O Yehova’dan Büyük Nimet Gördü
“SELÂM, ey nimete eren kız, Rab seninledir.” Ne muhteşem bir selamlama! Konuşan, melek Cebrail’den başkası değil. O, Heli isimli bir adamın kızı, alçakgönüllü genç bir kadın olan Meryem’e hitap ediyor. Yıl MÖ 3, yer Nasıra şehri.—Luka 1:26-28.
Meryem, marangoz Yusuf’la nişanlı. Yahudi kanun ve âdetlerine göre artık ona evli bir kadın gözüyle bakılıyor. (Matta 1:18) Yusuf’un da Meryem gibi mütevazı bir yaşam tarzı var. Peki, neden melek onu ‘nimete eren kız’ diyerek selamlıyor?
Harikulade İmtiyazı
Cebrail şöyle devam ediyor: “Korkma, Meryem; çünkü Allah önünde inayet buldun. Ve işte, gebe kalıp bir oğlan doğuracaksın, ve adını İsa koyacaksın. O büyük olacak, ona Yüce Allahın Oğlu denecek; Rab Allah ona babası Davudun tahtını verecek; Yakubun evi üzerinde ebediyen saltanat sürecek; ve onun melekûtuna hiç son olmıyacaktır.”—Luka 1:29-33.
Meryem hayret ve şaşkınlık içinde şöyle soruyor: “Bu nasıl olacak? çünkü ben er bilmem.” Cebrail şöyle cevap veriyor: “Ruhülkudüs senin üzerine gelecek, Yüce Olanın kudreti üstüne gölge salacak; bunun için de doğacak olan mukaddese Allahın Oğlu denecektir.” Herhangi bir şüpheye meydan vermemek için melek şunları ekliyor: “İşte, senin akrabandan Elisabet de ihtiyarlığında bir oğlana gebe kaldı; ve kendisine kısır denilmiş olan kadının bu altıncı ayıdır. Zira Allahtan olan bir söz hükümsüz kalmaz.”—Luka 1:34-37.
Meryem bu olağanüstü hizmet imtiyazını hemen kabul ediyor. İstekle fakat alçakgönüllülükle şöyle yanıt veriyor: “İşte, Rabbin kulu; bana dediğin gibi olsun.” Hemen sonra, Cebrail oradan ayrılıyor. Meryem aceleyle, Yahuda’nın dağlık kesimindeki bir şehre gidiyor. Kâhin Zekeriya ve karısı Elisabet’in evine vardığında Meryem durumun tıpkı meleğin anlattığı gibi olduğunu görüyor. Meryem’in yüreğini büyük bir sevinç dolduruyor! O coşkusunu Yehova’ya hamt ederek gösteriyor.—Luka 1:38-55.
Yusuf’un Karısı Oluyor
Önceden bildirildiği gibi, İsa’nın insan bedenine sahip olarak doğması, bir bakire vasıtasıyla sağlanacaktı. (İşaya 7:14; Matta 1:22, 23) Peki neden nişanlı bir bakire gerekliydi? Çocuğa Kral Davud’un tahtını miras almak üzere yasal hak devredecek bir üvey baba sağlamak için. Hem Yusuf hem de Meryem, Yahuda sıptından olup Kral Davud’un soyundan geliyorlardı. Dolayısıyla İsa’nın miras hakları iki yönden pekiştirilmiş oldu. (Matta 1:2-16; Luka 3:23-33) İşte bunun için daha sonra melek, Yusuf’a, Meryem’i hamile olmasına rağmen kendisine eş olarak almakta tereddüt etmemesini söyledi.—Matta 1:19-25.a
Vergi toplamak amacıyla Sezar Avgustus tarafından çıkarılan bir ferman yüzünden Yusuf’la Meryem Beytlehem’de kütüğe yazılmak zorunda kaldılar. Oradayken Meryem ilk oğlunu doğurdu. Çobanlar bebeği görmek için geldiler ve Babasına yani Yehova’ya hamt ettiler. Meryem, Musa Kanununa uygun olarak 40 günlük bir arınma süresinden sonra günahlarının kefaretini ödemek üzere Yeruşalim’deki mabede gitti. (Levililer 12:1-8; Luka 2:22-24) Evet, Meryem kusursuz bir insan olarak doğmadığı ve dolayısıyla günahın lekesinden uzak olmadığı için, kalıtımın sonucu olan günahları kefaret kurbanları sunularak örtülmeliydi.—Mezmur 51:5.
