İbrahim—Tanrı’nın Dostluğunu Arayan Herkes İçin Bir Örnek
“[Allahın] vadettiğini yapmağa da kadir olduğuna tamamile kani olarak imanla kuvvetlendi (zayıflamadı).”—Romalılar 4:19-21.
1. Şeytan, İbrahim ile ilgili kaydı neden gözden düşürmeye çalışıyor?
MUKADDES YAZILARDA kaydedilen Tanrı’nın Sözü, “canlıdır ve etkilidir.” (İbraniler 4:12) Bu nedenle, Yehova’nın, İbrahim ile ilişkisini anlatan kayıt, 3.500 yıldan fazla bir süre önce yazılmış olmasına rağmen, Tanrı’nın dostluğunu arayan herkes için bir teşvik kaynağıdır. (Romalılar 15:4) Baş düşman Şeytan da bunu biliyor ve bu kaydı bir mitolojik kayıt sayıp, gözden düşürmeye çalışmak için dinsel liderleri kullanıyor.—II. Korintoslular 11:14, 15.
2. İsa’nın şakirtleri İbrahim hakkında hangi görüşe sahiptiler?
2 ‘Her (mukaddes) Yazı Tanrı tarafından ilham edildiğinden’, bu yazıların bir bölümü olan İbrahim ile ilgili kayıt da doğrudur ve [İsa’nın takipçilerine] “öğretmek . . . . için faydalıdır.” (II. Timoteos 3:16; Yuhanna 17:17) İsa’nın ilk takipçileri bu gerçeği muhakkak takdir ettiler. Çünkü Yunanca Mukaddes Yazılarda, 74 kez İbrahim’den söz edilir. Örneğin İbraniler kitabının imanı güçlendiren 11. babında, Tanrı’nın, İsa’dan önceki hiçbir hizmetçisine, İbrahim’e verildiği kadar uzun yer verilmemiştir.
3. İbrahim nasıl çok onurlandırıldı?
3 İbrahim, sıradan bir “peygamber” değildir, çünkü Yehova, onu, “sembolik bir temsilde” kullanmış ve o temsilde İbrahim, Tanrı’nın peygamberane bir tipi olarak rol oynadığından çok onurlandırılmıştı. (Tekvin 20:7; Galatyalılar 4:21-26) Bu nedenle İsa, Tanrı’nın tasvip ettiği durumu açıklamak üzere ‘İbrahimin kucağını’ örnek olarak kullandı.—Luka 16:22.
Onun İlk İman Hareketi
4. Mukaddes Kitaba göre, Tanrı’nın, Abram ile ilişkisi nasıl başladı?
4 Abram (başlangıçta bu isimle adlandırılmıştı) “Kildanilerin Ur şehrinde” büyümüştü. Orada yaşarken, Yehova Tanrı, ona görünüp şunları demişti: “Memleketinden, ve akrabanın yanından, ve babanın evinden, sana göstereceğim memlekete git; ve seni büyük millet edeceğim, ve seni mübarek kılacağım, ve senin adını büyük edeceğim; ve bereket ol; ve seni mübarek kılanları mubarek kılacağım, ve sana lânet edene lânet edeceğim; ve yeryüzünün bütün kabileleri sende mubarek olacaktır.”—Tekvin 12:1-3; 15:7; Resullerin İşleri 7:2, 3.
5. (a) Tanrı’nın vaadi, Abram’ın yüreğini nasıl etkilemişti? (b) Abram, bu çağrıya nasıl karşılık verdi?
5 Bu ne büyük meydan okuyan bir çağrı! Abram’ın bu çağrıya boyun eğmesi, yabancı bir ülkede yaşamak üzere, seçkin çevresini ve akrabalarını terk etmesi anlamına gelecekti. Ne var ki, Tanrı’nın sevgi dolu vaadi, Abram’ın yüreğini derinden etkilemişti. Kısır bir karısı olan yaşlı bir adam olduğundan, onun adı kısa bir süre sonra unutulmaya mahkum gibi görünüyordu. Tanrı’nın vaadi ise, tersini garantiliyordu: Ondan “büyük bir millet” çıkacaktı. Ayrıca Tanrı’nın vaadi, ilerde bütün milletlerin mübareklenecekleri bir zamana işaret eden, tüm insanlığa görkemli şekilde ilan edilecek olan iyi bir haberi de getiriyordu. (Galatyalılar 3:8) Abram, Yehova’nın vaadine iman edip yaşadığı uygarlık merkezini terk etti. Mukaddes Kitap onun ‘nereye gittiğini bilmiyerek çıktığını’ söyler.—İbraniler 11:8.
