• Devasa Heykelin Ortaya Çıkışı Ve Yıkılışı
    Daniel’in Peygamberliğine Dikkat Edin!

    • ONURLU AYRICALIĞA SAHİP BİR KRALLIK

      8. (a) Daniel’in yorumuna göre altın baş kim ya da neydi? (b) Altın baş ne zaman ortaya çıktı?

      8 “Ey kıral, kıralların kıralı, sen ki, göklerin Allahı kırallığı, kuvveti, ve kudreti, ve izzeti sana vermiştir, ve insan oğullarının oturduğu her yerde, kırın hayvanlarını ve göklerin kuşlarını senin eline vermiştir, ve seni hepsi üzerine hükümdar etmiştir; altından olan baş sensin.” (Daniel 2:37, 38) Bu sözler MÖ 607’de Yeruşalim’i yıkmak üzere Yehova tarafından kullanılmasından sonra Nebukadnetsar’ın şahsında gerçekleşti. Çünkü, Yeruşalim’de tahtta oturan krallar Yehova’nın meshedilmiş kralı Davud’un soyundan geliyordu. Yeruşalim, Yahuda’nın başkentiydi; Yahuda Krallığı ise Yehova’nın yer üzerindeki egemenliğini temsil ediyordu. MÖ 607’de bu kentin yıkılmasıyla Tanrı’nın örnek niteliğindeki krallığı son bulmuş oldu. (I. Tarihler 29:23; II. Tarihler 36:17-21) Heykelin madeni kısımlarıyla temsil edilen, ardışık dünya kudretleri artık dünya üzerindeki egemenliklerini Tanrı’nın örnek krallığının müdahalesi olmadan sürdürebilirlerdi. Altın eski zamanlarda bilinen madenlerin en üstünüydü. Altın baş olan Nebukadnetsar ise Yeruşalim’i yıkıp bu krallığı devirme ayrıcalığına sahipti.—Sayfa 63’teki “İmparatorluk Kuran Savaşçı Bir Kral” köşesine bakın.

      9. Altın baş neyi temsil ediyordu?

      9 Hükümdarlığı 43 yıl süren Nebukadnetsar Babil İmparatorluğunu yöneten hanedanın başı oldu. Bu hanedanın içinde damadı Nabonidus (Nabunaid) ve en büyük oğlu Evil-merodak (Amel-Marduk) da bulunuyordu. Hanedan MÖ 539’da Nabonidus’un oğlu Belşatsar’ın ölümüne dek 43 yıl daha devam etti. (II. Kırallar 25:27; Daniel 5:30) Bu nedenle düşteki heykelin altın başı sadece Nebukadnetsar’ı değil, Babil hanedanının tümünü temsil ediyordu.

      10. (a) Nebukadnetsar’ın düşü Babil Dünya Kudretinin sonsuza dek sürmeyeceğini nasıl gösterdi? (b) Peygamber İşaya, Babil fatihi hakkında neleri önceden bildirdi? (c) Med-Pers ne yönden Babil’den aşağıydı?

      10 Daniel Nebukadnetsar’a “senden sonra, senden aşağı başka bir kırallık çıkacak” dedi. (Daniel 2:39) Heykelin gümüşten göğsüyle ve kollarıyla temsil edilen krallık Nebukadnetsar’ın hanedanının ardından gelecekti. İşaya muzaffer kralı Koreş’in ismini bile vererek bu krallığı 200 yıl kadar önce bildirmişti. (İşaya 13:1-17; 21:2-9; 44:24–45:7, 13) Bu, Med-Pers İmparatorluğu’ydu. Gerçi Med-Pers önem açısından Babil İmparatorluğundan hiç de geri kalmayan büyük bir uygarlık kurduysa da, sonraki krallık olarak altından daha değersiz bir madenle, gümüşle temsil ediliyor. Babil Dünya Kudretinden daha aşağı sayılmasının nedeni başkenti Yeruşalim olan Yahuda’daki örnek krallığı devirme ayrıcalığına sahip olmamasıydı.

