Watchtower ONLINE KÜTÜPHANE
Watchtower
ONLINE KÜTÜPHANE
Türkçe
  • KUTSAL KİTAP
  • YAYINLAR
  • İBADETLER
  • w93 15/10 s. 9-14
  • Tahammül—İsa’nın Takipçileri İçin Hayatidir

Bu kısım için bir video yok.

Üzgünüz, video yüklenirken bir hata oluştu.

  • Tahammül—İsa’nın Takipçileri İçin Hayatidir
  • Gözcü Kulesi Yehova’nın Gökteki Krallığını Duyurur—1993
  • Altbaşlıklar
  • Benzer Malzeme
  • Tahammül—Anlamı
  • Tahammül—Neden?
  • Sona Dek Tahammül Etmek—Nasıl?
  • “Tahammül Eden Kişiyi Dikkatle Düşünün”
    “Gel Benim Takipçim Ol”
  • “Tahammül Kendi İşini Tamamlasın”
    Gözcü Kulesi Yehova’nın Gökteki Krallığını Duyurur (İnceleme)—2016
  • Yehova’nın Teşkilatına Yakın Kalın
    Yehova’nın İsteğini Yerine Getiren Teşkilat
  • Zafer Kazandıran Tahammül
    Gözcü Kulesi Yehova’nın Gökteki Krallığını Duyurur—1992
Daha Fazla
Gözcü Kulesi Yehova’nın Gökteki Krallığını Duyurur—1993
w93 15/10 s. 9-14

Tahammül—İsa’nın Takipçileri İçin Hayatidir

“İmanınıza . . . . tahammülü . . . . ekleyin.”—II. PETRUS 1:5-7.

1, 2. Neden hepimiz sona kadar tahammül etmeliyiz?

SEYAHAT EDEN bir nazır ile hanımı, 90 yaşlarında olan bir iman kardeşlerini ziyaret ettiler. Ziyaret ettikleri birader yıllarca dolgun vakitli hizmette bulunmuştu. Sohbet ederlerken, yaşlı birader, uzun yıllar boyunca sahip olduğu imtiyazlardan bazılarını hatırladı. Gözyaşları yanaklarından sicim gibi akarken, o, “ama, şimdi fazla bir şey yapacak durumda değilim” diye inledi. Seyahat eden nazır Mukaddes Kitabını açarak, ona İsa Mesih’in şu sözlerinin kayıtlı olduğu Matta 24:13’ü okudu: “Ancak sona kadar dayanan (tahammül eden), kurtulacak odur.” Seyahat eden nazır o zaman sevgili biradere bakarak şunları söyledi: “Ne kadar çok veya az şey yapabildiğimize bakmaksızın, hepimize düşen son görev, sona kadar tahammül etmektir.”

2 Evet, İsa’nın takipçileri olarak hepimiz ya bu şeyler sisteminin, ya da hayatımızın sonuna dek tahammül etmeliyiz. Yehova’nın tasvibiyle kurtuluşu elde etmenin bundan başka yolu yoktur. Bir hayat yarışı içindeyiz ve varış çizgisini geçinceye kadar “sabırla (tahammülle) koş”malıyız. (İbraniler 12:1) Resul Petrus, iman kardeşlerini ısrarla teşvik ettiğinde bu niteliğin önemini vurguladı: “İmanınıza . . . . tahammülü . . . . ekleyin.” (II. Petrus 1:5-7) Fakat tahammül tam olarak nedir?

Tahammül—Anlamı

3, 4. Tahammül etmek ne anlama gelir?

3 Tahammül etmek ne anlama gelir? “Tahammül etmek” için kullanılan Yunanca fiil (hüpomeʹno), harfi olarak “durmak veya [bir şey] altında kalmak” anlamına gelir. Mukaddes Kitapta 17 kez geçer. Sözlükbilimcileri W. Bauer, F. W. Gingrich ve F. Danker’a göre, tahammül etmek, “kaçmayıp yerinde kalmak . . . . , bir kimsenin sabit durması, dayanması” demektir. “Tahammül” için kullanılan Yunanca isim (hüpomoneyʹ) 30’dan fazla kez geçer. William Barclay tarafından yazılan A New Testament Wordbook bununla ilgili şunları söyler: “Tahammül, baskılara sadece teslimiyetçi bir tutumla boyun eğerek vazgeçen değil, parlak bir ümitle dayanan ruhtur . . . . Fırtınaya direnen insanı ayakları üzerinde tutan niteliktir. Acının ötesindeki hedefi gördüğünden, en zor denemeyi zafere çevirebilen erdemdir.”

