Kültür Çatışması

16. ve 17. yüzyıllarda İspanyol fatihler Amazon’u istila etti. Bunun hemen ardından Cizvit ve Fransisken misyonerler yerlilere Katolikliği benimsetmeyi amaçladı. Onların hazırladığı dikkat çekici haritalar sayesinde Amazon bölgesi Avrupalıları cezbetti. Fakat misyonerler aynı zamanda hastalıklara ve felaketlere yol açmış oldu.

Örneğin misyonlerler 1638’de, bugün Maynas eyaleti olan yerde bir merkez kurdular. Yerlileri yakalayıp düşman kabilelerden olup olmadıklarına bakmaksızın bir arada yaşamaya zorladılar. Peki bunu hangi sözde soylu amaçla yaptılar? Misyonerler ve fatihler yerlileri cahil ve aşağı gördüğünden onları kendileri için çalışmaya mecbur bıraktılar. Avrupalılarla bu kadar iç içe olmalarının sonucunda binlerce yerli kızamıktan, çiçek hastalığından, difteri ve cüzamdan öldü. Binlercesi de açlıktan hayatını kaybetti.

Birçok yerli çeşitli dinsel grupların kurduğu merkezlerden kaçtı ve çıkan ayaklanmalarda onlarca misyoner öldürüldü. Öyle ki, 19. yüzyılın başlarında bir ara Amazon bölgesinde sadece bir papaz kalmıştı.

Şamanların ve Boşinançların Etkisi

Amazon yerlileri için orman geceleri etrafta dolaşan ruhlarla, hastalıklara neden olan cinlerle ve kurbanlarını yakalamak için nehirlere gizlenmiş tanrılarla doludur. Peru’daki en büyük gruplardan biri olan Aguarunaları düşünelim. Onlar beş tanrıya tapınır: “Savaşçı Baba”, “Su Baba”, “Toprak Ana”, “Güneş Baba” ve bir de “şaman Baba.” Birçoğu insanların bitki ve hayvanlara dönüştüğüne inanır. Ruhları öfkelendirmekten korkan bu yerliler belirli hayvanları kesinlikle öldürmezler ve başka hayvanları da sadece gerektiğinde avlarlar.

Yerlilerin toplumsal ve dinsel yaşamına şamanlar önderlik eder. Bu büyücü hekimler transa geçmek için halüsinasyon görmeye neden olan bitkiler kullanır. Bazı köylüler hastalıklardan kurtulmak, avın nasıl geçeceğini, ekinin nasıl olacağını veya geleceği öğrenmek için bu adamlara gider.