Araştırma Nasıl Yapılır?

KRAL SÜLEYMAN “kulak verdi ve araştırdı, ve bir çok meselleri sıraya koydu.” Neden böyle yaptı? Çünkü “hakikat sözlerini bulmağa” çalışıyordu. (Vaiz 12:9, 10) Luka, Mesih’in yaşamındaki olayları mantıksal bir sırayla aktarmak amacıyla, “ta başından beri hepsini dikkatle araştır”mıştı. (Luka 1:2) Tanrı’ya hizmet eden bu insanların her ikisi de araştırma yaptı.

Araştırma nedir? Belirli bir konuda bilgi toplamak amacıyla dikkatle yürütülen bir arama işidir. Okumayı ve inceleme yaparken izlenen ilkeleri uygulamayı gerektirir. Ayrıca, insanlarla görüşmeyi de içerebilir.

Araştırma yapmayı gerektiren durumlar nelerdir? Birkaç örnek verelim. Kişisel incelemeniz sırasında ya da Mukaddes Kitabı okurken zihninizde, önemli bulduğunuz bazı sorular doğabilir. Şahitlikte bulunduğunuz kişi bir soru ortaya atabilir ve onu yanıtlamak için belirli bir bilgiye sahip olmak isteyebilirsiniz. Ya da bir konuşma görevi almış olabilirsiniz.

Önce, konuşma görevinizin ne olduğuna bir bakın. Ele almanız istenen malzeme çok genel bir konu olabilir. Onu yörenize nasıl uygulayabilirsiniz? Araştırma yaparak konuyu zenginleştirin. Belirli bir nokta, zaten bilinen bir gerçek gibi görünebilirse de, malzemenize uyan ve dinleyicilerinizi ilgilendirecek bir örnek ya da istatistiksel bir iki bilgiyle desteklendiğinde, bilgilendirici, hatta harekete geçirici olabilir. Üzerinde çalıştığınız basılı malzeme tüm dünyadaki okurlar için hazırlanmış olabilir; onu daha ayrıntılı anlatmanız, örneklemeniz ve içerdiği noktaları cemaate ya da kişiye uygulamanız gerekebilir. Bunu nasıl yapabilirsiniz?

Hemen araştırmaya koyulmayın; önce dinleyicilerinizi düşünün. Neler biliyorlar? Neleri bilmeye ihtiyaçları var? Sonra amacınızı saptayın. Açıklamak mı? İkna etmek mi? Çürütmek mi? Yoksa harekete geçirmek mi? Açıklamak, bir konuyu anlaşılır kılmak için daha fazla bilgi vermek demektir. Temel gerçekler anlaşılmışsa da, konuyu, söylenen şeyin ne zaman ve nasıl yapılması gerektiği üzerinde genişletmeniz gerekebilir. İkna etmek, bir şeyin neden öyle olduğunu gerekçeleriyle göstermeyi içerir; bunun kapsamına kanıtlar sunmak da girer. Çürütmek, bir meselenin her iki yönü hakkında tam bir bilginin yanı sıra, kullanılan kanıtların dikkatli bir analizini de gerektirir. Tabii, yalnızca kanıtlamamıza güçlü bir dayanak bulmaya çalışmayıp, gerçekleri nezaketle sunmanın yollarını da arıyoruz. Harekete geçirmek yüreğe erişmeyi içerir. Dinleyicilerinizi teşvik etmek, ele aldığınız konuda harekete geçme isteği yaratmak anlamına gelir. Zorluklar karşısında bile önerilen tarzda davranmış kişilerin yaşamından verilen örnekler yüreklere erişmeye yardım edebilir.

Şimdi başlamaya hazır mısınız? Henüz değil. Ne kadar bilgiye ihtiyacınız olduğunu da düşünün. Zaman önemli bir etkendir. Bilgiyi başkalarına sunacaksanız, bunun için ne kadar zamanınız olacak? Beş dakika mı? Yoksa 45 dakika mı? Süreniz, ibadetteki konuşmalarda olduğu gibi, kesin olarak belirlenmiş mi? Yoksa bir Mukaddes Kitap tetkikinde ya da çobanlık ziyaretinde olduğu gibi, esnek mi?

