Çocuklarınızı Eğitirken Yehova’yı Örnek Alın

“Hangi oğul babası tarafından terbiye edilmez?”—İBRANİLER 12:7, Müjde.

1, 2. Ana babalar çocuklarını yetiştirirken neden sorunlarla karşılaşıyorlar?

BİRKAÇ yıl önce, Japonya’da yapılan bir ankete katılan yetişkinlerin yaklaşık yarısı, ana babalarla çocukları arasında iletişimin çok az olduğu ve ana babaların çocuklarına fazla hoşgörülü davrandığı fikrinde olduğunu belirtti. Bu ülkede yapılan başka bir ankette ise, ankete katılanların yaklaşık dörtte biri çocuklarla nasıl iletişimde bulunacaklarını bilmediklerini kabul etti. Bu, yalnızca Doğu ülkelerine özgü bir eğilim değildir. The Toronto Star gazetesinde şu haber yer aldı: “Birçok Kanadalı nasıl iyi ana babalar olunabileceği konusunda kesin bir fikirlerinin olmadığını kabul ediyor.” Her yerde, ana babalar çocuklarını yetiştirirken zorlanıyorlar.

² Ana babalar çocuklarını yetiştirirken neden sorunlarla karşılaşıyorlar? Bunun önemli bir nedeni “son günlerde” ve “çetin anlar”da yaşıyor olmamızdır. (II. Timoteos 3:1) Ayrıca, Mukaddes Kitap, “adamın yüreğinin tasavvuru gençliğinden beri kötüdür” der. (Tekvin 8:21) Ve özellikle gençler, tecrübesizleri avlayan ‘gümürdenen bir aslana’ benzeyen Şeytan’ın saldırılarına karşı savunmasızdırlar. (I. Petrus 5:8) Çocuklarını “Rabbin terbiye ve nasihatile” yetiştirmeyi amaçlayan İsa’nın takipçisi ana babaların önünde ise kuşkusuz çok engeller var. (Efesoslular 6:4) Ana babalar, çocuklarının Yehova’ya tapınan, “iyi ve kötüyü” ayırt edebilen olgun kişiler olarak yetişmesine nasıl yardım edebilirler.—İbraniler 5:14.

3. Çocukları iyi yetiştirmekte ana babanın verdiği eğitim ve rehberlik neden çok önemlidir?

³ Hikmetli Kral Süleyman, “Akılsızlık, çocuğun yüreğinde bağlıdır” dedi. (Süleymanın Meselleri 13:1; 22:15) Çocukların yüreklerinin “akılsızlık”tan kurtulması için, onların ana babalarının sevgi dolu terbiyesine ihtiyacı vardır. Fakat gençler böyle bir terbiyeyi her zaman memnuniyetle kabul etmezler. Hatta, kimin tarafından olursa olsun çok defa, kendilerine öğüt verilmesine içerlerler. Bu nedenle, ana babalar “çocuğu gideceği yola göre yetiştir”meyi öğrenmelidir. (Süleymanın Meselleri 22:6) Çocuklar ana babalarının verdiği terbiyeye sıkı sıkıya bağlı kaldıklarında, bu onlar için hayat anlamına gelebilir. (Süleymanın Meselleri 4:13) Ana babaların, çocuklarını eğitmenin neler içerdiğini bilmesi yaşamsal öneme sahiptir.

Terbiye ve Anlamı

4. Mukaddes Kitaptaki kullanılışına göre “terbiye” ne anlama gelir?

⁴ Bazı ana babalar, çocuklarına fiziksel veya duygusal yönden ya da sözle kötü muamele ettikleri gerekçesiyle suçlanma korkusu yüzünden, onları terbiye etmekten çekinirler. Bu tür korkulara kapılmamız gerekmez. Mukaddes Kitaptaki kullanılışıyla, “terbiye” sözcüğü hiçbir kötü muameleyi veya acımasızlığı ima etmez. “Terbiye” için kullanılan Yunanca sözcük, temel olarak öğretim, eğitim, yanlışı düzeltme ve bazen de, kararlı fakat sevgi dolu cezalandırmayla bağlantılıdır.

5. Yehova’nın kavmine karşı davranış tarzı üzerinde düşünmek neden yararlıdır?

⁵ Yehova Tanrı, böyle bir terbiye vermek konusunda mükemmel bir örnek oluşturur. Resul Pavlus, Yehova’yı bedeni bir babaya benzeterek şunu yazdı: “Hangi oğul babası tarafından terbiye edilmez? . . . . dünyasal babalarımız . . . . bizi kısa bir zaman için, uygun gördükleri gibi terbiye ettiler. Ama Tanrı, kendisinin kutsallığına ortak olalım diye bizi kendi yararımıza terbiye ediyor.” (İbraniler 12:7-10, Müjde) Evet Yehova, kavmini kutsal ya da pak olması amacıyla terbiye eder. Çocukları terbiye etmek konusunda, Yehova’nın, kavmine karşı davranış tarzı üzerinde düşünmekle çok şey öğrenebiliriz.—Tesniye 32:4; Matta 7:11; Efesoslular 5:1.