      11. Nebukadnetsar’ın hanedanı ne zaman son buldu?

      11 Daniel düşü yorumladıktan 60 yıl kadar sonra Nebukadnetsar’ın hanedanının sona erişine tanık oldu. MÖ 539 yılının 5/6 Ekim gecesi Med-Pers ordusu, fethi olanaksız gibi görünen Babil’i alıp Kral Belşatsar’ı öldürdüğü sırada Daniel orada bulunuyordu. Belşatsar’ın ölümüyle, düşteki heykelin altın başı sayılan Babil İmparatorluğu son buldu.

      SÜRGÜNDEKİ KAVME ÖZGÜRLÜK VEREN KRALLIK

      12. Koreş’in MÖ 537’de çıkardığı ferman Yahudi sürgünlere nasıl yarar sağladı?

      12 Med-Pers MÖ 539’da egemen dünya kudreti olarak Babil İmparatorluğu’nun yerini aldı. 62 yaşındaki Med Darius fethedilen Babil kentinin ilk hükümdarı oldu. (Daniel 5:30, 31) Darius Med-Pers İmparatorluğu’nda kısa bir süre Persli Koreş’le birlikte hüküm sürdü. Darius öldüğünde Koreş Pers İmparatorluğu’nu tek başına yönetmeye başladı. Koreş’in hükümdarlığı Babil’deki Yahudiler için tutsaklıktan kurtulma anlamına geliyordu. Koreş MÖ 537’de Babil’deki Yahudi sürgünlerin anavatanlarına dönerek Yeruşalim’i ve Yehova’nın mabedini yeniden inşa etmesine izin veren bir ferman çıkardı. Bununla birlikte, Yahuda’da ve Yeruşalim’de Tanrı’nın örnek krallığı bir daha hiçbir zaman kurulmadı.—II. Tarihler 36:22, 23; Ezra 1:1–2:2a.

      13. Nebukadnetsar’ın düşündeki heykelin gümüşten göğsü ve kolları neyi temsil ediyordu?

      13 Düşteki heykelin gümüşten göğsü ve kolları Büyük Koreş’le başlayan Pers kral hanedanını temsil ediyordu. Bu hanedan 200 yılı aşkın bir süre ayakta kaldı. Koreş’in MÖ 530’da askeri bir sefer sırasında öldüğü sanılıyor. Onun ardından peş peşe Pers İmparatorluğu tahtına oturan 12 kadar kraldan hiç değilse ikisi Yehova’nın seçilmiş kavminin yararına işler yaptı. Bunlar (Persli) I. Darius ve I. Artakserkses (Artahşaşta) idi.

      14, 15. Büyük Darius ve I. Artakserkses Yahudilere hangi yardımda bulundu?

      14 Darius I, Pers kral hanedanının Büyük Koreş’ten sonraki üçüncü kralıydı. Önceki iki kralsa ihtimal II. Kambyses ve kardeşi Bardiya (ya da belki tahtı ele geçiren Gomatas adlı bir Mecusi) idi. Büyük Dareios diye de bilinen I. Darius, MÖ 521’de tahta geçtiğinde Yeruşalim’deki mabedin yeniden inşası yasaklanmış durumdaydı. Ekbatana’daki (Akmeta) ‘kitaplar evinde’ Koreş’in fermanını içeren belgenin bulunmasıyla Darius, MÖ 520’de yasağı kaldırmakla kalmayıp, mabedin yeniden inşası için kral hazinesinden yardımda da bulundu.—Ezra 6:1-12.

      15 Yahudilerin onarım çabalarına destek veren sonraki Pers hükümdarıysa MÖ 475’te babası Ahaşveroş’tan (I. Kserkses) sonra tahta geçen I. Artakserkses’ti. Sağ eli sol elinden uzun olduğundan Artakserkses’e Longimanus (Uzunel) lakabı takılmıştı. Hükümdarlığının 20. yılında, yani MÖ 455’te Yahudi sakisi Nehemya’yı Yahuda’ya vali olarak atadı ve Yeruşalim’in surlarını yeniden inşa etmekle görevlendirdi. Bu eylem, Daniel kitabının 9. babında ana hatlarıyla verilen ‘yıllık yetmiş haftanın’ başlangıcını işaretledi; böylece Mesih’in, başka sözlerle Nasıralı İsa’nın ortaya çıkacağı ve öldürüleceği tarihler belirlendi.—Daniel 9:24-27; Nehemya 1:1; 2:1-18.