Son olarak, araştırma yapmak üzere elinizde ne tür araçlar var? İbadet Salonunun kütüphanesinde evinizdekilerden başka kaynaklar var mı? Uzun yıllardır Yehova’ya hizmet etmekte olan kardeşleriniz, ellerindeki kaynaklardan yararlanmanıza yardımcı olmakta istekliler mi? Bulunduğunuz yörede gerektiğinde başvuru kitaplarından yararlanabileceğiniz bir halk kütüphanesi var mı?

Araştırma Yaparken Başta Gelen Kaynağımız: Mukaddes Kitap

Araştırma projenizin kapsamında bir ayetin anlamını öğrenmek varsa, işe Mukaddes Kitaptan başlayın.

Bağlamı İnceleyin. Kendinize şunları sorun: ‘Bu ayetteki sözler kimlere söylenmiş? Bu sözlerin söylenmesine yol açan koşullar ya da konuyla ilgili kişilerin tutumu hakkında önceki ve sonraki ayetler ne gösteriyor?’ Böyle ayrıntılar çoğu kez ayeti anlamamıza yardım eder ve konuşmamıza canlılık katar.

Örneğin, İbraniler 4:12 Tanrı’nın Sözü’nün yürekleri ve yaşamları etkileme gücünü göstermek amacıyla sık sık kullanılır. Ayetin bağlamı, bunun nasıl olabildiğine ilişkin anlayışımızı derinleştirir. İsrailoğullarının Yehova’nın İbrahim’e vaat ettiği diyara girmeden önceki 40 yıl boyunca çölde yaşadıkları deneyimleri ele alır. (İbr. 3:7–4:13) ‘Tanrı’nın sözü’, yani İbrahim’le olan ahdiyle uyumlu olarak onları rahat edecekleri bir yere götürme vaadi, ölü bir söz değildi; canlıydı ve gerçekleşme yolundaydı. İsrailoğulları buna iman etmek üzere her nedene sahipti. Fakat Yehova onları Mısır’dan Sina’ya, oradan da Vaat Edilen Diyara doğru götürürken tekrar tekrar iman noksanlığı gösterdiler. Böylece Tanrı’nın verdiği sözü yerine getirme tarzına olan tepkileriyle, yüreklerinde neler olduğu ortaya çıktı. Günümüzde de benzer şekilde, Tanrı’nın vaatlerini içeren sözü, insanların yüreklerinde neler olduğunu ortaya çıkarıyor.

Başka Ayetlere Yapılan Göndermelere Bakın. Bazı Mukaddes Kitaplarda kitap içi göndermeler vardır. Sizin kitabınızda da var mı? Varsa, bu yardımcı olabilir. Yehova’nın Şahitlerinin yaptığı çağdaş tercümeden bir örneğe bakalım. I. Petrus 3:6 Sara’yı İsa’nın takipçisi kadınlar için örnek alınmaya değer biri olarak gösterir. Gönderme yapılan Tekvin 18:12 Sara’nın İbrahim’e “içinden” efendi diye hitap ettiğini söyleyerek bunu destekler. Dolayısıyla, Sara’nın kocasına itaatinin yürekten olduğu anlaşılır. Göndermeler, bu yolla anlayış kazandırmasının yanı sıra, bir Mukaddes Kitap peygamberliğinin ya da Kanun ahdindeki bir örneğin gerçekleşmesini gösteren ayetlere de yönlendirebilir. Ancak, bazı göndermelerin bu tür açıklamaları amaçlamadığının farkında olun. Onlar okuyucuyu yalnızca paralel düşüncelere ya da biyografik veya coğrafi bilgilere yönlendiriyor olabilirler.