6. (a) Tekvin 11:31 o hareketi neden Terah’a atfediyor? (Resullerin İşleri 7:2-4) (b) Bugün Sara, İsa’yı takip eden kadınlar için ne bakımdan örnektir?
6 Abram’ın imanı başkalarını da etkilemişti. Babası Terah ve yeğeni Lut gibi ev halkı da onunla birlikte çıktılar. Ne var ki, Terah, ataerkil ailenin başı olduğundan, bu hareketi ona atfedilir. (Tekvin 11:31) Daha sonra ismi Sara olarak değiştirilecek olan karısı Saray’dan da, İbrahim’in destek gördüğü dikkate değer. Sara, ömrünün geri kalan kısmında düşük bir yaşam standardına katlandı. (Tekvin 13:18; 24:67) Onun ölümünde, ‘İbrahim’in neden Sara için dövünmeye ve ona ağlamaya geldiğini’ kolayca anlayabiliriz. (Tekvin 23:1, 2) Güçlü imanından ve bir kadın olarak candan itaat ettiğinden dolayı Sara, İsa’yı takip eden kadınlar için gerçek ruhi güzellik konusunda bir örnek teşkil eder.—İbraniler 11:11, 13-15; I. Petrus 3:1-6.
7. Bugün İsa’nın takipçileri ne bakımdan İbrahim ve Sara’nınkine benzer bir iman gösteriyorlar?
7 Bugün İsa’nın birçok takipçisi de, gökteki Krallığı vaaz edecek insanlara ve Mukaddes Kitapla ilgili yayınların basılıp dağıtılacağı yeni kuruluşların yapımı ve işlemesine büyük ihtiyaç duyulan yerlerde, Tanrı’nın mesajını yayma işinde gönüllü olarak çalışarak aynı imanı gösteriyor. (Matta 24:14) İsa’nın bu takipçileri, onun, “gidip bütün milletleri şakirt edin” emrine itaat ediyorlar. Bilmedikleri bir ülkeye gittiklerinde, çoğu kez değişik yaşam standarlarına kendilerini uydurmak zorunda kalıyorlar. Diğerleri ise, yaşadıkları sahada şakirt etmek üzere büyük maddi fedakarlıklarda bulunuyorlar.—Matta 28:19, 20
İmanın Diğer Hareketleri
8. Yehova neden İkinci kez İbrahim’e göründü?
8 Abram babası Terah’ın ölümüne kadar Haran’da kaldı. (Tekvin 11:31, 32) Sonra, ailesiyle birlikte Fırat nehrini geçip güneye indi. Sonunda, Kenan diyarının ortasında bulunan “Şekem denilen yere” geldi. Orası ne güzel bir yer olmalıydı! Şekem, Ebal ve Gerizim olan iki sıradağın arasındaki verimli vadidedir. Orası ‘Kutsal Diyarın Cenneti’ diye adlandırıldı. Uygun şekilde, Yehova, orada, İbrahim’e yeniden görünüp; “bu memleketi senin zürriyetine vereceğim” dedi.—Tekvin 12:5-7.
9. (a) Abram imanını göze çarpar şekilde nasıl göstermeye devam etti? (b) Biz bundan nasıl ders alabiliriz?
