Kendi Kurtuluşunuzu Başarmaya Gayret Edin!
“Ey sevgililerim . . . . korku ve titreme ile kendi kurtuluşunuzu başarın.”—FİLİPİLİLER 2:12.
1, 2. Hangi yaygın inanışlar birçok insanın kendi yaşamlarının akıbeti üzerinde hiçbir etkilerinin olmadığını düşünmelerine yol açmıştır?
“BÖYLE mi doğdunuz?” Geçenlerde, bu soru popüler bir derginin kapağında yer aldı. Başlığın altında şu sözler vardı: “Kişilik, mizaç, hatta yaşamdaki seçimler. Son araştırmalar bunların çoğunlukla genlerinizde bulunduğunu gösteriyor.” Böyle iddialar bazılarının kendi hayatlarını çok az kontrol edebildiklerini düşünmesine neden olabilir.
2 Başkalarıysa, ana-babalarının çocuk yetiştirme ya da öğretmenlerinin öğretme konusundaki yetersizliklerinin kendilerini şöyle ya da böyle mutsuz bir yaşama mahkûm etmesinden korkarlar. Ana-babasının hatalarını tekrarlamaya, en kötü dürtülerine göre hareket etmeye, Yehova’ya karşı sadakatsizliğe—kısacası, kötü seçimler yapmaya mahkûm olduklarını hissedebilirler. Mukaddes Kitap bunu mu öğretir? Mukaddes Kitabın buna benzer bir düşünceyi, yani kader doktrinini öğrettiği konusunda ısrar eden bazı dindar kişilerin olduğu kuşkusuz. Bu doktrine göre, Tanrı yaşamınızdaki bütün olayları çok önceden belirlemiştir.
3. Geleceğimizle ilgili sorumluluk üstlenme yeteneğimiz konusunda Mukaddes Kitap hangi cesaret veren mesajı içerir?
3 Bütün bu farklı fikirler bir tek ortak mesaj taşır: Çok az seçeneğiniz var, yaşamınızın akıbeti üzerinde çok az kontrole sahipsiniz. Bu cesaret kırıcı bir mesaj, öyle değil mi? Cesaret kırıklığı sorunları daha da kötüleştirir. Süleymanın Meselleri 24:10 şöyle der: “Sıkıntı gününde eğer gevşersen, kuvvetin azdır.” Bununla birlikte, Mukaddes Kitaba göre ‘kendi kurtuluşumuzu başarabileceğimizi’ öğrenmek yüreklendiricidir. (Filipililer 2:12) Kutsal Yazılardaki bu olumlu öğretime duyduğumuz güveni nasıl pekiştirebiliriz?
Kendi İçimizde Yaptığımız “İnşa” İşi
4. Aslında I. Korintoslular 3:10-15 ateşe dayanır malzemeyle inşa etmekten söz etse de, bu neyi ima etmez?
4 Resul Pavlus’un I. Korintoslular 3:10-15’teki benzetmesini ele alalım. Orada İsa’nın takipçilerinin yaptığı inşa işinden söz eder ve verdiği benzetmedeki ilke hem cemaat içindeki hem de dışındaki hizmette uygulanabilir. Pavlus, bir öğrencinin sonunda Yehova’ya hizmet etmeyi seçip bu seçime bağlı kalma konusunda verdiği karardan tamamen ona eğitim veren kişinin mi sorumlu olduğunu ima etti? Hayır. Öğretmenin inşa işini mümkün olan en iyi şekilde yapmasının önemini vurguluyordu. Fakat daha önceki makalede öğrendiğimiz gibi, öğrencinin bu konuda hiçbir seçeneği olmadığını söylemiyor. Gerçi, Pavlus’un benzetmesi, kendimize değil, başkalarına yönelik yaptığımız inşa işi üzerinde odaklanmıştır. Bu açıktır, çünkü Pavlus inşa eden kurtulurken baştan savma inşa edilmiş işin yok edildiğinden söz eder. Bununla birlikte, Mukaddes Kitap aynı ifade tarzını bazen kendi içimizde sürdürdüğümüz inşa işine de uygular.
