Ruhen İyi Besleniyor musunuz?
“İyi bir beslenme programı en temel insani ihtiyaçtır. . . . . Yeterli yiyecek olmaksızın hiçbirimiz yaşayamayız.”—Food and Nutrition.
BU ÖNEMLİ gerçek, kendilerinden bu “en temel insani ihtiyaç” esirgendiğinden dolayı açlıktan ölmek üzere olan erkek, kadın ve çocukların bir deri bir kemik kalmış vücutlarında çizgi çizgi resmedilmektedir. Başkaları bu ihtiyaçlarını bir dereceye kadar karşılayabilse de, ciddi bir beslenme yetersizliği içinde yaşarlar. Öte yandan, iyi beslenebilecek durumda olan diğerleri gıda değeri az olan abur cuburla yetinirler. Healthy Eating şöyle diyor: “Göründüğü kadarıyla gıda, sahip olduklarımız arasında en hor gördüğümüz şeydir.”
Ruhi gıda—Tanrı’nın sözü olan Mukaddes Kitapta bulunan hakikat—konusunda da durum pek farklı değildir. Bazı insanlar en temel ruhi besinden bile yoksundur; onlar ruhi açlıktan kıvranır. Başkaları ise eldeki ruhi gıdadan yararlanmayı kolayca savsaklar. Sizin hakkınızda ne denebilir? Kişisel olarak ruhen iyi besleniyor musunuz? Yoksa, kendinizi ruhi besinden yoksun mu bırakıyorsunuz? Bu konuda kendimize karşı dürüst olmamız çok önemlidir, çünkü ruhi gıdaya bedeni gıdadan bile daha fazla ihtiyacımız var.—Matta 4:4.
Ruhi Gelişme İçin Gıda
Uygun bir beslenme düzenine sahip olmanın önemi üzerinde duran bir ders kitabı Food and Nutrition, bize iyi beslenmek için üç önemli neden gösteriyor. Birincisi, “büyümeyi desteklemek ve hücrelerdeki yıpranmayı telafi etmek için” besine duyduğumuz ihtiyaçtır. Yaşadığınız her gün vücudunuzda bir trilyon hücrenin öldüğünü ve bunların yerine başkalarının konması gerektiğini biliyor muydunuz? Uygun gelişmeyi sağlamak ve bedeni formda tutmak besleyici yiyecekler gerektirir.
Bu durum ruhi açıdan da geçerlidir. Örneğin, resul Pavlus Efesos cemaatine yazarken, İsa’nın her takipçisinin “kâmil insan” haline gelebilmek için sağlıklı ruhi gıdaya nasıl ihtiyacı olduğunu vurguladı. (Efesoslular 4:11-13) Eğer ruhi gıda alarak kendimizi uygun şekilde beslersek, artık kendi başının çaresine bakamayacak ve her tehlikeye yem olacak zayıf bebekler durumunda olmayacağız. (Efesoslular 4:14) Fakat daha çok “imanın . . . . sözlerile beslenmiş” olduğumuzdan, iman için zorlu bir uğraş verebilecek yetişkinler olacağız.—I. Timoteos 4:6
Sizin durumunuz böyle mi? Ruhen geliştiniz mi? Yoksa ruhen hâlâ—savunmasız, tümüyle başkalarının eline bakan, İsa’nın takipçilerine özgü sorumlulukları tam yüklenemez durumda—emzikli bir bebek gibi misiniz? Tahmin edilebileceği gibi, kendisinin ruhen bebek durumunda olduğunu söyleyecek kişilerin sayısı çok azdır, yine de kendimizi dürüstlükle yoklamak uygun olur. Birinci yüzyılda İsa’nın ruhla meshedilmiş bazı takipçileri bu durumdaydılar. Tanrı’nın Sözünün dediklerini başkalarına öğretebilen ve bunu yapmaya hazır ‘öğretmenler’ olmaları gerekiyorken, resul Pavlus “yine birinin size Allahın vahiylerinin başlangıcının unsurlarını öğretmesine ihtiyacınız var; ve kuvvetli yiyeceğe değil, süte muhtaçlardan olmuşsunuz” diye yazdı. Eğer ruhi bakımdan büyümek istiyorsanız, besleyici ve katı bir ruhi gıdaya karşı iştah geliştirin. Ruhi mamayla midenizi şişirmeyin!—İbraniler 5:12.