Bir Mukaddes Kitap Konkordansıyla Araştırma Yapın. Mukaddes Kitap konkordansı, Mukaddes Kitapta kullanılan sözcükleri içeren alfabetik bir indekstir. Araştırma yaptığınız konuyla bağlantılı ayetlerin yerini bulmanıza yardım eder. Onları buldukça, yararlı başka ayrıntılar da öğreneceksiniz. Tanrı’nın Sözünde ortaya konulan hakikatin dokusuna, ya da “örneği”ne ilişkin kanıtları göreceksiniz. (II. Tim. 1:13) New World Translation’da, kitapta geçen temel sözcükleri içeren bir indeks bulunur. Comprehensive Concordance çok daha kapsamlıdır. Elinizde bu yayının bildiğiniz bir dilde olanı varsa, onunla Mukaddes Kitaptaki temel sözcükleri içeren tüm ayetlere ulaşabilirsiniz.

Araştırma İçin Diğer Kaynakları Kullanmayı Öğrenmek

“Sadık ve basiretli köle” tarafından sağlanan ve araştırmada başvurulabilecek bazı kaynaklar 33. sayfadaki çerçevede sıralanıyor. (Mat. 24:45-47) Bunların birçoğunda içindekiler listesi var ve birçoğunun arkasında belirli bilgilerin yerini saptamanıza yardım etmek üzere tasarlanmış bir indeks bulunuyor. Gözcü Kulesi ve Uyan! dergilerinde, her yılın sonunda, o yıl içinde çıkan makalelerin tümünü kapsayan konu indeksleri yayımlanır.

Mukaddes Kitabı incelemeye yardım eden yayınlardaki bilgi türüne aşina olmak araştırma sürecini hızlandırabilir. Diyelim ki bir peygamberlik, bir öğreti, İsa’nın takipçilerine özgü davranış tarzı ya da Mukaddes Kitap ilkelerinin uygulanışı hakkında bilgi almak istiyorsunuz. Aradığınızı büyük olasılıkla Gözcü Kulesi’nde bulacaksınız. Uyan! dergisi ise güncel olaylar, çağımızın sorunları, din, bilim ve farklı ülkelerin insanlarıyla ilgili konular işler. İncil’lerin her kaydının açıklamalı anlatımı kronolojik sırayla, Dünyada Yaşamış En Büyük Adam kitabında bulunur. Kutsal Yazıların içindeki bir kitabın tümünün ayet ayet incelenmesi Vahiy—Görkemli Doruğu Yakındır!, Daniel’in Peygamberliğine Dikkat Edin! ve iki ciltlik İşaya’nın Peygamberliği —Tüm İnsanlık İçin Işık kitabı gibi yayınlarda bulunur. Reasoning From the Scriptures adlı yayında Mukaddes Kitap hakkında tarla hizmetinde sık sık sorulan yüzlerce soruya doyurucu yanıtlar bulacaksınız. Diğer dinler, öğretileri ve tarihsel geçmişleriyle ilgili anlayışınızı netleştirmek için Mankind’s Search for God adlı kitaba bakın. Yehova’nın Şahitlerinin çağdaş tarihiyle ilgili bazı ayrıntılar Türkiye’de Laiklik İlkesi adlı yayında yer alır. İyi haberin küre çapında ilan edilmesi işinde neler başarıldığına ilişkin ayrıntılar için son çıkan 1 Ocak tarihli Gözcü Kulesi’ne bakın. Insight on the Scriptures ise bir Mukaddes Kitap ansiklopedisi ve atlasıdır. Mukaddes Kitapla ilgili insanlar, yerler, nesneler, diller ya da tarihsel olaylar hakkında ayrıntılara ihtiyacınız varsa, bu yayın mükemmel bir kaynaktır.

