“Ey Sevgililer . . . . Kendinizi Allahın Sevgisinde Tutun”
“Ey sevgililer, kendinizi en mukaddes olan imanınız üzerine bina ederek, mukaddes ruhla (YD) dua ederek, . . . . kendinizi Allahın sevgisinde tutun.”—Yahuda 20, 21
1, 2. Yahuda’nın mektubu uyarılardan başka hangi bilgileri de vermektedir?
YEHOVA’NIN hak edilmemiş inayeti kendisini sevenlere karşı gösterdiği davranışından anlaşılır. İlham edilmiş Sözü vasıtasıyla, onlardan neler talep ettiğini gösterir. Tanrı’nın Sözünün bir kısmı olan Yahuda’nın mektubunda, Yehova Tanrı ile uygun bir ilişkiyi muhafaza etmemize yardım eden uyarılar ihtiva edildiğinden ne kadar müteşekkir olmalıyız!
2 Bununla beraber Yahuda, sadece gerekli uyarılar vermekle kalmamakta, aynı zamanda ruhen bina olmamız ve ‘kendimizi Tanrı’nın sevgisinde tutabilmemiz’ için neler yapmamız gerektiğini de göstermektedir. Bu nedenle, Yahuda’nın mektubunun kapanış sözlerini incelemekten çok yararlanacağız.
Alaycıların Çıkacağı Önceden Bildirildi
3, 4. Yahuda İsa’nın resullerinin hangi ‘sözlerine’ değinmişti?
3 Yahuda önemle şunları hatırlatıyor:
“Fakat siz, ey sevgililer, Rabbimiz İsa Mesihin resulleri tarafından önceden söylenen sözleri hatırlayın, ki size: Son vakitte eğlenenler [alaycılar, YD] Tanrı’nın tasvip etmediği şeyler için kendi arzularına (YD) göre yüyüyenler olacaklardır, diyorlardı. Bunlar ayrılık yapanlar, nefsanîler, [hayvani insanlar YD] kendilerinde Ruh [ruhi düşünüş, YD] olmıyanlardır.” (Yahuda 17-19)
Yahuda, cemaatin içine sinsice sokulan “Tanrı’dan korkmaz adamlar”ı ortaya çıkaran çok şeyler söylemişti. Kendilerine büyük sevgi duyduğu iman kardeşlerine yakarıp, onların İsa’nın resulleri tarafından önceden söylenen sözleri hatırlamalarını rica etmişti. Hatırlatmakla ilgili bu sözler, bütün hakiki Hıristiyanları ‘iman için çok mücadele etmeğe’ sevk etmiş olmalıydı.
4 Resul Pavlus, nazır kardeşlerini, “şakirtleri artlarınca çekmek için sapık şeyler söyliyen adamlar kendi aranızdan çıkacaklardır” diyerek uyarmıştı. (Res. İşl. 20:30) Timoteos’a da ‘sonraki vakitlerde bazılarının imandan irtidat edeceklerini’ söylemişti. (I. Tim. 4:1) Resul Petrus da, ‘son günlerde alaycıların: Onun zuhurunun vadi nerededir? diye alay ederek geleceklerine’ dair kesin sözlerle uyarıda bulunmuştu.—II. Pet. 3:3, 4.
5. Cemaatin içine giren “Tanrı’dan korkmaz adamlar” sadık Hıristiyanlara karşı nasıl davranmış olabilirlerdi? Tanrı’dan korkan kimselerin buna nasıl bir tepki göstermeleri gerekiyordu?
5 Dolayısıyla, Yahuda’nın mektubunu alanların, Yahudi şeyler sisteminin sonu gelmeden hemen önce, ‘alaycıların’ çıkmasını beklemeleri için yeterli nedenleri vardı. Cemaatin içine giren “Tanrı’dan korkmaz adamlar”, pek muhtemelen Yehova’nın doğru standartlarına bağlı kalan ve hafifmeşrep davranışlarda ‘sahte kardeşlere’ katılmak istemeyen sadık imanlılarla alay ettiler. Fakat Tanrı’dan korkan kimselerin, “Tanrı’nın tasvip etmediği şeyler için kendi” ahlaksız arzularına göre ‘yürüyen’ ve sürüklenen yalancı öğretmenlere alay konusu olsalar bile, ‘iman için son derece mücadele etmeleri’ çok gerekliydi.—II. Korintoslular 11:26; Galatyalılar 2:4, 5 ile karşılaştır.
