Hayatımız ve Hizmetimiz İbadeti Kitapçığı İçin Kaynaklar

1-7 Mayıs

TANRI’NIN SÖZÜNDEKİ HAZİNELER | YEREMYA 32-34

it-1-E 105 p. 2

Anatot

Yeremya Anatotluydu ama kendi memleketinde ‘itibar görmeyen’ bir peygamberdi. Yehova’nın sözlerini bildirdiği için kendi halkı onu ölümle tehdit etti (Yr 1:1; 11:21-23; 29:27). Bu nedenle Yehova o şehrin başına felaket getireceğini söyledi ve Babil istilası sırasında bu sözler gerçekleşti (Yr 11:21-23). Yeruşalim’in düşmesinden önce Yeremya yasal haklarını kullanarak amcasının oğlunun Anatot’taki tarlasını satın aldı; bu, sürgündekilerin topraklarına geri döneceğine dair bir işaretti (Yr 32:7-9). Zerubbabel’le birlikte ülkelerine geri dönen ilk grupta Anatotlu 128 kişi vardı ve halkın yerleştiği yerlerden biri Anatot’tu; bu şekilde Yeremya’nın önceden bildirdiği sözler gerçekleşmiş oldu (Ezr 2:23; Ne 7:27; 11:32).

8-14 MAYIS

TANRI’NIN SÖZÜNDEKİ HAZİNELER | YEREMYA 35-38

it-2-E 1228 p. 3

Tsedekiya

Tsedekiya zayıf karakterli bir kraldı. Bunun bir göstergesi, düşmanları Yeremya’yı kuşatma altındaki halkın moralini bozduğu gerekçesiyle öldürmek istediğinde söyledikleriydi: “İşte o sizin elinizde . . . . Kralın sizi engellemek için yapabileceği bir şey yok.” Ama daha sonra Ebed-melek Yeremya’yı kurtarmak isteyince ona izin verdi, hatta yanına 30 adam alıp gitmesini söyledi. Sonra Yeremya’yla gizlice tekrar görüştü. Peygambere onu öldürmeyeceğine ve canına kastedenlerin eline teslim etmeyeceğine söz verdi. Fakat Yeremya aracılığıyla ona Babil kralının yöneticilerine gitmesini söyleyen Tanrı’yı dinlemedi, çünkü Kaldelilerin tarafına geçen Yahudilerden korkuyordu. Yeremya’ya bu konuştuklarını yöneticilere söylememesini emretmesi Tsedekiya’nın korkak tavrını bir kez daha ortaya serdi (Yr 38:1-28).

Ruhi Hazineleri Keşfedin

it-2-E 759

Rekaboğulları

Yehova onların gösterdiği saygılı ve itaatli tutumdan memnundu. Bir insan olduğu halde atalarına itaat etmekteki kararlılıkları, Yahuda halkının Yaratıcılarına olan itaatsizliğiyle tezat oluşturuyordu (Yr 35:12-16). Tanrı Rekaboğullarını ödüllendireceğine söz verdi: “Rekab oğlu Yonadab’ın soyundan önümde hizmet eden bir adam hiçbir zaman eksik olmayacak” (Yr 35:19).

15-21 MAYIS

TANRI’NIN SÖZÜNDEKİ HAZİNELER | YEREMYA 39-43

it-2-E 1228 p. 4

Tsedekiya

Yeruşalim’in Düşüşü. MÖ 607’de “Tsedekiya’nın on birinci yılında, dördüncü ayın dokuzunda” Yeruşalim’in savunması kırıldı. Geceleyin Tsedekiya ve savaşçıları kaçmaya başladılar. Ancak Tsedekiya Eriha düzlüklerinde yakalandı ve Ribla’da bulunan Nabukadnezar’a götürüldü. Oğulları gözünün önünde öldürüldü. O zaman Tsedekiya aşağı yukarı 32 yaşında olduğuna göre çocukları çok büyük olamazdı. Onların ölümüne şahit olduktan sonra gözleri kör edildi, tunç prangaya vuruldu ve Babil’e götürülüp öldüğü güne kadar hapishanede tutuldu (2Kr 25:2-7; Yr 39:2-7; 44:30; 52:6-11; ayrıca Yr 24:8-10; He 12:11-16; 21:25-27 ile karşılaştırın).

it-2-E 482

Nebuzaradan

Nebuzaradan, Nabukadnezar’ın emri doğrultusunda Yeremya’yı serbest bıraktı ve ona iyi davrandı. İstediği yere gidebileceğini, kendisine göz kulak olacağını söyleyerek ona hediye ve erzak verdi. Nebuzaradan ayrıca, Babil kralı adına konuşarak ülkede kalanların başına yönetici olarak Gedalya’nın atandığını bildirdi (2Kr 25:22; Yr 39:11-14; 40:1-7; 41:10). Nebuzaradan yaklaşık 5 yıl sonra, MÖ 602’de yakın bölgelere kaçtıkları anlaşılan diğer Yahudileri de toplayıp sürgün etti (Yr 52:30).