Harekete Geçiren Güç—Sevgi

6. Yehova’nın sevgisini örnek almak ana babalar için neden zor olabilir?

⁶ Resul Yuhanna, ‘Tanrı sevgidir’ der. Dolayısıyla, Yehova’nın sağladığı eğitim daima sevgiden kaynaklanır. (I. Yuhanna 4:8; Süleymanın Meselleri 3:11, 12) Bu, çocuklarına karşı doğal bir sevgi besleyen ana babaların bu konuda Yehova’yı örnek almasının kolay olacağı anlamına mı gelir? Her durumda böyle olmayabilir. Tanrı’nın sevgisi ilkelere dayanan bir sevgidir. Ayrıca, bir Yunan dili bilgini bu sevginin “her zaman doğal eğilimlerle uyuşmadığına” işaret eder. Tanrı aşırı duygusallıkla hareket etmez. O, kavmi için daima en iyisini düşünür.—İşaya 30:20; 48:17.

7, 8. (a) Yehova kavmine davranış tarzında ilkelere dayanan sevgi konusunda nasıl bir örnek ortaya koydu? (b) Ana babalar çocuklarının Mukaddes Kitap ilkelerini izleme yeteneğini geliştirmelerine yardım ederken Yehova’yı nasıl örnek alabilirler?

⁷ Yehova’nın, İsrailoğullarına davranış tarzındaki sevgiyi düşünelim. Musa, Yehova’nın yeni doğan İsrail milletine duyduğu sevgiyi tarif etmek için duygulandırıcı bir benzetme kullandı. Şöyle dedi: “Yuvasını harekete getiren, yavruları üzerine kanat çarpan kartal gibi, kanatlarını yayıp onları aldı, kanatları üzerinde onları taşıdı. Tek başına RAB ona [Yakub’a] yol gösterdi.” (Tesniye 32:9, 11, 12) Anne kartal, yavrularına uçmayı öğretirken onları havalanmaya teşvik etmek için kanatlarını çırparak ‘yuvasını harekete getirir.’ Küçük bir kuş, genellikle sarp bir kayalık üzerine yapılmış yuvasından, sonunda aşağı doğru uçmaya başladığında, anne, yavrunun üzerinde ‘kanat çırparak’ uçar. Yavru yere çarpacak gibi olduğunda, anne hemen uçarak onun altına gelir ve “kanatları üzerinde” onu taşır. Benzer şekilde Yehova da yeni doğan İsrail milletine sevgiyle baktı. Onlara Musa Kanununu verdi. (Mezmur 78:5-7) Kavmini dikkatle izleyerek, zorluk veya sıkıntılarla karşılaştığında onu kurtarmak üzere hazır durumda bekledi.

⁸ İsa’nın takipçisi ana babalar Yehova’nın sevgisini nasıl örnek alabilirler? Önce, çocuklarına Tanrı’nın Sözünde bulunan ilke ve standartları öğretmeliler. (Tesniye 6:4-9) Hedef, gençlere Mukaddes Kitap ilkelerine uygun kararlar almayı öğretmektir. Sevgi dolu ana babalar bunu yaparken, çocuklarının üzerinde mecazi anlamda kanat çırpıp uçarak, öğrendikleri ilkeleri nasıl uyguladıklarını gözlemlerler. Çocuklar büyürken ve giderek daha çok özgürlük kazanırken, ne zaman bir tehlikeyle karşılaşırlarsa, ilgi dolu ana babalar ‘alçalıp onları kanatları üzerinde taşımak’ üzere hazır durumda beklerler. Bu nasıl bir tehlike olabilir?

9. Sevgi dolu ana babalar özellikle hangi tehlikeye karşı uyanık olmalıdır? Örnekleyin.

⁹ Yehova Tanrı, İsrailoğullarını, kötü arkadaşlıkların sonuçlarına karşı uyardı. (Sayılar 25:1-18; Ezra 10:10-14) Uygunsuz kişilerle arkadaşlık yapmak bugün de yaygın bir tehlikedir. (I. Korintoslular 15:33) İsa’nın takipçileri bu konuda Yehova’yı örnek almalıdır. Lisa adlı 15 yaşında bir kız, ailesinin ahlaksal ve ruhi değerlerini paylaşmayan bir gence ilgi duymaya başlamıştı. Şunları anlatıyor: “Anne ve babam tutumumdaki değişikliği hemen fark ettiler ve kaygılandılar. Onlar bazen yanlışımı düzelttiler, bazen de beni sevgiyle teşvik ettiler.” Lisa’nın ana babası oturup sabırla onu dinledi ve asıl sorunun arkadaşları tarafından kabul görme arzusu olduğunu anladılar; böylece onun bu sorunu çözmesine yardım ettiler.a

İletişim Yollarını Açık Tutun

10. Yehova, İsrailoğullarıyla iletişiminde hangi yönlerden mükemmel bir örnek oldu?

¹⁰ Çocukları eğitmekte başarılı olmak için, ana babalar onlarla iletişim yollarını açık tutmaya çaba göstermelidirler. Yehova, yüreğimizde olanların tam anlamıyla farkında olmasına rağmen, bizi Kendisiyle iletişim kurmaya teşvik eder. (I. Tarihler 28:9) Yehova, İsrailoğullarına Kanunu verdikten sonra, Levilileri onlara öğretmek üzere görevlendirdi ve yollarını düzeltmelerine yardım etmeleri için peygamberlerini gönderdi. Ayrıca Yehova onların dualarını dinlemeye de hazırdı.—II. Tarihler 17:7-9; Mezmur 65:2; İşaya 1:1-3, 18-20; Yeremya 25:4; Galatyalılar 3:22-24.

