Sevinç Veren Aile Tetkiki

Mukaddes Kitap, “bilgi ile odalar her çeşit değerli ve hoş mallarla dolar” diyor. (Süleymanın Meselleri 24:4) Bu yüksek değerde olan şeyler yalnız maddi hazineleri değil, gerçek sevgiyi, Tanrısal korkuyu ve güçlü imanı da içerir. Böyle nitelikler aile yaşamını gerçekten zenginleştirir. (Süleymanın Meselleri 15:16, 17; I. Petrus 1:7) Fakat bunları elde etmek için Tanrı bilgisini evimizin içine getirmeliyiz.

AİLE reisi bu bilgiyi aile üyelerine aşılama sorumluluğu taşır. (Tesniye 6:6, 7; Efesoslular 5:25, 26; 6:4) Bunu yapmanın en iyi yollarından biri düzenli bir aile tetkikidir. Eğer bu tetkik hem öğretici hem de zevkli bir tarzda yönetilebilirse katılanlar için harika olur! Bu nedenle, gelin, etkin bir aile tetkiki idare etmenin bazı temel noktalarını ele alalım.a

Bir aile tetkikinin etkin olması için düzenli yapılması gerekir. Eğer rastlantıya bırakılır ya da akla geldiği anda kalkışılırsa olsa olsa seyrek aralıklarla yapılacağı kesindir. Bu nedenle tetkik ‘vaktini satın almalısınız.’ (Efesoslular 5:15-17) Herkese uyacak vakti bulmak uğraş gerektiren bir durum olabilir. Bir aile reisi, “aile tetkikimizi düzenli yapmakta zorluk çekiyorduk” diye itiraf etti. “Değişik zamanlar denedik ve nihayet akşam, biraz geç vakitte, hepimize uyan bir saat bulduk. Şimdi aile tetkikimiz düzenli” diyor.

Eğer bir kez uygun zamanı yakaladıysanız oyalayıcı şeylerin tetkike yer bırakmayacak ölçüde dikkatinizi dağıtmasına izin vermeyin. Şimdi 33 yaşında olan Meryemb şunları hatırlıyor: “Tetkik yaparken misafir geldiğinde babam onlardan tetkikimiz bitene kadar beklemelerini rica ederdi. Telefon eden kimselere ise kendilerini sonra arayacağını söylerdi.”

Yine de bu, hiçbir esnekliğe yer olmadığı anlamına gelmez. İlgilenilmesi gereken beklenmedik olaylar ortaya çıkabilir ve aile tetkikini ara sıra iptal etmek ya da sonraya bırakmak gerekebilir. (Vaiz 9:11) Fakat böyle şeylerin alışılmış düzeninizi bozmasına izin vermemeye dikkat edin.—Filipililer 3:16.

Tetkik ne kadar sürmeli? Kızını ve oğlunu başarılı şekilde büyütmüş olan Rauf şöyle diyor: “Bizim tetkiklerimiz genellikle bir saat sürerdi. Çocuklar küçükken Kule dergisinden birkaç paragraf, Mukaddes Kitaptan seçilmiş kısımlar ve diğer yayınlardan bölümler şeklinde hazırladığımız çeşitli malzemeyle dikkatlerini uyanık tutmaya çalıştık.” Meryem, “diğer iki kızkardeşim ve ben çok küçükken tetkiklerimiz haftada iki üç kez olmak üzere yalnızca 20 dakika sürerdi,” diyor. “Büyüdüğümüzde haftalık aile tetkikimiz bir saati buluyordu.”

Neler Tetkik Edilmeli?

Bu sorunun cevabını herkes tetkik için bir araya geldiğinde düşünmek, düş kırıklığıyla ve değerli tetkik zamanının boşa gitmesiyle sonuçlanır. Böyle bir durumda çocukların belirli bir beklentileri olmadığından ilgileri kısa zamanda söner. Bu nedenle, teşkilatın hangi yayınını ele alacağınızı önceden seçin.

‘Sadık ve basiretli köle’ bize seçebileceğimiz bol bol yayın sağlamıştır. (Matta 24:45-47) Belki de ailenin henüz incelememiş olduğu bir kitabı seçebilirsiniz. Eğer bildiğiniz bir dilde varsa Insight on the Scriptures ciltlerinden seçilmiş bazı bölümleri incelemek çok zevkli olur! Örneğin Akşam Yemeği kutlamasından önceki hafta Rabbin Akşam Yemeği ile ilgili makaleyi gözden geçirebilirsiniz. Birçok aile o hafta incelenecek Kule dergisine hazırlanmaktan zevk duyuyor. Fakat Kule dergisinin ikincil makaleleri de inceleme için harika birer malzemedir. Ailesinin ruhi ihtiyaçlarını bilen aile reisi hangi yayının incelenmesi gerektiği konusunda en iyi kararı verebilecek durumdadır.

