İnceleme Yapmanın Kazancı Büyüktür

SATIN alacağı meyveleri seçen insanları hiç izlediniz mi? Çoğu, meyvenin olgun olup olmadığını belirlemek için rengine ve büyüklüğüne bakar. Bazıları meyveyi koklar. Bazıları elleriyle yoklar, hatta hafifçe sıkar. Kimileri de hangisinin daha sulu olduğunu anlamak için iki eline birer tane alıp tartar. Bu insanlar böyle yaparken ne düşünürler? Ayrıntıları analiz eder, farklılıkları değerlendirir, daha önceki seçimlerini hatırlar ve o anda gördüklerini eski bilgileriyle karşılaştırırlar. Gösterdikleri özen ve dikkatin karşılığında onları hoş bir lezzet beklemektedir.

Tanrı’nın Sözünü incelemenin karşılığı kuşkusuz çok daha büyüktür. Bu inceleme yaşamımızda önemli bir yer tutarsa imanımız güçlenir, sevgimiz derinleşir, hizmetimiz verimli olur, ayrıca verdiğimiz kararlar Tanrısal hikmet ve anlayışı daha çok yansıtır. Süleymanın Meselleri 3:15 bu ödüller hakkında şöyle der: “Bütün hoşlandığın şeyler ona denk olamaz.” Siz de bu duyguyu yaşıyor musunuz? İnceleme tarzınız bunda bir etken olabilir.—Kol. 1:9, 10.

İnceleme nedir? Yüzeysel bir okumadan çok daha fazlasıdır. Zihinsel yetilerinizi konuyu dikkatli ve kapsamlı şekilde düşünmek üzere kullanmanızı gerektirir. Okuduğunuzu analiz etmeyi, önceki bilgilerinizle karşılaştırmayı, söylenen şeylerin gerekçelerini fark etmeyi içerir. İnceleme yaparken, sizin için yeni olan bir fikir üzerinde derin düşünün. Ayrıca, Kutsal Yazılardaki öğüdü kişisel olarak nasıl daha iyi uygulayabileceğinizi düşünün. Yehova’nın bir Şahidi olarak bu malzemeyi başkalarına yardım etmek amacıyla kullanmak için ne tür fırsatlarınız olabileceği üzerinde de düşünmek istemelisiniz. İncelemenin derin düşünmeyi içerdiği açıktır.

Zihnen Hazırlanın

İnceleme için hazırlanırken, yanınıza Mukaddes Kitabınızı, kullanmayı düşündüğünüz yayınları, kurşun ya da tükenmez kalem ve belki bir not defteri alırsınız. Peki, yüreğinizi de hazırlar mısınız? Mukaddes Kitap Ezra hakkında şöyle diyor: “RABBİN şeriatini arayıp yapmak için, ve İsrailde kanunu ve hükümleri öğretmek için . . . . kendi yüreğini hazırlamıştı.” (Ezra 7:10) Yüreği hazırlamak neler içerir?

Dua Tanrı’nın Sözüne doğru tutumla yaklaşmamızı sağlar. Yüreğimizin, iç insanımızın Yehova’nın eğitimine açık olmasını isteriz. Bu nedenle, incelemeye başlamadan önce, her zaman Yehova’dan, ruhunun yardımını dileyin. (Luka 11:13) İnceleyeceğiniz konunun anlamını, Yehova’nın amacıyla bağlantısını, iyiyle kötüyü ayırt etmenize nasıl yardım edeceğini, O’nun ilkelerini yaşamınızda nasıl uygulamanız gerektiğini ve okuduğunuz malzemenin Kendisiyle ilişkinizi nasıl etkileyeceğini kavramak üzere O’ndan yardım isteyin. (Sül. Mes. 9:10) İncelemeniz sırasında Tanrı’dan hikmet istemeye devam edin. (Yak. 1:5) Yanlış düşünceleri ve zararlı arzuları atmak için Yehova’nın yardımını dilerken öğrendiklerinizin ışığında kendinizi dürüstçe değerlendirin. Açıkladığı şeyler için her zaman Yehova’ya şükranla karşılık verin. (Mezm. 147:7) İnceleme sırasında dua etmek, Sözü aracılığıyla bizimle konuşan Yehova’ya karşılık vermemizi sağlar ve bu Yehova ile yakın bir ilişkiyle sonuçlanır.—Mezm. 145:18.