11. (a) Ana babalar çocuklarıyla nasıl iyi bir iletişim kurabilirler? (b) Ana babaların çocuklarıyla iletişimlerinde iyi dinleyiciler olmaları neden önemlidir?

¹¹ Ana babalar çocuklarıyla iletişimde bulunurken Yehova’yı nasıl örnek alabilirler? Her şeyden önce çocukları için zaman ayırmalıdırlar. Ve, “Senin canını sıkan bu muymuş? Ben de önemli bir şey olduğunu düşünmüştüm”; “Bu çok saçma”; “Başka ne bekliyordun? Sen daha çocuksun” gibi düşüncesizce ve alaycı konuşmalardan kaçınmalıdırlar. (Süleymanın Meselleri 12:18) Hikmetli ana babalar çocuklarını içlerini dökmeye teşvik etmek için, iyi bir dinleyici olmak üzere çaba harcarlar. Çocuklarını küçükken ihmal eden ana babaların kendileri de, ileride onlar tarafından ihmal edilebilir. Yehova daima kavmini dinlemeye istekli oldu. O, Kendisine duayla alçakgönüllü şekilde yaklaşanları dinler.—Mezmur 91:15; Yeremya 29:12; Luka 11:9-13.

12. Ana babaların göstereceği hangi nitelikler çocukların onlara yaklaşmasını kolaylaştırabilir?

¹² Ayrıca, Tanrı’nın kişiliğinin bazı yönlerinin kavminin Kendisine serbestçe yaklaşmasını nasıl kolaylaştırdığını da düşünün. Örneğin eski İsrail Kralı Davud, Batşeba ile bir zina ilişkisine girerek ağır bir günah işledi. Davud kusurlu bir insan olarak yaşamında başka ciddi günahlar da işledi. Fakat o, Yehova’ya yaklaşıp af dilemeyi ve tedibini istemeyi hiçbir zaman ihmal etmedi. Kuşkusuz Tanrı’nın sevgi dolu inayeti ve merhameti, Davud’un O’na yaklaşmasını kolaylaştırdı. (Mezmur 103:8) Ana babalar çocukları yanlış davrandığı zaman bile, acıma ve merhamet gibi Tanrısal nitelikler göstererek, iletişim yollarını açık tutmayı sağlayabilirler.—Mezmur 103:13; Malaki 3:17.

Makul Olun

13. Makul olmak neyi içerir?

¹³ Ana babalar çocuklarını dinlerken, makul olmalı ve “yukarıdan olan hikmet”i yansıtmalıdır. (Yakub 3:17) Resul Pavlus, ‘makullüğünüz bütün insanlar tarafından bilinsin’ diye yazdı. (Filipililer 4:5) Makul olmak ne anlama gelir? “Makul” olarak çevrilen Yunanca sözcüğün bir tanımı, “kanunun lafzı üzerinde diretmemek”tir. Ana babalar değişmez ahlaksal ve ruhi standartları korurken aynı zamanda nasıl makul olabilirler?

14. Yehova, Lût’a davranış tarzında nasıl makullük gösterdi?

¹⁴ Yehova, makullük konusunda mükemmel bir örnektir. (Mezmur 10:17) O, Lût ve ailesine yıkıma mahkûm edilen Sodom kentini terk etmelerini söylediğinde, Lût “yavaş davrandı.” Daha sonra Yehova’nın meleği ona dağlık bölgeye kaçmasını söylediğinde, Lût şöyle dedi: “Dağa kaçamam. . . . . İşte, şimdi bu şehir [Tsoar], oraya kaçmak için yakındır, ve o küçüktür. Şimdi oraya kaçayım (o küçük değil mi?)” Yehova buna ne tepki gösterdi? Şunları söyledi: “İşte, hakkında söylediğin şehri altüst etmemek üzre bu şey için de ricanı kabul ettim.” (Tekvin 19:16-21, 30) Yehova, Lût’un ricasını kabul etmeye hazırdı. Evet, ana babaların, Yehova Tanrı’nın, Sözü olan Mukaddes Kitapta belirttiği standartlara bağlı kalmaları gerekir. Yine de, Mukaddes Kitap ilkeleri tehlikede olmadığı sürece, çocukların istekleri hesaba katılabilir.

15, 16. Ana babalar İşaya 28:24, 25’teki örneklemeden hangi dersi alabilirler?

¹⁵ Makul olmak, öğüdü kabul etmeye hazır olmaları için, çocukların yüreğini hazırlamayı içerir. İşaya verdiği bir örneklemede Yehova’yı bir çiftçiye benzetti ve şunları söyledi: “Çiftçi eksin diye daima çift sürer mi? daima toprağını açıp tırmık geçirir mi? Onun yüzünü düzeltince çörek otunu dağıtmaz, ve kimyonu saçmaz mı? ve buğdayı sıralara, ve arpayı ayrılan yerine, ve çavdarı onun kenarına koymaz mı?”—İşaya 28:24, 25.