Meryem ve Yusuf mabetteyken ihtiyar Şimeon ve yaşlı peygamber Anna, Tanrı’nın Oğlunu görme imtiyazına sahip oldular. İlgi odağı Meryem değildi. (Luka 2:25-38) Daha sonra müneccimler Meryem’in değil, İsa’nın önünde saygıyla eğildiler.—Matta 2:1-12.
Mısır’a kaçtıktan ve kötü Hirodes ölene kadar orada kaldıktan sonra, İsa’nın ana-babası küçük bir köy olan Nasıra’ya dönüp oraya yerleştiler. (Matta 2:13-23; Luka 2:39) Yusuf ve Meryem İsa’yı işte orada Tanrı’ya bağlı bir aile ortamında yetiştirdiler.
Meryem’in Başka Çocukları da Oldu
Zaman içinde Meryem ve Yusuf’un çocukları olunca İsa da kardeşlere sahip oldu. İsa hizmet için kendi memleketi olan Nasıra’ya gittiği zaman İsa’nın çocukluğunu bilenler onu tanımışlardı. Onlar, “Dülgerin oğlu bu değil mi?” diye sordular. “Anasının adı Meryem değil mi? kardeşleri Yakub, Yusuf, Simun, Yahuda değil mi? Bütün kızkardeşleri yanımızda değiller mi?” (Matta 13:55-56) Nasıralılar aslında, İsa’nın öz erkek ve kız kardeşleri olarak tanıdıkları, Yusuf ve Meryem’in kızları ve oğullarını da kapsayan bedeni ailesine değiniyorlardı.
Bu erkek ve kız kardeşler İsa’nın kuzenleri değillerdi. Ayrıca Yuhanna 2:12’de aralarında açık bir ayrım yapılmasından görüldüğü gibi onlar İsa’nın öğrencileri veya ruhi kardeşleri de değillerdi: “İsa, anası, kardeşleri ve şakirtleri Kefernahuma indiler.” Yıllar sonra Yeruşalim’de, resul Pavlus Kifas’ı, yani Petrus’u gördü ve şöyle dedi: “Resullerden, Rabbin kardeşi Yakubdan başkasını görmedim.” (Galatyalılar 1:19) Üstelik, Yusuf’tan, “bir oğul doğuruncıya kadar [Meryem’i] bilmedi” diye söz edilmesi İsa’nın üvey babasının Meryem’le daha sonra cinsel ilişkide bulunduğunu ve onun diğer çocuklarına babalık yaptığını gösterir. (Matta 1:25) Bu yüzden, Luka 2:7 İsa’dan Meryem’in “ilk oğlu” diye bahseder.
Tanrı’dan Korkar Bir Anne
Tanrı’dan korkar bir anne olan Meryem, çocuklarına doğruluğu öğretmek üzere Yusuf’la işbirliği yaptı. (Süleymanın Meselleri 22:6) Meryem’in Kutsal Yazıları gayretle inceleyen biri olduğu, Elisabet kendisini selamladığında ruhi açıdan zengin ifadeler kullanmasından görülebilir. O anda İsa’nın annesi, Hanna’nın ilahisinden duygu yüklü bazı sözleri tekrar ediyor ve mezmurlar, tarihi kayıtlar, peygamberlik yazıları ve Musa’nın kitapları hakkındaki bilgisini ortaya koyuyordu. (Tekvin 30:13; I. Samuel 2:1-10; Süleymanın Meselleri 31:28; Malaki 3:12; Luka 1:46-55) Meryem peygamberlik niteliği taşıyan olayları ve sözleri aklında tutup onları ‘yüreğinde saklardı’ ve üzerlerinde uzun uzun düşünürdü. Bu nedenle Meryem, genç İsa’ya ana-babanın sağlaması gereken eğitimi vermekte payına düşeni yapmak üzere yeterli durumdaydı.—Luka 2:19, 33.
