Soru Çok Fakat Doyurucu Yanıt Az

LİZBON’DA (Portekiz) 1 Kasım 1755’te, Azizler Yortusunun kutlandığı günün sabahında, şehrin sakinlerinin çoğu kilisedeyken şiddetli bir deprem oldu. Binlerce bina yıkıldı ve on binlerce insan hayatını kaybetti.

Bu faciadan kısa süre sonra, Fransız yazar Voltaire, Poème sur le désastre de Lisbonne (Lizbon Faciası Şiiri) adlı eserini yayımladı. Eserinde, bu felaketin, insanların günahları yüzünden Tanrı’dan gelen bir ceza olduğu iddiasını reddetti. İnsanın bu tür feci olayları kavrayamayacağını ya da açıklayamayacağını ileri süren Voltaire şunu yazdı:

Doğa dilsiz, ona sorular sormamız boşuna;

İnsan ırkıyla konuşan bir Tanrı’ya ihtiyacımız var.

[Sayfa 3’teki resimler]

1755’te Lizbon’un yıkılması, Voltaire’in, insanın bu tür olayları kavrayamayacağını ileri sürmesine yol açtı

[Tanıtım Notları]

Voltaire: Great Men and Famous Women adlı kitaptan; Lizbon: J.P. Le Bas, Praça da Patriarcal depois do terramoto de 1755. Foto: Museu da Cidade/Lisboa