Ruhi Hazineleri Keşfedin

it-1-E 463 p. 4

Kronoloji

Yeruşalim son kez Tsedekiya’nın 9. yılında (MÖ 609) kuşatıldı. Tsedekiya’nın 11. yılında (MÖ 607) şehir düştü, bu tarih Nabukadnezar’ın saltanatının 19. yılına denk gelir (Bu yıl Nabukadnezar’ın tahta çıkış tarihi olan MÖ 625’ten itibaren sayılarak hesaplanır.) (2Kr 25:1-8). Aynı yılın 5. ayında (Temmuz-Ağustos arasına denk gelen Av ayı) şehir ateşe verildi, surlar yıkıldı ve halkın büyük çoğunluğu sürgüne götürüldü. Ancak “memleket halkından bazı yoksullar” ülkede bırakıldı ve Nabukadnezar’ın onların başına yönetici olarak atadığı Gedalya suikast sonucu öldürülene kadar orada kaldılar. Onların bu olayın ardından Mısır’a kaçmasıyla Yahuda tamamen ıssız kaldı (2Kr 25:9-12, 22-26). Bu olaylar 7. ay olan Etanim ayında (ya da Tişri, Eylül-Ekim arası) meydana geldi. Buna göre memleketin ıssız kaldığı 70 yıllık dönemin başlangıç tarihi yaklaşık MÖ 1 Ekim 607 ve bitiş tarihi MÖ 537 olmalı. Memleketlerine dönmek üzere yola çıkan ilk Yahudi kafilesi MÖ 537’nin 7. ayında Yahuda’ya vardı, yani memleketin tam olarak ıssız kaldığı tarihten 70 yıl sonra (2Ta 36:21-23; Ezr 3:1).

22-28 MAYIS

TANRI’NIN SÖZÜNDEKİ HAZİNELER | YEREMYA 44-48

Ruhi Hazineleri Keşfedin

it-1-E 430

Kemoş

Yeremya peygamber Moab’ın başına gelecek felaketi bildirirken, baştanrısı Kemoş’un rahipleriyle ve soylularıyla birlikte sürgüne gideceğini söyledi. Muhtemelen buzağı tapınması yüzünden Beytel on kabilelik İsrail krallığı için nasıl utanç kaynağı olduysa, Moablılar için de acizliğinden dolayı tanrıları utanç kaynağı olacaktı (Yr 48:7, 13, 46).

it-2-E 422 p. 2

Moab

Moab’la ilgili önceden bildirilen sözlerin tam olarak yerine geldiği inkâr edilemez bir gerçektir. Yüzyıllar önce Moab halkı tarihten silinip gitti (Yr 48:42). Nebo, Heşbon, Aroer, Beyt-gamul ve Baal-meon gibi Moab şehirlerinin bulunduğu tahmin edilen yerler günümüzde birer harabedir. Başka birçok yer ise bugün hiç bilinmemektedir.

29 MAYIS–4 HAZİRAN

TANRI’NIN SÖZÜNDEKİ HAZİNELER | YEREMYA 49-50

it-1-E 54

Düşman

Halkı sadakatsizlik ettiğinde Tanrı, düşmanlarının onları yenilgiye uğratmasına ve yağmalamasına izin verdi (Me 89:42; Ağ 1:5, 7, 10, 17; 2:17; 4:12). Ancak, düşmanları bundan yanlış sonuçlar çıkardı: Kazandıkları başarıyı kendilerine mal ettiler, kendi tanrılarını yücelttiler ve halkına yaptıkları muamele için Yehova’ya hesap vermeyeceklerini düşündüler (Tkr 32:27; Yr 50:7). Bu nedenle Yehova övünüp duran mağrur düşmanların kibrini kırma gereği duydu (İş 1:24; 26:11; 59:18; Na 1:2) ve bunu Kendi kutsal ismi uğruna yaptı (İş 64:2; He 36:21-24).

Ruhi Hazineleri Keşfedin

it-1-E 94 p. 6

Ammonoğulları

Anlaşılan, III. Tiglat-pileser ve ardıllarından biri kuzeydeki İsrail krallığında yaşayanları sürgün ettikten sonra (2Kr 15:29; 17:6) Ammonoğulları Gad kabilesine ait toprakları işgal etmeye başladı. Yeftah’ın döneminde bu girişimleri başarısız olmuştu (Mezmur 83:4-8 ile karşılaştırın). Bu nedenle Yehova Yeremya aracılığıyla, Gad’ın mirasını işgal eden Ammonoğullarını azarladı, ülkelerinin ıssız kalacağını ve tanrıları Malkam’ın (Milkom) sürüleceğini bildirdi (Yr 49:1-5). Ammonoğulları Yahuda krallığının son yıllarında, Yehoyakim’in saltanatı sırasında Yahuda’ya sıkıntı vermek için akıncılar göndererek daha da ileri gitti (2Kr 24:2, 3).