18. (a) Kadeş-barnea yolunda neler oldu? (b) Yehova teokratik düzende nasıl bir ayarlama yaptı?

¹⁸ Ancak sorunlar baş gösterir. Kuzeye giderlerken, Kadeş-barnea yolunda halk en az üç kez durumdan yakınır. Yehova ilk seferinde isyanı bastırmak için ateş göndererek halktan bazılarını yok eder. Sonra İsrailoğulları, ‘aralarındaki yabancıların’ etkisiyle sızlanmaya başlar (11:4). Mısır’daki gibi balık, salatalık, karpuz, pırasa, soğan ve sarmısak yiyemedikleri, mandan başka yiyecekleri olmadığı için yakınırlar. Musa çok sıkılır; Yehova’ya yalvararak artık kendisinden halka ‘bakıcılık’ yapmasını istememesini diler. Böyle devam edecekse “Beni hiç yaşatma” der (11:12, 15). Yehova, Musa’ya anlayış göstererek onun üzerindeki ruhtan alıp yetmiş ihtiyarın üzerine koyar. Bu kişiler peygamberler olarak Musa’ya yardım edecektir. Ardından Yehova onlara bol bol et sağlar. Daha önce de yaptığı gibi, bir rüzgâr estirerek denizden bıldırcınlar getirir. Halk açgözlülükle çok miktarda bıldırcın toplar, kendileri için bencilce stok yaparlar. Yehova halka öfkelenir ve açgözlülüklerinden ötürü birçok kişiyi yok eder (Çık. 16:2, 3, 13).

19. Miryam ve Harun’un eleştirileri karşısında Yehova ne yaptı?

¹⁹ Sorunlar devam eder. Miryam ve Harun, kardeşleri Musa’nın Yehova’nın temsilcisi olduğu gerçeğini göz ardı ederek, konaklama yerine yeni gelen eşi nedeniyle onu eleştirirler. Musa “yeryüzündeki tüm insanlardan çok daha yumuşak başlı biri” olduğu halde, kendilerini onunla kıyaslayarak daha çok yetki sahibi olmak isterler (Say. 12:3). Yehova meseleyi bizzat ele alır. Musa’nın özel konumunu açıklar ve muhtemelen bu eleştirileri asıl başlatan kişi olan Miryam’ı cüzamla vurur. Miryam, ancak Musa’nın araya girip yalvarması üzerine, bir süre sonra sağlığına kavuşur.

20, 21. Hangi olaylar sonucunda Yehova İsrailoğullarının 40 yıl çölde dolaşmasına karar verdi?

²⁰ İsrailoğulları Kadeş’e gelir ve Vaat Edilmiş Toprakların çok yakınında konaklar. Yehova Musa’ya diyarı keşif için adamlar göndermesini söyler. Adamlar güney kesiminden diyara girer. 40 gün boyunca, kuzeydeki “Hamat sınırına” doğru yüzlerce kilometre yürürler (13:21). Sonra da Kenan diyarından topladıkları çeşit çeşit meyvelerle dönerler. İçlerinden on kişi imansızlık ederek, böylesine güçlü bir halka ve büyük surlu şehirlere savaş açmanın akılsızlık olacağını iddia eder. Kaleb olumlu konuşarak topluluğu susturmaya çalışırsa da başarılı olamaz. Keşiften dönen on kişi asice sözleriyle İsrailoğullarının yüreğine korku salar. Oradan “halkını yiyip yok eden bir memleket” olarak söz edip şunu eklerler: “Diyarda gördüğümüz herkes olağanüstü iri adamlar” (13:32). Asice konuşmaların tüm halka yayılması üzerine Yeşu ve Kaleb onlara yalvararak “Yehova bizimledir. Onlardan korkmayın” der (14:9). Ne var ki, topluluk onları taşlamaktan söz etmektedir.