¹⁶ Yehova, tohum ‘ekmek için çift sürer’ ve “toprağını açıp tırmık geçirir.” Dolayısıyla O, kavmini terbiye etmeden önce onların yüreğini hazırlar. Ana babalar çocuklarının davranışlarını düzeltirken, onların yüreklerini nasıl ‘sürebilirler’? Bir baba dört yaşındaki oğlunun yanlış davranışını düzeltirken Yehova’yı örnek aldı. Oğlu bir komşu çocuğuna vurduğunda, baba onun mazeretini sabırla dinledi. Sonra, mecazi anlamda oğlunun yüreğini ‘sürmek’ için, zorba birinden çok eziyet çekmiş küçük bir çocukla ilgili bir hikâye anlattı. Çocuk hikâyeyi dinledikten sonra, etkilenerek o zorbanın cezalandırılması gerektiğini söyledi. Bu tarz ‘sürme’ çocuğun yüreğini hazırladı ve komşunun oğluna vurmanın zorbalık ve yanlış bir davranış olduğunu anlamasını kolaylaştırdı.—II. Samuel 12:1-14.

17. Ana babaların vereceği terbiye hakkında İşaya 28:26-29’da nasıl bir ders var?

¹⁷ İşaya devamen Yehova’nın terbiye etme şeklini, başka bir çiftçilik işlemi olan harman dövmeye benzetti. Çiftçi tahılın kabuğunun sertliğine göre farklı dövme araçları kullanır. Yumuşak çörekotu için değnek, kimyon için çubuk, fakat daha sert kabuklu tahıllar için döven veya at arabası tekerleği kullanır. Yine de, çiftçi daha sert yapılı olan taneleri ezilme noktasına kadar çiğnemez. Benzer şekilde, Yehova, kavmini hoş olmayan şeylerden arındırmak istediğinde, davranışını mevcut ihtiyaç ve koşullara göre ayarlar. O asla keyfi, ezici veya zalim davranan biri değildir. (İşaya 28:26-29) Bazı çocuklar için sırf bir bakış bile yeterlidir ve başka şey gerekmez. Bazılarının ise sürekli hatırlatmalara ihtiyacı vardır ve bazılarının da daha etkili şekilde ikna edilmesi gerekir. Makul ana babalar, verdikleri terbiyeyi çocuğun bireysel ihtiyaçlarına göre ayarlar.

Aile Müzakerelerini Zevkli Hale Getirin

18. Ana babalar düzenli bir aile tetkiki için nasıl zaman ayırabilirler?

¹⁸ Düzenli bir aile tetkiki ve her gün Kutsal Yazılarla ilgili müzakereler yapmak, çocuklarınızı eğitmenin en iyi yolları arasındadır. Bir aile tetkikinin etkili olması için düzenli yapılması gerekir. Eğer rastlantıya bırakılır ya da akla geldiği anda yapılmaya kalkışılırsa, herhalde seyrek aralıklarla olacaktır. Bu nedenle ana babaların tetkik için ‘vakti satın almaları’ gerekir. (Efesoslular 5:15-17) Tetkikin yapılacağı belirli zamanı saptamak ve bunun herkes için uygun olmasını sağlamak zor olabilir. Bir aile reisi, çocuklar büyüdükçe, onların farklı programları yüzünden tüm aileyi bir araya getirmenin zorlaştığını fark etti. Bununla birlikte, ibadet akşamlarında tüm aile daima bir aradaydı. Bu nedenle baba aile tetkikinin bu akşamların birinde yapılmasını düzenledi. Bu düzenleme etkili oldu. Onun üç çocuğu da şimdi Yehova’nın vaftiz edilmiş hizmetçileridir.

19. Ana babalar aile tetkikini idare ederken Yehova’yı nasıl örnek alabilirler?

¹⁹ Fakat, Kutsal Yazılara dayanan bir malzemeyi yalnızca tetkik sırasında ele almak yeterli değildir. Yehova, yurtlarına geri dönen İsrailoğullarına kâhinler aracılığıyla öğretti; onlar Kanunu “açıkça okudular; ve manasını verdiler, ve okuduklarını onlara anlattılar.” (Nehemya 8:8) Yedi çocuğunun hepsinin de Yehova’yı daima sevmelerine başarıyla yardım eden bir baba, aile tetkikinden önce odasına çekilir, malzemeyi her çocuğun ihtiyacına uyarlamak için hazırlık yapardı. O, aile tetkikini çocukları için zevkli hale getirdi. Yetişkin oğullarından biri şunları anlatıyor: “Aile tetkikimiz daima zevkli bir olay olmuştur. Bahçede top oynarken, aile tetkiki için çağrıldığımızda hemen topu bırakır, tetkike koşardık. Tetkik akşamı haftanın en zevkli akşamlarından biriydi.”

20. Çocukları yetiştirirken karşılaşılabilecek hangi sorun ele alınmalıdır?

²⁰ Mezmur yazarı şöyle dedi: “İşte, çocuklar RABDEN mirastır; rahmin semeresi mükâfattır.” (Mezmur 127:3) Çocuklarımızı eğitmek zaman ve çaba gerektirir, ancak bunu doğru şekilde yapmak çocuklarımız için sonsuz yaşam anlamına gelebilir. Bu ne şahane bir ödül olur! O halde, çocuklarımızı eğitirken Yehova’yı örnek almaya çok gayret edelim. Ana babalara çocuklarını “Rabbin terbiye ve nasihatile yetiştir”me sorumluluğu emanet edilmekle birlikte, başarı için yine de garanti yoktur. (Efesoslular 6:4) Çok özenle yetiştirilmiş bir çocuk bile asi olabilir ve Yehova’ya hizmet etmeyi bırakabilir. Böyle bir durumda ne yapılmalı? Bu, sonraki makalede ele alınacak.

