Okuyucuların Soruları

Yehova’nın Şahitleri dürüst olmaya çalıştıklarına ve birbirlerine güvendiklerine göre, aralarındaki ticari ilişkilerde neden yazılı bir sözleşme yapmanın önemli olduğunu düşünürler?

Çünkü bu, Kutsal Yazılara dayanan, pratik ve sevgi dolu bir davranıştır. Hangi yönlerden? Şimdi, iş sözleşmelerinin bu yönlerini gözden geçirelim.

Mukaddes Kitap, Tanrı’nın Kendisiyle, ahit içinde bulunan eski İsrail kavmiyle ilişkileri hakkında yazılı bir kayıt sunar. Bu kayıtta, hakiki tapınmada olan kişilerin ticari ilişkileri de yer alır. Tekvin kitabının 23. babında, göz önünde bulundurabileceğimiz böyle bir kayıt bulunur. Sevgili karısı Sara öldüğünde, İbrahim bir mezar yeri almak istedi. Bunun için Hebron yakınlarında yaşayan Kenanlılarla görüşmeye başladı. İstediği toprak parçası için net bir fiyat teklif ettiğini 7-9. ayetler ortaya koyuyor. Bu teklifin başkalarının önünde ve şehir kapısında olanların işitebileceği şekilde yapıldığını 10. ayet gösteriyor. On üçüncü ayette toprak sahibinin araziyi İbrahim’e vermeyi teklif ettiği görülüyor; fakat İbrahim, bunu ancak bedeli karşılığında alabileceğini söylüyor. Ayrıca, 17, 18 ve 20. ayetler varılan anlaşmanın “Het oğullarının huzurunda, kendi şehrinin kapısından girenlerin hepsinin önünde” doğrulandığını söyleyerek, böyle yapıldığını açıklıyor.

Yine de, böyle ticari ilişkilerde tarafların hakiki tapınmada olan kişiler olması bir şeyi değiştirmez mi? Yeremya’nın 32. babı buna bir yanıt verir. Altıncı ayetten itibaren Yeremya’nın kuzeninden bedeli karşılığında bir toprak satın almak istediğini görüyoruz. Dokuzuncu ayet uygun bir fiyat üzerinde anlaşmaya vardıklarını gösteriyor. Şimdi 10-12. ayetleri okuyun: “Ve [ben Yeremya] hücceti imzaladım ve mühürledim, ve şahitler çağırdım, ve ona gümüşü terazide tarttım. Ve satış hüccetini, kanuna ve âdete göre mühürlenmiş olanı, ve açık olanı aldım; ve amcamın oğlu Hanamelin gözü önünde, ve satış hüccetini imzalamış olan şahitlerin gözü önünde, ve muhafızlar avlusunda oturan bütün Yahudilerin gözü önünde satış hüccetini Mahseyanın oğlu Neriyanın oğlu Baruka verdim.”

Evet, Yeremya bir iman kardeşi, hatta akrabası ile iş yaptığı halde, makul bazı yasal işlemleri yerine getirdi. Yazılı iki kayıt düzenlendi; bunlardan biri kolaylıkla başvurulabilmesi amacıyla “açık” bırakıldı, ikincisi de, birincinin doğruluğu konusunda herhangi bir kuşku doğması durumunda ek bir kanıt oluşturması amacıyla mühürlendi. Bunların tümü 13. ayette geçtiği gibi, “onların gözü önünde” yapıldı. Böylece bu, tanıklar önünde yürütülen yasal bir ticari ilişkiydi. Bu kaydın, hakiki tapınmada olanların meseleleri böyle doğrulanmış ve kayda geçirilmiş şekilde ele almaları açısından Kutsal Yazılara dayalı bir emsal oluşturduğu da açıktır.

Bu uygulama aynı zamanda pratiktir de. “Hepsini vakit ve tali (beklenmedik olaylar) karşılar” deyişinin ne kadar doğru olduğunu biliriz. (Vaiz 9:11) Bu sözler, İsa’nın vakfolmuş sadık takipçilerini de içerir. Yakub 4:13, 14 bunu şu şekilde ortaya koyar: “Gelin şimdi: Bugün yahut yarın filân şehre gideceğiz, ve orada bir yıl geçireceğiz, ve alış veriş edeceğiz, ve kazanacağız, diyenler; sizler ki yarın ne olacağını bilmezsiniz.” Bu nedenle, belki bir projeye girişebiliriz; bu bir şey satın almakla ilgili olabildiği gibi, bir iş ya da hizmetten yararlanmak veya bir kişi için belli bir üretim yapmak üzere anlaşmaya varmakla ilgili de olabilir. Peki ama yarın—ya da gelecek ay veya gelecek yıl—neler getirecek? Bizim ya da diğer tarafın başına bir kaza gelirse ne olacak? Bu durumda anlaşmanın gereklerini yerine getirmek belki olanaksızlaşacak. İşi veya hizmeti biz yerine getiremezsek ya da ödemeleri yapmak diğer kişi için neredeyse olanaksız hale gelirse veya karşı taraf anlaşmayı tek taraflı olarak sona erdirirse? Böyle bir yazılı sözleşmenin olmaması durumunda, basit bir yazılı anlaşmayla kolayca çözülebilecek ya da kaçınılabilecek ciddi sorunlar doğabilir.

Ayrıca, yaşamın birçok alanının belirsizliklerle dolu olmasının, kimi zaman bize (ya da karşı tarafa) ait ticari işleri başka birinin üstlenip sonuca bağlamasını gerektirebileceğini de unutmamalıyız. Yakub, 14. ayette şunu ekledi: “Biraz vakit görünen ve ondan sonra görünmez olan bir buğusunuz.” Gerçekçi olmak gerekirse, hiç beklenmedik bir anda ölebiliriz. Yazılı bir anlaşma, bir sözleşme, her iki tarafın da beklenmedik bir olayla karşılaşması durumunda, başka kişilere, meseleyi ele alıp sonuçlandırma olanağı sağlayacaktır.

Bu açıdan bakıldığında, konunun üçüncü yönüne geliriz; yazılı sözleşmeler sevgi yansıtır. Eğer taraflardan biri ölürse ya da iş yapamaz duruma gelmesiyle sonuçlanan bir kaza geçirirse, İsa’nın bir takipçisinin yükümlülüklerini ya da parasal alacaklarını içeren yazılı bir kayıt bırakmış olması kesinlikle sevgi dolu bir davranış olacaktır. Kardeşimizin yapma yükümlülüğünde olduğu ya da alacağı şeyleri net ve kesin biçimde belirten yazılı bir sözleşme düzenlemek, iş ilişkisine girdiğimiz bu kardeşe karşı güvensizlikten çok sevgi yansıtan bir davranış olur. Eğer kusurlu yapımızdan dolayı, taraflardan biri bazı ayrıntıları ya da sorumluluklarını unutursa, bu sevgi dolu adım, kırgınlık ya da küskünlük gibi duygulara mümkün olduğunca yer bırakmayacaktır. Ayrıca hangimiz kusurlu ve unutkan olmadığını ya da ayrıntıları ve niyetleri yanlış anlama eğilimi göstermediğini söyleyebilir?—Matta 16:5.

İş anlaşmalarını yazılı yapmak, kardeşimize, ailemize ve cemaatin geneline başka yönlerden de sevgi yansıtır. Fakat yazılı kayıtlar sevgi yansıtma özelliğinin ötesinde net olmalı; yeterli ayrıntıların bulunduğu böyle kayıtlar pratik ve Kutsal Yazılara uygundur.