4 Öyleyse tahammül, sabit durmamızı, engel ve zorluklar karşısında ümidimizi yitirmememizi mümkün kılar. (Romalılar 5:3-5) Şimdi çektiğimiz acının ötesindeki hedefe, gökte ya da yeryüzünde, ebedi hayat ödülü ya da armağanına bakar.—Yakub 1:12.

Tahammül—Neden?

5. (a) Neden İsa’nın tüm takipçilerinin ‘tahammüle ihtiyaçları vardır?’ (b) Denemeler hangi iki sınıfa ayrılabilir?

5 İsa’nın takipçileri olarak, hepimizin “sabra (tahammülle) ihtiyacı” vardır. (İbraniler 10:36) Neden mi? Çünkü aslında hepimiz “çeşit çeşit tecrübelere düş”mekteyiz. Yakub 1:2’deki Yunanca metin, sanki birinin bir soyguncu ile karşı karşıya kalması gibi, beklenmeyen veya arzu edilmeyen bir karşılaşmaya işaret eder. (Luka 10:30 ile karşılaştırın.) Karşılaştığımız denemeleri iki sınıfa ayırabiliriz: Miras alınan günahtan dolayı insanlar arasında olağan olanlar ve gösterdiğimiz Tanrısal bağlılıktan dolayı gelişenler. (I. Korintoslular 10:13; II. Timoteos 3:12) Bu denemelerden bazıları nelerdir?

6. Bir Şahit, çok acı veren bir hastalık karşısında nasıl tahammül gösterdi?

6 Ciddi hastalıklar. Timoteos gibi, İsa’nın bazı takipçileri “sık sık gelen rahatsızlıklar”a tahammül etmelidir. (I. Timoteos 5:23) Özellikle kronik ve belki de çok acılara neden olan bir hastalığa tutulduğumuzda, Tanrı’nın yardımıyla tahammül edip sabit durmalıyız ve İsa’nın takipçilerine özgü ümidimizden gözümüzü ayırmamalıyız. Çabuk büyüyen habis bir tümöre karşı uzun, zor bir mücadele sürdürmüş olan 50 yaşlarındaki bir Şahidin örneğini düşünün. Geçirdiği iki ameliyat sırasında kan almama kararında sabit kaldı. (Resullerin İşleri 15:28, 29) Fakat tümör karnında yeniden ortaya çıktı ve omurgaya doğru büyümeye devam etti. Tümör büyüdükçe hiçbir ilacın dindiremediği ve insanın hayal dahi edemeyeceği fiziksel acılara katlandı. Yine de, şimdiki acıların ötesine, yeni dünyadaki hayat ödülüne baktı. Parlak ümidini doktorlar, hastabakıcılar ve ziyaretçilerle paylaşmaya devam etti. O tam sona kadar, hayatının sonuna kadar tahammül etti. Senin sağlık sorunun hayati tehlike taşıyan veya bu sevgili biraderin yaşamış olduğu gibi acı veren türden olmayabilir; fakat yine de büyük bir tahammül denemesi oluşturabilir.

7. Ruhi birader ve hemşirelerimizden bazıları için tahammülün kapsamına ne tür acı da girmektedir?

7 Duygusal acı. Yehova’nın kavminden bazıları, zaman zaman ‘kırık ruhla’ sonuçlanan “yüreğin elemi” ile karşı karşıya kalıyor. (Süleymanın Meselleri 15:13) Bu “çetin anlar”da şiddetli depresyon ender görülen bir olay değildir. (II. Timoteos 3:1) Science News dergisinin 5 Aralık 1992 tarihli sayısı şöyle yazdı: “1915 yılından beri birbirini izleyen her kuşakta, çoğu kez insanı aciz durumda bırakan şiddetli depresyon oranı artmıştır.” Böyle depresyona yönelten nedenler farklıdır; fizyolojik etkenlerden, hoş olmayan ve acı tecrübelere dek değişmektedir. İsa’nın bazı takipçileri için tahammül etmek, duygusal acıya rağmen sabit kalmak için her gün mücadele etmeyi içerir. Onlar, yine de vazgeçmiyorlar; gözyaşlarına rağmen, Yehova’ya sadık kalıyorlar.—Mezmur 126:5, 6 ile karşılaştırın.