İyi eğitilmiş 12 yaşında bir çocuk olan İsa, Kutsal Yazılara dayanan bilgisini ortaya koyarak mabetteki bilgili adamları hayrete düşürdü. O yıl Fısıh zamanı İsa ana-babasından ayrı kaldığından annesi şöyle dedi: “Ey oğul, neden bize böyle ettin? İşte, babanla ben yüreğimiz çok sıkılarak, seni aradık.” İsa şöyle cevap verdi: “Neden beni aradınız? bilmiyor mı idiniz ki, benim için Babamın evinde bulunmak gerektir?” Bu cevabın önemini kavrayamayan Meryem onu yüreğinde sakladı. Nasıra’ya dönen İsa “hikmette ve kamette, Allah ve insanlar indinde inayette terakki ediyordu.”—Luka 2:42-52.
İsa’nın Öğrencisi Olarak Meryem
Meryem’in, sonunda İsa’nın vefalı bir öğrencisi olması ne kadar uygun! O, yumuşak huylu biriydi ve Tanrı vergisi eşsiz görevine rağmen kendisinde hiçbir zaman göze çarpar biri olma arzusu yoktu. Meryem Kutsal Yazıları biliyordu. Eğer Kutsal Yazıları bizzat araştırırsanız, onun, tarif edildiği gibi başında bir hale olan, “anne-kraliçe” olarak tahta oturtulmuş ve Mesih’in izzetiyle çevrelenmiş biri olmadığını göreceksiniz. Bunun yerine, onu arka planda, halkın dikkatinden uzakta biri olarak göreceksiniz.—Matta 13:53-56; Yuhanna 2:12.
İsa daha en başından takipçileri arasında Meryem’e tapınma gibi bir görüş oluşmasının önüne geçti. Bir keresinde İsa konuşurken “cemaatten bir kadın yüksek sesle ona dedi: Seni taşıyan rahme ve emziren memelere ne mutlu! Fakat İsa dedi: Evet, Allahın sözünü dinliyip onu tutanlara daha ne mutlu!” (Luka 11:27, 28) Bir düğünde İsa Meryem’e şöyle dedi: “Kadın, benden sana ne? saatim daha gelmedi.” (Yuhanna 2:4) Başka tercümelerde kayıt şöyle geçmektedir: “Meseleyi benim ellerime bırak.” (Weymouth) “Beni yönlendirmeye çalışma.” (An American Translation) Evet, İsa annesine saygı gösterdi ancak hiçbir zaman onu yüceltmedi.
Sonsuz İmtiyazlar
Meryem ne kadar değerli imtiyazlara sahip oldu! İsa’yı doğurdu. Daha sonra bu küçük çocuğa annelik yaptı ve onu yetiştirdi. En sonunda öğrencisi ve ruhi kardeşi olarak, Mesih’e iman etti. Kutsal Yazılara baktığımızda Meryem’i son olarak Yeruşalim’de bir yukarı odada görmekteyiz. Orada Meryem Yehova’ya tapınanlarla, İsa’nın resulleri, kendi diğer oğulları ve birkaç sadık kadınla birliktedir.—Resullerin İşleri 1:13, 14.
Bir süre sonra Meryem öldü ve bedeni toprağa dönüştü. Sevgili oğlunun ilk meshedilmiş takipçileri gibi o da, Tanrı’nın onu gökteki ölümsüz hayata ruh olarak diriltme vakti gelene kadar ölüm uykusunda bekledi. (I. Korintoslular 15:44, 50; II. Timoteos 4:8) Şimdi bu “nimete eren kız” Yehova Tanrı’nın ve İsa Mesih’in huzurunda ne kadar mutlu olmalı!
[Dipnot]
a Eğer Meryem bakire olmasaydı kimse onunla evlenmek ister miydi? Yahudilerde bir kızın bakire olması talep edilirdi.—Tesniye 22:13-19; Tekvin 38:24-26 ile karşılaştırın.
[Sayfa 30’daki resim]
Meryem İsa’nın annesi olarak büyük nimete erdi