Tanrı’nın Yeni Dünyasına Geçmesi İçin Aileni Korumaya Çalış
“Onları sen tutacaksın, ya RAB (Yehova), onları bu nesilden ebediyen koruyacaksın.”—MEZMUR 12:7.
1, 2. (a) Son günlerin baskıları karşısında bazı aileler ne durumdadır? (b) İsa’nın takipçisi olan aileler sağ kalabilmek için ne yapabilirler?
İSA’NIN bir takipçisi ve bir ihtiyar olan John: “Bugün yüreğim sevinç dolu!” diye haykırdı. Acaba bu coşkunun sebebi neydi? “14 yaşındaki oğlum ve 12 yaşındaki kızım vaftiz edildiler” diye anlattı. Fakat sevinci bununla da bitmiyordu, “17 yaşındaki oğlum ve 16 yaşındaki kızım bu yıl öncü yardımcısı oldular,” diye ekledi.
2 Aramızda bulunan ve Mukaddes Kitap prensiplerini uygulayan birçok aile buna benzer mükemmel sonuçlar elde etmektedir. Bununla beraber bazıları sorunlarla karşılaşmaktadır. İsa’nın takipçisi olan bir çift şunları yazıyor: “Beş çocuğumuz var ve onlarla uğraşmak gün geçtikçe daha güçleşiyor. Bir tanesi bu eski sisteme kapılıp gitti. Bu zamanda gençlerimiz sanki Şeytan’ın saldırısının baş hedefidir.” Evliliğinde ciddi boyutlarda, hatta zaman zaman ayrılma veya boşanmayla sonuçlanan anlaşmazlıklar olan bazı çiftler de var. Buna rağmen, İsa’nın takipçilerine özgü nitelikleri geliştiren aileler “büyük sıkıntı”da korunabilir ve Tanrı’nın yakın olan yeni dünyasına sağ geçebilir. (Matta 24:21; II. Petrus 3:13) Öyleyse, sen kendi ailenin korunacağından emin olmak için ne yapabilirsin?
İletişimi Daha İyi Duruma Getirmek
3, 4. (a) Aile hayatında iletişimin önemi nedir ve neden bu konuda sık sık sorunlar ortaya çıkıyor? (b) Kocalar neden iyi dinleyiciler olmaya gayret etmeli?
3 İyi iletişim sağlıklı ailenin can damarıdır; bu iletişim eksik olursa, gerginlik ve stres artar. Süleymanın Meselleri 15:22: “Öğüt olmıyan yerde tertipler boşa çıkar” der. Evlilik danışmanı olan bir kadın şu ilginç açıklamayı yapıyor: “Öğüt verdiğim kadınlardan en çok duyduğum şikâyet ‘kocam benimle konuşmak istemiyor’ ve ‘beni dinlemiyor’ sözleridir. Ve kocalarına bu şikâyeti ilettiğim zaman, onlar beni de dinlemiyorlar.”
4 Bu iletişim eksikliğinin sebebi nedir? Öncelikle, erkekler ve kadınlar birbirinden farklıdır ve çok defa belirgin şekilde farklı olan iletişim türlerine sahiptirler. Bir makalede yazıldığı gibi, bir koca sohbetlerinde “kesin ve pratik olmaya eğilimli”dir; oysa “[bir kadının] en çok arzu ettiği şey onun duygularını anlayacak bir dinleyici”dir. Eğer bu, evliliğinde bir sorun oluşturuyorsa, durumu düzeltmek üzere gayret et. İsa’nın takipçisi olan bir kocanın daha iyi bir dinleyici olmak üzere ciddi şekilde uğraşması gerekebilir. Yakub şöyle diyor: “Her adam işitmekte çabuk, söylemekte ağır. . . . olsun.” (Yakub 1:19) Karın sadece “şefkat” beklediği zaman ona emretmekten, öğüt vermekten veya onu azarlamaktan kaçınmayı öğren. (I. Petrus 3:8) Süleymanın Meselleri 17:27: “Sözlerini esirgiyenin bilgisi vardır” der.
5. Kocalar kendi düşünce ve duygularını açıklama konusunda nasıl ilerleyebilir?
5 Diğer yandan, “söylemenin vakti var”dır ve belki düşüncelerini ve duygularını daha iyi bir şekilde ifade etmeyi öğrenmen gerekebilir. (Vaiz 3:7) Örneğin, karının başarılarını övmek konusunda cömert misin? (Süleymanın Meselleri 31:28) Seni desteklemek ve ev halkına bakmak için harcadığı çabalar nedeniyle ona müteşekkir olduğunu gösteriyor musun? (Koloseliler 3:15 ile karşılaştır.) Veya belki ‘sevgi ifadelerini’ dile getirmek konusunda gelişmen gerekiyor. (Neşideler Neşidesi 1:2) Belki başlangıçta bu sana zor gelebilir, fakat böyle sözler, karının senin onu sevdiğini hissetmesine yardımcı olabilir.