8. Parasal açıdan ne tür bir denemeyle karşılaşabiliriz?

8 Karşılaştığımız farklı denemelerin içinde ciddi ekonomik zorluklar da olabilir. ABD’nin New Jersey eyaletinde yaşayan bir birader aniden işsiz kaldığında, tabii olarak ailesini geçindirmek ve evini kaybetmemek konusunda kaygı duymaya başladı. Bununla beraber, Gökteki Krallık ümidini gözden kaçırmadı. Başka bir iş ararken, fırsattan yararlanarak öncü yardımcısı olarak hizmet etti. Sonunda, bir iş buldu.—Matta 6:25-34.

9. (a) Sevdiğimiz birini kaybetmek neden tahammül gerektirir? (b) Hangi ayetler üzülüp gözyaşı dökmenin yanlış olmadığını gösteriyor?

9 Eğer sen sevdiğin birini kaybetmiş isen, etrafındaki kişiler normal yaşama döndükten uzun zaman sonra bile tahammüle ihtiyacın var. Her yıl, sevdiğin kimsenin ölümüne rastlayan zamanın senin açından özellikle zor geçtiğini de fark edebilirsin. Böyle bir kayıp karşısında tahammül etmemiz, üzülüp gözyaşı dökmemizin yanlış olduğu anlamına gelmez. Sevdiğimiz birinin ölümünden dolayı yaslı olmak, doğal bir şeydir ve hiçbir şekilde dirilme ümidine imanımızın eksik olduğunu göstermez. (Tekvin 23:2; İbraniler 11:19 ile karşılaştırın.) İsa, Marta’ya güvenle “kardeşin kıyam edecektir” dediği halde, Lazar öldüğünde “ağladı.” Üstelik Lazar diriltildi de!—Yuhanna 11:23, 32-35, 41-44.

10. Yehova’nın kavminin neden tahammüle özel olarak ihtiyacı vardır?

10 Bütün insanlara özgü denemelere tahammül etmenin yanı sıra, Yehova’nın kavminin tahammüle özel olarak ihtiyacı vardır. İsa “benim ismimden ötürü bütün milletler sizden nefret edecekler” diye uyardı. (Matta 24:9) Şunu da söyledi: “Eğer bana eza ettilerse, size de eza edecekler.” (Yuhanna 15:20) Acaba tüm bu nefret ve zulüm başımıza neden geliyor? Çünkü Şeytan, Tanrı’nın hizmetçileri olarak dünyanın neresinde yaşarsak yaşayalım, Yehova’ya olan bütünlüğümüzü bozmaya çalışıyor. (I. Petrus 5:8; Vahiy 12:17 ile karşılaştırın.) Şeytan, amacına erişmek üzere tahammülümüzü şiddetli bir denemeye tabi tutarak sık sık yoğun zulme sebep oldu.

11, 12. (a) Yehova’nın Şahitleri ve çocukları 1930’lu ve 40’lı yılların başında hangi tahammül denemesiyle karşı karşıya kaldılar? (b) Yehova’ nın Şahitleri semboller önünde tapınma niteliğinde hareketlerde bulunmayı neden reddediyorlar?

11 Örneğin, 1930’lu ve 40’lı yılların başında, ABD ve Kanada’daki Yehova’nın Şahitleri ve onların çocukları, vicdani nedenlerle semboller önünde tapınma niteliğinde hareketlerde bulunmayı reddettiklerinden zulmün hedefi haline geldiler. Yehova’nın Şahitleri yaşadıkları ülkenin sembollerine saygı gösterirler; bununla beraber Çıkış 20:4-6’da kaydedildiği gibi, Tanrı’nın Kanununda belirtilen şu prensibe uyarlar: “Kendin için oyma put, yukarda göklerde olanın, yahut aşağıda yerde olanın, yahut yerin altında sularda olanın hiç suretini yapmıyacaksın; onlara iğilmiyeceksin; ve onlara ibadet etmiyeceksin; çünkü ben, senin Allahın RAB . . . . kıskanç (münhasır bağlılık talep eden) bir Allahım.” Yehova’nın Şahidi olan bazı çocuklar, tapınmalarını sadece Yehova’ya yöneltmek istediklerinden, kamu okullarından atıldıkları zaman, Şahitler, onların eğitimi için “Özel Okullar” kurdular. Amerika Birleşik Devletlerinin Anayasa Mahkemesi, bugün bu konuda aydınlanmış birçok ülkenin yaptığı gibi, Şahitlerin dinsel açıdan aldıkları duruşu kabul ettiğinde, çocuklar kamu okullarına döndüler. Bununla birlikte, bu çocukların cesaret ve tahammülü, özellikle Mukaddes Kitap standartlarına göre yaşamaya gayret ettiklerinden şimdi alayla karşı karşıya kalan İsa’nın genç takipçileri için değerli bir örnek oluşturur.—I. Yuhanna 5:21.