[Dipnot]

“Müsrif” Bir Çocuğa Nasıl Yardım Edebilirsiniz?

“Sevinmek gerekti, çünkü . . . . kardeşin . . . . kaybolmuştu, bulundu.”—LUKA 15:32.

1, 2. (a) Bazı gençler Mukaddes Kitap hakikatine nasıl tepki gösterdi? (b) Bu durumdaki ana babalar ve çocuklar neler hissedebilirler?

“HAKİKATİ bırakıyorum!” Büyük bir emekle çocuklarını İsa’nın takipçilerine özgü yaşam yolunda yetiştirmeye çalışmış, Tanrı korkusuna sahip ana babaların, çocuğundan bu sözleri işitmesi ne korkunç bir durumdur! Bazı gençler de aslında niyetlerini bildirmeden ‘uzaklara sürüklenirler.’ (İbraniler 2:1, Müjde) Bunların birçoğu, İsa’nın örneklemesindeki, babasının evini terk eden ve mirasını uzak bir ülkede çarçur eden müsrif oğla benzer.—Luka 15:11-16.

² Yehova’nın Şahitlerinin çoğunun böyle bir sorunu yoktur; fakat az da olsa bu sorunla karşılaşanlar var ve onların üzüntüsünü hiçbir teselli sözü tümüyle gideremez. Ayrıca, bizzat asi gencin yaşayabileceği mutsuzluğu da göz ardı etmemek gerekir. Yüreğinin derinliklerinde vicdanı onu rahatsız edebilir. İsa’nın örneklemesinde müsrif oğlun sonunda ‘aklı başına geldi’ ve bu babası için büyük bir sevinç oldu. Ana babalar ve cemaatteki diğer kişiler böyle çocukların ‘akıllarının başlarına gelmesine’ nasıl yardım edebilirler?—Luka 15:17, Müjde.

Bazı Çocuklar Neden Hakikati Bırakmaya Karar Veriyor?

3. Gençlerin İsa’nın takipçilerinin cemaatini terk etmelerinin bazı nedenleri nelerdir?

³ İsa’nın takipçilerinin cemaatinde Yehova’ya sevinçle hizmet eden yüz binlerce genç var. Öyleyse, bazı gençler neden hakikatten ayrılıyor? Onlar dünyanın sunduğu bazı şeyleri kaçırdıklarını düşünebilirler. (II. Timoteos 4:10) Ya da, Yehova’nın koruyucu ağılının fazla kısıtlayıcı olduğunu düşünebilirler. Suçlu bir vicdan, karşı cinse güçlü bir ilgi veya arkadaşları tarafından kabul görme arzusu da bir gencin, Yehova’nın sürüsünden uzaklara sürüklenmesine neden olabilir. Bir genç, ana babasının veya başka bir iman kardeşinin bazı davranışlarını ikiyüzlülük olarak görmesi nedeniyle de Tanrı’ya hizmet etmeyi bırakabilir.

4. Gençlerin hakikat yolundan sapmalarının temel nedeni çoğunlukla nedir?

⁴ Çocuğun asi tutum ve davranışı genellikle ruhi zayıflığın belirtileri ve yüreğinde olanların yansımasıdır. (Süleymanın Meselleri 15:13; Matta 12:34) Bir gencin hakikat yolundan ayrılmasının nedeni ne olursa olsun, sorunun kaynağı çoğu kez onun “hakikat bilgisi”ni yürekten benimsememiş olmasında yatar. (II. Timoteos 3:7) Gençlerin, Yehova’ya mekanik olarak tapınmak yerine, O’nunla yakın kişisel bir ilişki geliştirmeleri önemlidir. Onların bunu yapmalarına ne yardım eder?

Tanrı’ya Yakınlaşın

5. Bir gencin Tanrı’yla kişisel bir ilişki geliştirmesi için, hangi şey çok önemlidir?

⁵ İsa’nın öğrencisi Yakub şöyle dedi: “Allaha yaklaşın, ve size yaklaşacaktır.” (Yakub 4:8) Bir gencin bunu yapabilmesi için, Tanrı’nın Sözünden zevk almayı öğrenmesine yardım edilmelidir. (Mezmur 34:8) Onun başta “süte”, yani Mukaddes Kitabın temel öğretilerine ihtiyacı olacaktır. Fakat, Tanrı’nın Sözünden zevk aldıkça ve ‘katı gıdayı’, yani derin ruhi bilgiyi yavaş yavaş sevmeye başladıkça, çok geçmeden ruhi olgunluğa erişecektir. (İbraniler 5:11-14; Mezmur 1:2) Kendisini tamamen dünyanın yaşam biçimine kaptırmış olduğunu kabul eden bir genç, ruhi değerlere karşı takdir geliştirmeye başladı. Onun bu dönüşü yapmasına ne yardım etti? Mukaddes Kitabın tümünü okumakla ilgili bir öneriye karşılık vererek, düzenli bir Mukaddes Kitap okuma programına bağlı kaldı. Evet, Tanrı’nın Sözünü düzenli olarak okumak, Yehova’yla yakın bir ilişki geliştirmek açısından çok önemlidir.

6, 7. Ana babalar, çocuklarının Tanrı’nın Sözüne karşı sevgi geliştirmesine nasıl yardım edebilirler?