Meryem, “her zaman çok önceden seçilmiş yayınları incelerdik” diyor. “Fakat” diyor, “bir soru ya da okulda bir durum ortaya çıktığında, o zaman uygulayabileceğimiz bilgileri ele alırdık.” Gençlerin okulda karşılaştıkları sorunlar, biriyle çıkmak, ders dışı etkinlikler ve benzer türden özel endişe nedenleri ortaya çıkabilir. Böyle şeyler olduğunda söz konusu sorunu ele alan yayın veya makaleleri seçin. Eğer son çıkan Kule veya Uyan! dergisinde ailenizin bilmesi gerektiğini düşündüğünüz bir makale görmüşseniz hiç duraksamadan bunu ele almak üzere ayarlama yapın. Doğal olarak ailenize bu değişikliği önceden haber vermek istemelisiniz. Fakat ihtiyaç karşılandıktan sonra normal programa dönme düşünceniz kesin olsun.

Huzurlu Bir Atmosfer Oluşturun

En iyi öğrenim huzur dolu koşullarda alınır. (Yakub 3:18) Bu nedenle rahat fakat saygılı bir atmosfer geliştirin. Amerika Birleşik Devletlerinde yaşayan bir aile reisi şöyle diyor: “Tetkiki oturma odasında da verandada da yapsak birbirimizden uzak, dağınık oturmaktansa birbirimize oldukça yakın oturmayı tercih ediyoruz. Bu aramızda sıcak bir duygu bağı oluşturuyor.” Meryem o günleri güzel duygularla hatırlıyor: “O hafta evin neresinde tetkik yapacağımızı kızkardeşlerimle birlikte seçmemize izin verilirdi. Bu kendimizi rahat hissetmemizi sağlardı.” Uygun ışıklandırma, oturma düzeni ve sevinçli, kargaşasız bir ortamın huzura katkısını aklınızda tutun. Tetkikten sonra ailece içilecek bir şeyler akşamın eğlenceli geçmesine yardımcı olur.

Hatta bazı aileler, tetkiki daha ilginç duruma getirmek ve cevaplarda çeşitliliği artırmak üzere arada sırada başka ailelerin de kendi tetkiklerine katılmasını istediler. Hakikatte yeni olanlar bu düzenlemede yer almaya davet edildiklerinde, deneyimli bir aile reisinin tetkiki idare etmesini izlemekten yararlanabilirler.

Mukaddes Kitabı Canlı Hale Getirin

Tetkikleri çocuklarınız için canlı kılın, onlar da bu vakti dört gözle bekleyecekler. Bunu küçük çocukları Mukaddes Kitaptan bazı sahnelerin resimlerini çizmeye teşvik ederek yapabilirsiniz. Eğer uygunsa çocukların Mukaddes Kitap olaylarını piyesler halinde oynamalarını sağlayın. Küçük çocuklarla soru cevap şeklindeki bildiğimiz resmi metodu uygulamak şart değildir. Mukaddes Kitap karakterleri hakkında öyküler okumak ve anlatmak Tanrısal ilkeleri aşılamakta zevkli bir yöntemdir. Daha önce adı geçen Rauf şunları diyor: “Bazen Mukaddes Kitap pasajlarını önceden belirlediğimiz bir sıraya göre değişik seslerle okurduk.” Çocuklara bu okumada temsil ettikleri karakterleri seçme fırsatı verilebilir.

Haritalar ve tablolar kullanmak daha büyük çocukların, üzerinde konuşulan olayların yer aldığı ülkenin bölgelerini ve özelliklerini gözlerinde canlandırmalarına yardımcı olur. Biraz hayal gücü kullanılırsa aile tetkiki canlı ve değişik duruma getirilebilir. Çocuklar da Tanrı’nın Sözüne karşı özlem geliştirirler.—I. Petrus 2:2, 3.

Herkesin Katılmasına Yardım Edin

Tetkikten zevk alabilmeleri için çocuklar konunun kendilerini de ilgilendirdiğini hissetmelidirler. Ancak, değişik yaşlardaki çocukların hepsinin tetkike katılmalarını sağlamak zor olabilir. Fakat bir Mukaddes Kitap ilkesi “riyaset eden, gayretle, . . . . yapsın” der. (Romalılar 12:8) Coşku başkalarına kolayca geçebildiğinden, coşkulu olmak yardımcıdır.

Reha beş yaşındaki kızı Derya’nın dikkatini konuya toplamak amacıyla incelenen malzemenin ara başlıklarını okutup resimlerle ilgili düşüncelerini soruyor. Geçen yıl Mesih’in ölümünün Anılması yaklaştığında Dünyada Yaşamış Olan En Büyük Adamc kitabının konuyla bağlantılı resimlerine dikkat çekti. “Bu, olayın önemini anlamasına yardımcı oldu” diyor.