12 Karşılaştığımız türlü denemeler, hem insanlara özgü olanlar, hem de İsa’nın takipçileri olarak imanımızdan dolayı yüz yüze geldiklerimiz, neden tahammüle ihtiyacımız olduğunu göstermektedir. Fakat nasıl tahammül edebiliriz?

Sona Dek Tahammül Etmek—Nasıl?

13. Yehova nasıl tahammül sağlar?

13 Tanrı’nın kavminin, Yehova’ya tapınmayanlardan kesin olarak avantajlı olduğu bir nokta var. Biz, yardım almak üzere, ‘tahammül ihsan eden, Tanrı’ya’ başvurabiliriz. (Romalılar 15:5) Fakat Yehova tahammülü nasıl sağlar? Bunun için kullandığı vasıtalardan biri, Kendi Sözü olan Mukaddes Kitapta kaydedilmiş tahammül örnekleridir. (Romalılar 15:4) Bunlar üzerinde düşündüğümüzde, sadece tahammül etmeye teşvik edilmekle kalmıyor, nasıl tahammül edileceği konusunda da çok şey öğreniyoruz. İki olağanüstü örneği, Eyub’un cesaretle gösterdiği tahammülü ve İsa Mesih’in kusursuz tahammülünü düşün.—İbraniler 12:1-3; Yakub 5:11.

14, 15. (a) Eyub, ne tür denemelere tahammül etti? (b) Eyub’un, karşılaştığı denemelere tahammül etmesi nasıl mümkündü?

14 Acaba hangi durumlar Eyub’un tahammülünü denedi? Malının büyük bir kısmını kaybettiğinde ekonomik zorluklarla karşılaştı. (Eyub 1:14-17; Eyub 1:3 ile karşılaştırın.) On çocuğunun hepsi bir kasırgada öldüğünde, Eyub onları kaybetmenin acısını yaşadı. (Eyub 1:18-21) Son derece acı veren ciddi bir hastalığa yakalandı. (Eyub 2:7, 8; 7:4, 5) Bizzat karısı, Tanrı’ya sırt çevirmesi için ona baskı yaptı. (Eyub 2:9) Yakın dostları ona kırıcı, şefkatsizce ve doğru olmayan sözler söyledi. (Eyub 16:1-3 ve Eyub 42:7 ile karşılaştırın.) Yine de, Eyub tüm bu denemeler altında sabit kalarak bütünlüğünü korudu. (Eyub 27:5) Onun tahammül etmiş olduğu şeyler Yehova’nın kavminin bugün karşılaştığı denemelere benzemektedir.

15 Eyub, bütün bu denemelere nasıl tahammül edebildi? Eyub’a özellikle güç veren şey, sahip olduğu ümitti. “Bir ağaç için ümit vardır, kesilse yine sürer, ve onun filizleri eksik olmaz” dedi. (Eyub 14:7) Eyub’un ümidi neydi? Birkaç ayet sonra kendisi şunu söyledi: “İnsan ölürse dirilir mi? . . . . Sen çağırırdın, ben de sana cevap verirdim; ellerinin işini özlerdin.” (Eyub 14:14, 15) Evet, Eyub çekmekte olduğu acıların ötesini gördü. Geçirdiği denemelerin sonsuza dek sürmeyeceğini biliyordu. En fazla ölüme kadar tahammül etmesi gerekecekti. Onun ümit dolu beklentisi, ölüleri diriltme konusunda sevgi dolu bir arzu duyan Yehova’nın, kendisini hayata geri getirmesiydi.—Resullerin İşleri 24:15.