⁶ Ana babaların, çocuklarının Tanrı’nın Sözüne karşı sevgi geliştirmelerine yardım etmesi yaşamsaldır! Düzenli bir aile tetkiki yapmalarına rağmen, bir genç kız suç işleyen çocuklarla arkadaşlık ediyordu. O, aile tetkikleri hakkında şunları söylüyor: “Babam sorular sorduğunda, yüzüne bile bakmadan sadece cevapları okurdum.” Hikmetli ana babalar aile tetkikinde sadece malzemeyi ele almak yerine, öğretme sanatını kullanırlar. (II. Timoteos 4:2) Bir gencin aile tetkikinden zevk alması için, tetkikin kendi yaşamını ilgilendirdiğini hissetmesi gerekir. Neden ona görüş açısını ortaya koyacak sorular sorup kendini ifade etmesine fırsat vermeyesiniz? Genci ele alınan malzemenin pratik uygulamasını yapmaya teşvik edin.a

⁷ Ayrıca, Kutsal Yazılara dayalı müzakereleri canlı hale getirin. Uygunsa, çocukların Mukaddes Kitapta geçen olayları piyes şeklinde oynamalarını sağlayın. Ele alınan olayların geçtiği bölgenin yerini ve özelliklerini gözlerinde canlandırmalarına yardım edin. Haritalar ve tablolar kullanmak da yararlı olabilir. Evet, birazcık hayal gücüyle aile tetkiki, canlı ve renkli hale getirilebilir. Ayrıca ana babalar Yehova’yla olan kendi ilişkilerini de irdelemeliler. Bizzat kendileri Yehova’ya yakınlaştıkça, çocuklarının da bunu yapmasına yardımcı olabilirler.—Tesniye 6:5-7.

8. Dua kişinin Tanrı’ya yakınlaşmasına nasıl yardım eder?

⁸ Dua da Tanrı’ya yakınlaşmayı sağlar. Ergenlik çağındaki bir kız, kendisini Mukaddes Kitabın öğrettiği yaşam biçimi ile, inancını paylaşmayan arkadaşlarla ilişkisi arasında bölünmüş hissediyordu. (Yakub 4:4) O bu konuda ne yaptı? Şunu itiraf etti: “Neler hissettiğim konusunda ilk kez Yehova’ya gerçek bir dua ettim.” Sonunda cemaatte sırrını açabileceği bir arkadaş bulduğunda duasının cevaplandığı sonucuna vardı. O, Yehova’nın kendisine rehberlik ettiğini hissettiğinden, O’nunla kişisel bir ilişki geliştirmeye başladı. Ana babalar kendi dualarının kalitesini artırarak da çocuklarına yardım edebilirler. Ailece dua ederken ana babalar yüreklerini Yehova’ya dökebilirler, böylece çocuklar, ana babalarıyla Yehova arasındaki kişisel bağı hissedebilirler.

Sabırlı Olun Fakat Ödün Vermeyin

9, 10. Yehova asi İsrailoğullarına davranış tarzında sabırlı olmak konusunda nasıl bir örnek ortaya koydu?

⁹ Bir genç hakikatten uzaklaşmaya başladığında, kendini soyutlamaya ve ana babasının kendisiyle ruhi bir konu üzerinde konuşma girişimlerine karşı koymaya çalışabilir. Ana babalar böyle zor bir durumda ne yapabilirler? Yehova’nın eski İsrail’le ilgili ne yaptığını düşünün. “Sert enseli” İsrailoğullarını asi yollarına terk etmeden önce, onlara 900 yıldan fazla bir süre tahammül etti. (Çıkış 34:9; II. Tarihler 36:17-21; Romalılar 10:21) Kendisini tekrar ve tekrar ‘denemelerine’ rağmen, Yehova onlara karşı ‘merhametliydi.’ “Çok kereler öfkesini onlardan çevirdi, ve bütün gazabını uyandırmadı.” (Mezmur 78:38-42) Tanrı’nın onlara davranış tarzında hiçbir kusur yoktu. Sevgi dolu ana babalar da Yehova’yı örnek alarak, çocukları yardım çabalarına hemen cevap vermediğinde sabırlı davranırlar.

¹⁰ Sabır veya tahammül gösteren kişi, bozulmuş bir ilişkinin hiç düzelme ümidinin olmadığı düşüncesine kapılmamalıdır. Yehova sabırlı olmak konusunda mükemmel bir örnek oldu. İsrailoğullarına, habercilerini ‘tekrar ve tekrar’ göndererek ilk adımı attı. Onlar ‘Tanrı’nın ulakları ile eğlenip sözlerini hor görmelerine’ rağmen, Yehova ‘kavmine acıyordu.’ (II. Tarihler 36:15, 16) İsrailoğullarından ‘kötü yollarından dönmelerini’ ısrarla istedi. (Yeremya 25:4, 5) Bununla birlikte, Yehova adil ilkeleri konusunda uzlaşmadı. İsrailoğullarına, Tanrı’ya ve O’nun yollarına ‘dönmeleri’ söylendi.

