Onay Görmek İnsanın Temel Bir İhtiyacı
İÇTEN bir “Aferin!” “Bravo, iyi yapmışsın!” ya da “Elinden gelenin en iyisini yaptın; seninle gurur duyuyoruz” gibi sözler, özellikle saygı duyduğunuz bir kimseden geldiğinde, özsaygının gelişmesine çok katkıda bulunur. İnsanlar onay gördüklerinde işlerini daha iyi yapar ve daha mutlu olurlar. Gerçekten de, sağlıklı yiyecek beden için ne kadar yaşamsalsa, hak edilen onay da zihin ve yürek için öyledir.
Bir sözlük onay sözcüğünü “bir görüşü, düşünceyi, işi veya davranışı haklı, doğru, uygun görme, yerinde bularak kabul etme” olarak tanımlıyor. Bu kavram saygıyla bağlantılıdır; birine saygı gösterilmesi onun hakkında akla dayanan bir yargının ya da değerlendirmenin ve hak ettiği onay derecesinin dolaylı bir ifadesidir.
Onay Görmek—Temel Bir İhtiyaç
‘Onur hakkı olana onuru vermek’ makul ve dürüst bir davranıştır. İsa, efendinin mallarını emanet ettiği köleler benzetmesini anlatırken bir örnek ortaya koydu. Mallarının doğru şekilde kullanılıp idare edildiğini gören efendi şöyle dedi: “Aferin, iyi ve sadık hizmetçi.” (Matta 25:19-23) Bununla birlikte, hak edilen bu incelik çoğu kez ihmal edilir. Onay görmemek heves ve girişkenliği bastırır. İona şunu belirtiyor: “Onay görmek size ihtiyaç duyulduğunu, istendiğinizi ve değer verildiğinizi hissetmenizi sağlar. . . . . Sizi girişkenliğe iter. Görmezlikten gelinirseniz, kendinizi üzgün ve düş kırıklığına uğramış hissedersiniz.” Patrick de şunu ekliyor: “O zaman yüksek düzeyde bir kalite ve verimi korumak zor olacaktır.” Bu nedenle, birini onayladığımızı nasıl ve ne zaman göstereceğimizi öğrenmemiz çok önemlidir. Hepimiz etrafımızdaki insanlarca kabul edildiğimizi bilmekten kaynaklanan güven duygusunu şiddetle arzularız. Bu, insanın temel bir gereksinimidir.
Bir övgü sözü, artırılan sorumluluklar veya maddi bir hediye bile sizi elinizden gelenin en iyisini yapmaya iter. Bu, ister anne, baba, koca, kadın, çocuk, cemaat mensubu, isterse bir nazır olun sizin için de geçerlidir. “Onay gördüğüm zaman,” diyor Margaret “kendimi mutlu, ihtiyaç duyulan biri olarak hissediyorum ve daha iyisini yapmayı arzuluyorum.” Andrew da “sevinçten uçuyorum, bu beni daha da çok çalışmaya itiyor” diyerek aynı fikirde olduğunu gösteriyor. Bununla birlikte, bir kimseyi onaylamak ve saygı göstermek dikkatle düşünmeyi ve iyi bir yargı gücü kullanmayı gerektirir.
Yehova’nın Onaylama Tarzını Örnek Alın
Başkalarının değerini tanımakta en önde gelen örnek Yehova Tanrı’dır. O, onaylanmayı hak edenlerin farkındadır. Habil, Hanok ve Nuh gibi adamlar O’nun dikkatinden kaçmadı. (Tekvin 4:4; 6:8; Yahuda 14) Yehova, olağandışı sadakati nedeniyle Davud’u tanıdı. (II. Samuel 7:16) Yehova’yı yıllarca onurlandıran bir peygamber olarak Samuel sonuçta O’nun tarafından onurlandırıldı; Tanrı, Samuel’in, Filistîleri yenmek için yardım istediği duasına hemen karşılık verdi. (I. Samuel 7:7-13) Böyle Tanrısal bir onay alınca kendinizi onurlandırılmış hissetmez miydiniz?
Minnettarlık ve takdir onayla yakından ilgilidir. Mukaddes Kitap, uğrumuza yapılanlar için bizi “şükredici” ve minnettar olmaya ısrarla teşvik ediyor. (Koloseliler 3:15; I. Selânikliler 5:18) Bu, özellikle Yehova’ya duyulan minnettarlığa uygulanmakla birlikte, yaşamdaki gündelik meseleler için de geçerlidir. Resul Pavlus bunu anlamıştı. O, Fibi’nin ‘birçoklarına yardımcı’ olduğunu, Priska ve Akuila’nın da hem kendisi hem de başkaları uğruna ‘boyunlarını koyduğunu’ kabul etti. (Romalılar 16:1-4) Onların böyle açıkça ifade edilen bir minnettarlık karşısında neler hissetmiş olabileceğini düşünün. Ayrıca, onaylamanın, onurlandırmanın ve teşvik etmenin mutluluğuna sahip olmak Pavlus için de iyiydi. Biz de hak edenlere gereken onayı vererek Yehova’yı ve O’na tapınan değerbilir kişileri örnek alabiliriz.—Resullerin İşleri 20:35.