      16. Med-Pers Dünya Kudreti ne zaman son buldu ve sonuncu kralı kimdi?

      16 Artakserkses I’in ardından Pers İmparatorluğu tahtına geçen altı kraldan sonuncusu III. Dareios idi. MÖ 331’de eski Nineve yakınındaki Gaugamela’da Büyük İskender karşısında müthiş bir yenilgiye uğramasıyla hükümdarlığı birdenbire son buldu. Bu yenilgi, Nebukadnetsar’ın düşündeki heykelin gümüş kısmıyla simgelenen Med-Pers Dünya Kudretinin sonu oldu. Sonraki dünya kudreti bazı yönlerden daha üstün, bazı yönlerdense daha aşağı olacaktı. Daniel’in Nebukadnetsar’ın düşüne ilişkin yorumunun devamına kulak verdiğimizde bu durum açıklık kazanacak.

      ÇOK GENİŞ TOPRAKLARA YAYILMASINA KARŞIN DAHA AŞAĞI BİR KRALLIK

      17-19. (a) Tunçtan karın ve kalçalar hangi dünya kudretini temsil ediyordu ve onun hüküm sürdüğü alan ne derece genişti? (b) III. İskender kimdi? (c) Yunanca nasıl uluslararası bir dil haline geldi ve nerede kullanılması çok uygundu?

      17 Daniel, Nebukadnetsar’a devasa heykelin karnı ve kalçalarının ‘bütün dünya üzerinde saltanat sürecek tunçtan başka üçüncü bir krallığı’ temsil ettiğini söyledi. (Daniel 2:32, 39) Bu üçüncü krallık Babil ve Med-Pers’in ardından ortaya çıkacaktı. Tunç gümüşten aşağı olduğu gibi, bu yeni dünya kudreti de Tanrı’nın kavmini serbest bırakmak gibi bir ayrıcalıkla onurlandırılmayacağından Med-Pers’ten aşağı olacaktı. Bununla birlikte, tunç krallığın “bütün dünya üzerinde saltanat sürecek” olması, hem Babil’den hem de Med-Pers’ten daha geniş bir alana yayılacağını gösteriyordu. Acaba tarihsel gerçekler bu dünya kudreti hakkında neleri doğruluyor?

      18 Hırslı III. İskender MÖ 336’da 20 yaşında Makedonya tahtını miras aldıktan az sonra fetih seferlerine girişti. Askeri başarılarından dolayı Büyük İskender diye adlandırılmaya başlandı. Birbiri ardına zaferler kazanarak Pers egemenliğindeki topraklarda ilerlemeye devam etti. MÖ 331’de Gaugamela Savaşında III. Dareios’u yenince Pers İmparatorluğu çökmeye başladı ve İskender Yunan devletini yeni dünya kudreti haline getirdi.

      19 İskender Gaugamela zaferinden sonra Pers başkentleri olan Babil, Susa, Persepolis ve Ekbatana’yı ele geçirdi. Pers İmparatorluğu’nun geri kalan kısmını da boyunduruğu altına alıp fetihlerini Hindistan’ın batısına kadar genişletti. Fethedilen ülkelerde Yunan kolonileri kuruldu. Böylece Yunan dili ve kültürü imparatorluğun her yerine yayıldı. Gerçekten de, Yunan İmparatorluğu öncekilerin hepsinden büyük oldu. Daniel’in önceden bildirdiği gibi, tunç krallık ‘bütün dünya üzerinde saltanat sürdü.’ Bunun doğurduğu sonuçlardan biri Yunanca’nın (Koine) uluslararası bir dil haline gelmesiydi. Net ifade kapasitesine sahip bir dil olan Yunanca’nın, Kutsal Yazıların İsa’dan sonraki kısmının yazılmasında ve Tanrı’nın Gökteki Krallığının iyi haberinin yayılmasında kullanılması çok uygundu.