16. (a) Eyub’un örneğinden tahammül hakkında ne öğreniyoruz? (b) Gökteki Krallık ümidi bizim açımızdan ne derece gerçek olmalı ve neden?

16 Eyub’un tahammülünden ne öğreniyoruz? Sona kadar tahammül etmek için, ümidimizi asla gözden kaçırmamalıyız. Gökteki Krallık ümidinin kesinliğinin, çekmiş olduğumuz acıların nispeten “geçici” olduğu anlamına geldiğini de unutmamalıyız. (II. Korintoslular 4:16-18) Değerli ümidimiz, Yehova’nın yakın gelecekte gerçekleşecek olan şu vaadinin üzerine sağlam bir şekilde kurulmuştur: “Gözlerinden bütün gözyaşlarını silecek; ve artık ölüm olmıyacak; ve artık matem ve ağlayış ve acı da olmıyacak.” (Vahiy 21:3, 4) Bizi ‘hayal kırıklığına uğratmayan’ bu ümit, düşünüşümüzü korumalıdır. (Romalılar 5:4, 5; I. Selânikliler 5:8) Bu ümit bizim için gerçek olmalıdır; evet, öylesine gerçek olmalıdır ki, iman gözleriyle kendimizi, artık hastalık ve depresyonla mücadele etmeyip her gün tam sağlık ve dinç bir zihinle uyandığımız, ekonomik baskılar yüzünden kaygı çekmeyip güvenlik içinde yaşadığımız, ölmüş olan sevdiklerimize yas tutmayıp diriltildiklerini görme heyecanını yaşadığımız yeni dünyada görebilmeliyiz. (İbraniler 11:1) Böyle bir ümit olmaksızın, şu anda içinde bulunduğumuz denemelerden bunalabilir ve mücadeleden vazgeçebiliriz. Fakat sahip olduğumuz ümit, mücadeleye devam edip sonuna kadar tahammül etmek üzere ne kuvvetli bir dürtüdür!

17. (a) İsa, hangi denemelere tahammül etti? (b) İsa’nın tahammül ettiği acıların şiddeti ihtimal hangi gerçekten görülebilir? (Dipnota bakın.)

17 Mukaddes Kitap, bizi İsa’ya “bak”maya ve onu dikkatle “düşün”meye ısrarla teşvik eder. O, ne gibi denemelere tahammül etti? Bunlardan bazıları başkalarının günahı ve nakâmilliğinden kaynaklandı. İsa sadece “günahkârlar tarafından kendisine” olan muhalefete değil, şakirtleri arasında başgösteren ve kimin daha büyük olduğu konusunda yinelenen çekişmeleri de kapsayan sorunlara da tahammül etti. Dahası, eşi olmayan bir iman denemesiyle karşı karşıya kaldı. Kendisi “haça (işkence direğine) tahammül etti.” (İbraniler 12:1-3; Luka 9:46; 22:24) Direğe çivilenmenin ve Tanrı’ya küfreden biri olarak idam edilmenin utancının yol açtığı zihinsel ve bedensel acıları tasavvur etmek bile zordur.a

18. Resul Pavlus’a göre, hangi iki şey İsa’ya kuvvet verdi?

18 İsa’nın sona kadar tahammül etmesini mümkün kılan neydi? Resul Pavlus, İsa’ya kuvvet vermiş olan iki şeyden söz ediyor: “Dualar ve yalvarışlar” ve de “önüne konulan sevinç.” Tanrı’nın kâmil Oğlu İsa, yardım istemekten utanmadı. O, “kuvvetli feryatla ve gözyaşları ile” dua etti. (İbraniler 5:7; 12:2) Özellikle en büyük denemesi yaklaşırken, defalarca ve ciddi bir şekilde, kuvvet almak üzere dua etmeyi gerekli gördü. (Luka 22:39-44) İsa’nın yalvarışlarına karşılık olarak, Yehova, denemeyi ortadan kaldırmadı, fakat İsa’ya tahammül etmesi için güç verdi. İsa, işkence direğinin ötesindeki ödüle, yani Yehova’nın isminin haklı çıkarılmasına katkısı olduğundan ve insan ailesini ölümden kurtardığından dolayı sahip olacağı sevince baktığı için de tahammül etti.—Matta 6:9; 20:28.

19, 20. İsa’nın örneği, tahammülün kapsamı ile ilgili gerçekçi bir görüşe sahip olmamıza nasıl yardım eder?

