Okuyucuların Soruları

◼ Çay ve kahvede bağımlılık yaratan kafein bulunduğundan dolayı İsa’nın takipçileri bunlardan kaçınmalı mıdır?

Mukaddes Kitap çay veya kahveden söz etmez. Fakat söylediği şeyler, İsa’nın takipçilerinin kahve veya çay içip içmeyeceği hakkında karar vermesine yardım edebilir.

Kafein, zihni ve bedeni etkileyebilir. Her gün içilen milyonlarca fincan kahve ve çay, Dr. Melvin Konner’in şunu söylemesine neden oldu: “Gerçekten de, [kafein] dünyada en çok kullanılan psiko-etkin ilaç olabilir.” Uyanıklığı artırabilir, adrenalin düzeyini yükseltebilir ve dolaşımla metabolizmayı hızlandırabilir. Bunun bir uyandırıcı olması aslında İsa’nın takipçilerinin kafein içeren içeceklerden (kahve, çay, kolalı içkiler ve mate) veya (çikolata gibi) yiyeceklerden uzak durması gerekip gerekmediği konusunda bağlayıcı bir neden değildir.

Alkol de zihni ve vücudu etkileyebilen bir tür ilaçtır. Böyle olmakla birlikte Mukaddes Yazılar bunun hakkında ne diyor? Mukaddes Kitap şarabın (veya başka alkollü içkilerin) “insanın yüreğini sevindir”ip can sıkıntısı çeken bir kişinin ruh durumunu değiştirebileceğini kabul ediyor. (Mezmur 104:25; Süleymanın Meselleri 31:6, 7) Oysa Tanrı’nın Sözü hakiki tapıcıların bütün alkollü içkilerden uzak durması gerektiğini göstermiyor. Mukaddes Kitabın mahkûm ettiği şey alkolün ölçüsüz kullanımı—sarhoşluktur.—Tesniye 21:18-21; Süleymanın Meselleri 20:1; Hoşea 4:11; I. Korintoslular 5:11-13; I. Petrus 4:3.

Bununla birlikte, bir kişinin kafein bağımlısı olabileceği iddiasına ne denilebilir? Kahve, çay veya mate içmeye alışmış olan birçok kişi bir derecede bağımlılık geliştirirse de, bunun gerçekten klinik bir bağımlılık olup olmadığı hususu tartışmaya açıktır. En azından, onlar normal kafein miktarlarından yoksun bırakıldıklarında baş ağrısı ve bulantı gibi belirtiler hissederler. Yine burada Mukaddes Kitabın alkol hakkındaki görüşünü akla getirelim. Birçok kişi alkole bağımlı olduysa da, İsa’nın takipçilerinin ölçülü olmak kaydıyla alkol içmesi yasak değildir. İsa şarap içiyordu; hatta bir düğünde mucizevi şekilde şarap yaptı.—Matta 26:29; Yuhanna 2:3-11.

Öte yandan, İsa’nın bir takipçisi kafein bağımlısı olma riskine girmek istemediğine karar verebilir. Günlük kafein miktarından yoksun kalınca (“çay tiryakisi” gibi) sinirli olursa, “zaptınefs”in bir göstergesi olarak kafeinden uzak durmayı düşünebilir. (Galatyalılar 5:22, 23) Mukaddes Kitap kafeinli içeceklerden çekinmek hakkında konuşmadığına göre, kahve veya çay konusunda herkes kendi kararını vermelidir. İsa’nın bir takipçisi gerek çay gerekse de kahve içerse, bunu ölçülü yapması yerindedir.—Titus 2:2 ile karşılaştırın.

Ölçülü olmak, doğabilecek sağlık riskleri konusunda da temel bir etkendir. Kahve, çay, kolalı içkiler ya da başka içecek veya yiyeceklerden olsun, düzenli olarak büyük miktarlarda kafein almanın zararlılığı hakkında birçok iddia öne sürülmektedir. Oysa belirli bir sağlık riskini kafeine bağlayan her bir araştırmanın karşısında bir başkası tam tersini gösterir gibidir.

Mukaddes Kitabın bal hakkında söyledikleri, ölçülülüğün mantıklı oluşunu göstermektedir. Bal doğal bir maddedir ve (akciğerlere duman çekmeye zıt olarak) onun enerji veren uyarıcı bir yiyecek olarak yenmesi de doğaldır. (I. Samuel 14:26, 27; Matta 3:4) Fakat bundan fazlasını yiyen insan hasta olabilir. Mukaddes Kitap şöyle uyarır: “Bal buldun mu? kendine yetecek kadar ye; yoksa onunla doyunca kusarsın.”—Süleymanın Meselleri 25:16, 27.

Bazı kişiler hiç bal yiyemiyorlar. Benzer şekilde, kimilerinin sağlık nedenleriyle alkol, kafein, süt ürünleri veya başka yiyecek ve içeceklerden uzak durması gerekli olabilir. Başkaları ise kişisel bir karara uyarak veya kimseyi sürçtürmek istemediklerinden yaygın yöresel bir duyarlık nedeniyle bu gibi şeyleri kullanmayabilirler. Bu durum aklımıza resul Pavlus’un şu sözlerini getiriyor: “Eğer yiyecek kardeşimin sürçmesine sebep oluyorsa, kardeşimi sürçtürmiyeyim diye, ebediyen hiç et yemem.”—I. Korintoslular 8:13.

Dolayısıyla, bir kişi başkalarının da aynı şekilde davranması gerektiğini düşünmeden kişisel kararına göre hareket etsin. Pavlus şöyle yazdı: “Yiyen, yemiyeni hor görmesin; ve yemiyen yiyene hükmetmesin; çünkü Allah onu kabul etmiştir. Başkasının hizmetçisine hükmeden sen kimsin?”—Romalılar 14:3, 4.