Yayın İndeksleri. 20’den fazla dilde yayımlanan bu İndeks, sizi çeşitli yayınlarımızda bulunan bilgilere yönlendirecek. Bu yayın, ayet indeksi ve konu indeksi olarak iki kısımdır. Konu indeksini kullanmak için, araştırmak istediğiniz konuyu belirten bir sözcük bulun. Ayet indeksini kullanmak için, daha iyi anlamak istediğiniz ayeti listeden bulun. Eğer İndeks’in kapsadığı yıllar boyunca sizin dilinizde o konu ya da ayetle ilgili bazı bilgiler yayımlanmışsa, başvurabileceğiniz kaynaklara ilişkin bir liste bulacaksınız. Belirtilen yayın kısaltmalarını çözebilmek için İndeks’in başında bulunan listeden yararlanın. (Örneğin, w 99 1/3 15 simgesi, 1 Mart 1999 tarihli Gözcü Kulesi’nin 15. sayfasını belirtir.) “Tarla Hizmetindeki Tecrübeler” ve “Yehova’nın Şahitlerinin Yaşam Öyküleri” gibi ana başlıklar cemaate yönelik harekete geçirici sunuşlar hazırlarken yararlı olabilir.

Araştırma yapmak tüm dikkatimizi alan bir uğraştır; bu nedenle asıl amacınızdan sapmamaya dikkat edin. Hedefiniz elinizdeki görev için gerekli malzemeyi araştırmaktır; bu hedef üzerinde yoğunlaşın. Eğer İndeks sizi belirli bir kaynağa gönderiyorsa, belirtilen sayfayı/sayfaları açın, sonra sizi ihtiyacınıza uyan malzemeye yönlendirmesi için altbaşlıklardan ve paragrafların ilk cümlelerinden yararlanın. Mukaddes Kitaptaki bir ayetin anlamını araştırıyorsanız, önce belirtilen sayfada o ayeti bulun. Sonra çevresindeki açıklamaları inceleyin.

CD-ROM “WT Kütüphanesi”. Eğer bilgisayar kullanıyorsanız, yayınlarımızın büyük kısmını içeren, CD-ROM üzerindeki WT Kütüphanesi’nden yararlanabilirsiniz. Kullanımı kolay olan bu araştırma programı, WT Kütüphanesi’ndeki yayınlarda bulunan bir sözcüğü, sözcük grubunu ya da ayeti aramanızı mümkün kılar. Bu araştırma araçları sizin dilinizde yoksa bile, yaygın olarak kullanılan uluslararası dillerden bildiğiniz bir tanesinde olanı elinizde varsa, ondan yararlanabilirsiniz.

Teşkilatın Yayınlarından Oluşturulan Diğer Kütüphaneler

Pavlus, Timoteos’a ilhamla yazdığı ikinci mektubunda genç adamdan “kitapları, bilhassa derileri” Roma’ya, kendisine getirmesini istemişti. (II. Tim. 4:13) Pavlus bazı yazılara değer veriyor ve onları saklıyordu. Siz de aynı şeyi yapabilirsiniz. Gözcü Kulesi ve Uyan! dergilerinin, Tanrısal Hizmet Programı’nın kendinize ait sayılarını cemaatte ele alındıktan sonra da saklıyor musunuz? Öyleyse, edindiğiniz diğer yayınların yanı sıra onları da araştırmalarınızda kullanabilirsiniz. Çoğu cemaat, İbadet Salonunda en son çıkanlar da dahil tüm yayınlarımızı içeren bir kütüphaneye sahiptir. Bu yayınlar tüm cemaatin yararlanması içindir; İbadet Salonunda olan herkes bunları kullanabilir.

Kendi Dosyalarınız Olsun

Konuşurken ya da öğretirken kullanabileceğiniz ilgi çekici şeyler konusunda uyanık olun. Eğer bir gazete ya da dergide, hizmette kullanabileceğiniz bir haber, istatistiksel bilgi ya da örnek görürseniz, onu kesin ya da bir kopya alın. Tarihi, yayının, yayımcının ya da yazarın adını bu kopyaya ekleyin. İbadetlerde, hakikati başkalarına açıklamanıza yardım edebilecek örneklemeleri ya da akıl yürütmede kullanılabilecek noktaları not alın. Üzerinde düşünüp de henüz kullanma fırsatı bulamadığınız güzel bir örnekleme mi var? Onu yazıp bir dosyada saklayın. Vaizlik Eğitim İbadetine bir süre katıldıktan sonra elinizde birkaç hazır sunuş olacak. Bu konuşmaların notlarını atmayın, saklayın. Yaptığınız araştırma daha sonra işinize yarayabilir.