Katı ruhi gıdaya, düşman bir dünyada karşılaştığımız gündelik denemelerde uğradığımız bir zararı onarmak için de ihtiyacımız var. Bunlar bizim ruhi kuvvetimizi zayıflatabilir. Fakat bu kuvveti Tanrı yenileyebilir. Pavlus şöyle dedi: “Yorulmuyoruz; fakat her ne kadar haricî adamımız zeval buluyorsa da, derunî adamımız günden güne yenileniyor.” (II. Korintoslular 4:16) Nasıl ‘günden güne yenileniyoruz?’ Bunu bir ölçüde, Kutsal Yazıları ve buna dayalı yayınları kişisel olarak ve grupça inceleyip Tanrı’nın Sözünden düzenli olarak beslenerek yapıyoruz.
Ruhi Enerji İçin Gıda
Yiyecek aynı zamanda “ısı ve enerji üretmek” için de gereklidir. Yiyecek bedenlerimizin iyi çalışması için gereken yakıtı sağlar. Eğer düşük değerde gıda alırsak enerjimiz de az olacaktır. Yiyeceklerimizdeki demir eksikliği, kendimizi yorgun ve uyuşuk hissetmemize neden olacaktır. Siz de zaman zaman, ruhi etkinlikler söz konusu olduğunda kendinizi böyle hissediyor musunuz? İsa’nın takipçisi olmaktan doğan görevleri yüklenmekte bazı zorluklar çekiyor musunuz? İsa Mesih’in takipçisi oldukları iddiası yalnız sözde kalan bazıları iyilik yapmaktan bezdiler ve İsa’nın takipçilerine özgü işler için gerekli olan direnci yitirdiler. (Yakub 2:17, 26) Eğer bunun kendi durumunuza uyduğunu görüyorsanız, ruhi beslenme düzeninizi geliştirmekle ya da aldığınız ruhi gıda miktarını artırmakla derdinizi büyük ölçüde çözebilirsiniz.—İşaya 40:29-31; Galatyalılar 6:9.
Ruhi gıda değeri düşük beslenme alışkanlıkları geliştirme aldatmacasına kapılmayın. Şeytan’ın yüzyıllar boyu uyguladığı en büyük kandırmacalardan biri insanları Mukaddes Kitabı okumanın ve oradaki tam bilgiyi almanın gereksizliğine ikna etmekti. O, istilacı orduların düşman şehirlerine baş eğdirmek için kullandığı şu eski taktiği kullanır: yiyecek yollarını kes ve onları teslim olana kadar aç bırak. Fakat o bu taktiği bir adım daha ileri götürdü. “Kuşatmış” olduğu kimselerin etrafı yararlı ruhi gıdayla tepeleme doluyken onları kandırıp kendi kendilerini açlıktan öldürmeye yöneltiyor. Bunca kimsenin onun tuzaklarına yem olması şaşılacak şey değil!—Efesoslular 6:10-18.
Ruhi Sağlık İçin Gıda
Food and Nutrition kitabı, yiyeceğe gerek duymamızın bir üçüncü nedeni, “beden sağlığının belli bir ayarda tutulabilmesi ve . . . . hastalıkların engellenmesi” olduğunu söylüyor. İyi beslenmenin sağlığa getirdiği yararlar anında görülmez. Güzel bir yemeği bitirdiğimizde, ‘Aman bu benim kalbime (ya da böbreklerime, kaslarıma, vesaire) ne de iyi geldi,’ diye herhalde pek düşünmeyiz. Ama bir süre boyunca yiyecek almadan idare etmeye çalışırsanız, bunun sağlık üzerindeki etkileri kendini gösterecektir. Ne gibi etkiler? Bir tıbbi başvuru kitabı şöyle diyor: “Genel görünüm olumsuzdur: gelişmede durağanlık, sıradan hastalıklara dirençte durağanlık, enerji ve girişim yokluğu.” Bununla karşılaştırılabilecek bir sağlık kaybı, eski İsrail’i bir süre etkisi altında tutmuştu. Peygamber İşaya onlar hakkında şöyle söyledi: “Baş büsbütün hasta, yürek büsbütün baygın. Ayağın tabanından tepeye kadar da kendisinde sağlık yok.”—İşaya 1:5, 6
