Tanrı Senin Kaderini Önceden Tayin Etti mi?
BİRÇOK insan, Tanrı’nın, kişilerin kaderini önceden tayin ettiği kanısındadır. Mukaddes Kitabın bu görüşleri desteklediğinden emindirler.
Örneğin, bazıları Esav ile Yakub’un durumuna işaret edebilirler. Onlar hâlâ annelerinin rahmindeyken Tanrı şöyle demişti: “Büyüğü küçüğüne kulluk edecektir.” (Tekvin 25:23) Benzer şekilde Tanrı Şimşon’un, Yeremya’nın ve Vaftizci Yahya’nın kendi hizmetinde kudretli işler yapacaklarının da önceden biliyordu. (Hâkimler 13:3-5; Yeremya 1:5; Luka 1:13-17) Acaba bu, böyle kişilerin kaderlerinin ebedi kurtuluş olduğu anlamına gelmez mi?
Ya Yahuda İskariyot hakkında ne denilebilir? O, henüz doğmadan çok önce, Mukaddes Kitapta Mesih’in ele verileceğine dair peygamberlik edildi. (Mezmur 41:9; 55:12, 13) Hatta Mukaddes Kitap, İsa’nın kendisini kimin ele vereceğini ta “başlangıçtan” bildiğini söylüyor.—Yuhanna 6:64..
Yukarıda değinilen noktaların ışığı altında siz ne düşünüyorsunuz? Acaba Mukaddes Kitap, Tanrı’nın, bazılarının kaderini ebedi kurtuluş, başkalarının ise, ebedi mahkûmiyet olarak tayin ettiğini öğretiyor mu? Tanrı sizin kaderinizi de acaba tayin etti mi?
KADER VE ANLAMI
Bu soruları cevaplandırmadan önce, kaderin ne anlama geldiğini düşünün. Bu öğreti doğru olsaydı, Tanrı’nın, insanı yaratmasından doğan tüm sonuçları, örneğin, Âdem ile Havva’nın suçunu, savaşları, cürümleri, ahlâksızlıkları, baskıları, yalanları, ikiyüzlülük ve hastalıkları önceden bildiği anlamına gelecekti. Öyle ise Tanrı, “insan yapalım” demekle, bilerek tüm bu kötülüklerin oluşmasına yol açmış olacaktı! (Tekvin 1:26) Bu nedenle Tanrı’nın Âdem ile Havva’nın önüne ebediyen yaşama imkânını koyması sahte bir ümit olacaktı. Mukaddes Kitabın: “İsteyen meccanen hayat suyu alsın” sözü de, benzer şekilde yalan bir beyan olacaktı.—Vahiy 22:17.
Öte yandan Mukaddes Kitap, Yehova’nın “inayeti ve hakikati çok olan” bir Tanrı olduğunu söyler. (Çıkış 34:6) O, birine elde etmesinin imkânsız olduğunu bildiği bir şeyi asla sunmayacaktır. İsa Mesih şöyle sordu: “Sizden hangi adam, oğlu ondan ekmek ister de, ona taş verir?. . . . İmdi sizler kötü olduğunuz halde, çocuklarınıza iyi hediyeler vermeği bilirseniz, göklerde olan babanız kendisinden diliyenlere ne kadar ziyade iyi şeyler verir!” (Matta 7:9-11) Ayrıca, Tanrı, kimin ebediyen yok olacağını çok önceden eğer tayin etmiş olsaydı, neden Mukaddes Kitap, “Yehova. . . . bazılarının helâk olmalarını istemiyerek ancak bütün insanlar tövbeye dönsünler diye, sizin hakkınızda tahammül ediyor” demektedir?—II. Petrus 3:9.