6. Kadınlar ailedeki iletişimi ilerletmek için ne yapabilir?
6 Ya İsa’nın takipçisi olan kadınlar hakkında ne söylenebilir? Bir kadın, ‘kocam onu takdir ettiğimi biliyor, bunu kendisine söylememe gerek yok’ demişti. Fakat erkeklerin de, kendilerini rahat hissetmeleri için takdir ve övgü sözlerine ihtiyaçları vardır. (Süleymanın Meselleri 12:8) Duygularını daha açık olarak ifade etmene gerek var mı? Diğer yandan, nasıl dinlediğine belki daha fazla dikkat etmelisin. Eğer kocan seninle sorunları, korkuları ve kaygıları hakkında açık bir şekilde konuşmakta güçlük çekiyorsa, bunları çekinmeden açıklamasına nezaket ve taktla yardım etmeyi öğrendin mi?
7. Evlilikte neden tartışmalar olabilir ve bu nasıl önlenebilir?
7 Tabii, genellikle iyi geçinen çiftler arasında da bazen iletişim kopabilir. Duygular mantığı bastırabilir veya sakin bir sohbet birdenbire kızgın bir tartışmaya dönüşebilir. (Süleymanın Meselleri 15:1) “Hepimiz çok şeylerde sürçeriz”, bununla beraber karı koca arasındaki bir tartışma evliliğin sonu demek değildir. (Yakub 3:2) Ancak “bağırış ve küfür” yersiz olmasının yanında, her tür ilişkiye zarar verir. (Efesoslular 4:31) Karşılıklı olarak kırıcı sözler sarf edildiyse, barışmak konusunda çabuk davranın. (Matta 5:23, 24) İkiniz de Pavlus’un Efesoslular 4:26’daki sözlerini uygularsanız, çok defa kavgalar baştan önlenebilir: “Öfkenizin üzerine güneş batmasın.” Evet, sorunlar ufak ve çözülecek durumdayken bunlar hakkında konuşun; duygularınız patlama durumuna gelene kadar beklemeyin. Endişe duyduğunuz sorunlar hakkında konuşmak üzere her gün birkaç dakika ayırırsanız, iletişim artırılabilir ve anlaşmazlıklardan kaçınılabilir.
‘Yehova’nın Nasihati İle’
8. Bazı gençler hakikatten neden uzaklaşabilir?
8 Bazı ana babaların, çocuklarına fazla rehberlik etmeden onların gelişigüzel şekilde büyümelerine izin vermekle yetindikleri görülüyor. Çocuklar ibadetlere gidiyor ve ara sıra tarla hizmetine de katılıyor, fakat çoğu kez Yehova ile kişisel bir ilişki geliştirmiyorlar. Zamanla “bedenin şehveti, ve gözlerin şehveti” bu gibi gençlerin çoğunu hakikatten uzaklaştırabilir. (I. Yuhanna 2:16) Ana babalar için, kendilerinin Armagedon’dan sağ geçmeleri fakat geçmişteki ihmalkârlıklarının kurbanı olarak çocuklarını geride bırakmaları ne kadar acı olurdu.
9, 10. (a) Çocukları Yehova’nın “disiplini ve yetkili öğüdüyle” yetiştirmek neleri kapsar? (b) Çocukların duygularını rahatça açıklamalarına izin vermek neden önemlidir?
9 Bu nedenle Pavlus şunları yazdı: “Ve sizler, babalar, çocuklarınızı kışkırtmayın; fakat onları Yehova’nın disiplini ve yetkili öğüdüyle yetiştirmeye devam edin.” (Efesoslular 6:4) Bunu yapabilmek üzere bizzat senin Yehova’nın standartlarını iyi bilmen gerekir. Eğlence, kişisel tetkik, ibadetlere ve tarla hizmetine katılma gibi konularda iyi bir örnek vermelisin. Pavlus’un sözlerinden anlaşıldığı gibi, bir anne veya babanın (1) akıllı davranarak çocuklarını izlemesi ve (2) onlarla yakın bir iletişim kurması gereklidir. Ancak bu şekilde onların hangi alanda “nasihat”e ihtiyaçları olduğunu bileceksin.