²¹ O zaman Yehova duruma müdahale ederek Musa’ya şöyle der: “Bu halk Bana daha ne kadar saygısızlık edecek ve aralarında yaptığım tüm mucizelere rağmen Bana daha ne kadar iman etmeyecek?” (14:11). Musa halkı yok etmemesi için Yehova’ya yalvarır, çünkü O’nun ismi ve namı söz konusudur. Bunun üzerine Yehova, orduya kaydedilmiş 20 yaş ve üzerindeki herkes ölene dek İsrailoğullarının çölde dolaşmaları hükmünü verir. Onlardan sadece Yeşu ve Kaleb’in Vaat Edilmiş Topraklara girmesine izin verecektir. Bunun üzerine halk kendi başına bir karar alıp saldırıya geçer. Ancak Amalekoğulları ve Kenanlılar karşısında feci bir yenilgiye uğrarlar. Yehova’ya ve O’nun vefalı temsilcilerine saygısızlıklarının bedelini çok ağır öderler.

22. İtaatin önemi nasıl vurgulandı?

²² Gerçekten de onların itaat konusunda öğreneceği çok şey vardır. Yerinde olarak Yehova onlara bunun önemini vurgulayan ek kanunlar verir. İsrailoğullarına, Vaat Edilmiş Topraklara girdikleri zaman yanlış davranışları için kefarette bulunmaları gerektiğini söyler. Kasten itaatsizlik edenler ise mutlaka öldürülmelidir. Bir adam Sebt kanununu çiğneyerek odun toplarken yakalandığında Yehova şu emri verir: “O adam mutlaka öldürülecek” (15:35). Sonra Yehova, emirlerini ve bunlara itaatin önemini hatırlamaları için halka giysilerinin eteklerine saçak yapmalarını emreder.

23. Korah, Datan ve Abiram’ın isyanlarının sonucu ne oldu?

²³ Ne yazık ki yine isyan baş gösterir. Korah, Datan, Abiram ve topluluğun önde gelenlerinden 250 kişi birlik olup Musa ve Harun’un yetkisine karşı çıkar. Musa meseleyi Yehova’nın eline bırakarak isyancılara şöyle der: ‘Buhurdanlar alın, üzerlerine buhur koyup Yehova’ya sunun. Yehova istediği kişiyi seçsin’ (16:6, 7). Bunu yaptıklarında Yehova’nın ihtişamı tüm topluluğa görünür. Tanrı hükmünü hızla gerçekleştirir; yer yarılır ve Korah’ın, Datan’ın, Abiram’ın ev halklarını yutar. Yehova bir ateş gönderip Korah da dahil buhur sunan 250 kişiyi yok eder. Ertesi gün halk Yehova’nın yaptığı şey yüzünden Musa ve Harun’u suçlayınca, Yehova bir kez daha onları belayla cezalandırarak 14.700 kişiyi yok eder.

24. Yehova isyana son vermek üzere nasıl bir mucize gerçekleştirdi?

²⁴ Bunun üzerine Yehova her kabilenin birer asa alıp huzuruna getirmesini emreder; Levi kabilesinin asası üzerinde Harun’un ismi olacaktır. Ertesi gün yalnızca Harun’un asası çiçeklenmiş ve olgun bademler vermiştir. Böylece Yehova’nın kâhinlik hizmeti için onu seçtiği anlaşılır. Bu asanın “isyankâr oğullar için bir işaret olarak” Ahit Sandığında saklanmasını ister (Say. 17:10; İbr. 9:4). Kayıt, kâhinleri desteklemek üzere verilecek ondalıklar ve kızıl bir ineğin külüyle yapılan arınma suyu hakkındaki talimatlardan sonra, yeniden Kadeş’teki olaylara döner. Miryam orada ölür ve gömülür.

25. (a) Musa ve Harun Yehova’nın kutsallığına nasıl saygısızlık etti? (b) Sonuç ne oldu?