      20. Büyük İskender’in ölümünden sonra Yunan İmparatorluğu’na ne oldu?

      20 Büyük İskender dünya hükümdarı olarak sadece sekiz yıl yaşadı. Bir şölenin ardından hastalandı ve birkaç gün sonra MÖ 13 Haziran 323’te 32 yaşındayken öldü. Büyük İmparatorluğu zamanla dörde bölündü ve her biri generallerinden biri tarafından yönetilmeye başlandı. Böylece büyük tek bir krallıktan dört krallık çıktı ve bunlar sonunda Roma İmparatorluğu tarafından yutuldular. Tunç dünya kudreti ancak MÖ 30 yılına dek sürdü. Bu dört krallığın sonuncusu olan ve Mısır’da hüküm süren Ptolemaios hanedanı da nihayet o tarihte Roma karşısında düştü.

      PARÇALAYIP EZEN BİR KRALLIK

      21. Daniel ‘dördüncü krallığı’ nasıl tanımladı?

      21 Daniel düşteki heykelle ilgili açıklamasına şöyle devam etti: “[Babil, Med-Pers ve Yunan krallıklarından sonra gelen] dördüncü kırallık demir gibi kuvvetli olacak, çünkü demir her şeyi parçalar ve kırar; ve onların hepsini ezen demir gibi, parçalıyacak ve ezecek.” (Daniel 2:40) Bu dünya kudreti ezme gücü ve yeteneği bakımından altın, gümüş ve tunçla temsil edilen imparatorluklardan daha kuvvetli, demir gibi olacaktı. Roma İmparatorluğu işte böyle bir kudretti.

      22. Roma İmparatorluğu ne bakımdan demir gibiydi?

      22 Roma, Yunan İmparatorluğu’nu parçalayıp ezdi, Med-Pers ve Babil dünya kudretlerinden artakalanları yuttu. İsa Mesih’in duyurduğu Tanrı’nın Gökteki Krallığına saygı göstermeyip MS 33’te İsa’yı bir işkence direği üzerinde öldürdü. Hakiki Hıristiyanlığı ezmeye çalışarak İsa’nın öğrencilerine zulmetti. Üstelik, Romalılar MS 70’te Yeruşalim’i mabediyle birlikte yıktılar.

      23, 24. Heykelin bacakları Roma İmparatorluğu’ndan başka neyi de temsil ediyor?

      23 Nebukadnetsar’ın düşündeki heykelin demirden bacakları sadece Roma İmparatorluğu’nu değil, onun siyasal filizini de temsil ediyordu. Vahiy 17:10’da kayıtlı şu sözleri düşünün: “Yedi kıraldır; beşi düştü, biri vardır, ötekisi daha gelmedi; ve geldiği zaman, onun biraz vakit kalması gerektir.” Resul Yuhanna bu sözleri kaleme aldığında Romalılar tarafından Patmos adasında sürgünde tutuluyordu. Düşen beş kral veya dünya kudreti, Mısır, Asur, Babil, Med-Pers ve Yunan’dı. Altıncısı, Roma İmparatorluğu ise hâlâ iktidardaydı. Fakat o da düşecekti ve yedinci kral onun zapt ettiği toprakların birinden çıkacaktı. Acaba bu dünya kudreti neydi?

      24 Britanya bir zamanlar Roma İmparatorluğu’nun kuzeybatı kısmında yer alıyordu. Fakat 1763 yılına doğru imparatorluk haline gelip yedi denize hükmetmeye başladı. Britanya’nın Amerika’daki 13 kolonisi 1776’da bağımsızlıklarını ilan edip Amerika Birleşik Devletleri’ni kurdu. Bununla birlikte, sonraki yıllarda Britanya ile Birleşik Devletler hem savaşta hem de barışta ortak oldular. Böylece Mukaddes Kitap peygamberliğinin yedinci dünya kudreti olan Angloamerikan birliği ortaya çıktı. O da Roma İmparatorluğu’na benzer şekilde otoritesini demir gibi kullanarak “demir gibi kuvvetli” olduğunu gösterdi. Şu halde düşteki heykelin demirden bacakları hem Roma İmparatorluğu’nu hem de Angloamerikan ikili dünya kudretini içeriyor.