10 Erinlik çağındakilerin bir dereceye kadar bağımsızlık aramaları olağandır. Fakat onların konuşmalarında, düşüncelerinde, giyim kuşamında ve arkadaş seçiminde dünyanın etkisinin kesin izlerini sezebilme yönünde çok uyanık olmalısın. Süleymanın Meselleri 23:26’da hikmetli bir babanın şu sözlerini buluyoruz: “Oğlum, yüreğini bana ver.” Çocukların, düşünce ve duygularını sana açıklamakta kendilerini rahat hissediyorlar mı? Çocuklar hemen azarlanacaklarından korkmadıkları zaman, okul dışı faaliyetler, karşı cinsten olanlarla buluşma, yüksek öğrenim ve Mukaddes Kitap hakikati hakkındaki düşüncelerini açıklamaya daha eğilimli olurlar.
11, 12. (a) Yemek vakti, iletişimi ilerletmek üzere nasıl kullanılabilir? (b) Ana babaların çocuklarıyla iletişim kurmak amacıyla yaptığı sebat dolu çabalar nasıl sonuçlanabilir?
11 Birçok ülkede ailenin bir arada yemek yemesi âdettir. Böylece akşam yemeği tüm aile üyelerine yapıcı sohbetler için iyi bir fırsat sağlayabilir. Ne yazık ki, bazen ailenin yemekte geçirdiği zaman televizyon veya zihni başka yönlere çeken şeylerle dolduruluyor. Oysa çocuklar okulda saatler boyunca sanki rehin gibi dünyanın etkisi altında tutuluyorlar. Yemek zamanı çocuklarla iletişim kurmak üzere uygun bir vakittir. Bir anne şöyle diyor: “Yemek zamanını gün boyunca başgösteren şeyler hakkında konuşmak üzere kullanıyoruz.” Fakat yemek zamanı, disiplin etmenin veya sıkıcı sorgulamaların vakti olmamalı. Bu vaktin hoş ve dinlendirici geçmesini sağlayın.
12 Çocuklarının, sana görüşlerini çekinmeden açıklamalarını sağlamak aşılması zor bir engeldir ve sınırsız sabır gerektirebilir. Fakat zamanla yüreğini sevindiren sonuçlar elde edebilirsin. Kaygılı bir anne şunu hatırlıyor: “14 yaşındaki oğlumuz çok üzgün ve çekingendi. Dualarımız ve sebatımız sayesinde, görüşlerini açıklamaya ve konuşmaya başladı.”
Yapıcı Aile Tetkiki
13. Çocukları küçük yaştan itibaren eğitmek neden bu kadar önemlidir ve bu nasıl başarılabilir?
13 ‘Yehova’nın yetkili öğüdü’ Tanrı’nın Sözünden doğru yöntemle verilen öğretimi de içerir. Timoteos’un durumunda olduğu gibi bu tür eğitim küçük “çocukluktan” itibaren başlamalı. (II. Timoteos 3:15) Erken eğitim, çocukları okul yıllarında karşılaşabilecekleri—doğum günü kutlamaları, Mukaddes Kitap prensipleriyle çelişen dinsel ve diğer bayram ve törenler gibi—iman denemeleri için yetiştirir. Bu gibi denemelere hazır olmayan çocuğun imanı yıkılabilir. Mukaddes Kitap Öyküleri kitabı gibi, ‘sadık ve basiretli kölenin’ küçük çocuklar için hazırladığı araçlardan yararlanın.
14. Aile tetkiki nasıl düzenli bir şekilde yapılabilir ve siz düzenli bir aile tetkiki sağlamak amacıyla ne yaptınız?
14 Dikkat edilmesi gereken başka bir konu da aile tetkikidir, zira bu, kolayca aksatılabilir veya hem ana baba, hem de çocuklar açısından can sıkıcı ve tekdüze olabilir. Bunu nasıl düzeltebilirsiniz? Her şeyden önce tetkik için vakti “satın al”malısınız ve bu vaktin, televizyon programları veya başka eğlence türleri yüzünden bir kenara itilmesine izin vermemelisiniz. (Efesoslular 5:15-17) Bir aile reisi: “Aile tetkikimizi düzenli şekilde yapmakta zorluk çekiyorduk” diye itiraf etti. “Değişik zamanlar denedik ve nihayet akşam, biraz geç vakitte, hepimize uyan bir saat bulduk. Şimdi aile tetkikimiz düzenli.”