11. Ana babalar hakikat yolundan sapan bir çocuğa karşı davranışlarında ödün vermeden nasıl sabırlı olabilirler?

¹¹ Ana babalar, hakikat yolundan sapan çocuklarıyla ilgili ümitlerinden vazgeçmekte acele etmeyerek, sabırlı olmak konusunda Yehova’yı örnek alabilirler. Ümitlerini kaybetmeden, iletişim yollarını açık tutmak veya iletişimi yeniden kurmak üzere ilk adımı atabilirler. Onlar adil ilkelere bağlı kalmakla birlikte, hakikat yoluna dönmesi için çocuğa ‘tekrar ve tekrar’ yalvarabilirler.

Reşit Olmayan Biri Cemaatten Çıkarıldığında

12. Ana babanın, kendileriyle yaşayan, reşit olmamış fakat cemaatten çıkarılmış çocuklarına karşı hangi sorumluluğu vardır?

¹² Ana babasıyla yaşayan reşit olmamış bir genç ciddi bir suça karışmışsa ve tövbe yansıtmayan tutumu yüzünden cemaatten çıkarılırsa ne olacak? Çocuk ana babasıyla yaşadığına göre, ana baba hâlâ çocuğu Tanrı’nın Sözüne uygun şekilde eğitme ve terbiye etme sorumluluğunu taşır. Bu nasıl yapılabilir?—Süleymanın Meselleri 6:20-22; 29:17.

13. Ana babalar özel bir Mukaddes Kitap tetkikinde suç işlemiş bir çocuğun yüreğine nasıl erişebilirler?

¹³ Bu eğitim ve terbiye özel bir Mukaddes Kitap tetkikinde verilebilir ve aslında en iyisi de budur. Bir anne ya da baba, çocuğun sadece katılaşmış tutumunu görmemeli, onun yüreğindekini de anlamaya çalışmalıdır. Onun ruhi hastalığının boyutu nedir? (Süleymanın Meselleri 20:5) Yüreğinin hassas kısmına ulaşılabilir mi? Hangi ayetler etkili şekilde kullanılabilir? Resul Pavlus bize şu konuda güvence veriyor: “Allahın kelâmı canlıdır ve müessirdir, ve iki ağızlı her kılıçtan daha keskindir; ve canı ve ruhu, hem de mafsalları ve iliği bölünciye kadar saplanır, ve yüreğin düşüncelerini ve niyetlerini temyiz edicidir.” (İbraniler 4:12) Evet, ana babalar çocuklarına sadece tekrar suça karışmamasını söylemekten daha fazlasını yapabilirler. İyileşme sürecini başlatıp, desteklemeye çalışabilirler.

14. Suç işleyen bir gencin Yehova’yla ilişkisini düzeltmek için atması gereken ilk adım nedir; ana babalar çocuğun bu adımı atmasına nasıl yardım edebilirler?

¹⁴ Suç işleyen gencin Yehova’yla ilişkisini düzeltmeye ihtiyacı vardır. Bunun için atması gereken ilk adım ‘tövbe etmesi ve dönmesidir.’ (Resullerin İşleri 3:19; İşaya 55:6, 7) Ana babalar evlerindeki gencin tövbe etmesine yardımcı olurken, ‘kötülük karşısında kendilerini tutabilmeli’ ve olumlu karşılık vermeyenleri ‘huy yumuşaklığıyla düzeltmelidirler.’ (II. Timoteos 2:24-26) Ana baba onu Mukaddes Kitabın belirttiği anlamda ‘tedip etmelidir.’ ‘Tedip etmek’ olarak çevrilen Yunanca sözcük ayrıca ‘ikna edici kanıtlar göstermek’ şeklinde de tercüme edilebilir. (Vahiy 3:19; Yuhanna 16:8) Bu nedenle, tedip etmek çocuğu davranışının günah olduğu konusunda ikna etmek için yeterli kanıtı göstermeyi içerir. Tabii, bunu yapmak kolay değildir. Ana babalar çocuğu ikna etmek için Kutsal Yazılara uygun her yolu kullanarak mümkün olan her durumda onun yüreğini harekete geçirebilirler. Ana baba onun, ‘kötülükten nefret edip iyiliği sevmesinin’ gereğini anlamasına yardım etmeye çalışmalıdır. (Amos 5:15) Böylece ‘İblis’in tuzağından kurtulup ayılabilir.’

15. Dua, suç işleyen kişinin Yehova’yla ilişkisini düzeltmekte nasıl bir rol oynar?

¹⁵ Yehova’yla ilişkimizi düzeltmek için dua şarttır. Tabii hiç kimse, bir zamanlar Tanrı’nın cemaatiyle ilişkisi olan birinin açıkça ve tövbeden uzak bir tutumla işlemeyi alışkanlık haline getirdiği apaçık bir günah hakkında ‘rica etmemelidir.’ (I. Yuhanna 5:16, 17; Yeremya 7:16-20; İbraniler 10:26, 27) Bununla birlikte, ana babalar Yehova’dan kendilerine durumu ele almak için hikmet vermesini isteyebilirler. (Yakub 1:5) Cemaatle müşareketi kesilmiş bir genç tövbeye dair kanıtlar gösterirse, fakat ‘Tanrı’nın önünde konuşma cesareti’ yoksa, ana babalar, eğer Tanrı çocuğun suçunu bağışlamak üzere bir temel buluyorsa, O’nun iradesinin olması için dua edebilirler. (I. Yuhanna 3:21) Gencin bu duaları işitmesi, onun Yehova’yı merhametli bir Tanrı olarak görmesine yardım etmeli.b—Çıkış 34:6, 7; Yakub 5:16.