6. Tanrı kendisini sevenlerin birlik içinde kalacağına dair güvence verdiyse de, Tanrı’dan korkmaz alaycılar ne yapmağa çalıştılar?
6 Gerçi Tanrı tarafından ruhu vasıtasıyla Kendini sevenlerin birlik içinde kalacağına dair güvence verilmiş olmasına rağmen, Tanrı’dan korkmaz bu alaycılar, “ayrılık” yapmaya veya “ayırım” gözetmeye çalışarak, Yehova’nın kavminde bölücülük yapmağa gayret ettiler. (Yah. 19, New World Translation 1950 baskısı, dipnot; Mezm. 133:1-3; I. Kor. 1:10) Söz konusu Tanrı’dan korkmaz alaycılar, her ne kadar cemaatte sorumluluk taşıyan sadık kimselerin aleyhinde konuştularsa da, çıkarlarına yarayacak kimselere de itibar göstermekten geri kalmadılar. (Yah. 8, 16) Ferisiler gibi onlar da, cemaatin Tanrı’dan korkan alçakgönüllü üyelerini hor gördüler. Rab ile birlikte toplamaya değil, aksine dağıtmaya çalıştılar. Bugün de aynı şekilde bazıları, kararsız kimseleri sanki “Mukaddes Kitap tetkiki yapmak amacıyla” kendi özel gruplarına çekmeğe çalışıyorlar. Bu davranış Tanrı’ya, Mesih’e ve Hıristiyan cemaatine karşı asla sevgi geliştirmez.—Luka 11:23.
7. “Tanrı’dan korkmaz adamlar”ı, “nefsani” veya “hayvani” olarak adlandırmak neden yerindedir?
7 Bu kişileri nefsaniler veya “hayvani adamlar” diye adlandırmak çok yerindeydi; çünkü onlar bedeni duygu, istek ve eğilimlerine yenik düşen, ancak duygularıyla yaşayan yaratıklardı. (Kingdom İnterlinear Translation’un 19. ayeti ile karşılaştır.) Onlar ruhi bakımdan aydınlatılmış olduklarını sandılarsa da, Yahuda, onlarda ‘ruh’ veya “ruhi düşünüş” olmadığını belirtti. Gerçekten de, Yehova’nın ruhuna sahip olmayan o “hayvani adamlar” ruhi meseleleri kavrayamadıklarından, kendilerini ancak mantıksız hayvanların seviyesine indirmişlerdi. Eğer biz, Yehova’nın ruhuna sahipsek ve “Allahın derin şeylerini” anlıyorsak, semavi Babamıza çok müteşekkir olmalıyız.—I. Kor. 2:6-16.
Tanrı’nın Sevgisinde Nasıl Kalınır?
8. “En mukaddes olan iman” ifadesi ne amaçla kullanılmış olabilir?
8 Yahuda daha sonra içten gelen bir yakarışla şunları söylüyor:
“Fakat siz, ey sevgililer, kendinizi en mukaddes olan imanınız üzerine bina ederek, mukaddes ruhla (YD) dua ederek, ebedî hayat için Rabbimiz İsa Mesihin merhametini bekliyerek kendinizi Allahın sevgisinde tutun.” (Yahuda 20, 21)
Yahuda, büyük sevgiyle, çok sevdiği iman kardeşlerine Yehova’nın sevgisinde nasıl kalabileceklerini göstermişti. O’nun bu öğüdünü tutmak, şüphesiz Tanrı’nın ruhunun bir meyvesi olan imanı geliştirmeye yardım edecekti. (Gal. 5:22, 23) Fakat Yahuda’nın, ilk önce ‘mukaddeslere teslim edilmiş olan iman’ (ayet 3) için mücadele etmeğe değinmesi ve burada ise, “en mukaddes olan iman” ifadesini kullanması, kurtuluşla ilgili iyi haberi de içine alan Hıristiyan öğretilerinin tümüne değinmiş olabilmesidir. Temeli Mesih olan bu hakiki iman, mukaddes olan Tanrı’ya bakıp, yalnızca O’nun mukaddes Sözüne dayandığından dolayı, “en mukaddes” diye adlandırılmış olabilir.—Res. İşl. 20:32; I. Kor. 3:10-15.