Yehova’ya hizmet edenlerin öğrenmeye hazır olmaları onları başkalarından farklı kılıyor. Okudukları şeylerden kuşku duymak ve onların doğruluğunu sorgulamak Tanrısal bağlılıktan yoksun kişiler arasında yaygın bir eğilimdir. Fakat biz böyle yapmayız. Biz Yehova’ya güveniyoruz. (Sül. Mes. 3:5-7) Bir şeyi anlamadığımızda, haddini bilmezce davranarak hemen onun yanlış olduğu sonucuna varmayız. Yanıtı bulabilmek için, konuyu derinlemesine araştırmakla birlikte, Yehova’yı bekleriz. (Mika 7:7) Ezra gibi bizim de hedefimiz öğrendiklerimize uygun davranmak ve onları başkalarına öğretmektir. Yüreğimizin eğilimi bu yönde olduğu sürece, yaptığımız incelemeden pek çok yarar göreceğiz.

İnceleme Nasıl Yapılmalı?

İlk paragraftan başlayıp son paragrafa kadar okumadan önce tüm makale ya da bölüm hakkında genel bir izlenim edinmek üzere vakit ayırın. İlk olarak başlığı analiz edin. Başlık, malzemenin temasıdır. Sonra altbaşlıkların tema ile bağlantısına dikkat edin. Metinde bulunan resimlere, çizelgelere ya da öğretim köşesine bakın. Kendinize şunu sorun: ‘İlk izlenimime dayanarak neler öğrenmeyi bekleyebilirim? Malzeme benim için hangi açıdan değer taşıyacak?’ Bu sorular incelemenize bir yön kazandıracaktır.

Şimdi malzemedeki somut gerçekleri saptayın. Gözcü Kulesi’nin inceleme makalelerinde ve bazı kitaplarda sorular bulunur. Paragrafları okurken her paragrafta o paragrafla ilgili sorunun cevabını işaretlemek yararlı olur. Malzemede inceleme soruları yoksa bile, hatırlamak istediğiniz önemli noktaları işaretleyebilirsiniz. Bir düşünce sizin için yeniyse, onu iyi anladığınızdan emin olmak için biraz daha fazla zaman harcayın. Tarla hizmetinde yararlanabileceğiniz ya da yakında bir konuşma görevinde kullanabileceğiniz örnekleri ve izlenen mantığı görmeye çalışın. İncelemekte olduğunuz bilgiyi kendileriyle paylaştığınızda imanları güçlenebilecek kişileri düşünün. Kullanmak istediğiniz noktaları işaretleyin ve incelemeyi bitirdiğinizde onları tekrar gözden geçirin.

Malzemeyi ele alırken, adı geçen ayetleri açın. Her ayetin paragrafta izlenen düşünce akışıyla bağlantısını analiz edin.

Hemen anlamadığınız ya da daha iyi araştırmak istediğiniz noktalarla karşılaşabilirsiniz. Bunlar sizi asıl hedefinizden alıkoymasın; daha sonra ele almak üzere not alın. Bu noktalar çok defa, elinizdeki malzemeyi incelemeniz sürdükçe netleşecektir. Eğer netleşmezse, ek araştırma yapabilirsiniz. Ne tür noktalar için böyle bir araştırma yapılabilir? Belki belirtilen bir ayetin anlamını net olarak kavrayamıyor ya da ayetin ele alınan konuya nasıl uygulandığını görmekte zorluk çekiyor olabilirsiniz. Belki de malzemedeki bir düşünceyi anladığınızı, fakat başka birine yeterince iyi açıklayamayacağınızı düşünüyor olabilirsiniz. Bunları öylece geçmektense, malzemeyi incelemeyi bitirdikten sonra, üzerinde araştırma yapmanız iyi olabilir.