5. İsa’nın takipçilerinin kendi içlerinde de bir ‘inşa’ işi yapmaları gerektiğini hangi ayetler gösterir?
5 Örneğin, Yahuda 20, 21’i ele alalım: “Ey sevgililer, kendinizi en mukaddes olan imanınız üzerine bina ederek, Ruhülkudüste dua ederek, . . . . kendinizi Allahın sevgisinde tutun.” Yahuda burada “bina ederek” ifadesi için I. Korintoslular 3. baptaki Yunanca sözcüğün aynını kullanır, fakat vurguladığı noktanın kendimizi iman temeli üzerine inşa etmemiz olduğu anlaşılıyor. Luka, evini kayanın üzerine kuran adamla ilgili İsa’nın verdiği örneklemeyi kaydederken “temel” sözcüğü için Pavlus’un İsa’nın takipçilerinin inşa işiyle ilgili benzetmesinde kullandığı Yunanca sözcüğü kullanır. (Luka 6:48, 49) Ayrıca, Pavlus bir “temel” üzerine kurulma benzetmesini iman kardeşlerini ruhen ilerlemeye teşvik ederken kullanır. Evet, Tanrı’nın Sözü kendi içimizde de bir ‘inşa’ işi yaptığımızı öğretir.—Efesoslular 3:15-19; Koloseliler 1:23; 2:6.
6. (a) İsa’nın her bir öğrencisinin nasıl ortak bir inşa projesinin sonucu olduğunu örnekleyerek anlatın. (b) Her bir öğrenci hangi sorumluluğu taşır?
6 İsa’nın bir takipçisini ‘inşa etmek’ tek kişilik bir iş midir? Şimdi, bir ev inşa etmeye karar verdiğinizi düşünün. Planlar için bir mimara gidiyorsunuz. İşin çoğunu kendiniz yapmaya niyetlisiniz, fakat sizinle birlikte çalışması ve en uygun yöntemleri size anlatması için bir müteahhit tutuyorsunuz. İyi bir temel atarsa, planları anlamanıza yardım ederse, alınabilecek en iyi malzemeleri tavsiye ederse ve inşaatla ilgili size daha çok bilgi verirse, büyük olasılıkla onun iyi bir iş yaptığını düşünürsünüz. Fakat onun öğütlerini umursamazsanız, ucuz ve kalitesiz malzemeler alırsanız, hatta mimarın planlarının dışına çıkarsanız ne olacak? Kuşkusuz, ev yıkılırsa mimarı ya da müteahhiti suçlayamazsınız! Benzer şekilde, İsa’nın her öğrencisi ortak bir inşa projesinin sonucudur. Yehova başmimardır. O, tetkik eden bir kişiye öğretme ve onu inşa etme işinde “Allahın iş arkadaşları” olarak çalışan İsa’nın sadık takipçilerini destekler. (I. Korintoslular 3:9) Bununla birlikte yetiştirilen kişinin de bunda payı vardır. Eninde sonunda, sürdüğü yaşamdan kendisi sorumludur. (Romalılar 14:12) İsa’nın takipçilerine özgü iyi nitelikler geliştirmek istiyorsa, bunları edinmek ve kendisinde ‘inşa etmek’ için çok çalışmalıdır.—II. Petrus 1:5-8.
7. İsa’nın bazı takipçileri hangi ciddi zorluklarla karşılaşır; onları ne teselli edebilir?