Bundan dolayı kader fikri, Mukaddes Kitabın Tanrı hakkındaki öğretilerine gerçekten aykırıdır. ‘Ama, Tanrı’nın geleceği bilme yeteneğini kısıtlamak. O’nun her şeye kadir oluşunu küçük düşürmez mi?’ diye sorabilirsiniz. Bunun cevabı hayırdır. Örneğin, Titus 1:2’den, ‘Tanrı’nın yalan söyleyemediğini’ öğreniyoruz. Oysa bu gerçek, O’nun her şeye kadir oluşunu küçük düşürür mü? Hayır düşürmez, daha ziyade Tanrı’nın hakikiliğini vurgular.
Resul Pavlus, peygamberlik mevhibesini almış olan iman kardeşlerine şöyle öğüt verdi: “Peygamberlerin ruhları peygamberlere tabidirler; çünkü Allah karışıklık değil, barış Allahıdır.” (I. Korintoslular 14:32, 33) Söz konusu peygamberler rasgele konuşmayacak, peygamberlik mesajlarını düzenli şekilde paylaşacaklardı. Bunu yapabilmek için zaptınefs gerekliydi. Öyle ise Tanrı da, kesinlikle önceden bilme yeteneğini sadece bunun için bir neden veya amaç bulduğu zaman, seçici şekilde kullanacaktı.—Tekvin 22:1, 12.
TANRI’NIN ÖNCEDEN BİLME YETENEĞİ
İsraillileri bir millet olarak teşkilatlandırdıktan sadece 40 yıl sonra Tanrı, onların kendisiyle kestikleri ahdi bozacaklarını önceden bildirdi. Bununla birlikte, Tanrı’nın bunu önceden bilmesi temelsiz değildi, çünkü İsrailliler milletçe zaten itaatsizlik ve isyan ruhunu göstermişlerdi. Dolayısıyla Tanrı şöyle dedi: “Çünkü and ettiğim diyara onları getirmezden evel bugün kurmakta oldukları kuruntuyu biliyorum.” (Tesniye 31:20, 21) Tıpkı yetenekli bir inşaatçının, bozuk malzemelerle yapılmış bir yapının çöküşünü önceden tahmin edebileceği gibi, Yehova da bu milletin nereye yöneldiğini görebildi. Böyle olmakla birlikte, bazı kişiler, Tanrı’nın peygamberlerinin uyarılarına kulak astılar; bunu yapabildiler ve yaptılar da ve yararını da gördüler.—Yeremya 21:8, 9; Hezekiel 33:1-20.
Benzer şekilde İsa Mesih de yazıcılar ve Ferisiler olarak tanınan dinsel liderlerin mahkûmiyetini önceden bildirdi. (Matta 23:15, 33) Bununla birlikte, bu, tüm Ferisilerin veya yazıcıların mutlaka Gehenna’ya gidecekleri anlamına gelmedi. Bizzat resul Pavlus, önce gayretli bir Ferisiydi!—Resullerin İşleri 26:4, 5.
Gerçi Tanrı, Yakub ve Esav gibi bazı kişilerin hareket tarzlarını önceden bildirdi. Fakat bu, Tanrı’nın, onları kaderini önceden tayin ettiği anlamına gelmez. Tanrı, sadece onlardan gelen milli grupların hangisinin diğeri üzerine hâkimiyet kuracağını bildi. (Tekvin 25:23-26) Bununla birlikte Tanrı’nın, onları değişmez kaderlerini önceden tayin etmiş olduğuna dair hiçbir belirti yoktur. Bir çocuğun mizacı ve eğilimleri büyük ölçüde genetik etkenlere dayandığı anlaşılmıştır. Yehova, hangi çocuğun diğerine hâkim olacağını tespit etmek için, Yakub ile Esav’ın genetik yapılarını doğmadan önce düşünmüş olabilir.—Mezmurlar 139:14-16 ile karşılaştırın.
Benzer şekilde Yehova, Şimşon, Yeremya, Vaftizci Yahya ve diğerleriyle ilgili olarak önceden bilme yeteneğini kullandı. Oysa Tanrı’nın önbilgisi bu kişilerin ölüme kadar sadık kalacaklarını garanti etmedi. Tanrı, Davud’un oğullarından birinin Süleyman olarak adlandırılacağını ve bu oğulun mabedi inşa etmek için kullanılacağını önceden bildirdi. (I. Tarihler 22:9, 10) Süleyman ise, ilerlemiş yaşında irtidat etti.—I. Kırallar 11:4, 9-13.
