İki yıl sonra Amon öldürüldü ve sekiz yaşındaki oğlu Yoşiya MÖ 659’da tahta geçti.

⁶ Yoşiya’nın 31 yıl süren saltanatı süresince Babil Asur karşısında üstünlük sağlamaya başladı. Yoşiya bu durumu Yahuda’nın yabancı hâkimiyetinden kurtulup bağımsızlık kazanabilmesi için bir fırsat olarak gördü. Babası ve büyükbabasının tersine Yoşiya Yehova’ya sadakatle hizmet etti ve dinsel alanda büyük değişiklikler yaptı (2. Kral. 21:19–22:2). Yoşiya krallığının 12. yılında bütün krallık topraklarında yüksek yerleri, kutsal direkleri ve putları ortadan kaldırdı. Ve sonra Yehova’nın mabedinin onarılmasını emretti (2. Tarihler 34:1-8’i okuyun). İlginçtir ki Yoşiya’nın saltanatının 13. yılında (MÖ 647) Yeremya Tanrı’nın peygamberi olarak görevlendirildi.

7, 8. (a) Kral Yoşiya’nın dönemi kendisinden önceki krallar olan Manasse ve Amon’un döneminden ne yönden farklıydı? (b) Yoşiya nasıl biriydi? (20. sayfadaki çerçeveye bakın.)

⁷ İyi kral Yoşiya’nın saltanatının 18. yılında, mabet onarılırken, başkâhin “Yehova’nın evinde kanun kitabını buldu.” Kral kitabı yazmanına okuttu. Yoşiya, halkının işlediği suçların farkına vardı. Kadın peygamber Hulda aracılığıyla Yehova’nın rehberliğine başvurdu ve yönetimi altındaki halktan Tanrı’nın emirlerine uymalarını istedi. Hulda Yoşiya’ya, Yahuda halkının başına bir “felaket” geleceğini bildirmişti. Bu felaketi sadakatsizlikleri nedeniyle onların başına Yehova getirecekti. Bununla birlikte Yoşiya’nın pak tapınma konusundaki iyi tutumu nedeniyle bu felaket onun yaşadığı dönemde gelmeyecekti (2. Kral. 22:8, 14-20).

⁸ Kral Yoşiya putperestlikle ilgili her şeyi ortadan kaldırmak üzere daha da yoğun bir çabaya girişti. Bu gayreti sonucunda, Beytel’deki yüksek yeri ve sunağı ortadan kaldırmak için, bir zamanlar kuzeydeki İsrail krallığının bulunduğu topraklara da gitti. Ayrıca büyük bir Fısıh kutlaması düzenledi (2. Kral. 23:4-25). Bunların Yeremya’yı ne kadar memnun ettiğini tahmin edebiliriz. Öte yandan halkın yolunu değiştirmesini sağlamak oldukça zordu. Manasse ve Amon, halkı put tapınmasına alıştırarak yozlaşmaya yol açmıştı. Dolayısıyla pak tapınmaya bağlılık çok zayıftı. Yoşiya’nın yaptığı değişikliklere rağmen Tanrı Yeremya’dan, Yahuda’ya tanrılarının şehirleri kadar çok olduğunu söylemesini istedi. Yeremya peygamberin soydaşları sadakatsiz bir kadın gibiydi; Yehova’yı terk etmişlerdi ve kendilerini yabancı tanrılara adayarak fahişe gibi davranıyorlardı. Yeremya şunu söyledi: “Yeruşalim’de kaç sokağın varsa şu rezil şey için kurulmuş o kadar da sunağın var; üzerlerinde Baal’e kurban dumanı sunuyorsun” (Yeremya 11:1-3, 13’ü okuyun).

9. Yoşiya’nın saltanatının son yıllarında o bölgedeki uluslar arasında hangi gelişmeler yaşandı?

⁹ Yeremya’nın duyurduğu bu mesajlar Yahudileri değiştirmedi. Çevredeki uluslar da bölgenin kontrolünü ele geçirmek için mücadeleye devam ettiler. MÖ 632’de Babil ve Med kuvvetleri birleşip Asur’un başkenti Nineve’yi fethettiler. Üç yıl sonra Mısır Firavunu Neko kuşatma altındaki Asurlulara yardım etmek için ordusuyla kuzeye gitti. Kutsal Kitapta belirtilmeyen bir nedenle Yoşiya Mısır kuvvetlerini Megiddo’da geri çevirmeye çalıştı. Fakat ağır yaralanıp öldü (2. Tar. 35:20-24). Bu üzücü olay Yahuda’da hangi siyasal ve dinsel değişikliklere yol açacaktı? Ayrıca Yeremya başka ne gibi zorluklarla karşılaşacaktı?

DİNSEL ORTAM DEĞİŞİYOR

10. (a) Yoşiya’nın ölümünün ardından gelen dönemle bizim zamanımızdaki bazı gelişmeler arasında hangi benzerlikler var? (b) Yeremya’nın davranış tarzını incelemekten nasıl yararlanabilirsiniz?

¹⁰ Yoşiya’nın öldüğünü duyan Yeremya’nın neler hissettiğini tahmin edebiliriz. Büyük bir kederle, kral için ağıt yaktı (2. Tar. 35:25). Kaygılarla dolu bir dönemdi ve uluslar arasında yaşanan istikrarsızlık Yahuda’da da baskı yaratmıştı. Mısır, Asur ve Babil gibi rakip güçler, bölgenin denetimini ele geçirmek için mücadele ediyordu. Ve Yahuda’daki dinsel ortam Yoşiya’nın ölümüyle değişikliğe uğramıştı. Yeremya’nın hizmetine olumlu bakan bir yönetim sona ermiş ve düşman bir yönetim başa geçmişti.