9 Abram, imanın başka bir hareketinde de bulundu. Kaydın söylediği gibi: “Yehova’ya orada bir mezbah yaptı.” (Tekvin 12:7) İbranicede “mezbah” sözcüğü “kurban yeri” anlamına geldiğinden, o, herhalde orada hayvan kurbanları da sundu. Daha sonra İbrahim, imanın işlerini ülkenin başka yerlerinde de tekrarladı. Ayrıca ‘Yehova’nın ismini çağırdı.’ (Tekvin 12:8; 13:18; 21:33) İbranicede “ismi çağırmak” terimi, “İsmi ilan etmek (vaaz etmek)” anlamına da gelir. Hem ev halkı, hem de Kenanlılar, onun Tanrısı Yehova’nın ismini cesaretle ilan ettiğini işitmiş olmalıdırlar. (Tekvin 14:22-24) Aynı şekilde bugün de Tanrı’nın dostluğunu arayan herkes O’nun ismini imanla çağırmalıdır. Bu, aleni bir şekilde vaaz etme işine katılıp ‘Allaha daima hamt kurbanını, yani, O’nun ismini ikrar eden dudakların meyvasını takdim etmek’ anlamına gelir.—İbraniler 13:15; Romalılar 10:10.
10. (a) Abram, imanını başka hangi işlerde de gösterdi? (b) İsa’yı takip eden aile reislerine nasıl bir örnek verdi? (I. Timoteos 3:12)
10 Abram, Yehova’ya olan imanını başka yönlerden de gösterdi. Barış uğrunda fedakarlık yaptı, fakat cesaretle zor durumların üstesinden geldi. (Tekvin 13:7-11; 14:1-16) Zengin olmasına rağmen materyalist değildi. (Tekvin 14:21-24) Tersine, misafirperverdi ve Yehova’nın tapınmasını cömertçe desteklemişti. (Tekvin 14:18-20; 18:1-8) En önemlisi ise, örnek bir aile reisiydi ve oğullarıyla ev halkına, kendisinden sonra “adalet yapmak için Yehova’nın yolunu” tutmalarını söyleyerek, Yehova’nın emrini yerine getirmişti. (Tekvin 18:19) İbrahim’in ev halkı, bu bakımdan, komşu Sodom ve Gomorra’daki Kenanlıların cinsel sapıklıklarının tam zıddı olan bir hayat sürdürdüler. Abram, şüphesiz evinde böyle günahların işlenmesine asla hoş görü göstermedi. Onun, evine iyi reislik ettiği kesindir; çünkü ev halkı imanla Yehova’nın ismini çağırarak İbrahim’i örnek aldı.—Tekvin 16:5, 13; 24:26, 27; 25:21.
‘İmanda Zayıflamadı’
11. Abram “yabancı diyarda” yüz yıl “bir yabancı” gibi nasıl yaşayabildi?
11 Abram’ın güçlü imanı, onun bu toprakların kendilerine ait olduğunu söyleyen insanların arasında yaşadığı yüz yıl boyunca karşılaştığı zorluklara katlanmasına yardımcı oldu. (Tekvin 12:4; 23:4; 25:7) Mukaddes Kitap şunları söyler: “İmanla vadolunan diyarda ayni vadin hemvarisleri olan İshak ve Yakub ile beraber yabancı diyarda imiş gibi çadırlarda oturarak misafir oldu (bir yabancı gibi yaşadı) çünkü Allahın mimarı ve banisi (yapıcısı) olduğu temelli şehri [Tanrı’nın gökteki krallığını] bekliyordu. Ve gerçekten [o] çıktıkları yeri hatırlasaydı, dönmeye vakti (fırsatı) olurdu.’—İbraniler 11:9, 10, 15; İbraniler 12:22, 28 ile karşılaştır.
12. Başlangıçta Abram, Ur şehrine dönmek üzere nasıl bir fırsata sahip oldu ve bu zorluğu nasıl atlattı?
12 Abram’ın Kenan’a gelmesinden uzun bir süre geçmeden, şiddetli bir açlık krizi, onun önüne, geri ‘dönme fırsatını’ koydu. Fırat nehrinin bol sularıyla beslenen Ur şehri, yağmura bağımlı değildi. Ne var ki, Abram, oraya döneceği yerde Yehova’ya iman edip, ters yöne, Mısır’a gitti. Bu onun için çok tehlikeliydi. Güzel bir eşe sahip olan Abram’ın, bu ülkede bir yabancı olarak hayatı tehlikedeydi. Bununla birlikte o, Sara’ya evliliklerini gizli tutmasını söyleyerek, bir önlem aldı. Yehova, imanından dolayı Abram’ı bereketledi ve kısa bir süre sonra, o, eskisinden daha zengin olarak Vaat Edilen Diyara dönebildi.—Tekvin 12:10–13:2; 20:12.