9. ‘Kendimizi, en mukaddes olan imanımız üzerine bina etmek’ için ne yapmalıyız?
9 Hıristiyanlar ‘kendilerini, en mukaddes olan imanları üzerine bina’ edebilmek veya kuvvetlendirebilmek için, hem şahsen, hem de cemaatçe Tanrı’nın Sözünü gayretle tetkik etmelidirler. Başkalarına iyi haberi ilan etmek kadar Yehova’nın Şahidi olan Hıristiyan kardeşlerimizle Mukaddes Kitabı sık sık müzakere etmek de, O’nun yüreklerimizdeki etkisini derinleştirecektir. Fakat bunlar, içten dua edilmeden başarılamaz. Bir kimse eğer ruhun etkisi altında ve Yehova’nın Sözündekilerle uyum içinde dua ederse, o zaman ‘mukaddes ruhla’ dua eder. Ayrıca, Tanrı’nın ruhunun ilhamı altında yazılan Mukaddes Yazılar da, nasıl dua edeceğimizi ve neler diyebileceğimizi gösterir. Örneğin, Tanrı’nın mukaddes ruhuyla dolmak için güvenle dua edebiliriz. ‘Mukaddes ruhla dua edecek’ olursak, dualarımız Tanrı tarafından sevilen yüreğimizin doğru durumunu yansıtacaktır. Böylece cemaatin içine sokulabilen “Tanrı’dan korkmaz adamların” fikirlerini de içine alan kötü etkilerinden korunacağız.—Luka 11:13; Rom. 8:9, 26, 27.
10. Yahuda’nın iman kardeşleri, ‘kendilerini Tanrı’nın sevgisinde tutabilmek’ için ne yapmalıydı?
10 Yahuda’nın iman kardeşleri ‘kendilerini Tanrı’nın sevgisinde tutabilmek’ için Yehova’nın ve Oğlunun emirlerini tutmalıydı. (Yuh. 15:10; I. Yuh. 5:3) Tanrı’nın sevgisinde kalabilmek için, Yehova’nın tasvip ettiği sözler söyleyip, işler yapmak gereklidir. Tanrı’nın sevgisinde kalabilmek için nakâmil ve günahkâr olan sadık kimseler, Yehova’nın İsa Mesih vasıtasıyla gösterdiği ve Rablerinin fidye kurbanıyla mümkün kıldığı merhametine devamlı olarak muhtaçtırlar. (Rom. 5:8; 9:14-18; I. Yuh. 4:9, 10) İsa’nın sadık takipçilerine devamlı gösterilen bu Tanrısal merhamet, en sonunda ebedi hayata yol açacaktır.—Yuh. 3:16.
Başkalarına Merhamet Göstermenin Gereği
11. Yahuda merhamet konusunda ne demişti? Merhamet gösterirken kimler arasında ayrım yapmak gerekiyordu?
11 Yahuda, merhamet göstermenin gereğiyle ilgili şunları söyledi:
“Ve şüphe (YD) içinde olan bazılarına merhamet edin, bazılarını ateşten kurtarın; ve beden tarafından lekelenen iç (YD) esvaptan da nefret (YD) ederek, başkalarına (YD) korku ile merhamet edin.” (Yahuda 22, 23)
Yahuda’nın iman kardeşleri, Tanrı’dan devamlı merhamet görmek istedikleri takdirde, ebedi hayatları söz konusu olan başkalarına karşı da merhamet göstermeliydi. (Yak. 2:13) Fakat sadık olanların, ‘şüphe içinde olan’ bazılarına merhamet edebilmeleri için merhamet gösterilmesi gereken kimselerle ‘rüya görenler’ arasında ayrım yapmaları gerekiyordu.
12. (a) Bazıları “Tanrı’dan korkmaz adamlar” tarafından etkilendiklerinden dolayı hangi şüphelere sahip olabilmişlerdi? (b) ‘Bazılarını ateşten çekmek’ nasıl mümkün olacaktı?