²⁵ Topluluk bir kez daha Vaat Edilmiş Toprakların eşiğinde, içecek su olmadığı gerekçesiyle Musa’yla tartışır. Yehova bu davranışı Kendisine yapılmış kabul eder; ihtişamını onlara gösterir ve Musa’ya asasını alıp kayadan su çıkarmasını emreder. Peki Musa ve Harun bu olayda nasıl davranır? Musa öfkeli bir şekilde kayaya iki kere vurur. Hem halk hem de hayvanları için su çıkar; ancak Musa ve Harun bu mucize için onuru Yehova’ya vermeyi ihmal etmiş, böylece Yehova’nın kutsallığına saygı göstermemişlerdir. Üzücü olaylarla dolu çöl yolculuğunun sonuna yaklaşırken bu davranışlarıyla Yehova’yı kızdırmışlardır. Bu yüzden Yehova ikisinin de Vaat Edilmiş Topraklara girmeyeceğini söyler. Harun daha sonra Hor Dağı’nda ölür ve başkâhinlik görevini oğlu Eleazar devralır.

26. İsrailoğulları Edom’un etrafından dolaşırken neler oldu?

²⁶ İsrailoğulları doğuya yönelir ve Edom topraklarından geçmek ister ancak bu istekleri reddedilir. Edom’un etrafından dolaşarak uzun bir yolculuk yaparlar. Bu sırada halk yine Tanrı’ya ve Musa’ya söylenerek kendi başına dert açar; man yemekten usandıklarını ve susuz kaldıklarını söylerler. İsyankârlıkları yüzünden Yehova aralarına zehirli yılanlar gönderir ve çok sayıda kişi ölür. Sonunda Musa onlar adına yalvarınca, Yehova bakırdan bir zehirli yılan heykeli yapıp onu bir işaret direği üzerine koymasını söyler. Yılanların ısırdığı kişilerden bu bakır yılana bakanlar sağ kalır. İsrailoğulları kuzeye yöneldiğinde iki saldırgan kral, önce Amorilerin kralı Sihon, sonra da Başan kralı Og tarafından engellenirler. Fakat her ikisini de savaşta yenilgiye uğratır ve Rift Vadisi’nin (Araba) doğusundaki topraklarını ele geçirirler.

27. Yehova, Balak’ın Balam’dan yararlanma planını nasıl bozdu?

²⁷ Moab Düzlüklerindeki olaylar (22:1–36:13). Kenan diyarına girmeyi büyük bir sabırsızlıkla bekleyen İsrailoğulları artık Moab Düzlüklerinde toplanmıştır. Burası Tuz (Lût) Gölü’nün kuzeyinde ve Ürdün Irmağı’nın doğusunda, Eriha karşısındadır. Moablılar, önlerinde konaklamış uçsuz bucaksız kalabalığı görünce dehşete düşerler. Kralları Balak, Midyanlılara danıştıktan sonra, İsrailoğullarına beddua etmesi ve kehanet gücünü kullanması için Balam’ı çağırır. Tanrı “Onlarla gitmeyeceksin” dediği halde Balam gitmek ister (22:12). O aslında kazanç elde etme peşindedir. Balam yola çıkar; ancak bir melek tarafından durdurulur ve kendi eşeği mucizevi şekilde konuşarak ona çıkışır. Sonunda Balam İsrailoğulları hakkında bir şeyler söylemeyi başarır. Ancak Yehova’nın ruhunun etkisine karşı koyamaz ve dört şiirsel bildirisinde de yalnızca Tanrı’nın halkına gelecek nimetlerden söz eder. Hatta Yakup’tan bir yıldız çıkacağını, İsrail’den yükselen asanın halklara boyun eğdirip onları yok edeceğini bildirir.

28. (a) Balam’ın önerisiyle İsrailoğullarına nasıl sinsi bir tuzak kuruldu? (b) Bunun üzerine başlayan bela nasıl sona erdi?

