Bütün Bu Gizlilik Neden?

“SIR kadar ağır bir yük olamaz.” Ya da en azından bir Fransız atasözü böyle olduğunu iddia ediyor. Bu, bir sırrı bildiğimizde kendimizi iyi hissetmemizin, onun hakkında konuşamadığımızda ise bazen düş kırıklığı yaşamamızın nedenini açıklamıyor mu? Buna karşın, yüzyıllar boyunca birçok insan ortak bir hedefin peşine takılıp gizli gruplara katılarak gizliliği hoş karşıladı.

Mısır, Yunanistan ve Roma’daki gizem dinleri bu gizli cemiyetlerin en eskileri arasında yer alıyordu. Sonradan bu cemiyetlerden bazısı dinsel geçmişini bir tarafa bırakıp siyasal, ekonomik ya da sosyal çizgiler taşımaya başladı. Örneğin, ortaçağ Avrupasında loncalar oluşturulduğunda, onların üyeleri asıl olarak ekonomik yönden kendilerini koruma amacıyla gizliliğe başvurdular.

Çağımızdaysa, gizli gruplar sık sık oldukça onurlu nedenlerle oluşturulmaktadır; bunlar, Encyclopædia Britannica’ya göre, “sosyal ve yardım amaçlı” ya da “hayır işleri ve eğitim programları yürütmeye yönelik” olabilir. Bazı kardeşlik birlikleri, gençlik kulüpleri, sosyal kulüpler ve başka cemiyetler de gizli ya da hiç değilse yarı gizlidir. Bu cemiyetler genelde zararsızdır, sırf üyeleri bunu heyecan verici bulduğundan gizlilik taşırlar. Gizli törenlerle yapılan üyeliğe kabuller duygusal yönden çok çekici olup yoldaşlık ve birlik bağlarını güçlendirirler. Üyeleri amaç ve bir gruba ait olma duygusu edinirler. Bu tür gizli cemiyetler genelde üyeleri dışındakilere tehlike oluşturmaz. Onların gizlerini bilmemeleri dışarıdaki insanlar için bir sakınca oluşturmaz.

Gizlilik Tehlike İşareti Olduğunda

Gizli cemiyetlerin hepsi aynı derecede gizli değildir. Fakat Encyclopædia Britannica’nın “gizlilik içinde gizlilik” diye tanımladığı cemiyetler özel bir tehlike oluşturur. Bu ansiklopedi, “en üst basamaklardaki üyelerinin takma adlar, çile yöntemleri ya da özel bilgi gibi yollarla kendilerini ayrı tutmayı” becerip bu sayede “daha alt basamaklardaki üyeleri daha üst düzeylere çıkabilmek için gerekli çabayı göstermeye” özendirdiklerini açıklar. Böyle cemiyetlerin yapısal olarak tehlike içerdiği meydandadır. Daha alt basamaklarda olanlar, henüz bu özel bilgi düzeyine çıkmamış olduklarından, örgütün asıl amaçlarından belki tamamen habersizdirler. Kişinin, hedeflerini ve bu hedeflere ulaşma yöntemlerini yalnızca kısmen bildiği ve aslında belki kendisine tam olarak da açıklanmayan bir cemiyete sokulması kolaydır. Fakat böyle bir cemiyete üye olan kişi, sonradan, sanki gizlilik zincirleriyle bağlıymış gibi ondan kurtulmasının zor olduğunu görebilir.

Bununla birlikte, cemiyet illegal veya kriminal hedefler peşindeyse ve bu nedenle varlığını gizlemeye çalışıyorsa, bu gizlilik daha da büyük bir tehlikenin işaretidir. Ya da varlığı ve genel amaçları biliniyorsa, üyeliğini ve kısa vadeli planlarını gizli tutmaya çalışabilir. Bu durum, terörist saldırılarla zaman zaman dünyayı sarsan hırslı terörist gruplar için de geçerlidir.

Evet, gizlilik hem bireyler hem de tüm toplum için tehlikeli olabilir. Masum kurbanlarının üstüne şiddetle saldıran gizli gençlik çetelerini, gizli Mafya gibi suç örgütlerini, Ku Klux Klan gibi beyazların üstünlüğünü savunan grupları,a ayrıca dünyaya barış ve güvenliği getirme çabalarını sürekli engelleyen, küre çapındaki birçok terörist grubu düşünün.

Şimdi Neler Yapmayı Düşünüyorlar?

Soğuk Savaşın dolaylı bir sonucu olarak, 1950’lerde, Sovyetlerin Batı Avrupa’yı fethetme girişimine karşı direniş harekâtlarına dayanak oluşturmak amacıyla bazı Batı Avrupa ülkelerinde gizli cemiyetler örgütlendi. Örneğin, Alman haber dergisi Focus’a göre, “bu dönemde Avusturya’da 79 gizli silah deposu” kuruldu. Bazı Avrupa ülkeleri bu cemiyetlerin varlığından bile haberdar değildi. Bir haber dergisi 1990’ların başlarında şu gerçekçi raporu verdi: “Bugün bu örgütlerden kaçının faaliyette bulunduğu ve son zamanlarda neler yaptığı hâlâ bilinmiyor.”

Evet, öyle. Şu anda hayal gücümüzün de ötesinde tehlike oluşturan kaç gizli cemiyet olduğunu gerçekten kim bilebilir?

[Dipnot]