7 Bu, genlerimizin, çevrenin ve öğretmenlerimizin niteliklerinin hiçbir önemi olmadığı anlamına mı gelir? Kesinlikle hayır. Tanrı’nın Sözü bunların her birinin önemli ve etkili olduğunu kabul eder. Birçok günahkâr ve olumsuz eğilim doğuştan gelir ve bunlarla mücadele edilmesi çok zordur. (Mezmur 51:5; Romalılar 5:12; 7:21-23) Ana-babanın verdiği eğitimin ve evdeki ortamın gencin üzerinde iyi ya da kötü muazzam bir etkisi olabilir. (Süleymanın Meselleri 22:6; Koloseliler 3:21) İsa, Yahudi dinsel liderlerin öğretilerinin başkaları üzerinde yarattığı kötü etki yüzünden onları mahkûm etmişti. (Matta 23:13, 15) Bugün böyle etkenler hepimizi etkilemektedir. Örneğin, Tanrı’nın kavminden bazıları zor bir çocukluk dönemi geçirmelerinin sonucunda ciddi zorluklarla karşı karşıya kalıyor. Onların şefkat ve duygudaşlığa ihtiyacı vardır. Ayrıca ana-babalarının hatalarını tekrarlamaya ya da sadakatsizliğe mahkûm olmadıklarıyla ilgili Mukaddes Kitap mesajı onlar için teselli kaynağı olabilir. Eski Yahuda krallarının bu açıdan nasıl bir örnek ortaya koyduklarını ele alalım.
Yahuda Kralları—Kendi Seçimlerini Yaptı
8. Yotam babasından hangi olumsuz örneği gördü, fakat onun seçimi ne oldu?
8 Uzziya daha 16 yaşındayken Yahuda kralı oldu ve 52 yıl hüküm sürdü. Bu zamanın çoğunda “babası Amatsyanın yapmış olduğu her şeye göre RABBİN gözünde doğru olanı yaptı.” (II. Kırallar 15:3) Yehova onu bir dizi olağanüstü askeri zaferle bereketledi. Bununla birlikte, başarı Uzziya’nın başını döndürdü. Böbürlenmeye başladı ve kâhinlere ait bir görev olmasına rağmen mabet mezbahında buhur takdim ederek Yehova’ya karşı isyan etti. Uzziya uyarıldı, fakat öfkeyle karşılık verdi. Daha sonra alçaltıldı; cüzama yakalandı ve yaşamının sonraki kısmını insanlardan uzakta geçirmek zorunda kaldı. (II. Tarihler 26:16-23) Bütün bunlara oğlu Yotam’ın tepkisi ne oldu? Genç adam babasından çok kolayca etkilenip Yehova’nın cezalandırmasına içerlemiş olabilirdi. Yanlış dini uygulamaları sürdüren kavim de Yotam üzerinde genel olarak olumsuz bir etki oluşturabilirdi. (II. Kırallar 15:4) Fakat Yotam kendi seçimini yaptı. “RABBİN gözünde doğru olanı yaptı.”—II. Tarihler 27:2.
9. Ahaz hangi olumlu etkiler altındaydı, fakat akıbeti nasıl oldu?
9 Yotam 16 yıl hüküm sürdü ve bütün bu süre boyunca Yehova’ya sadık kaldı. Bu nedenle onun oğlu Ahaz, sadık bir babanın muhteşem örneğine sahipti. Ayrıca Ahaz’ı olumlu yönde etkileyecek başka etkenler de vardı. İşaya, Hoşea ve Mika gibi sadık peygamberlerin memlekette faal şekilde peygamberlik ettiği dönemde yaşamak bir nimetti. Fakat o kötü bir seçim yaptı. “RABBİN gözünde doğru olanı, atası Davudun yapmış olduğu gibi, Ahaz yapmadı.” Baal putları yapıp onlara tapındı, hatta kendi oğullarından bazılarını put tanrılara kurban olarak ateşe attı. Bu kadar olumlu etkilere rağmen hem kral hem de Yehova’nın hizmetçisi olma bakımından fena halde başarısızlığa uğradı.—II. Tarihler 28:1-4.