²⁸ İsrailoğullarına beddua etmeyi başaramadığı için Balak’ı öfkelendirdiğini gören Balam, bu kez kralın gözüne girmek amacıyla bir öneride bulunur. İsrailoğullarının ahlaksız Baal ayinlerine katılmalarını sağlamak için Moablı kadınların onları ayartmasını teklif eder (31:15, 16). Vaat Edilmiş Toprakların tam sınırında, İsrailoğulları ahlaksızlık yapmaya ve sahte tanrılara tapınmaya başlayarak çok ciddi bir suç işlerler. Yehova öfkelenip halkı bir belayla vurunca, Musa suçluların şiddetle cezalandırılması için çağrıda bulunur. Başkâhinin oğlu Finehas, konaklama yerinde bir aşiret beyinin Midyanlı bir kadını çadırına getirdiğini görür. Peşlerinden gider, mızrağını kadının kasıklarına saplar ve ikisini birden öldürür. Bunun üzerine bela sona erer, ama bu arada 24.000 kişi ölmüştür.

35. (a) Çölde İsrailoğullarının başına gelenler, İsa’nın takipçilerinin neye karşı tetikte olması gerektiğini gösterir? Neden? (b) Yahuda ve Petrus mektuplarında açgözlülük ve isyankârlık konusunda kimleri örnek verir?

³⁵ İsrailoğulları neden 40 yıl çölde dolaşmaya mahkûm edilmişti? İmansızlıkları yüzünden. Pavlus bu konuda ciddi bir uyarıda bulunur: “Kardeşler, sakının da içinizden hiç kimse yaşayan Tanrı’dan uzaklaşarak imansız, kötü bir yürek geliştirmesin. Fakat . . . . her gün birbirinize tembihte bulunmayı sürdürün.” O nesil itaatsizliği ve imansızlığı nedeniyle çölde öldü. “Öyleyse, bizler [Tanrı’nın] bu dinlenme gününe girmek için elimizden geleni yapalım ve kimse benzer bir itaatsizlik yolu tutup günaha düşmesin diye dikkat edelim” (İbr. 3:7–4:11; Say. 13:25–14:38). Yahuda, Tanrı’yı hiçe sayan ve kutsal şeylere dil uzatanlar hakkında uyarıda bulunurken kazanç peşindeki Balam’ın açgözlülüğüne ve Korah’ın Yehova’nın hizmetkârı Musa aleyhindeki asice konuşmalarına değinir (Say. 22:7, 8, 22; 26:9, 10; Yahd. 11). Petrus da Balam’ın, ‘kötülüğüne karşılık ödül alma sevdasına kapıldığını’ belirtir (2. Pet. 2:12-16). Benzer şekilde, diriltilmiş İsa Mesih, Yuhanna’ya verdiği vahiyde Balam’ın ‘İsrailoğullarını putperestliğe ve cinsel ahlaksızlığa yönelterek günaha düşürdüğünü’ söyler (Vah. 2:14). Bugün de Hıristiyan cemaati böyle kötü kişilere karşı uyarılmalıdır.

36. (a) Pavlus hangi zararlı davranışlara karşı uyarıda bulundu? (b) Biz onun öğüdünden nasıl yararlanabiliriz?

³⁶ Korintos cemaatinde ahlaksızlık baş gösterdiğinde Pavlus özellikle Sayılar kitabına değinerek “zararlı arzular” hakkında şu tembihte bulundu: “Cinsel ahlaksızlıktan uzak duralım; onlardan bazıları ahlaksızlık yaptılar ve sonuç yalnızca yıkım oldu; bir günde yirmi üç bin kişi öldü” (1. Kor. 10:6, 8; Say. 25:1-9; 31:16).b Pavlus sonra da, halk Tanrı’nın emirlerine itaat etmenin zorluğundan ve Yehova’nın sağladığı mandan yakındığında neler olduğunu şöyle anlattı: “Yehova’yı sınamayalım; onlardan bazıları O’nu sınadılar, sonları yılanlar tarafından öldürülmek oldu” (1. Kor. 10:9; Say. 21:5, 6). Ardından şunları söyledi: “Söylenmeyelim; onlardan bazıları söylendiler, sonları yok edicinin elinden oldu.” Yehova’dan, temsilcilerinden ve O’nun sağladığı şeylerden yakınmaları sonucunda İsrailoğulları ne büyük acılar yaşadı!