16. Cemaatle müşareketi kesilen gençlerin aile üyelerine nasıl yardım edebiliriz?

¹⁶ Eğer vaftiz edilmiş bir gencin cemaatle müşareketi kesilirse, cemaat mensuplarının onunla ‘karışıp görüşmemesi’ beklenir. (I. Korintoslular 5:11; II. Yuhanna 10, 11) Bu, zamanla onun ‘aklının başına gelmesine’ ve Tanrı’nın koruyucu ağılına geri dönmesine yardım edebilir. (Luka 15:17, Müjde) Bununla birlikte, geri dönsün veya dönmesin, cemaat mensupları müşareketi kesilen gencin ailesini teşvik edebilir. Hepimiz onlara “derttaş” olmak ve “şefkat” göstermek üzere fırsatlar arayabiliriz.—I. Petrus 3:8, 9.

Başkaları Nasıl Yardım Edebilir?

17. Cemaat mensupları hakikat yolundan sapmış bir gence yardım etmeye çalışırken, neyi akıldan çıkarmamalılar?

¹⁷ Peki, cemaatle müşareketi kesilmemiş, fakat imanda zayıflamış bir genç hakkında ne denebilir? Resul Pavlus, “Eğer bir uzuv elem çekerse, bütün aza [onunla] beraber elem çeker” dedi. (I. Korintoslular 12:26) Cemaatteki diğer kişiler, böyle bir gençle yakından ilgilenebilirler. Tabii, ruhen hasta bir genç diğer gençleri olumsuz yönde etkileyebileceği için, belli ölçüde ihtiyatlı davranmak gereklidir. (Galatyalılar 5:7-9) Bir cemaatte, ruhen zayıflamış bazı gençlere yardım etmek isteyen iyi niyetli yetişkinler, onları birlikte popüler müzik parçaları çalmak üzere, düzenledikleri buluşmalara davet ettiler. Söz konusu gençler bu davetlere istekle cevap verip buluşmalardan zevk aldılarsa da, birbirlerini etkilediklerinden, zamanla cemaatle olan bağlarını kestiler. (I. Korintoslular 15:33; Yahuda 22, 23) Ruhen hasta gencin iyileşmesine, hiçbir ruhi yönlendirmenin olmadığı sosyal buluşmalar değil, ruhi şeylere karşı sevgi geliştirebileceği arkadaşlıklar yardım edebilir.c

18. İsa’nın örneklemesindeki müsrif oğlun babasının tutumunu nasıl örnek alabiliriz?

¹⁸ Cemaati terk eden bir genç İbadet Salonuna geri döndüğünde veya bir büyük ibadete katıldığında, neler hissedebileceğini düşünün. İsa’nın örneklemesindeki müsrif oğlun babasınınkine benzer bir tutum göstererek onu memnuniyetle karşılamamız gerekmez mi? (Luka 15:18-20, 25-32) Cemaatten ayrılan ve daha sonra bir bölge ibadetine katılan bir genç şunları söyledi: “Herkesin benim gibi birini görmezlikten geleceğini düşündüm, tersine kardeşler bana yaklaşıp sıcak bir şekilde karşıladılar. Bu beni derinden etkiledi.” O, Mukaddes Kitabı tekrar incelemeye başladı ve daha sonra vaftiz edildi.

Vazgeçmeyin

19, 20. “Müsrif” bir çocuk konusunda neden olumlu tutumu elden bırakmamalıyız?

¹⁹ “Müsrif” bir çocuğun ‘aklının başına gelmesine’ yardım etmek sabır gerektirir ve bu, ana baba ve başkaları için zorlu bir uğraş olabilir. Fakat vazgeçmeyin. “Bazılarının gecikmek zannettikleri gibi Rab vadi hakkında gecikmez, fakat bazılarının helâk olmalarını istemiyerek ancak bütün insanlar tövbeye dönsünler diye, sizin hakkınızda tahammül ediyor.” (II. Petrus 3:9) Kutsal Yazılar, Yehova’nın, insanların tövbe edip yaşamasını istediğine dair bize güvence veriyor. Aslında O, insanları Kendisiyle barıştırmak için bir düzenleme yaparak ilk adımı attı. (II. Korintoslular 5:18, 19) O’nun sabrı milyonlarca kişinin aklının başına gelmesini mümkün kıldı.—İşaya 2:2, 3.

²⁰ O halde, ana babaların, reşit olmayan “müsrif” bir çocuğun ‘aklının başına gelmesine’ yardım etmek için, Kutsal Yazılara uygun, olası her yolu kullanması gerekmez mi? Çocuğunuzun Yehova’ya geri dönmesine yardım etmek için kesin adımlar atarken, Yehova’yı örnek alarak sabırlı olun. Mukaddes Kitap ilkelerine kararlı şekilde bağlı kalın ve size yardım etmesi için Yehova’ya dua ederken, O’nun sevgi, adalet ve hikmet niteliklerini yansıtmaya çalışın. Yürekleri katılaşmış birçok asi kimsenin, Yehova’nın sevgi dolu ‘geri dön’ çağrısına olumlu karşılık vermesi gibi, sizin “müsrif” oğlunuz veya kızınız da, bir korunak gibi olan Tanrı’nın cemaatinin içine dönebilir.—Luka 15:6, 7.

[Dipnotlar]