FOSİL KAYDI NE GÖSTERİYOR?

Birçok bilim insanı canlıların ortak bir atadan geldiğine kanıt olarak fosil kaydını gösteriyor. Örneğin fosil kaydının, balıkların amfibyumlara, sürüngenlerin de memelilere dönüştüğü fikrini belgelediğini ileri sürüyorlar. Peki fosil kaydı aslında ne gösteriyor?

Evrimci paleontolog David M. Raup şöyle diyor: “Hem Darwin’in dönemindeki hem de günümüzdeki jeologlar yaşamın yavaş yavaş geliştiğini gösteren kanıtlar yerine, aniden değişiklik gösteren ve tutarsız bir fosil kaydı buldular. Bu kayda göre . . . . türler birdenbire ortaya çıktı, kayıttaki varoluşları boyunca çok az değişti ya da hiç değişmedi ve sonra aniden ortadan kayboldu.”³²

Fosillerin büyük çoğunluğu aslında, canlı gruplarında uzun dönemler boyunca herhangi bir değişiklik olmadığını, bunların yeni canlı gruplarına dönüşmediğini gösteriyor. Kendine özgü vücut planlarına sahip hayvanlar birdenbire ortaya çıkıyor, yeni özellikler de birdenbire ortaya çıkıyor. Örneğin sonar sistemine ve yankıyla yön bulma yetisine sahip yarasaların daha ilkel bir atayla bağlantısı bulunamadı.

Aslında tüm temel hayvan gruplarının yarısından fazlası nispeten kısa bir dönemde ortaya çıkmış gibi görünüyor. Birçok yeni ve özgün yaşam biçimi fosil kaydında aniden görüldüğünden, paleontologlar bu zaman dilimini “Kambriyen patlaması” diye adlandırıyor. Peki bu ne zaman oldu?

Araştırmacıların tahminlerinin doğru olduğunu varsayalım. Bu durumda gezegenimizin tarihini bir futbol sahasına benzetebiliriz (1). Bu ölçüye göre, paleontologların Kambriyen Dönem diye adlandırdığı zamana gelebilmek için sahanın yaklaşık sekizde yedisini yürümeniz gerekirdi (2). Bu dönemin küçük bir kısmında temel hayvan grupları fosil kaydında görülmeye başladı. Peki ne kadar hızlı ortaya çıktılar? Futbol sahasında yürürken attığınız bir adımdan bile daha kısa bir alanda!

Bazı evrimci araştırmacılar bu çeşitli yaşam biçimlerinin birden ortaya çıkmış olması nedeniyle, Darwin’in teorisinin şimdiye kadar kabul edilen halini sorgulamaya başladı. Örneğin evrimci biyolog Stuart Newman 2008’de bir röportajda, yepyeni yaşam biçimlerinin aniden ortaya çıkışını açıklayabilecek yeni bir evrim teorisine duyulan ihtiyacı dile getirdi. Şöyle dedi: “Bence Darwin’in ileri sürdüğü ve tüm evrimsel değişimleri açıkladığı düşünülen mekanizma gelecekte, evrimi açıklayan birkaç mekanizmadan sadece biri olarak kabul edilecek; hatta belki de makroevrimi, yani vücut biçimlerindeki büyük değişimleri açıklayan en önemli mekanizma bile sayılmayacak.”³³

SORUNLU “KANITLAR”

Peki balıkların amfibyumlara, sürüngenlerin de memelilere dönüştüğünün kanıtı olarak gösterilen fosiller için ne denebilir? Bunlar gerçekten de evrim sürecinin somut kanıtları mı? Bu fosiller daha yakından incelendiğinde bazı soru işaretleri doğuyor.

İlk olarak, sürüngenden memeliye geçişi anlatmak için kullanılan canlıların boyutları birçok ders kitabında yanlış gösteriliyor. Bu resimlerde birbirine yakın büyüklükteymiş gibi gösterilen canlılardan bazıları aslında çok daha büyük ya da küçüktür.

İkinci ve daha ciddi bir sorun ise bu canlıların birbiriyle bir şekilde bağlantısı olduğunu gösteren yeterince kanıt olmamasıdır. Araştırmacılar evrim şemalarında yer alan çoğu fosil arasında milyonlarca yıl olduğunu tahmin ediyor. Zoolog Henry Gee bu konuda şöyle diyor: “Fosilleri birbirinden ayıran zaman aralıkları o kadar büyük ki aralarında ata-torun ilişkisi olup olmadığı konusunda kesin bir şey söyleyemeyiz.”³⁴c

Balık ve amfibyum fosilleri hakkında ise biyolog Malcolm S. Gordon şöyle diyor: “Bulunan fosiller, o dönemde var olan hayvan gruplarındaki çeşitlilikle ilgili çok küçük, . . . . hatta belki de yanıltıcı bir kesit sunuyor.” Şöyle ekliyor: “Bu canlıların aralarında nasıl bir ilişki olduğunu ya da sonraki türlerle –eğer bağlantıları varsa– ne ölçüde bağlantılı olduklarını bilmenin imkânı yok.”³⁵d

“EVRİM FİLMİ” ASLINDA NEYİ ORTAYA KOYUYOR?

2004’te National Geographic-Türkiye dergisinde yayımlanan bir makalede şu sözler yer aldı: “Fosil kayıtları, her 1.000 karesinden 999’u montaj odasında kaybolmuş bir evrim filmini andırıyor.”³⁶ Bu benzetmenin ne anlama geldiğini düşünün.

Diyelim ki 100.000 kareden oluşan bir filmin sadece 100 karesini buldunuz. Filmin konusunu nasıl anlardınız? Belki bir tahmin yürütebilirdiniz. Fakat düşünün ki bulduğunuz 100 kareden sadece 5’i sizin tahmininize uyacak şekilde sıralanabiliyor, diğer 95 kare ise çok farklı bir öykü anlatıyor. Bu durumda sadece o 5 kareden ötürü tahmininizin doğru olduğunu iddia etmeniz mantıklı olur muydu? 5 kareyi sırf teorinize uyuyor diye o şekilde sıralamış olamaz mısınız? Bir karar vermeden önce diğer 95 kareyi de dikkate almanız daha mantıklı olmaz mı?

Evrimcilerin fosil kaydını yorumlama tarzıyla bu örnek arasında nasıl bir bağlantı var? Araştırmacılar, fosillerin büyük çoğunluğunun, yani filmin 95 karesinin aslında türlerin zaman içinde çok az değiştiğini gösterdiğini yıllarca kabul etmediler. Böyle önemli kanıtları neden görmezden geldiler? Yazar Richard Morris şöyle diyor: “Görünen o ki paleontologlar geleneksel evrim teorisine, yani türlerin yavaş yavaş evrimleştiği görüşüne sıkıca bağlanmışlardı ve aksini gösteren kanıtlar bulduklarında bile bu görüşten vazgeçmiyorlardı. Fosil kaydını, evrimle ilgili kabul edilen görüşlere göre yorumlamaya çalışıyorlardı.”³⁷

Günümüzdeki evrimciler için ne denebilir? Onların da fosilleri hâlâ belli bir sırayla dizmelerinin nedeni, çoğu fosil ve genetik kanıtın bu sıralamayı desteklemesi değil de, bu sıranın evrimle ilgili şu anda kabul edilen görüşlere uyması olabilir mi?e