13. Sara’nın kısır olması ve Abram’ın evliliklerini gizlemesi neyi temsil eder?
13 Bu da, bizim öğretilmemiz için, Abram’ın bilmeden rol oynadığı peygamberane temsilin bir bölümüydü. O sırada hâlâ kısır olan Sara, Yehova’nın sadık meleklerinden oluşan kadına benzer semavi teşkilatını temsil ediyordu. Bu güzel sembolik kadının, Daha Büyük İbrahim olan Yehova Tanrı’nın hakiki zürriyetini meydana getirmeden önce, 4000 yılı aşkın bir süre beklemesi gerekmişti. Bu bekleme dönemi sırasında, Tanrı’nın sadık hizmetçilerine açıkça yapılan zulüm, bazen sanki Yehova onun kocası olduğunu gizliyormuş gibi görünmesine neden olmuştu.
14. (a) Sara kısırlığından dolayı sonunda ne yaptı? (b) Abram 99 yaşındayken ne oldu ve neden?
14 Bir yabancı olarak yaşamaya başlamasının üzerinden on yıl geçmiş olmasına rağmen, Abram’ın, hâlâ mirasçısı olarak bir oğlu yoktu. Çaresizlik içinde kalan Saray, ona kölesi Hacar’dan bir soy meydana getirmesi için ricada bulundu. Abram bunu kabul etti ve İsmail doğdu. (Tekvin 12:4; 16:1-4, 16) Fakat mubareklenmeyi sağlayacak olan vaat edilen zürriyet başka birinden gelmeliydi. Abram 99 yaşındayken Tanrı, “seni bir çok milletlerin babası ettim (edeceğim)” diyerek onun ismini İbrahim olarak değiştirdi. Bir oğlu olacağı vaat edilerek Saray’ın ismi de Sara olarak değiştirildi.—Tekvin 17:1, 5, 15-19.
15. (a) İbrahim, Sara’nın kendisine bir oğul doğuracağı fikrine neden güldü? (b) İbrahim, imanının ne kadar güçlü olduğunu tekrar nasıl kanıtladı?
15 İbrahim (daha sonra da Sara) çocuk yapma güçlerini çoktan yitirmiş olduklarından, bu fikre gülmüşlerdi. (Tekvin 17:17; 18:9-15) Fakat onların gülmeleri imansızlıklarından dolayı değildi. Mukaddes Kitabın bildirdiği gibi: “İmanda zayıflamıyarak . . . . Allahın vadine bakarak, . . . . Allaha hamdederek onun vadettiğini yapmağa da kadir olduğuna tamamile kani olarak imanla kuvvetlendi.” (Romalılar 4:18-21) Aynı gün İbrahim, imanının ne kadar güçlü olduğunu kanıtladı. Yehova, İbrahim’e aralarındaki ahdin alameti olarak onun o büyük evindeki her erkeğin sünnet edilmesini söyledi. (Tekvin 15:18-21; 17:7-12, 26) Acaba o bu acı verecek olan emre nasıl bir tepki gösterdi? “Allahın kendisine söylemiş olduğu gibi, aynı o günde gulfeleri etinde sünnet etti.”—Tekvin 17:22-27.
16. (a) İshak’ın sütten kesildiği gün ne oldu? (b) Hacar ve İsmail’in evden kovulması neyi sembolize etti?
16 Ertesi yıl Sara, adı “gülmek” anlamına geler İshak’ı doğurdu. (Tekvin 21:5, 6) Nihayet onun sütten kesilme vakti geldi. Ziyafet sırasında kıskanç İsmail, İshak’a zulmetti. Bunun üzerine Sara, köle Hacar’ı ve oğlunu evden kovması için ısrarla İbrahim’den istedi. Yehova Tanrı, Sara’nın isteğini destekledi. İbrahim acı çekmesine rağmen, bu isteğe boyun eğdi. (Tekvin 21:8-14) Galatyalılar 4:21-30’a göre, bu olay, Daha Büyük İbrahim’in, bedeni İsrail milletiyle ilişkisini nasıl keseceğini sembolize ediyordu. Diğer insanlar gibi, onlar da, günahın kölesi olarak doğmuşlardı. (Romalılar 5:12) Fakat onlar, kendilerini kurtarmak için gelmiş olan İbrahim’in gerçek zürriyetini, yani İsa Mesih’i de reddettiler. (Yuhanna 8:34-36; Galatyalılar 3:16) Ve tıpkı İsmail’in İshak’a zulmettiği gibi, onlar da, İbrahim’in zürriyetinin ikincil kısmı olan ruhi İsraillilerin yeni kurulan cemaatine zulmettiler.—Matta 21:43; Luka 3:7-9; Romalılar 2:28, 29; 8:14-17; Galatyalılar 3:29.
