Petrus İlk Papa mıydı?

Katolikler uzun zamandan beri, Kilise’nin Petrus üzerine kurulmuş olduğunu kanıtlamak için İsa’nın Matta 16:18’de kayıtlı sözlerini kullanıyor: “Sen Petrus’sun, ben ise cemaatimi bu kayanın üzerine kuracağım.” Hatta bu sözler Latince olarak Roma’daki San Pietro Bazilikası’nın kubbesinin altında yazılıdır.

Büyük saygı duyulan Kilise Babalarından Augustinus, önceleri Hıristiyan cemaatinin Petrus üzerine kurulu olduğuna inanırdı. Fakat hayatının sonuna doğru İsa’nın yukarıdaki sözlerinin anlamıyla ilgili görüşünü değiştirdi. Retractationes adlı eserinde Kilise’nin, yani Hıristiyan cemaatinin Petrus değil İsa üzerine kurulu olduğunu savundu.a

İncil kayıtlarında elçi Petrus’un adının çok geçtiği doğrudur. İsa birkaç önemli olayda, yanında olmaları için elçilerinden özellikle Yuhanna, Yakup ve Petrus’u seçti (Markos 5:37, 38; 9:2; 14:33). O ayrıca Petrus’a “göklerin krallığının anahtarlarını” emanet etti. Petrus bu mecazi anahtarları kullanarak, önce Yahudilerin ve Yahudiliği benimsemiş olanların, ardından Samiriyelilerin, son olarak da diğer milletlerden olanların Krallığa erişmesini sağladı (Matta 16:19; Elçiler 2:5, 41; 8:14-17; 10:45). Dışadönük bir kişiliğe sahip Petrus’un, bazı durumlarda diğer elçileri temsilen konuştuğu da oldu (Elçiler 1:15; 2:14). Ancak tüm bunlar, Petrus’un MS 1. yüzyıldaki cemaatin başı olduğunu gösterir mi?

Elçi Pavlus, ‘elçi olarak sünnetlilere gitmesi için Petrus’a gerekli yetkinin’ verildiğini yazdı (Galatyalılar 2:8). Fakat bu ayetin bağlamına bakıldığında Pavlus’un, Petrus’un cemaatin başı olduğunu söylemediği görülür. İyi haberin Yahudilere duyurulmasında Petrus’un oynadığı rolden söz ediyordu.

Petrus büyük sorumluluklar almış olsa da, Kutsal Kitabın hiçbir yerinde kendini cemaatin başı olarak gösterdiğini ve bu sıfatla tüm Hıristiyanlar adına kararlar verdiğini okumayız. O kendini yalnızca bir “elçi” ve “ihtiyar” olarak tanıttı (1. Petrus 1:1; 5:1).