Arad Ostrakon Koleksiyonu

Arad, Yeruşalim’in güneyinde Necef isimli yarı kurak bir bölgede kurulan bir antik kentti. Arad’da yapılan kazılarda, Süleyman’ın krallığıyla (MÖ 1037-998) Yeruşalim’in Babilliler tarafından yıkımı (MÖ 607) arasındaki dönemden kalma İsrailoğullarına ait altı kale ortaya çıkarıldı. Kazı yapanlar Arad’dan, Mukaddes Kitabın yazıldığı döneme ait en büyük ostrakon koleksiyonunu çıkardılar. Bu koleksiyonda üzerinde İbranice, Aramca ve diğer dillerde yazılar olan 200’den fazla parça bulunuyor.

Arad ostrakon koleksiyonundaki bazı parçalar, Mukaddes Kitabın kâhin aileleri hakkında verdiği bilgileri doğruluyor. Örneğin bir çömlek parçasında, Çıkış 6:24 ve Sayılar 26:11’de geçen “Korah’ın oğulları” ifadesi bulunuyor. 42, 44-49, 84, 85, 87 ve 88. Mezmurun üst yazılarında, bu mezmurlar özel olarak “Korah oğulları”na atfedilir. Bu koleksiyonda adı geçen diğer kâhin aileleri Paşhur ve Meremot’unkilerdir (1. Tarihler 9:12; Ezra 8:33).

Başka bir örnek görelim. Yeruşalim’in Babilliler tarafından harap edilmesinden hemen önceki döneme ait olan bir kalenin kalıntılarında, üzerinde kalenin komutanına hitaben yazılmış yazılar olan bir çömlek parçası bulundu. Bir yayına göre bu çömlek parçasında kısmen şöyle yazıyor: “Efendim Elyaşib’e. Yahve [Yehova] refahınızla ilgilensin. . . . . Bana emirler verdiğin konuya gelince: şu anda her şey yolunda: kendisi, Yahve’nin mabedinde kalıyor” (The Context of Scripture). Birçok bilgine göre burada değinilen mabet, Yeruşalim’de bulunan ve Süleyman’ın döneminde inşa edilmiş olan mabettir.

[Sayfa 13’teki resim]

Arad’da, üzerinde Elyaşib isimli birine hitaben yazılmış sözler bulunan bir çömlek parçası

[Tanıtım notu]

Fotoğraf © İsrail Müzesi, Kudüs; İsrail Eski Yapıtlar İdaresi