Besleyici ruhi gıda bize, böylesi ruhi dermansızlıklara ve ruhi hastalıkların etkilerine direnme gücü verir. Ancak onunla beslenirsek, Tanrı’dan gelen bilgi ruhen iyi bir kondisyonda kalmamızı sağlayacak! İsa Mesih kendi günlerindeki insanların, atalarının uygun bir ruhi beslenme konusundaki ihmalciliklerinden çoğunlukla ders almadıklarından söz etti. Onlar da İsa’nın öğrettiği hakikatlerle beslenmeyi reddettiler. Sonuç ne oldu? İsa’nın söylediği şuydu: “Bu kavmin yüreği kalınlaştı, ve kulakları ile ağır işittiler, gözlerini de kapadılar; olmıya ki, gözlerile seçeler, ve kulakları ile işiteler, yürekleriyle de anlıyalar, ve tekrar döneler de, ben onlara şifa vereyim.” (Matta 13:15) Çoğunluk, Tanrı’nın Sözünün sağlık veren gücünden hiçbir zaman yararlanmadı. Ruhen hasta kaldılar. Hatta İsa’nın ruhla meshedilmiş bazı takipçileri bile “zayıf ve hasta” duruma geldiler. (I. Korintoslular 11:30) Tanrı’nın sağladığı ruhi gıdayı asla hor görmeyelim.—Mezmur 107:20
Ruhi Kirlenme
Ruhen zayıflayıp ölme tehlikesinin yanı sıra, bilincinde olmamız gereken başka bir tehlike daha var—yemekte olduğumuz yiyecek kirlenmiş olabilir. Tehlikeli cinci düşünceler bulaşmış öğretiler, zehir ve bakterilerle kirletilmiş bir fiziksel gıda kadar kolay zehirleyebilir. (Koloseliler 2:8) Zehirli gıdayı fark etmek her zaman çok kolay olmayabilir. Bir yetkili, “hastalık yapıcı bakterilerin yuvası halindeki bir yiyecek bazen oldukça sağlıklı gözükebilir” diyor. Bu nedenle, irtidat etmiş kişilerin yazıları gibi yayınların, Kutsal Yazılara dayalı olmayan öğreti ve felsefelerle mikroplu hale gelebileceklerini aklımızda tutarak, sembolik gıdamızın asıl kaynağını araştırmakla iyi ederiz. Bazı gıda üreticileri ürünlerinin içeriği hakkında müşterilerini aldatmak için yanlış izlenimler uyandıran bir etiketleme yaparlar. Büyük aldatıcı Şeytan’ın da aynı şeyi yapacağını kesinlikle bekleyebiliriz. Bunun için, “imanda sağlam” kalabilesiniz diye, böyle bir mecazi gıdayı güvenilir bir kaynaktan aldığınızdan emin olun.—Titus 1:9, 14.
On yedinci yüzyılda yaşamış bir vaiz olan Thomas Adams, kendi devrinin insanları hakkında, “mezarlarını dişleriyle kazdılar” dedi. Başka sözlerle, yedikleri ölümlerine yol açmıştı. Beslenmenizin sizi mecazi anlamda öldürmeyeceğinden emin olun. İyi ruhi gıda kaynakları seçin. “Niçin parayı ekmek olmıyan . . . . şeye veriyorsunuz?” Yehova Tanrı, kendi kavmi olduğunu iddia eden kimseler sahte öğretmenlere ve peygamberlere başvurduğu zaman bu soruyu sordu. “Beni iyi dinleyin, ve iyi olan şeyi yiyin, ve semiz şey ile canınız lezzet bulsun. Kulağınızı iğin ve bana gelin; işitin, ve canınız yaşıyacak.”—İşaya 55:2, 3; ayrıca Yeremya 2:8, 13 ile karşılaştırın.
Ruhi Gıda Bolluğu
Besleyici ruhi gıda kıtlığı kesinlikle yoktur. Şimdi, İsa Mesih, kendisinin önceden bildirdiği gibi, isteyen herkese “yiyeceği vaktinde vermek için” sadık ve basiretli bir köle sınıfını kullanmaktadır. (Matta 24:45) Peygamber İşaya vasıtasıyla Yehova şu vaatte bulundu: “İşte, kullarım yiyecekler, ve siz aç kalacaksınız . . . . kullarım yürek ferahından terennüm edecekler.” Gerçekten de Tanrı, yemeye istekli olanlar için büyük bir ziyafet vaat ediyor: “Orduların RABBİ bütün kavmlara semiz şeylerden bir ziyafet, . . . . ilikle dolu semiz şeylerden, süzme eski şaraplardan ziyafet verecek.”—İşaya 25:6; 65:13, 14.
