İsa öğrencilerini “dünyanın ışığı” olarak adlandırdıktan sonra, kısaca lambaların nasıl kullanıldığından söz ederek bunun hangi sorumluluklarını ortaya koyduğunu onlara gösterdi. (Mat. 5:15, 16) Kaybolmuş koyun örneğinin ardından tövbe eden günahkârlar için gökte duyulan sevinci açıkladı. (Luka 15:7) Merhametli Samiriyeliyle ilgili öyküsünü anlattıktan sonra da, İsa, dinleyicisine anlamlı bir soru yöneltip ardından doğrudan bir öğüt verdi. (Luka 10:36, 37) Farklı toprak türleri ve tarladaki deliceler örneklerinde ise, yukarıdakilerin tersine, toplanan kalabalığa değil, yalnızca bunların anlamını soracak kadar alçakgönüllü olanlara açıklama yaptı. (Mat. 13:1-30, 36-43) Ölümünden üç gün önce İsa cani ruhlu bağcılarla ilgili bir örnekleme yaptı. Bunun konuya uygulanışını göstermedi; çünkü göstermesi gerekmiyordu. “Başkâhinler ve Ferisiler . . . . kendileri için söylediğini anladılar.” (Mat. 21:33-45) Böylece, örneği konuya uygulamanın gerekip gerekmediğini, gerekiyorsa bunun ne ölçüde yapılacağını belirleyen, örneklemenin yapısı, dinleyicilerin tutumu ve sizin hedefinizdir.

İsa Mesih ne yapmıştı? Hem halka hem de öğrencilerine hitap ederken, örneklemelerini İsrail dışındaki ülkelere özgü yaşam tarzlarına dayandırmamıştı. Böyle örneklemeler dinleyicilerine yabancı gelebilirdi. İsa, örneğin, Mısır’daki saray yaşamından ya da Hindistan’daki dinsel uygulamalardan söz etmedi. Ancak, örneklemelerini her ülkenin halkı tarafından bilinen faaliyetlere dayandırdı. Elbiseleri yamalamaktan, ticaret yapmaktan, değerli bir şeyi kaybetmekten ve düğün ziyafetlerine katılmaktan söz etti. İnsanların çeşitli koşullar altında nasıl tepki gösterdiklerini biliyor ve bu bilgisinden yararlanıyordu. (Mar. 2:21; Luka 14:7-11; 15:8, 9; 19:15-23) İsa’nın vaaz faaliyeti özellikle İsrail halkına yönelik olduğundan, örneklemeleri çoğunlukla, onların günlük yaşamlarının bir kısmı olan faaliyetler ve nesnelerle bağlantılıydı. Örneğin, çiftçilikle ilgili işlerden, koyunların çobanlarına karşılık verme tarzından, şarabı saklamak üzere hayvan derisinden yapılan tulumlar kullanmaktan söz etti. (Mar. 2:22; 4:2-9; Yuhn. 10:1-5) Aynı zamanda iyi bilinen tarihsel örneklere dikkat çekti; bunlardan birkaçını saymak gerekirse, ilk insan çiftinin yaratılışı, Nuh’un günlerindeki Tufan, Sodom ve Gomorra’nın yok edilmesi ve Lût’un karısının ölümü akla gelebilir. (Mat. 10:15; 19:4-6; 24:37-39; Luka 17:32) Benzer şekilde siz de örneklerinizi dinleyicilerinizin kültürel geçmişlerini ve onlar tarafından bilinen faaliyetlerini dikkatle düşünerek seçiyor musunuz?

Eğer büyük bir topluluğa değil de, bir ya da birkaç kişiye hitaben konuşuyorsanız ne yapmalısınız? Özellikle onlar için uygun bir örnek seçmeye çalışın. İsa Mesih, Sihar yakınlarındaki kuyunun başında Samiriyeli bir kadına şahitlik ettiğinde, “diri su”, ‘ebediyen susamamak’, “ebedî hayat için fışkıran su kaynağı” gibi kavramlardan söz etti; bütün bunlar, kadının yaptığı işle doğrudan bağlantısı olan, mecazlı ifadelerdi. (Yuhn. 4:7-15) Ağlarını yıkamakta olan adamlarla konuştuğunda ise, seçtiği mecazlı anlatım balıkçılıkla ilgiliydi. (Luka 5:2-11) İsa her iki durumda da çiftçiliğe değinebilirdi, çünkü bu insanlar tarımla uğraşılan bir bölgede yaşıyorlardı; ancak bizzat bulundukları faaliyeti çağrıştıran sözleri, onların zihinlerinde yarattığı görüntü açısından çok daha etkili olmuştu! Siz de bunu yapmaya çalışıyor musunuz?

İsa, karmaşık karşılaştırmalar yapmak yerine basit, günlük konulardan yararlandı. Büyük şeyleri açıklamak için küçük şeyleri, zor şeyleri açıklığa kavuşturmak için de kolay şeyleri kullandı. Günlük olaylarla ruhi konulardaki hakikatler arasında bağ kurarak insanların, öğrettiği hakikatleri daha istekle dinleyerek kavramalarına ve hatırlamalarına yardım etti. O, gerçekten izlememiz gereken mükemmel bir örnektir!