12 “Tanrı’dan korkmaz adamlar” sahte öğretileriyle, söylenmeleriyle, şikâyetleriyle v.b. ruhi bakımından (bakımdan) kararsız olanları şüphe içinde bırakıyorlardı. Yalancı öğretmenlerin şişkin sözlerinden etkilenerek sallanan ve şüphe edenler, vakfolmuş Hıristiyanların gerçekten Yehova’nın kavminin üyeleri olup olmadıklarını merak etmiş ve birlikte tapınmaktan ve iyi haberi va’zetmekten vazgeçmiş olabilirlerdi. Bu kararsız kimseler, “ateş” veya ebediyen yok olma tehlikesi içindeydiler. (Matta 18:8, 9; 25:31-33, 41-46 ile karşılaştır.) Fakat imanda sabit olan Hıristiyanlar, özellikle cemaat nazırları, ruhi uyarıları ve dualarıyla hemen derhal yardımlarına koşup onları “ateşten çekerek” kurtarabilirlerdi.—Gal. 6:1; Yak. 5:13-20.
13. (a) Bazıları ne bakımından ‘iç esvaplarını lekelemişlerdir’? (b) ‘Lekelenmiş esvapları’ giyenler nasıl kurtulabilirlerdi?
13 Bazıları, bedeni “murdar” edenlere boyun eğerek, onlarla beraber ahlaksızlık yapmış veya ruhen fuhuş işlemiş olabilirlerdi. (Yak. 4:4) Onlar, hayvani davranışlarla, sanki ‘iç esvaplarını lekelemişlerdi.’ Onlar gerçek Hıristiyanlar olarak iç şahsiyetlerini lekelemişlerdi. (Vahiy 3:4, 5 ile karşılaştır.) Oysa Yehova’nın sadık şahitleri, Hıristiyan şahsiyetini yansıtan esvaplarını bu şekilde lekelemekten sakınıyorlardı; çünkü bu davranış Yehova’yı memnun etmeyen bir davranıştı ve yok edilmelerine yol açabilirdi. Bununla beraber, Tanrı’dan korkan kimseler, özellikle tayin edilmiş ihtiyarlar, ‘lekelenmiş esvapları olan’ bu kararsız kimselere, kurtuluş yoluna geri dönmeleri için şefkatle yardım etmeğe çalışıyorlardı. Ters davranan bu kimseler gerçekten tövbe ettikleri takdirde, onları, Tanrı’nın tasvibine sahip olmayarak işlenen “murdar” bir hareket tarzının yol açacağı ölüme uğramaktan ‘kurtarmak’ mümkün olacaktı.—Sül. Mes. 28:13.
Tanrı’ya İzzet, Haşmet, Hâkimiyet Ve Kudret Olsun
14, 15. (a) Yahuda’nın meshedilmiş iman kardeşlerini sürçmekten kim koruyabilir? Bir insan nelere düşmek üzere sürçebilir? (b) Yehova’nın meshedilmiş sadık şahitleri O’nun önünde, nasıl ‘lekesiz durabilirler?’ (c) Bugün “büyük kalabalık” neyi özlemle bekler?
14 Yahuda kapanış sözlerinde okuyucularını Tanrı’ya teslim ederek şunları söylüyor.
“İmdi sizi sürçmekten korumağa, ve kendi izzetinin huzurunda büyük sevinçle lekesiz durdurmağa kadir olan Kurtarıcımız tek Allaha Rabbimiz İsa Mesih vasıtası ile her vakitten evel [ezelden YD], ve şimdi, bütün vakitlere kadar ve [ebediyen YD] izzet, haşmet, hâkimiyet ve kudret olsun. Amin.” (Yahuda 24, 25)
Yahuda, ilhamla yazdığı uyarıları ve sağlam öğütleri sayesinde, ruhi bakımdan tehlikede olan iman kardeşlerini, Tanrı’nın koruyucu eli altına getirmiş olmalı. Onlar, aralarındaki “Tanrı’dan korkmaz adamlar”a, sadece Yehova’nın yardımıyla karşı koyabilirlerdi. Bu nedenle Yahuda mektubunu yerinde olarak, Yüce Olan’a övgüler sunarak bitiriyor.