10. Ahaz nasıl bir babaydı, fakat oğlu Hizkiya hangi seçimi yaptı?
10 Olaya pak tapınma açısından bakıldığında, Ahaz’dan daha kötü bir baba düşünülemezdi. Fakat Hizkiya’nın kendi babasını seçme olanağı yoktu! Ahaz’ın Baal’e kurban vermek için katlettiği gençler büyük olasılıkla Hizkiya’nın kendi kardeşleriydi. Bu korkunç geçmiş, Hizkiya’yı Yehova’ya sadakatsiz bir yaşam sürdürmeye mahkûm etti mi? Aksine Hizkiya sadık, hikmetli ve sevgi dolu biri olarak Yahuda’nın gerçekten önemli krallarından biri oldu. “RAB onunla idi.” (II. Kırallar 18:3-7) Aslında Hizkiya’nın henüz çok genç bir prensken ilham altında 119. Mezmur’u yazdığına inanmak için geçerli nedenler vardır. Eğer böyleyse, onun şu sözleri neden yazdığını anlamak zor değildir: “Canım ağırlıktan eriyor.” (Mezmur 119:28) Büyük sıkıntılarına rağmen Hizkiya, Yehova’nın Sözünün yaşamına rehberlik etmesine fırsat verdi. Mezmur 119:105 şöyle der: “Sözün adımlarım için çerağ, ve yolum için ışıktır.” Evet, Hizkiya kendi seçimini yaptı ve bu doğru bir seçimdi.
11. (a) Babasının olumlu etkisine rağmen Manasse’nin Yehova’ya karşı isyanı nasıl doruğa ulaştı? (b) Manasse yaşamının sonuna doğru nasıl seçim yaptı ve bundan hangi dersi alabiliriz?
11 İlginç bir çelişkidir ki, Yahuda’nın en iyi krallarının birinden en kötülerinden biri geldi. Hizkiya’nın oğlu Manasse putperestliği, ruhçuluğu ve şiddetin yaygınlaşmasını görülmemiş ölçüde destekledi. Kayıt, Yehova’nın büyük olasılıkla peygamberler aracılığıyla ‘Manasse’ye ve kavmına söylemeye devam ettiğini’ belirtir. (II. Tarihler 33:10) Geleneksel Yahudi kayıtlarına göre Manasse buna karşılık İşaya’yı testereyle biçtirdi. (İbraniler 11:37 ile karşılaştırın.) Bu doğru olsun ya da olmasın, Manasse Tanrısal uyarıların hiçbirini dinlememişti. Aslında o da kendi oğullarından bazılarını, tıpkı büyükbabası Ahaz’ın yaptığı gibi kurban olarak canlı canlı ateşe attı. Bununla birlikte bu kötü adam daha sonra ciddi denemeler karşısında tövbe etti ve yaşamını değiştirdi. (II. Tarihler 33:1-6, 11-20) Onun örneği bize çok kötü seçimler yapmış bir kişinin mutlaka ıslah olmaz bir durumda kalmadığını öğretir. O da değişebilir.
12. Amon ile oğlu Yoşiya, Yehova’ya hizmet etme konusunda hangi zıt seçimleri yaptı?
12 Manasse’nin oğlu Amon babasının tövbesinden çok şey öğrenebilirdi. Fakat o yanlış bir seçim yaptı. Gerçekten de, sonunda öldürülene kadar Amon “git gide daha çok günah işledi.” Oğlu Yoşiya yüreği ferahlatan bir tezat oluşturuyordu. Yoşiya’nın, büyükbabasının yaşadıklarından ders almayı seçtiği anlaşılıyor. Daha sekiz yaşındayken hüküm sürmeye başladı. Tam 16 yaşındayken Yehova’yı aramaya başladı, bundan sonra da örnek ve sadık bir kral olduğunu gösterdi. (II. Tarihler 33:20–34:5) O doğru bir seçim yaptı.
13. (a) Ele aldığımız Yahuda krallarından hangi dersleri alabiliriz? (b) Ana-baba eğitimi ne kadar önemlidir?