Resul Pavlus İsa’nın İbrani takipçilerine ayrıntılı bir mektup yazarken, mektubun ortasında anlatmaya ara verip şöyle dedi: “Söylediklerimizin başlıca noktası şudur.” (İbr. 8:1) Siz de zaman zaman kendinize böyle hatırlatmalarda bulunur musunuz? Pavlus’un neden böyle yaptığını düşünün. O ilhamla yazdığı mektubun önceki baplarında Mesih’in, Tanrı’nın büyük başkâhini olarak göğe girdiğini zaten açıklamıştı. (İbr. 4:14–5:10; 6:20) Pavlus yine de, 8. babın başında ana noktayı vurgulayarak, okuyucularını, bu noktanın yaşamlarıyla olan bağlantısını derinden düşünmeye yöneltti. Mesih’in onlar için bizzat Tanrı’nın önünde göründüğünü ve onlara gökteki “kutsal yer”e girme yolunu açtığını gösterdi. (İbr. 9:24; 10:19-22) Ümitlerinin kesinliği onları bu mektubun daha sonraki kısımlarında bulunan, iman, tahammül ve İsa’nın takipçilerine özgü davranış tarzı hakkındaki öğütleri uygulamaya yönelten bir etken olacaktı. Benzer şekilde dikkatimizi incelediğimiz malzemenin ana noktaları üzerinde toplamamız, temanın nasıl geliştiğini fark etmemize ve temayla uyumlu davranmamızı gerektiren nedenleri aklımızda tutmamıza yardım edebilir.

Kişisel incelemeniz sizi harekete geçirecek mi? Bu yaşamsal bir sorudur. Bir şey öğrenirken kendinize şunu sorun: ‘Bu, tutumumu ve yaşamdaki hedeflerimi nasıl etkilemeli? Bu bilgiyi bir sorunu çözmek, bir karar vermek ya da bir hedefe erişmek üzere nasıl kullanabilirim? Ondan ailede, tarla hizmetinde ya da cemaatte nasıl yararlanabilirim?’ Bu soruları dua ederek düşünün, bilginizi gerçek yaşamda uygulayabileceğiniz durumları gözünüzde canlandırın.

Bir bölümü ya da makaleyi bitirdikten sonra onu kısaca tekrar gözden geçirmek için vakit ayırın. Ana noktaları ve onları destekleyen kanıtları hatırlayıp hatırlamadığınıza bakın. Bu adım ileride kullanmak üzere bilgiyi hatırlamanıza yardım edecek.

Ne İncelenmeli?

Yehova’ya hizmet edenler olarak, incelememiz gereken pek çok şey var. O halde işe nereden başlayalım? Kutsal Yazıları Her Gün Araştırmak kitapçığındaki ayeti ve düşünceleri her gün incelememiz iyi olur. Her hafta katıldığımız ibadetlere hazırlık amacıyla yapacağımız inceleme ibadetlerden daha çok yarar görmemize yardım edecektir. Bazıları buna ek olarak, hakikati duymalarından önce basılmış yayınların bir kısmını inceleyerek vakitlerini hikmetli şekilde kullanıyor. Bazıları da haftalık Mukaddes Kitap okuma programından bir kısım seçip belirtilen ayetler üzerinde daha derin bir inceleme yapıyor.

Ya koşullarınız haftalık ibadetlerde ele alınacak tüm bilgileri dikkatle incelemeye elverişli değilse? Sakınmanız gereken tuzak, sırf okumuş olmak için malzemenin tümünü aceleyle bitirmek ya da daha kötüsü, hepsini ele alamayacağınız için hiçbirini incelememektir. Böyle yapmaktansa, ne kadar inceleyebileceğinizi belirleyin ve onu iyi bir şekilde inceleyin. Her hafta bunu yapın. İncelemenizin kapsamını zamanla diğer ibadetleri de içerecek şekilde genişletmeye çalışın.

