‘Bu Sözcüğün Anlamı Nedir?’

Dilinizi öğrenen birinin size bir kelimenin anlamını sorduğu hiç oldu mu? Eğer olduysa buna cevap vermenin her zaman kolay olmadığını bilirsiniz. Neden? Çünkü bir kelimenin birkaç anlamı olabilir. Büyük ihtimalle o kişiden bu kelimeyi bir cümlede kullanmasını istersiniz. Bağlam olmadan kelimenin hangi anlamda kullanıldığını bilmeniz zor olur. Diyelim, biri size Türkçede “yüz” kelimesinin anlamını soruyor. Bu kelime farklı bağlamlarda farklı anlamlara gelir. Örneğin bir sayı, surat, kılıf ya da bir nesnenin yüzeyi kastedilebilir. Fiil olarak kullanıldığında suyun yüzeyinde veya içinde ilerlemek ya da bir hayvanın derisini çıkarmak anlamına gelebilir. “Yüz vermek” deyiminde ise “şımartmak” gibi tamamen farklı bir anlam kazanır. Acaba kelimenin doğru anlamı hangisidir?

Sözlükler bir kelimenin olası tüm anlamlarını size gösterebilir. Hatta bazılarında kelimelerin anlamları kullanım sıklığına göre sıralanır. Fakat kelimenin hangi anlamda kullanıldığını ancak bağlamından anlayabilirsiniz. Bunu şöyle örnekleyebiliriz: Diyelim ki tıp konusunda çok az bilginiz var ve kendinizde fark ettiğiniz bazı belirtilerin sebebini öğrenmek istiyorsunuz. Bir sağlık ansiklopedisine bakıyorsunuz. Ansiklopedi sizdeki belirtilerin 100 vakanın 90’ında bir rahatsızlığa, 10’unda ise bambaşka bir rahatsızlığa işaret ettiğini söylüyor. Bu durumda doğru teşhisi koyabilmek için çok daha fazla bilgiye ihtiyacınız vardır. Benzer şekilde, okuduğunuz önemli bir metinde bir kelimenin ikinci anlamı kullanılıyorsa o kelimenin yüzde 90 başka bir anlama geldiğini bilmenin size pek faydası olmaz. Kelimeyi anlamak için bağlamı hakkında daha fazla bilgiye ihtiyacınız olur.

Kutsal Kitaptaki kelimeleri incelerken de kelimenin geçtiği bağlamı bilmeniz gerekir. Örneğin genellikle “ruh” olarak tercüme edilen kelimelerin İbranice ya da Yunancada bağlama göre çeşitli anlamları vardır. Bu kelime kimi zaman “rüzgâr” olarak çevrilebilir (Çıkış 10:13; Yuhanna 3:8). Başka bağlamlarda insan olsun hayvan olsun tüm canlı varlıklardaki hayat kuvveti kastedilir (Başlangıç 7:22; Mezmur 104:29; Yakup 2:26). Gökteki görünmez varlıklardan da ruh olarak söz edilir (1. Krallar 22:21, 22; Matta 8:16). Ayrıca Tanrı’nın etkin kuvveti de kutsal ruh olarak adlandırılır (Başlangıç 1:2; Matta 12:28). Aynı kelime bir insanın veya topluluğun ‘cesaretini’, ‘tutumunu’ ya da başka genel bir eğilimini ifade etmek için de kullanılır (Yeşu 2:11; Galatyalılar 6:18).

İbranice ya da Yunanca bir sözlük bu anlamları size sıralayabilirse de, doğru anlamı belirlemenize sözcüğün bağlamı yardım eder.b Kutsal Kitabı orijinal dillerinde ya da kendi dilinizde bir çeviri kullanarak okuduğunuzda da durum aynıdır.