Tehlikeli Bir Dev

Napoli sakinleri yalnızca 11 kilometre uzaktaki Vezüv Yanardağı’nın yanında yaklaşık 3.000 yıldır yaşıyor. Bu dağ aslında eski Somma Dağı’nın kenarında bulunan bir konidir. Vezüv, dünyadaki en tehlikeli yanardağlar arasında yer alır. Dağın bir kısmı denizin altında kaldığı için, olduğundan daha küçük görünür.

Vezüv Dağı uzun zamandır etkindir. Pompei ve Herculaneum şehirlerini yerle bir eden, MS 79’daki ünlü patlamasından sonra dağda, 50’den fazla patlama daha meydana geldi. 1631’deki korkunç patlamada yaklaşık 4.000 kişi öldü. “Lav” kelimesi o zaman kullanılmaya başlandı. Latincede “kaymak” anlamına gelen labi fiilinden gelen bu kelime, lavın Vezüv Dağı’nın yamacından aşağı akmasını tarif etmek için kullanıldı.

Vezüv Yanardağı yüzlerce yıldır etkindir. 1944’te, İkinci Dünya Savaşı sırasında patlayan dağ, müttefik kuvvetlerini kül yağmuruyla karşıladı. Civardaki Massa ve San Sebastiano kasabaları küller altında kaldı. Hatta “Funiculì, Funicula” adlı bir İtalyan halk şarkısına konu olan yamaç füniküler treni de aynı akıbete uğramıştı.

Görünüşe göre bugün Napoli’de oturan insanlar, burunlarının dibindeki tehlikenin farkında değilmiş gibi yaşıyor. Turistler tarihi ve mimari güzelliklerin tadını çıkarıyor. Mağazalar ve kafeler, insan kaynıyor, Napoli Körfezi de yelkenlilerle dolu. Vezüv’ün kendisi de hâlâ çok ilgi çekiyor ve uyuyan, tehlikeli bir devden çok, manzaranın zararsız bir parçası olarak görülüyor.

Vezüv her zaman gözlem altında tutuluyor. Riskleri önlemek için son derece temkinli davranan İtalyan yetkililer, 1631’dekiyle aynı şiddette bir patlamayı atlatabilmelerini sağlayacak acil durum planları hazırladılar. Uzmanların dediğine göre tehlike bölgesinde yaşayanlar, patlama olmadan önce uyarılabilir ve bölge tahliye edilebilir.

[Sayfa 15’teki resim]

Vezüv Yanardağı’nın ana krateri yakınlarında yürüyen ziyaretçiler

[Tanıtım notu]

©Danilo Donadoni/Marka/age fotostock

[Sayfa 15’teki resim]

Vezüv Dağı’nın önünde uzanan Napoli kenti (İtalya)

[Tanıtım notu]

© Tom Pfeiffer

[Sayfa 15’teki resim]

Bir ressamın kaleminden, MS 79’da meydana gelen ve Pompei ile Herculaneum şehirlerini yok eden patlama

[Tanıtım notu]

© North Wind Picture Archives