13 Yedi Yahuda kralıyla ilgili bu kısa inceleme bize etkili bir ders verir. Bazı durumlarda, en kötü krallar en iyi oğullara, öte yandan en iyi krallar en kötü oğullara sahip olabiliyor. (Vaiz 2:18-21 ile karşılaştırın.) Bu ana-babaların verdiği eğitimin önemini azaltmaz. Çocuklarını Yehova’nın yoluna göre eğiten ana-babalar kuşkusuz Yehova’nın sadık hizmetçileri olmaları için onlara mümkün olan en iyi fırsatı veriyorlar. (Tesniye 6:6, 7) Yine de bazı çocuklar sadık ana-babalarının her türlü çabasına rağmen yanlış bir yol izlemeyi seçebilir. Diğer çocuklarsa ana-babadan kaynaklanan en olumsuz etkilere rağmen Yehova’yı sevip O’na hizmet etmeyi seçebilir. O’nun bereketiyle başarılı bir yaşam tarzı sürdürürler. Bazen, sizin için hangi durumun geçerli olacağını merak ettiğiniz oluyor mu? Öyleyse doğru seçimi yapabileceğinize ilişkin bizzat Yehova’nın verdiği güvencelerden bazılarını ele alalım.
Yehova Size Güveniyor!
14. Yehova’nın bizim sınırlarımızın farkında olduğunu nasıl biliyoruz?
14 Yehova her şeyi görür. Süleymanın Meselleri 15:3 şöyle der: “Şerirleri ve iyileri gözeterek, RABBİN gözleri her yerdedir.” Kral Davud, Yehova hakkında şöyle dedi: “Gözlerin beni cenin iken gördü; ve daha onlardan hiç biri yokken, benim için tayin olunan günlerin hepsi senin kitabında yazılmıştılar.” (Mezmur 139:16) Öyleyse Yehova hangi olumsuz eğilimlere karşı mücadele ettiğinizi, bunları miras almış ya da başka etkilerin sonucu olarak kontrolünüz dışında edinmiş olup olmadığınızı bilir. Bu etkenlerin sizi nasıl etkilediğinin tam olarak farkındadır. Sınırlarınızı sizin anlayabileceğinizden bile iyi anlar. Ve O çok merhametlidir. Makul ölçülerde yapabileceğimizden fazlasını bizden asla istemez.—Mezmur 103:13, 14.
15. (a) Başkalarınca derinden yaralanmış kişiler için bir teselli kaynağı nedir? (b) Yehova bize hangi sorumluluğu vererek onurlandırır?
15 Öte yandan, Yehova bizi koşulların çaresiz kurbanları olarak da görmez. Geçmişte kötü deneyimlerimiz olmuşsa, Yehova’nın bizi böyle derinden yaralayan davranışların tümünden kesinlikle nefret ettiğini bilmek teselli edicidir. (Mezmur 11:5; Romalılar 12:19) Fakat bu durumda tutumumuzu değiştirip bile bile yanlış bir seçim yaparsak Yehova bizi bunun sonuçlarından koruyacak mı? Tabii ki hayır. Onun sözü şöyle der: “Herkes kendi yükünü taşıyacaktır.” (Galatyalılar 6:5) Yehova bütün zekâ sahibi yaratıklarını doğru olanı yapma ve O’na hizmet etme sorumluluğuyla onurlandırır. Musa’nın İsrail kavmine söylediği gibi: “Senin önüne hayatla ölümü, bereketle lâneti koyduğuma, gökleri ve yeri size karşı bugün şahit tutuyorum; bunun için hayatı seç, ta ki . . . . zürriyetinle sen yaşıyasın.” (Tesniye 30:19, 20) Yehova bizim de doğru seçimi yapabileceğimize güvenir. Bunu nasıl biliyoruz?
16. ‘Kendi kurtuluşumuzu’ nasıl başarabiliriz?
16 Resul Pavlus’un neler yazdığına dikkat edin: “İmdi, ey sevgililerim, . . . . korku ve titreme ile kendi kurtuluşunuzu başarın; çünkü kendi rızası için sizde hem istemeği, hem işlemeği âmil olan Allahtır.” (Filipililer 2:12, 13) Burada ‘başarmak’ olarak tercüme edilen Yunanca sözcük bir şeyi sonuna kadar götürme ifadesi taşır. Öyleyse hiçbirimiz başarısızlığa ve yenilgiye mahkûm değiliz. Yehova Tanrı, bize verdiği ve kurtuluşumuzu sağlayacak olan işi tamamlayabileceğimize güveniyor olmalı; yoksa böyle bir ifadeyi ilham etmezdi. Fakat nasıl başarılı oluruz? Bu kendi gücümüzle mümkün değildir. Eğer bizde yeterli güç olsaydı “korku ve titreme”ye gerek kalmazdı. Aksine, mukaddes ruhunun zihin ve yüreğimizde işlemesiyle Yehova ‘bizde âmil olacak’ ve bizim ‘hem istememize, hem de işlememize’ yardım edecek. Böylesine sevgi dolu bir yardıma sahipken, yaşamımızda doğru seçimler yapıp onlara göre yaşamamak için bir nedenimiz olabilir mi? Hayır!—Luka 11:13.