Ev Halkınızı Güçlendirin

Yehova aile reislerinin, sevdiklerinin ihtiyaçlarını karşılamak üzere çok çalışmak zorunda olduklarını biliyor. Süleymanın Meselleri 24:27 (YÇ), “İlkin dışardaki işini bitirip tarlanı hazırla” diyor. Ancak, ailenin ruhi ihtiyaçları göz ardı edilmemeli. Bu yüzden ayet şöyle devam ediyor: “Ondan sonra evini yap.” Aile reisleri bunu nasıl yapabilir? Ev, yani ev halkı, Süleymanın Meselleri 24:3’e göre ‘ayırt etme gücüyle pekiştirilir.’

Ayırt etme gücünün ev halkınıza yararı nedir? Ayırt etme gücü, görünenin ötesine bakabilmeyi sağlayan bir zihinsel yetidir. Yerinde olarak, verimli bir aile tetkiki, önce ailenin incelenmesiyle başlar denebilir. Aile bireyleriniz ruhen nasıl gelişiyorlar? Sohbet sırasında onları dikkatle dinleyin. Yakınma ya da içerleme eğilimleri var mı? Daha çok maddi uğraşlara mı önem veriliyor? Çocuklarınız sizinle birlikte tarla hizmetindeyken, yaşıtlarıyla karşılaşınca kendilerini rahatlıkla Yehova’nın Şahidi olarak tanıtıyorlar mı? Ailece Mukaddes Kitabı okuma ve inceleme programınızdan zevk alıyorlar mı? Yehova’nın yolunu gerçekten kendi yaşam tarzları haline getiriyorlar mı? Dikkatli bir gözlem, ailenizin her bireyinin ruhi nitelikler geliştirmesi için aile reisi olarak sizin neler yapmanız gerektiğini ortaya koyacaktır.

Gözcü Kulesi ve Uyan! dergilerinde özel ihtiyaçları ele alan makaleleri gözden geçirin. Sonra, aile bireylerinizin incelenecek konu üzerinde düşünebilmeleri için neyi ele alacağınızı onlara önceden bildirin. İncelemenin sevgi dolu bir havada sürmesini sağlayın. Hiç kimseyi azarlamadan ya da utandırmadan, incelenen malzemenin değerini vurgulayın ve ailenizin ihtiyacı olan noktalarda makalenin pratik değerini net olarak gösterin. Ailenin her bireyini incelemeye dahil edin. Kendilerine yaşamda tam gereken şeyleri sağlayan Yehova’nın Sözünün nasıl kusursuz olduğunu her birinin görmesine yardım edin.—Mezm. 19:7.

İnceleme Yapmanın Size Kazandırdıkları

Ruhi kavrayışı olmayan gözlemciler evreni, dünya olaylarını, hatta kendilerini inceleyebilir; ancak gördüklerinin gerçek anlamını kavrayamazlar. Öte yandan, Tanrı’nın Sözünü devamlı inceleyen kişiler, bunlara baktığında, Tanrı’nın ruhunun yardımıyla O’nun işlerini, Mukaddes Kitaptaki peygamberliklerin gerçekleşmesini ve Tanrı’nın itaatli insanları nimetlendirmeye yönelik amacının hedefine aşamalı olarak nasıl ulaştığını ayırt edebilirler.—Mar. 13:4-29; Rom. 1:20; Vah. 12:12.

Bu mükemmel bir şeyse de, gururlanmamıza yol açmamalıdır. Tanrı’nın Sözünü her gün incelemek alçakgönüllülüğümüzü korumamıza yardım eder. (Tesn. 17:18-20) Aynı zamanda bizi “günahın aldatması”na karşı korur; çünkü Tanrı’nın Sözü yüreklerimizde canlıysa günahın çekiciliğinin ona direnme kararlılığımızı kırma olasılığı azalacaktır. (İbr. 2:1; 3:13; Kol. 3:5-10) Böylece, ‘Rab’be yaraşır biçimde yaşamak ve O’nu her yönden hoşnut etmek için, her iyi işte meyve vereceğiz.’ (Kol. 1:10, YÇ) Tanrı’nın Sözünü incelemekteki hedefimiz budur ve incelemenin en büyük kazancı bu hedefe erişmektir.