19 İsa’nın örneğinden, tahammülün kapsamı ile ilgili gerçekçi bir görüşe sahip olmamıza yardım eden birtakım şeyler öğreniyoruz. Tahammül etmek kolay bir yol değildir. Eğer belirli bir denemeye tahammül etmek bize zor gelirse, aynı zorluğu İsa’nın da duymuş olduğunu bilmek rahatlatıcı olacaktır. Sona kadar tahammül etmek üzere, kuvvet almak amacıyla tekrar ve tekrar dua etmeliyiz. Deneme altındayken bazen dua etmeye layık olmadığımızı hissedebiliriz. Oysa Yehova bizi, yüreğimizi Kendisine dökmeye davet ediyor, ‘çünkü O bizi kayırır.’ (I. Petrus 5:7) Sözünde verdiği vaat ile, Yehova, O’nu imanla çağıranlara ‘normalin ötesindeki gücü’ sağlamak üzere Kendisini yükümlülük altına sokmuştur.—II. Korintoslular 4:7-9.

20 Bazı zamanlar gözyaşlarıyla tahammül etmemiz gerekir. İşkence direğinin acısı İsa için bizatihi bir sevinme nedeni değildi. Aslında sevinci, önüne konulmuş olan ödüldeydi. Bizim durumumuza gelince, deneme altındayken her zaman kendimizi sevinçli ve mutlu hissedeceğimizi beklemek gerçekçi bir görüş değildir. (İbraniler 12:11 ile karşılaştırın.) Bununla beraber, ilerideki ödüle bakarak deneyici nitelikteki en zor durumlarla karşılaştığımızda bile “bunu tam bir sevinç say”abiliriz. (Yakub 1:2-4; Resullerin İşleri 5:41) Önemli olan sabit kalmamızdır—gözyaşları dökmemiz gerekse bile. Buna ilişkin İsa, ‘en az gözyaşı döken kurtulacaktır’ demedi; “sona kadar dayanan (tahammül eden), kurtulacak odur” dedi.—Matta 24:13.

21. (a) II. Petrus 1:6, 7’de, tahammülümüze neyi eklemeye teşvik ediliyoruz? (b) Hangi sorular gelecek makalede ele alınacaktır?

21 Öyleyse, tahammül etmek kurtuluş için şarttır. Bununla beraber, II. Petrus 1:6, 7’de, tahammülümüze Tanrısal bağlılığı eklemeye teşvik ediliyoruz. Tanrısal bağlılık nedir? Tahammülle nasıl bağlantılıdır ve onu nasıl elde edebiliriz? Bu sorular gelecek makalede ele alınacaktır.

[Dipnotlar]

a İsa’nın tahammül ettiği acıların şiddeti, iki yanına asılan suçluların ölümünü çabuklaştırmak için bacaklarının kırılması gerektiği halde, onun kâmil vücudunun direk üzerinde sadece birkaç saatte tükenmiş olması gerçeğinden görülebilir. (Yuhanna 19:31-33) Onlar, İsa’nın direğe çivilenmeden önce uyumadan geçirdiği bütün gece boyunca, belki de kendi işkence direğini taşıyamayacak duruma gelene kadar çektiği zihinsel ve bedensel acıları yaşamadılar.—Markos 15:15, 21.

Sen Nasıl Cevap Verirdin?

◻ Tahammül etmek ne demektir?

◻ Yehova’nın kavminin neden tahammüle özel olarak ihtiyacı vardır?

◻ Eyub’un tahammül etmesini mümkün kılan neydi?

◻ İsa’nın örneği tahammül konusunda gerçekçi bir görüşe sahip olmamıza nasıl yardım eder?

[Sayfa 10’daki resim]

Tapınmalarını sadece Yehova’ya yönelttiklerinden dolayı okuldan atılan İsa’nın takipçisi çocukların eğitimi için “Özel Okullar” kuruldu

[Sayfa 12’deki resim]

Babasını onurlandırmaya kararlı olan İsa, tahammül etmek üzere kuvvet almak için dua etti

    Türkçe Yayınlar (1974-2025)
    Oturumu Kapat
    Oturum Aç
    • Türkçe
    • Paylaş
    • Tercihler
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of PA
    • Kullanım Şartları
    • Gizlilik İlkesi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Oturum Aç
    Paylaş