Peki, Yahuda İskariyot için ne denilebilir? İsa’nın şakirtlerinden birinin haince hareket edeceği önceden açıkça peygamberlik edilmedi mi? Evet, ama bu peygamberlikler, hangi şakirdin İsa’yı ele vereceğini belirtemediler. Aslına bakılırsa, İsa, Yahuda’nın kendisini ele vereceğini önceden bilmiş olsaydı, bu ne anlama gelecektir? O zaman, İsa’nın Yahuda’yı bir resul olarak tayin etmesi, kendisini ele veren kişinin günahlarına bizzat “iştirak” etmiş olduğu anlamına gelecekti. (I. Timoteos 5:22 ile karşılaştır.) Böylece Tanrı da, suç ortağı olurdu, çünkü İsa, Yahuda’yı seçmeden önce Yehova’ya hararetle dua etmişti.—Luka 6:12-16.
Bununla beraber, Yehova, Şeytan’ın ‘düzenlerini bilmez değildi.’ (II. Korintoslular 2:11 ile karşılaştır.) Tanrı, İblis Şeytan’ın eskiden, bir adamın yakın arkadaşını onu ele vermek için kullandığını biliyordu. Örneğin, Şeytan, Davud’un arkadaşı Ahitofel’i böyle kullandı. Böylece, İsa Mesih’i “ele verme arzusunu Simon oğlu Yahuda İskariyot’un yüreğine” koyan Tanrı değil, bizzat Şeytan idi. (Yuhanna 13:2; II. Samuel 15:31) Yahuda, Şeytan’ın etkisine karşı koymaktansa, günahın kendisine hâkim olmasına izin verdi. İsa da, belirli bir sürede, Yahuda’nın yüreğini bilebildiğinden kendisini ele vereceğini önceden bildirebildi. (Yuhanna 13:10, 11) Böylece İsa Yahuda’nın kendisini ele vereceğini “başlangıçtan” beri biliyordu, fakat Yahuda’yı ilk tanıdığı andan itibaren değil; aslında onun haince hareket etmeye ‘başlamasından’ beri.—Yuhanna 6:64.
TANRI TARAFINDAN ÖNCEDEN MUKADDER KILINANLAR
Öyle ise Tanrı’nın önceden bilme yeteneğini kullanması, O’nun kaprisine bağlı değildir. Resul Pavlus meshedilmiş iman kardeşlerine şöyle dedi: “Her Şeyi Kendi iradesinin öğüdüne göre yönetenin [Yehova Tanrı’nın] maksadına uygun olarak mukadder kılındık.” (Efesoslular 1:11) İnsan günaha düştüğünden beri, Tanrı, Kendi ismini Krallığı vasıtasıyla haklı çıkarmayı amaçlamıştı. Bu gayeyle Tanrı zamanla geleceğe dair bilme yeteneğini kullanmıştır. Örneğin, Tanrı, Kırallıkta İsa Mesih ile birlikte bir mirasçılar sınıfının bulunacağını önceden mukadder kılmıştı. Böyle olduğu halde, bir kişinin bu sınıfın bir üyesi olması için, o kişi bizzat sadakatini kanıtlamalıydı.—II. Petrus 1:10, 11.
Mukaddes Kitabın bu konudaki açık öğretişini bilmek, gelecekle ilgili sağlıklı bir görüşe sahip olmamıza yardımcı olabilir. Tanrı, kaderinizi asla tayin etmedi. Bunun yerine siz, Yehova Tanrı’nın, ‘kendi suretinde’ yarattığı insana verdiği hür iradenizi kullanabilirsiniz. (Tekvin 1:27) Kısacası, hikmetli bir karar verip, Yehova Tanrı’nın sunduğu ebedi hayat hediyesine karşılık verebilirsiniz.—Yuhanna 17:3.