunduğumuz konumu kavrayarak bu yönde büyük bir adım atabiliriz. Bir bakıma, evren hakkında giderek artan bilgi bize yardım edebilir. Davud şunu sordu: “Göklerini, ellerinin işlerini, koyduğun ay ve yıldızları görünce dedim: İnsan nedir ki, sen onu anasın? Âdemoğlu nedir ki, sen onu arıyasın?”—Mezmur 8:3, 4.
Ayrıca bizler Yehova’nın güneş, ay ve yıldızları yarattığını ve sonra yeryüzünü tüm altyapısıyla birlikte hazırlayıp yaşamla doldurduğunu kabul etmekten daha fazlasını yapmalıyız. (Nehemya 9:6; Mezmur 24:2; İşaya 40:26; Yeremya 10:10, 12) Daha önce gördüğümüz gibi, Yehova’nın eşsiz ismi, O’nun bir amaç Tanrısı ve iradesini tamamıyla yerine getirebilecek tek Kişi olduğunu gösterir.
İşaya, Tanrı’nın “dünyaya şekil veren, ve onu yaratan, onu pekiştiren, ve onu boşuna yaratmıyan, üzerinde oturulsun diye ona şekil veren” kişi olduğunu belirtip ardından Yehova’nın şu sözlerini aktardı: ‘Yehova benim ve başkası yoktur.’ (İşaya 45:18) Daha sonra Pavlus iman kardeşlerine, “iyi işlerin yolunda yürüyelim diye Mesih İsa’da yaratılmış olarak Tanrı’nın eseriyiz” dedi. Bu “iyi işlerin” en önemlisi, ‘Tanrı’nın başlangıçtan beri tasarladığı amaca uygun, çok yönlü bilgeliğini,’ ya da hikmetini bildirmektir. (Efesoslular 2:10; 3:8-11, Müjde) O’nun amacını öğrenip bu amaçla uyumlu davranarak Yaratıcı ile ilişki kurmamız mümkündür ve mantıken de bunu yapmalıyız.—Mezmur 95:3-6.
Bizi seven ve bizimle ilgilenen bir Yaratıcı’nın varlığını kabul etmemiz bizi harekete geçirmelidir. Örneğin, bunu kabul etmemizle başkalarına karşı davranış tarzımız arasındaki bağlantıya dikkat edelim. “Fakiri sıkıştıran onu Yaratanı hor görür; fakat yoksula acıyan onu izzetlendirir.” ‘Bizi bir Tanrı yaratmadı mı? niçin herkes kardeşine hainlik ediyor?’ (Süleymanın Meselleri 14:31; Malaki 2:10) Şu halde, bizimle ilgilenen bir Yaratıcı’nın var olduğunu kabul etmek, O’nun yarattığı diğer varlıklarla daha yakından ilgilenmemizi sağlamalıdır.
Bu konuda yalnız değiliz. Yaratıcı bize yardım edebilir. Yehova artık yeryüzünde yeni yaratıklar meydana getirmiyorsa da, O’nun başka bir yönden hâlâ yaratmakta olduğu söylenebilir. Rehberliğine başvuran insanlara etkin ve yararlı sonuçlar oluşturan bir yardımda bulunuyor. Davud günah işledikten sonra, “bende temiz yürek yarat, ey Allah; ve içimde doğru ruh tazele” diye dilekte bulunmuştu. (Mezmur 51:10; 124:8) Ayrıca Mukaddes Kitap İsa’nın takipçilerini, çevrelerindeki dünyanın biçimlendirdiği ‘eski kişiliği atmaya’ ve ‘Tanrı’nın iradesine göre yaratılmış yeni kişiliği giymeye’ teşvik eder. (Efesoslular 4:22-24) Evet, Yehova, Kendi niteliklerini yansıtan bir kişilik geliştirmelerine yardım ederek insanlarda mecazi anlamda yeni bir yürek yaratabilir.
Ne var ki, bunlar yalnızca ilk adımlardır. Yapmamız gerekenler çok daha kapsamlıdır. Pavlus bazı eğitimli Atinalılara hitaben şunları demişti: ‘Dünyayı ve içindekilerin tümünü yaratan Tanrı belirli süreleri önceden saptadı. Bunu, kendisini arasınlar ve el yordamıyla da olsa bulabilsinler diye yaptı. Aslında Tanrı hiç birimizden uzak değildir.’—Resullerin [Elçilerin] İşleri 17:24-27, Müjde.
Anlam Bilgiden Doğar
Şimdiye dek ele aldığımız noktalardan kolayca anlaşılabildiği gibi, Yaratıcı hem fiziksel yaratılış hem de ilham edilmiş Sözü olan Mukaddes Kitap aracılığıyla bol bol bilgi sağlamıştır. O bizi bilgi ve anlayışımızı artırmaya teşvik ediyor, hatta ‘sular denizi nasıl kaplıyorsa, dünyanın da Yehova bilgisi ile dolu olacağı’ bir zamanın geleceğini önceden bildiriyor.—İşaya 11:9; 40:13, 14.