Aile İçinde Onayın Rolü
Bir koca ve İsa’nın takipçisi bir ihtiyar olan Mitchell “birazcık onay görmek yaşamı zevkli kılmaya çok yardım eder,” diyor. “Sizi onaylayan kişiyi büyük olasılıkla hep sevmenizi sağlar.” Örneğin, İsa’nın takipçisi bir koca ağır bir sorumluluk altındadır ve ailenin refahını ilgilendiren önemli kararlar alır. O, ailenin ruhi, maddi ve duygusal ihtiyaçlarını sağlamalıdır. (I. Timoteos 5:8) Aile reisi olarak Tanrı’nın verdiği görevi yerine getirirken gereken onayı gördüğünde ve karısı kendisine ‘hürmet ettiğinde’ çok minnettar olur!—Efesoslular 5:33.
Bir ev kadınının, genelde pek dikkat çekmeyen işi de görmezlikten gelinmemelidir. Çağdaş kavramlar bu işin önemini azaltabilir; saygınlığını ve değerini elinden alabilir. Oysa, bu iş Tanrı’yı hoşnut etmektedir. (Titus 2:4, 5) Ayırt etme gücü olan bir kocanın, ailenin reisi olarak, özellikle en iyi olduğu tüm yönlerde karısını överek onayını göstermesi ne kadar canlandırıcıdır! (Süleymanın Meselleri 31:28) Rowena kocası hakkında şunu söylüyor: “Yaptıklarım için ondan onay gördüğüm zaman, ona itaat etmek, onur vermek ve saygı duymak daha kolay geliyor.”
Amerikalı eğitimci Christian Bovee bir keresinde şöyle dedi: “Güneş çiçekler için ne denli gerekliyse, yerinde övgüler de çocuklar için öyledir.” Evet, çok küçük bir çocuğun bile ailenin değerli bir üyesi olduğu konusunda sürekli güvenceye ihtiyacı vardır. Kimliğin oluştuğu ergenlik döneminde, bağımsızlık ve onay görme açlığının yanı sıra kişisel görünüşle ilgili de artan bir sıkılganlık görülmektedir. Özellikle duygusal ve fiziksel açıdan birçok değişimin yaşandığı bu dönemde bir gencin, ana-babası tarafından sevildiğini hissetmeye, anlayış ve insancıl bir şefkat görmeye ihtiyacı vardır. Benzer şekilde yaşlanan ana-babalar ile büyükanne ve büyükbabaların hâlâ faydalı olduklarına ve sevildiklerine, ‘ihtiyarlık zamanında atılmadıklarına’ emin olmaları gerekir. (Mezmur 71:9; Levililer 19:32; Süleymanın Meselleri 23:22) Onay görme ihtiyacını uygun şekilde doyurmak, aile içindeki mutluluğu ve başarıyı artırır.
Cemaatte Onayın Rolü
İsa’nın takipçilerinin cemaatinde başkalarına yönelik içten bir ilgi geliştirmenin ve onların işlerini, gayretlerini takdir ettiğimizi cömertçe dile getirmenin değeri çok büyüktür. İsa’nın takipçisi ihtiyarlar, cemaattekilerin başarılarını ve gayretlerini fark edip onaylayarak örnek olmalıdırlar. Margaret şunları söylüyor: “Ancak birkaç çobanlık ziyaretinden sonra, onay sözlerinin teşvik, hoşnutluk ve mutluluk bakımından çok şey ifade ettiğini anladım. Genel anlamda bir onay görülmediğinde nelerden mahrum kalındığını fark ettim.” Cemaatteki herkese içten, sevgi dolu bir kişisel ilgi göstermek için ne iyi bir neden! Onların iyi işlerini görün. Bol bol övün ve teşvik edin. Birçok cemaatte çocuklarına tek başına ruhi değerler aşılamak için çok çalışan anne ya da babalar var. Böyle kimseler özel övgüyü hak ederler. Olumsuzlar yerine olumlu yönler üzerinde durun. Onlara duyduğun kardeş sevgisini başkaları görsünler. Onlara ilgi duyduğunu görsünler. Bu şekilde, sevgi dolu nazırlar cemaati kuvvetlendirecektir. (II. Korintoslular 10:8) Cemaatteki bireyler kendileri uğrunda çok çalışan bu sadık kişileri onaylayıp sayarak karşılık verirler.—I. Timoteos 5:17; İbraniler 13:17.
