Yazıldığı Yer: Efesos ya da dolayları

Tamamlanma Tarihi: MS y. 98

5. Yuhanna’nın incilini nerede yazdığına inanılır?

⁵ Yuhanna yazılarında net bir bilgi vermese de, onun Patmos Adası’ndaki sürgünden döndükten sonra bu kaydı kaleme aldığına inanılır (Vah. 1:9). Gerçekten de, MS 96-98 arasında hüküm süren Roma İmparatoru Nerva, kendisinden önceki imparator Domitianus’un saltanatının son döneminde sürgün ettiği kişilere, geri dönmeleri için çağrıda bulunmuştur. Yuhanna’nın MS yaklaşık 98’de incilini yazdıktan sonra, İmparator Traianus’un üçüncü yılında (MS 100) Efesos’ta öldüğüne inanılmaktadır.

6. Yuhanna İncili’nin Filistin dışında, muhtemelen Efesos’ta ya da civarında yazıldığına dair hangi kanıtlar var?

⁶ Kitabın Efesos ya da dolaylarında yazıldığı konusunda tarihçi Eusebios (MS y. 260-y. 340) en önemli Hıristiyan ilahiyatçılarından biri olan Irenaeus’un şu sözlerini alıntılar: “Efendimizin göğsüne yaslanan öğrencisi Yuhanna, incil kaydını [Anadolu’da] Efesos’ta yaşadığı sırada yazmıştır.”a İsa’nın muhaliflerinden pek çok kez “Ferisiler”, “yüksek kâhinler” veya benzer ifadeler yerine genel bir terimle, “Yahudiler” diye söz edilmesi kaydın Filistin dışında yazıldığı görüşünü destekler (Yuhn. 1:19; 12:9). Ayrıca Celile Gölü’nden Romalıların kullandığı Taberiye Gölü ismiyle bahsedilir (6:1; 21:1). Yuhanna Yahudi olmayan kişiler için Yahudi bayramlarıyla ilgili yararlı açıklamalar yapar (6:4; 7:2; 11:55). Bunların yanı sıra, Yuhanna’nın sürüldüğü yer olan Patmos Efesos’a yakındır ve onun hem Efesos cemaatini hem de Anadolu’daki diğer cemaatleri iyi tanıdığı Vahiy kitabının 2 ve 3. bölümlerinden bellidir.

7. Rylands Papirüsü 457 neden önemli bir bulgudur?

⁷ Geçen yüzyılda Yuhanna İncili’nin doğruluğunu göstermesi açısından önemli elyazmaları bulunmuştur. Bunlardan biri, Mısır’da bulunan bir fragmandır. Rylands Papirüsü 457 (P⁵²) olarak adlandırılan ve John Rylands Kütüphanesi’nde (Manchester, İngiltere) korunan fragmanda Yuhanna 18:31-33, 37, 38 ayetleri yer almaktadır.b Kutsal Kitap bilginlerinden Sir Frederic Kenyon Mısır’da bulunan bu fragmanın, Yuhanna’nın incilini birinci yüzyılın sonunda kaleme aldığı yönündeki geleneksel görüşe etkisi hakkında şöyle demiştir: “[Fragman] küçük de olsa, MS 130-150 dolaylarında bu incilin bir kopyasının muhtemelen [Roma’nın] Mısır eyaletinde elden ele dolaştığını kanıtlıyor. Yazıldığı yerden buraya olabildiğince kısa sürede geldiğini düşünsek bile, kaydın yazılma tarihi için yapacağımız tahmin, geleneksel olarak kabul edilen yazılma tarihine, yani birinci yüzyılın sonuna öylesine yakındır ki, artık bu tarihin doğruluğunu sorgulamak yersizdir” (The Bible and Modern Scholarship, 1949, sayfa 21).