İbrahim’in En Büyük İman Denemesi
17. İbrahim’in imanı tekrar nasıl şiddetle denendi?
17 Dünyada hiçbir baba herhalde oğlunu, yaşlı İbrahim’in İshak’ı sevdiğinden daha çok sevmemiştir. O şu emri aldığında, kimbilir ne büyük bir şok geçirdi: “Şimdi oğlunu, sevdiğin biricik oğlunu, İshakı, al ve Moriya diyarına git, ve orada sana söyliyeceğim dağların biri üzerinde onu yakılan kurban olarak takdim et.”—Tekvin 22:1, 2.
18. İbrahim, Yehova’nın İshak’ı kurban etmesi için verdiği emre nasıl karşılık verdi?
18 İbrahim’in, bu acı veren emrin nedenini anlaması zordu. Fakat her zamanki gibi itaat etti. (Tekvin 22:3) Seçilen dağa ulaşması, acılar içinde kıvrandığı üç gününü aldı. Orada bir mezbah yapıp üzerine odunları dizdi. Bu arada İshak’a Tanrı’nın emrini açıklaması gerekti. İshak, isteseydi, kolayca kaçabilirdi, fakat kaçacağı yerde yaşlı babasının kendisini bağlayıp mezbah üzerine yatırmasına izin verdi. (Tekvin 22:4-9) Bu itaati nasıl açıklayabiliriz?
19. (a) İshak’ın cesaretle boyun eğmesini nasıl açıklayabiliriz? (b) Bugün İsa’yı takip eden aileler, İbrahim ile İshak arasındaki ilişkiden nasıl ders alabilirler?
19 Tekvin 18:19’da bildirildiği gibi, İbrahim, İshak ile ilgili sorumluluklarını sadakatle yerine getirmişti. Yehova’nın, ölüleri diriltme maksadını şüphesiz İshak’ın zihnine yerleştirmişti. (Tekvin 12:3; İbraniler 11:17-19) Öte yandan, İbrahim’in derin bir şekilde sevdiği İshak, her şeyde ve özellikle Tanrı’nın iradesini yapmak söz konusu olduğunda babasını memnun etmek istiyordu. İsa’yı takip eden aileler, bugün, bundan ne güzel bir ders alabilirler.—Efesoslular 6:1, 4.
20. İbrahim nasıl itaat etti ve nasıl mükafatlandırıldı?
20 Artık deneme doruğuna ulaşmıştı. İbrahim, eline bıçağı aldı. Fakat tam oğlunu öldürmek üzere iken Yehova, onu durdurup; “Şimdi bildim ki, sen Allahtan korkuyorsun, ve kendi biricik oğlunu benden esirgemedin” dedi. (Tekvin 22:11, 12) Tanrı’nın kendisi için adil olduğunu söylediğini duyduğunda, İbrahim, ne büyük bir ödül almış oldu. O, artık, Tanrı’nın nakamil bir insandan istediği ölçüyle ölçülmüş olduğundan emindi. Daha da önemlisi, Yehova’nın önceden takdir ettiği imanını kanıtlamıştı. (Tekvin 15:5, 6) Bunun üzerine İbrahim, İshak’ın yerine mucizevi olarak verilen bir koçu kurban etti. Ardından, Yehova’nın, yemin ederek doğruladığı ahitte verdiği sözleri duydu. Daha sonra, Yehova’nın dostu olarak adlandırılmaya başladı.—Tekvin 22:13-18; Yakub 2:21-23.