Reha on yaşındaki kızı Ayşe ile bir adım daha ileri gitti. Şöyle diyor: “Ayşe yalnız resimlerin ne olduğunu değil, neler anlattığını da anlayabilecek noktaya geldi. Böylece Revelation—Its Grand Climax At Hand! kitabını incelediğimizde dikkatimizi resimlerin anlamları üzerinde topladık ve bu ona çok yardımcı oldu.”

Çocuklar ergenlik çağına girerlerken, onları ele alınan malzemenin pratik uygulamasını yapmaya davet edin. Tetkik sırasında sorular ortaya çıkarsa araştırma için ödevler verin. Rauf 12 yaşındaki oğlu Pamir, okulda yeni kurulmuş kulüpte oynanan Zindanlar ve Ejderler oyunu hakkında sorular sorduğunda böyle yaptı. Pamir’le beraber ailenin diğer üyeleri de gerekli bilgi için Kule Kitapları Yayın İndeksi’nden araştırmalar yapıp bunları aile tetkikinde beraberce gözden geçirdiler. Rauf, “sonuç olarak,” diyor, “Pamir bu oyunun İsa’nın takipçileri için yanlış olduğunu çabucak anladı.”

Rauf başka zamanlarda da araştırma ödevleri verdi. Eşi Nergis şunları söylüyor: “İsa’nın resullerini araştırdığımızda hepimize her hafta bir resul ödev olarak veriliyordu. Çocukların, aile tetkikinde gayretle yaptıkları araştırmanın sonuçlarını sunmaları çok heyecan vericiydi!” Kendi araştırmalarını yapıp bunları aileyle paylaşmak çocukların ‘Yehova ile büyümelerine’ yardımcı oluyor.—I. Samuel 2:20, 21.

Sorular—görüş açısını ortaya çıkaran ya da cevaba götüren sorular—sormak da çocukların ilgisini uyandırmanın iyi bir yoludur. Usta Öğretmen İsa “Sana nasıl görünür?” gibi görüş açısını ortaya çıkaran sorular sordu. (Matta 17:25) Meryem, “içimizden birinin bir sorusu olduğu zaman, ana-babamız bize hiçbir zaman doğrudan bir cevap vermezlerdi,” diyor. “Her zaman bize olay üzerinde akıl yürütmeye yardımcı olan, cevaba götüren sorular sordular.”

Sinirlendirmektense İletişim Kurun!

Eğer bütün hazır bulunanlar gülünç duruma düşme korkuları olmadan görüşlerini ve duygularını diğerlerine iletebilirlerse aile tetkikinden duyulan sevinç oldukça artar. Fakat bir babanın söylediği gibi: “Aile tetkiki sırasında iyi bir iletişim ancak diğer zamanlarda da iletişim hatları açıksa olanaklıdır. Yalnızca tetkik zamanlarında sanki ailede iyi bir iletişim varmış gibi davranamazsınız.” Her ne olursa olsun, ‘Hepsi bu muydu? Ben de önemli bir şey var sandım;’ ‘Çok saçma;’ ‘Başka ne beklenebilir ki? Çocuk işte!’ gibi incitici ve düşüncesizce laflardan kaçının. (Süleymanın Meselleri 12:18) Çocuklarınıza karşı şefkatli ve merhametli olun. (Mezmur 103:13; Malaki 3:17) Onlar sizin için bir zevk kaynağı olsun ve öğrendiklerini uygulamaya çabalarlarken kendilerini destekleyin.

Bir aile tetkikinin havası çocuğun zihninin talimatları almaya açık olacağı şekilde olmalıdır. Dört çocuklu başarılı bir baba şöyle diyor: “Çocukların yanlışlarını düzeltmeye başlarsanız bir ölçüde düşmanca bir dinleyici kitleniz olacaktır.” Böyle bir ortamda alınan bilgiler herhalde içlerine işlemeyecektir. O halde tetkiki bir terbiye ve cezalandırma zamanı durumuna getirmekten kaçının. Eğer gerekli ise bunları sonra ve kişisel olarak yapın.

Çabaya Değer

Ruhen zengin bir aile oluşturmak zaman ve çaba gerektirir. Mezmur yazarı ise şunları açıklıyor: “İşte, çocuklar RABDEN mirastır; Rahmin semeresi mükâfattır.” (Mezmur 127:3) Ayrıca ana-babalara çocukları “Yehova’nın terbiye ve tembihiyle yetiştirme” sorumluluğu emanet edilmiştir. (Efesoslular 6:4) Bu nedenle etkin ve zevkli bir aile tetkiki idare etme yönünde becerilerinizi geliştirin. Çocuklarınızın ‘kurtuluşa doğru büyüyebilmeleri’ için söze ait “hilesiz sütü” sağlamak üzere elinizden geleni yapın.—I. Petrus 2:3; Yuhanna 17:3.

[Dipnotlar]