Bununla birlikte şunu da düşünün: Bir ziyafette de açlıktan ölebiliriz! Etrafımız yiyeceklerle dolu olduğu halde eğer yerimizden kalkarak bunlardan alıp yemezsek, bu durum ciddi bir beslenme yetersizliğiyle sonuçlanabilir. Süleymanın Meselleri 26:15 şu harfi anlatımı veriyor: “Tembel sahana elini daldırır; onu tekrar ağzına götürmeğe üşenir.” Ne hazin bir durum! Biz de aynı şekilde Tanrı’nın Sözünden ve ruhi gıda alabilmemiz için hazırlanmış olan Mukaddes Kitap yayınlarından yapılacak kişisel tetkike kendimizi veremeyecek kadar tembelleşebiliriz. Ya da İsa’nın takipçilerinin ibadetlerine hazırlanamayacak ve katılamayacak kadar eylemsizleşebiliriz.
İyi Beslenme Alışkanlıkları
İyi ruhi beslenme alışkanlıkları geliştirmek için her nedene sahibiz. Buna karşın, gerçek şu ki, bazıları ruhi gıdayı ancak arada sırada bölük pörçük atıştırmakta ve kendilerini tümden aç biilaç bırakmaktalar. Bunlar, uygun bir beslenme alışkanlığının önemini yaşamlarının ilerideki yıllarında, ancak acısını çektikten sonra kavrayan kişilere benzetilebilirler. Healthy Eating iyi beslenmenin yaşam açısından temel bir olgu olduğunu bildiğimiz halde, beslenme alışkanlıklarımızda dikkatsiz olabileceğimizi gösteren şu nedeni veriyor: “İşin sıkıcı yanı şu ki; [zayıf beslenme alışkanlıklarının sonucunda] sağlıkta ani bir bozulma görülmez; yolda karşıdan karşıya dikkatsizce geçerken olduğu gibi anında ortaya çıkan sonuçlar yoktur. Bunun yerine birinin sağlığı çok yavaş ve sinsi bir şekilde kötüleşebilir, enfeksiyonlara daha kolay yakalanabilir, kemikler daha kırılganlaşabilir, yaraların kapanması ve hastalıkların iyileşmesi yavaşlayabilir.”
Aşırı vakalarda, kişinin durumu iştahsızlık nevrozu çeken bir genç kadının durumuna benzeyebilir. Böyle biri çok az yiyeceğe ihtiyacı olduğuna ve fiziksel olarak eriyip gittiği halde fevkalade iyi durumda olduğuna kendisini ikna etmiştir. Sonunda yeme isteğini bütünüyle yitirir. Tıbbi bir başvuru kitabı, “bu tehlikeli bir durumdur” diyor. Niçin? “Her ne kadar hastanın gerçek anlamda açlıktan ölmesi ender görülüyorsa da, ciddi bir beslenme yetersizliğine düşer ve normal şartlarda sıradan sayılabilecek bir enfeksiyona yenilir.”
İsa’nın takipçisi bir kadın şunu kabul etti: “Yıllar boyu ibadetler için düzenli bir hazırlığın ve kişisel tetkikin gereğini biliyordum ve bu uğurda mücadele ettim; fakat bunu hiçbir zaman başaramadım.” Bu kişi, ancak durumunun ciddiyetinin tam olarak farkına vardıktan sonra öyle değişiklikler yaptı ki, Tanrı’nın Sözünün iyi bir öğrencisi durumuna geldi.
Bundan dolayı resul Petrus’un verdiği öğüdü yüreklerinize yerleştirin. “Yeni doğmuş çocuklar gibi” olun ve “ruhanî, hilesiz sütü özleyin, ta ki kurtuluş için onunla büyüyesiniz.” (I. Petrus 2:2, 3) Evet, zihninizi ve yüreğinizi Tanrı bilgisiyle doldurmayı “özleyin,” yani kuvvetli bir arzu geliştirin. Ruhi erişkinlerin aynı zamanda bu arzuyu beslemeye devam etmeleri gerekir. Ruhi gıdanın ‘sahip olduklarınız arasında en hor gördüğünüz şey’ durumuna gelmesine izin vermeyin. Ruhen iyi beslenin ve Tanrı’nın Sözü olan Mukaddes Kitaptaki “sağlam sözlerin” bütününden tam olarak yararlanın.—II. Timoteos 1:13, 14.
[Sayfa 28’deki resim]
Yeme alışkanlıklarınızı düzeltmeniz gerekiyor mu?