      DAYANIKSIZ BİR KARIŞIM

      25. Heykelin ayak ve parmakları hakkında Daniel ne dedi?

      25 Daniel Nebukadnetsar’a devamen şunları dedi: “Mademki ayakların ve parmakların bir kısmını çömlekçi balçığından, ve bir kısmını demirden gördün, bölünmüş bir kırallık olacak; fakat kendisinde demirin kuvveti olacak, çünkü demiri balçık çamuru ile karışık gördün. Ve ayak parmaklarının bir kısmı demirden, ve bir kısmı balçıktan olduğu gibi, kırallığın bir kısmı kuvvetli ve bir kısmı dayanıksız olacak. Ve mademki demiri balçık çamuru ile karışık gördün, insan zürriyetile karışacaklar; fakat demir balçıkla karışmadığı gibi onlar da birbirine yapışmıyacaklar.”—Daniel 2:41-43.

      26. Ayak ve parmaklarla temsil edilen hükümdarlık ne zaman ortaya çıktı?

      26 Nebukadnetsar’ın düşündeki heykelin değişik kısımlarıyla temsil edilen dünya kudretlerinin seyri, heykelin başıyla başlayıp ayaklarına kadar uzandı. ‘Balçık çamuru ile karışık demirden’ ayak ve parmakların, insan yönetimlerinin ‘sonun vaktinde’ var olacak en son şeklini simgelemesi mantıklıdır.—Daniel 12:4.

      27. (a) Balçık ve demir karışımından ayak ve parmaklar hangi dünya durumunu temsil ediyor? (b) Heykelin on parmağıyla temsil edilen nedir?

      27 Yirminci yüzyılın şafağında, Britanya İmparatorluğu yeryüzü nüfusunun dörtte biri üzerinde hüküm sürüyordu. Avrupa’daki diğer imparatorluklar buna ek olarak milyonlarca insanı daha denetimleri altında tutuyorlardı. Fakat I. Dünya Savaşı imparatorlukların yerini ulusların almasıyla sonuçlandı. II. Dünya Savaşı’ndan sonra bu eğilim hız kazandı. Milliyetçilik daha da gelişince dünya ulusları çarpıcı biçimde çoğaldı. Mukaddes Kitapta on rakamı bazen yerle bağlantılı tamlığı temsil ettiğinden, heykelin on parmağı da, böyle birlikte var olan kudretlerin ve hükümetlerin tümünü simgeler.—Çıkış 34:28; Matta 25:1 ve Vahiy 2:10 ile karşılaştırın.

      28, 29. (a) Daniel’e göre balçık neyi temsil ediyordu? (b) Demirle balçığın karışması hakkında ne denebilir?

      28 Şimdi bizler ‘sonun vaktinde’ olduğumuza göre, heykelin ayaklarıyla simgelenen hükümdarlığın dünya sahnesinde olduğu zamanda yaşıyoruz. Heykelin demirle balçık karışımı ayak ve parmaklarıyla temsil edilen hükümetlerden bazıları demir gibi, otoriter veya despot yönetimlerdir. Diğerleriyse balçık gibidir. Ne bakımdan? Daniel balçıkla “insan zürriyeti” arasında bağlantı kurdu. (Daniel 2:43) İnsan soyunun yapıldığı balçığın dayanıksızlığına rağmen, demir benzeri geleneksel yönetimler, başlarındaki hükümete söz geçirmek isteyen halkı giderek daha fazla dinlemek zorunda kalıyorlar. (Eyub 10:9) Fakat demirle balçık birleşmediği gibi, otoriter yönetimlerle halkın birbirine kaynaşması da olanaksızdır. Heykelin ortadan kalkacağı zaman dünya siyasal yönden gerçekten bölünmüş durumda olacak!