İnsanlarla Konuşun

Zengin bir bilgi kaynağı da insanlardır. Luka, İncil kaydını derlerken, belli ki görgü tanıklarıyla konuşarak epeyce bilgi toplamıştı. (Luka 1:1-4) Belki bir iman kardeşiniz uğraştığınız konuya ışık tutabilecek bir araştırma yapmıştır. Efesoslular 4:8, 11-16’ya göre, Mesih ‘Tanrı’nın Oğlu hakkındaki tam bilgiye’ erişmemiz için ‘insan olan hediyeler’ verdi. Tanrı’nın hizmetinde deneyimli kişilerle konuşmak bize yararlı fikirler verebilir. İnsanlarla konuşmak onların düşünüşünü de ortaya çıkarır ve bu, malzemeyi gerçekten uygulanabilir şekilde hazırlamanıza yardım eder.

Sonuçlarınızı Değerlendirin

Buğday hasadından sonra, tahıl tanelerinin kabuklarından ayıklanması gerekir. Sizin araştırmanızın sonuçlarıyla ilgili durum da aynıdır. Kullanıma hazır duruma gelmesi için, önce değerli olanı gereksiz olandan ayırmalısınız.

Bir bilgiyi konuşmada kullanacaksanız, kendinize şunları sorun: ‘Kullanmayı düşündüğüm bilginin konuyu sunuşuma gerçekten değerli bir katkısı olacak mı? Yoksa bu, ilginç olmakla birlikte, dikkati konuşmam gereken konudan başka tarafa çekebilecek bir malzeme mi?’ Eğer güncel olayları ya da sürekli değişim halinde olan bilim ve tıp alanından bilgiler ele alıyorsanız, bunların son bilgiler olduklarından emin olun. Eski yayınlarımızdaki bazı noktaların güncelleştirilmiş olabileceğinin de farkında olun; konuyla ilgili son yayımlanan bilgileri göz önüne alın.

Dünyevi kaynaklardan bilgi derlemeyi seçtiyseniz, özellikle tedbirli olmanız gerekir. Tanrı’nın Sözü’nün hakikat olduğunu asla unutmayın. (Yuhn. 17:17) Tanrı’nın amacının gerçekleşmesinde İsa Mesih’in temel bir rolü vardır. Dolayısıyla, Koloseliler 2:3 ondan, “hikmetin ve bilginin bütün hazineleri kendisinde saklı” kişi olarak söz eder. Araştırmanızın sonuçlarını bu açıdan değerlendirin. Dünyevi kaynaklardan yaptığınız araştırmayla ilgili kendinize şunu sorun: ‘Bu malzeme sağgörüden yoksun, tahminlere dayalı ya da abartılı mı? Bencil ya da ticari bir güdüyle mi yazılmış? Yetkili başka kaynaklar onunla aynı görüşte mi? Hepsinden önemlisi, Mukaddes Kitap hakikatiyle uyumlu mu?’

Süleymanın Meselleri 2:1-5 bilgiyi, anlayışı ve ayırt etme gücünü “gümüş arar gibi” ve “defineler araştırır gibi” sürekli aramaya bizi teşvik ediyor. Bununla hem göstermemiz gereken çaba hem de büyük ödüller kastediliyor. Araştırma çaba gerektirir; fakat Tanrı’nın meselelerle ilgili düşünüşünü öğrenmemize, yanlış düşüncelerimizi düzeltmemize ve hakikat anlayışımızı pekiştirmemize yardım eder. Ayrıca sunuşlarımıza içerik ve canlılık katarak onları sunmayı ve dinlemeyi zevk haline getirir.