21. Burada hangi peygamberane temsil verildi ve bu, bizi neyi aramaya sevk etmelidir?
21 İbrahim’in fedakarlığı bir “temsil” idi. (İbraniler 11:19) Yehova Tanrı’nın, sevgili Oğlunu “dünyanın günahını kaldıran Allah Kuzusu” olarak ölmek üzere yeryüzüne gönderdiği zaman, yaptığı acı veren değerli fedakarlığın bir prototipiydi. (Yuhanna 1:29) İshak’ın ölüme razı olması, Daha Büyük İshak olan İsa Mesih’in, semavi Babasının iradesini nasıl severek yapmağa razı olduğunun temsiliydi. (Luka 22:41, 42; Yuhanna 8:28, 29) Sonunda, tıpkı İbrahim’in, oğlunu mezbahtan diri olarak aldığı gibi, Yehova da, sevgili Oğlunu yüce ruhi bir yaratık olarak ölümden geri aldı. (Yuhanna 3:16; I. Petrus 3:18) Bütün bunlar, bugün, Tanrı’nın dostluğunu arayanları cesaretlendirir.
22. Seçilmiş bir grup insan, Tanrı’nın eşsiz sevgisinden nasıl yararlanmıştır?
22 Daha Büyük İbrahim olan Yehova Tanrı’nın gösterdiği bu eşsiz sevgisinden kaynaklanan iman sayesinde, seçilmiş bir grup insan, Tanrı’nın oğulları olarak adil beyan edildiler. (Romalılar 5:1; 8:15-17) Önce Yahudilerden, sonra Samiriyeli ve Milletlerden alınan bu kişiler, İbrahim’in zürriyeti olan İsa Mesih vasıtasıyla gerçekten mubareklenmektedirler. (Resullerin İşleri 3:25, 26; Galatyalılar 3:8, 16) Onlar, İbrahim’in zürriyetinin ikincil kısmını oluştururlar. (Galatyalılar 3:29) Onların toplam sayısı 144.000’dir ve İsa gibi, onlar da, ölüme kadar sadık kaldıklarını ispat ettikten sonra, gökte yaşamak üzere diriltilirler.—Romalılar 6:5; Vahiy 2:10; 14:1-3.
23. (a) Milyonlarca kişi İbrahim’in zürriyetinin mütebakisi vasıtasıyla nasıl zaten mubareklenmektedir? (II. Korintoslular 5:20) (b) ‘Büyük kalabalığın’ önünde başka hangi nimetler bulunmaktadır?
23 Bu arada her milletten gelen milyonlarca kişi, İbrahim’in zürriyetinin mütebakisinin sevgiyle yaptığı hizmete olumlu karşılık vermeleriyle, ‘kendilerini mubareklemektedirler.’ (Tekvin 22:18) Günahkar insanların, Tanrı’nın dostu olarak nasıl adil beyan edilebileceklerini bilmekten sevinç ve heyecan duymaktadırlar. Sonuç olarak “her milletten” gelen bir “büyük kalabalık”, ‘kaftanlarını yıkayıp onları Kuzunun kanında beyaz ederek’, Tanrı’nın lütfuna sahip olmaktadır. Başta mütebaki olmak üzere, onlar da, Tanrı’ya ‘gündüz ve gece kutsal hizmette’ bulunmaktadırlar. Bu büyük kalabalığın önüne, Allahın, yeryüzündeki ‘evlatları’ sıfatıyla, Cennet’te ebediyen yaşama ümidi konmuştur. (Vahiy 7:9-17; 21:3-5; Romalılar 8:21; Mezmur 37:29) Ne var ki, bu nimetlere erişilmeden önce, gelecek makalede öğreneceğimiz gibi, önemli bazı olayların gerçekleşmesi gerekir.
TEKRARLAMA İÇİN SORULAR
◻ İbrahim ve akrabalarının imanı nasıl denendi?
◻ Bugün, İsa’nın takipçileri, onlarınkine benzer bir imanı nasıl gösteriyorlar?
◻ İbrahim, başka hangi yönlerden de iman gösterdi?
◻ İbrahim, Sara ve İshak, İsa’yı takip eden aileler için nasıl örnek teşkil ederler?
◻ İbrahim’in en büyük iman işi neyin temsili idi?