15 Yahuda’nın meshedilmiş iman kardeşleri, Yehova’nın kendilerini ‘sürçmekten korumağa kadir olduğuna’ güvenebilirlerdi. Tanrı, onları bedeni “murdar” eden Tanrı’dan korkmazların teşvikiyle, emirlerini çiğnemekten ve ahlaksızlık iğvalarına düşmekten koruyabilirdi. Gerçekten de Yehova, Kendisinden korkan kimseleri ağır günahlar işlemek üzere “sürçmekten” ve tövbe etmeyen hayvani davranışlı sahte Hıristiyanları bekleyen harabiyetten koruyabilirdi. Ayrıca Tanrı, sadık şahitlerini “kendi izzetinin huzurunda” veya “kendi izzetli kişiliğinin önünde” de durdurabilmişti. Onlar, Tanrı’nın hak edilmemiş inayetinden dolayı ruhen lekesiz kalabileceklerdi. (Efes. 2:1-7; Kol. 1:21-23) Yehova’nın sadık meshedilmiş şahitleri, İsa Mesih tarafından diriltilmek ve Tanrı’nın bu ‘izzetli kişiliğinin’ önünde ruhen kâmil olarak durdurulmak isterler. (Yuh. 5:25; 11:24, 25) Bu durum onlara kesinlikle “büyük sevinç” verecektir. Benzer şekilde bugün de “büyük kalabalık”, “büyük sıkıntı”dan sağ geçmek üzere güdülmeyi ve yeryüzünde kâmil birer insan haline doğru ilerlemek üzere “kutsal hizmet”in daha başka imtiyazlarına erişmeyi özlemle bekler.—Vah. 7:9, 10, 14-17.
16. (a) Yehova, neden ‘Rabbimiz İsa Mesih vasıtasıyla Kurtarıcımız tek Tanrı’ diye adlandırılabilir? (b) Yahuda, Tanrı’ya neler olsun demişti? Bu sözler neden yerindeydi?
16 Yahuda’nın söylemiş olduğu gibi, Yehova ‘Rabbimiz İsa Mesih vasıtasıyla Kurtarıcımız olan tek Tanr’dır.’ mukaddes Yazılarda Yehova, sık sık kurtarıcı olarak tanıtılmaktadır. (Mezm. 106:21; İş. 43:3; Yer. 14:8; Luka 1:46, 47) O, Rab İsa vasıtasıyla kurtuluş sağlayan Tek Kimsedir. (Mat. 20:28; Yuh. 3:16; Rom. 5:8; I. Yuh. 4:9, 14) Buna uygun olarak Yahuda, Yehova’ya, görkem anlamına gelen “izzet” (Yunanca, doksa) olsun demişti. (Mezmur 29:1, 2 ile karşılaştır.) Aynı zamanda Tanrı’ya “haşmet” (Yunanca megalozin) olsun demişti ki, bu ifade kral olarak “büyüklük” demektir ve bu Yehova’nın ebedi Kral olarak üstün kraliyet otoritesini uygun şekilde kabul etmek demekti. (I. Tim. 1:17) Yehova’ya Kratos (Yunanca) veya “kudret” olsun ifadesi de, O’nun hem gökte hem de yeryüzünde egemen veya hükümdar olduğunu gösteriyordu. (Daniel 4:25; Vah. 11:16-18 ile karşılaştır.) Yehova hâkimiyet ve istediği gibi davranma yetkisine sahip olduğundan, Yahuda ona “hâkimiyet” (Yunanca eksusia) olsun da demişti.—Dan. 4:34, 35.
17. (a) Yahuda’nın Tanrı’ya sunduğu övgüler neden O’na a) “ezelden” b) “şimdi” c) “ebediyen” uygundur?
17 Yehova “ezelden ebede kadar” Tanrı olduğu için, Yahuda yerinde olarak, O’na “ezelden” veya insanın bilebildiği “her vakitten evel” izzet, haşmet, hâkimiyet ve kudret olsun demişti. (Mezm. 90:2) Yehova’nın tapıcıları “şimdi”, O’na bu övgüyü sunarlar. Ayrıca, Yehova hiçbir zaman ölmeyeceğinden ve her zaman sadık hamdedicilere sahip olacağından dolayı, “ebediyen” bu övgünün sunulmasına da layıktır. (Hab. 1:12; Mezm. 148) Yahuda aslında bir dua olan kapanış sözlerini, “Amin”, yani “Öyle olsun” diyerek bitirmişti. Yehova’nın bütün sadık şahitleri, Yahuda’nın bu övgü sözleriyle tüm yürekle içten hemfikirdir.
Yahuda’nın Mesajını Yüreğine Koy
18. Yahuda’nın mektubundan, a) yalancı öğretmenler, b) “hafifmeşrep davranış”, c) iman noksanlığı, ç) otoriteye saygı, d) söylenip şikâyet etmek, e) bencil çıkarlar için itibar etmek konusunda, neler öğrendik?
