Karahindiba Tohumunun Uçuşu

Karahindiba bitkisinin tohumları doğadaki en iyi uçma mekanizmalarından birine sahiptir. Bir rüzgâr estiğinde bitkinin tepesindeki onlarca küçük tohum minik paraşütler gibi havada süzülmeye başlar. Yere yakınken süzülmeye başlamalarına rağmen bazıları rüzgârla bir kilometre veya daha fazla mesafe kat edebilir. Nasıl bu kadar uzun bir süre havada kalabiliyorlar? Bilim insanları yakın zamanda bu tohumların normal bir paraşütten dört kat daha verimli olduğu ve daha stabil bir şekilde uçtuğu için bu kadar uzun süre havada kaldığını keşfetti.

Şunu düşünün: Her tohum bir sapa bağlıdır ve sapın üstünde pappus adı verilen tüy benzeri filamentler vardır. Pappus tohumun havada kalmasını sağlayan bir paraşüt gibidir.

Fakat pappusun üzerindeki tüyler tohumun havada kalması için başka bir şey daha yapar. Hava tüylerin etrafından ve arasından geçerken yukarıdaki havada halka şeklinde bir vorteks yani girdap oluşur. Girdap içindeki dairesel hava akışı düşük basınçlı bir alan oluşturur, bu da pappusu yukarı doğru çekerek yere düşme hızını yavaşlatır.

Bu tüylerin düzeni sayesinde pappusun geçirgen bir paraşüt gibi olduğu söylenebilir, fakat daha verimli ve stabildir. Aslında pappus çok az malzemeden oluşur, yüzde 90’ı boş alandır.

Bilim insanları karahindiba tohumunun uçuşunu taklit etmenin yollarını araştırıyor. Olası uygulamalar arasında ek güce çok az ihtiyaç duyan ya da hiç ihtiyaç duymayan, dolayısıyla enerji kullanımını en aza indiren küçük dronlar yer almaktadır. Bu dronlar hava kirliliğini ölçmek gibi birçok alanda kullanılabilir.

Ne dersiniz? Karahindiba tohumunun yüksek verimlilikteki uçuş şekli evrimle mi oluştu? Yoksa tasarlandı mı?