Öğrenme ve gelişme yeteneğimizin 70 ya da 80 yıllık bir ömürle sınırlı kalması Yaratıcı’nın iradesi değildir. Bunu İsa’nın en ünlü sözlerinin birinden anlayabiliriz: ‘Tanrı dünyayı o denli sevdi ki, biricik Oğlunu verdi. Öyle ki, ona iman eden her adam helak olmasın, ancak sonsuz yaşamı olsun.’—Yuhanna 3:16.
‘Sonsuz yaşam.’ Bu bir fantezi değil. Tam tersine, sonsuz kalıcılık kavramı, Yaratıcı’nın ilk ana-babamız olan Âdem ve Havva’ya sunduğu fırsatla bağdaştığı gibi, beynimizin yapısı ve kapasitesi hakkındaki bilimsel gerçeklerle ve İsa Mesih’in öğrettikleriyle de bağdaşmaktadır. İnsanlığın sonsuz yaşama sahip olması İsa’nın mesajının özüydü. Yeryüzünde resulleriyle birlikte geçirdiği son akşam şunları dedi: “Sonsuz yaşam, tek hakiki Tanrı olan senin ve gönderdiğin İsa Mesih’in hakkında sürekli bilgi edinmeleri demektir.”—Yuhanna 17:3.
Önceki bölümde ele alındığı gibi, İsa’nın sonsuz yaşam vaadi, üzerinde bulunduğumuz bu yeryüzünde milyonlarca insan için gerçek olacak. Bu beklentinin kişinin yaşamını son derece anlamlı kılabileceği açıktır. Bu, Yaratıcı ile ilişki geliştirmeyi içerir. Şimdi böyle bir ilişkiye sahip olmak sürekli yaşam kazanmak için temel oluşturur. Böyle bir yaşamın size sağlayacağı olanakları düşünün: bugünkü gibi hastalık ya da ölümle kısıtlanmayan öğrenme, keşfetme ve deneme olanakları. (İşaya 40:28 ile karşılaştırın.) Sonsuza dek yaşayabilseniz neler yapabilirdiniz ya da yapmak isterdiniz? İlgi duyduğunuz alanları, geliştirmeyi arzuladığınız yetenekleri ve yanıt aradığınız soruları en iyi siz biliyorsunuz. Bunları gerçekleştirebilme olanağına sahip olmanız yaşamınıza daha da büyük bir anlam kazandıracaktır!
Pavlus, ‘yaratılışın yozlaşmaya olan köleliğinden kurtarılıp Tanrı çocuklarının yüce özgürlüğüne kavuşacağı’ zamanı beklemek için sağlam nedenlere sahipti. (Romalılar 8:21, Müjde) Bu özgürlüğe kavuşanların yaşamları şimdiden gerçek bir anlam kazanacak, üstelik bu anlamlı yaşam sürekli olacak; bu da Tanrı’nın yüceltilmesine hizmet edecektir.—Vahiy 4:11.
Tüm yerküredeki Yehova’nın Şahitleri bu konuyu inceledi. Onlar bir Yaratıcı’nın var olduğuna, üstelik hem kendileriyle hem de sizinle ilgilendiğine ikna oldular. Başkalarının da yaşamda sağlam temele dayalı bu anlamı bulmasına yardımcı olmaktan mutluluk duyarlar. Lütfen bu konuyu onlarla birlikte inceleyin. Böylece yaşamınıza kalıcı bir anlam katacaksınız!
[Sayfa 185’teki çerçeve]
Tanrı Sözcüğü Hangi Anlamda Kullanılıyor?
“Bilim adamları ve başkaları bazen ‘Tanrı’ sözcüğünü, doğa yasalarından pek ayırt edilemeyecek kadar soyut ve ilintisiz bir anlamda kullanırlar.” Temel kuvvetler konusundaki çalışmalarından dolayı Nobel ödülüne ortak olan Steven Weinberg, yukarıdaki açıklamasına şunları da ekliyor:
“Bence, ‘Tanrı’ sözcüğü herhangi bir şekilde kullanılacaksa, bununla, yaratıklarıyla ilgili bir Tanrı, sadece doğa yasalarını ve evreni değil, iyinin ve kötünün standartlarını da koyan, yaratıcı ve kanun koyucu, davranışlarımızla ilgilenen bir kişilik, kısaca, tapınabileceğimiz Biri kastedilmelidir. . . . . Tarih boyunca kadın ve erkeklerin önem verdiği Tanrı kavramı bu olmuştur.”—Dreams of a Final Theory.
[Sayfa 187’deki resim]
Musa, kaç yıl yaşarsak yaşayalım, yaşamımızın gerçek anlamının Yaratıcı ile ilgili olduğunun bilincindeydi
[Sayfa 190’daki resim]
Yaşamdaki bitimsiz anlamı bulmak bize birçok olanak sağlar