18 Yahuda’nın mektubu, bugün, Yehova’nın Şahitleri için gerçek anlam taşımaktadır. Bizler, Tanrı’nın Sözüne sıkıca bağlanarak yalancı öğretmenlerden tamamıyla kaçınmalıyız. (Eyub 13:16; 27:8, 9; Yer. 17:13; Yah. 4, 19) Sadık olanlar, kendilerini “hafifmeşrep davranış”a özendiren tüm şeylere karşı koymalıdır. (Yah. 3, 4; Tekv. 39:7-12) Ebedi hayata mal olabileceğinden, imansızlığa kapılmayalım. (İbr. 3:12; Yah. 5) Yahuda’nın mesajı, bizi, Tanrı’nın koyduğu otoriteye saygı göstermeye ve cemaat sorumluluklarını sadakatle yüklenenlerin aleyhinde konuşma iğvasına karşı koymağa da sevk etmelidir. (İbr. 13:17; Yah. 8, 9) Yahuda’nın mektubu, söylenip şikâyet edeceğimiz yerde, bizi Yehova Tanrı’ya ve iman kardeşlerimize sevgi göstermeğe sevk etmelidir. (Mat. 22:37-40; Yuh. 13:34, 35; Rom. 13:8-10; Yah. 16) Yahuda’nın sözleri, bencil çıkarlar için şahsa itibar etmekten kaçınmamıza da yardım etmektedir; çünkü bu tutum, bizi Yehova’nın gözünde iğrenç duruma düşürecek olan eğri yollardan biridir.—Sül. Mes. 3:32; Yahuda 16.
19. Yahuda’nın Tanrısal ilhamla yazdığı mesajı neden yüreğimize koymalıyız?
19 Bu nedenle, Yehova’nın ve sevgili Oğlunun vakfolmuş Hıristiyan şahitleri olarak bizler, yüreğimize şakirt Yahuda’nın değerli ve sevgi dolu mesajını koyalım. (İşaya 43:10-12; Resullerin İşleri 1:8 ile karşılaştır.) O’nun sözleri, ‘hayat yolunda’ yürürken daha sağlam adımlar atmamızı sağlayacaktır. (Mezm. 16:11) Yahuda’nın mektubunu da içine alan ‘Yehova’nın Sözlerine göre dikkatli olalım.’ (Mezm. 119:9-16) Bu şekilde, başarıyla ‘iman için mücadele edecek’ ve Tanrı’nın yardımıyla ‘kendimizi O’nun sevgisinde tutacağız.’
Şu Noktaları Hatırlıyor Musun?
• Yahuda’nın söz ettiği ‘Tanrı’dan korkmaz adamlar’ “iki kere ölmüş” ve “kökten sökülmüş” meyvesiz ağaçlara nasıl benziyor?
• Hanok ne hakkında peygamberlik etmişti? Onun sözleri bizi ne yapmağa sevk etmeli?
• Bizler Yahuda’nın öğüdüne dayanarak söylenmeye ve ‘kendi çıkarımız için şahsa itibar etmeye’ karşı hangi tutuma sahip olmalıyız
• ‘Son vakitte alaycıların olacağına’ dair kimler uyarıda bulundu? Yahuda bu noktaya neden dikkati çekti?
Şu Soruları Cevaplandırabilir Misin?
• “En mukaddes olan iman” nedir? Kendimizi bu imanda nasıl bina edebiliriz?
• Yahuda’nın iman kardeşleri nasıl ‘kendilerini Tanrı’nın sevgisinde tutabilirdi’?
• Hıristiyan olduklarının iddia eden bazıları, neden merhamete muhtaçtır?
• ‘Onları ateşten çekmek’ ne anlama geliyor?
• Yahuda’nın Yehova Tanrı’ya izzet, haşmet, hâkimiyet ve kudret olsun demesi neden uygundur?
• Hangi problemlerle başarıyla başa çıkmamıza yardım edeceğinden dolayı, Yahuda’nın mesajını yüreğimize koymalıyız?
[Sayfa 26’daki resim]
Birinci yüzyılda, Yehova’nın sadık şahitleri, yalancı öğretmenler tarafından alay edilmelerine rağmen, ‘iman için’ çok mücadele etmişlerdi.