Bununla birlikte, meselenin bir başka yönü ya da açısı daha vardır. Onay görme arzusunun çok güçlü olduğu doğrudur. Bu, İsa’nın günlerindeki dinsel liderleri özellikle meşgul eden bir konu olmuştur. İsa, öğrencilerinin bu konudaki yanlış görüşünü düzeltmek zorunda kaldı. (Markos 9:33-37; Luka 20:46) İsa’nın takipçilerinin makul ve dengeli olmaları gerekir. Kontrol edilmezse, onay görme arzusu ruhi yönden tehlikeli olabilir. (Yakub 3:14-16) Örneğin, bir ihtiyar mağrur olursa ve kendisinde bulunduğunu düşündüğü yüksek değeri başkalarının kabul etmesini talep etmeye başlarsa bu çok üzücü olur!—Romalılar 12:3.
Resul Pavlus İsa’nın Roma’daki takipçilerine hikmetle şu uyarıda bulundu: “Kardeşlik sevgisinde birbirinizi şefkatle sevin; hürmette diğerlerini tercih edin.” (Romalılar 12:10) Bu sözler her şeyden önce, her zaman Mesih’i cemaatin Başı olarak tanıması gereken ihtiyarlara uygulanır. Onun sağ elinin simgelediği otoriteye tabiiyet, mukaddes ruh, Mukaddes Kitap ilkeleri ve ‘sadık ve basiretli kölenin’ Yönetim Kurulunun rehberliği aracılığıyla Mesih’in yönlendirmesini arayarak gösterilir.—Matta 24:45-47; ayrıca Vahiy 1:16, 20; 2:1’e bakın.
Böylece, ihtiyarlar toplanıp Tanrı’nın sürüsüne çobanlık etmek üzere Yehova’nın yol göstermesi için dua ettiklerinde, Kutsal Yazılar açısından sağlam kararlar almaya çaba göstereceklerdir. İsa’nın takipçilerine özgü haddini bilirlik, alçakgönüllülük ve yumuşak huyluluk bir ihtiyarın kendisini yükseltmesini, kardeşlerine hükmetmesini ve bu buluşmalarda kendi düşüncesini kabul ettirmeye çalışmasını önleyecektir. (Matta 20:25-27; Koloseliler 3:12) İhtiyarlar kuruluna başkanlık eden ihtiyarın, mümkünse her zaman önce kardeşlerin düşüncelerini aldıktan sonra bir gündem yapması iyi olur; ayrıca, sıralanan her bir nokta üzerinde dikkatle ve duayla düşünmeleri için yeterli zamana sahip olmaları amacıyla görüşülecek gündemin önceden verilmesi de yararlıdır. Buluşma sırasında, ihtiyarların düşüncelerini biçimlendirmeye değil, onları konuşulacak meseleler üzerinde ‘konuşma cesaretiyle’ görüşlerini bildirmeye teşvik eder. (I. Timoteos 3:13) Sonra, ihtiyarlar birbirlerinin konuşmalarını dikkatle dinlemeli ve İsa’nın takipçisi olarak yılların deneyimine sahip ihtiyarların anlayışından memnuniyetle yararlanmalıdırlar.—Çıkış 18:21, 22.
Bununla birlikte, nazırlar bir durumla başa çıkmak ya da önemli bir karar almak için gerekli Mukaddes Kitap ilkelerini belirlemek üzere Mesih’in kuruldaki herhangi bir ihtiyarı kullanabileceğini anlayıp kabul ederler. Her bir ihtiyar, cemaatin ruhi çıkarlarının gözetilmesine bulunduğu katkıdan dolayı onay görürse, kurulda iyi bir ruh hâkim olacaktır.—Resullerin İşleri 15:6-15; Filipililer 2:19, 20.
Hak Edilmiş Onayı Görmeye ve Vermeye Gayret Edin
Onay görmenin kişi üzerinde yapıcı bir etkisi olur. Kişiyi cesaretlendirir ve başkalarına sevdirir. “Sadece sıradan biri olduğumuzu düşünsek bile,” diyor Mary, “kendimize saygı ve güven duymamız için teşvike gereksinimimiz vardır.” Başkalarının her gün gösterdikleri çabaları içtenlikle takdir ettiğinizi gösterin. Böyle yapmak yaşamı onlar için çok daha yaşanmaya değer ve hoş kılacaktır. Ana-babalar, çocuklar, nazırlar ve cemaatin mensupları, konuşma ve davranış tarzınız sayesinde onay görebilirsiniz. Mukaddes Kitap çalışkan, haddini bilir ve alçakgönüllü kişiler hakkında olumlu konuşur. (Süleymanın Meselleri 11:2; 29:23; İbraniler 6:1-12) Başkalarının değerini kibar ve nazik şekilde kabul ve takdir etmeyi öğrenin. Başkalarıyla çalışırken onların duygularını hesaba katın. Resul Petrus şu öğüdü verdi: “Hepiniz hemfikir, derttaş, kardeş seven, şefkatli, alçak gönüllü olun.” (I. Petrus 3:8) Bu, başkalarını onaylamayı gerektirir; böylece insanın temel bir ihtiyacı karşılanmış olur.