17. Kendimizde hangi değişiklikleri yapabiliriz; Yehova bunu yapmamıza nasıl yardım ediyor?
17 Aşmamız gereken bazı engeller söz konusu; bunlar yaşam boyu geçerli olan kötü alışkanlıklar ve düşünüşümüzü bozabilecek zararlı etkiler olabilir. Bununla birlikte, Yehova’nın ruhunun yardımıyla bunları aşabiliriz! Pavlus’un, Korintos’taki Hıristiyanlara yazdığı gibi, Tanrı’nın Sözü “kaleleri” bile yıkmak için yeterli güce sahiptir. (II. Korintoslular 10:4) Aslında Yehova kendimizde kapsamlı değişiklikler yapmamıza yardım edebilir. O’nun Sözü “eski adamı bertaraf” etmeye ve “salâhta ve hakikat kudsiyetinde Allaha göre yaratılan yeni adamı” giymeye teşvik eder. (Efesoslular 4:22-24) Yehova’nın ruhu böyle değişiklikler yapmamıza gerçekten yardım edebilir mi? Kesinlikle! Tanrı’nın ruhu bizde, hepimizin geliştirmek istediği güzel, değerli nitelikler anlamında meyveler oluşturur. Bunlardan birincisi sevgidir.—Galatyalılar 5:22, 23.
18. Düşünen her insan hangi seçimi yapabilir; bu neyi yapmak konusunda kararlı olmamıza yardım etmeli?
18 Bu noktada bizi özgürlüğe kavuşturan yüce bir hakikat yatar. Yehova Tanrı sevgi konusunda sınırsız bir yeteneğe sahiptir ve biz onun suretinde yaratıldık. (Tekvin 1:26; I. Yuhanna 4:8) Öyleyse Yehova’yı sevmeyi seçebiliriz. Geleceğimizin anahtarı daha önceki yaşamımız, yaptığımız hatalar ya da miras aldığımız yanlış eğilimler değil, sadece bu sevgidir. Âdem ve Havva’nın Aden’de sadık kalmaları için ihtiyaçları olan şey Yehova Tanrı’ya karşı sevgiydi. Armagedon’da hayatta kalmak ve Mesih’in Binyıllık Hükümdarlığının sonundaki nihai denemeyi geçmek için her birimizin ihtiyacı olan nitelik de böyle bir sevgidir. (Vahiy 7:14; 20:5, 7-10) Koşullarımız ne olursa olsun, bu sevgiyi her birimiz geliştirebiliriz. (Matta 22:37; I. Korintoslular 13:13) Yehova’yı sevmeye ve sonsuza kadar bu sevgi üzerine ‘inşa etmeye’ kararlı olalım.
Ne Düşünüyorsunuz?
◻ Hangi yaygın inanışlar Mukaddes Kitabın kişisel sorumlulukla ilgili olumlu öğretisiyle çelişir?
◻ İsa’nın her bir takipçisi kendi içinde hangi inşa işini yapmalıdır?
◻ Yahuda krallarının örnekleri her bir kişinin kendi seçimini yaptığını nasıl gösterir?
◻ Etrafımızdaki olumsuz etkiler ne olursa olsun yaşamımızda doğru seçimler yapabileceğimiz konusunda Yehova nasıl güvence verir?
[Sayfa 15’teki resim]
Geleceğiniz genetik yolla mı kararlaştırıldı?
[Sayfa 17’deki resim]
Babasının kötü örneğine rağmen Kral Yoşiya Tanrı’ya hizmet etmeyi seçti