15. Aile tetkiki ailenin ihtiyaçlarına nasıl uydurulabilir?
15 Ayrıca, ailenin özel ihtiyaçlarını göz önünde bulundurun. Birçok aile, haftalık Kule dergisi tetkikine birlikte hazırlık yapmaktan sevinç duyuyor. Oysa ara sıra, okulda karşılaşılan sorunlar da dahil olmak üzere, ailede konuşulması gereken özel sorunlar ortaya çıkabilir. Kule ile Uyan! dergilerinin makaleleri bu ihtiyacı karşılayabilir. Bir baba şunları söylüyor: “Oğullarımızda düzeltilmesi gereken bir durum sezdiğimiz zaman Uyan! dergisinde bulunan Gençler Soruyor makalelerinden, bu konuyla ilgili olan bir tanesini inceliyoruz.” Karısı şunları ekliyor: “Esnek olmaya çalışıyoruz. Eğer tetkikimiz için bir konu öngörülmüşse fakat başka bir şeyi görüşmek gerekiyorsa, o zaman ihtiyaca göre konuyu değiştiriyoruz.”
16. (a) Çocuklarınızın öğrendikleri şeyleri anladıklarından nasıl emin olabilirsiniz? (b) Bir aile tetkiki idare ederken genellikle hangi şeyden kaçınılmalı?
16 Çocuklarınızın tetkik ettikleri şeyi gerçekten anladıklarından nasıl emin olabilirsiniz? Usta Öğretmen İsa “Sana nasıl görünür?” gibi görüş açısını ortaya çıkaran sorular sordu. (Matta 17:25) Siz de aynı şekilde davranarak çocuklarınızın gerçekten ne düşündüklerini öğrenmeye çalışın. Çocuklarınızın her birini kendi sözleriyle cevap vermeye teşvik edin. Tabii, onların içten cevaplarına öfkelenir ve bozulursanız, onlar bir daha size bir şey anlatıp anlatmamak konusunda kararsız kalacaklar. Öyleyse sakin olun. Aile tetkikinizi çocukları cezalandırma amacıyla düzenlenmiş bir forum haline getirmeyin. Bu hoş ve yapıcı olmalı. Bir baba şöyle diyor: “Çocuklarımdan birinin bir sorunu olduğunun farkına varırsam, bu konuda kendisiyle başka zaman konuşuyorum.” Anne de şunları ekliyor: “Çocukla ayrı olarak ilgilenildiğinde mahcup olmaz ve aile tetkikinde kendisine öğüt verildiği zamana oranla daha rahat bir şekilde konuşmaya eğilimlidir.”
17. Aile tetkikinin ilginç olması için ne yapılabilir ve sizin ailenizde hangi şey iyi sonuç verdi?
17 Çocukların aile tetkikine katılmalarını sağlamakta, özellikle çocuklar farklı yaşlardaysa bazen zorluklar doğabilir. Küçük çocuklar hareketli olabilir, rahat durmayabilir veya zihinlerini ancak kısa bir süre için bir nokta üzerinde toplayabilir. Ne yapabilirsiniz? Tetkikte dinlendirici bir ortam yaratmaya çalışın. Çocuklarınız ancak kısa bir zaman zihinlerini bir nokta üzerinde toplayabiliyorlarsa, tetkikleri kısa tutup daha sık yapmayı deneyin. Hararetli olmanızın da yararı var. “Riyaset eden gayretle. . . . yapsın.” (Romalılar 12:8) Herkesin faal şekilde katılmasını sağlayın. Daha küçük çocuklar resimlere bakarak açıklama yapabilirler veya basit sorulara cevap verebilirler. Gençlerden ek araştırma yapmaları rica edilebilir veya tetkik edilen konunun hayata nasıl uygulanabileceğiyle ilgili açıklama yapmaları istenebilir.
18. Ana babalar çocuklarının zihnine her fırsatta Tanrı’nın Sözünü nasıl yerleştirebilir ve bu yapılırsa sonuç ne olur?
18 Bununla birlikte ruhi eğitime haftada sadece bir saat ayırmakla yetinmeyin. Tanrı’nın Sözünü çocuklarınızın zihnine her fırsatta yerleştirin. (Tesniye 6:7) Kendilerini dinlemek üzere vakit ayırın. Gerektiği zaman onları teşvik ve teselli edin. (I. Selânikliler 2:11 ile karşılaştır.) Şefkatli ve merhametli olun. (Mezmur 103:13; Malaki 3:17) Bunu yapmakla, çocuklarınız size “lezzet verecek” ve Tanrı’nın yeni dünyasına geçmek üzere korunmalarını sağlamış olacaksınız.—Süleymanın Meselleri 29:17.
“Gülmenin Vakti”
19, 20. (a) Aile hayatında dinlenmenin rolü nedir? (b) Ana babalar kendi ailelerinin dinlenmesi için neler düzenleyebilir?
19 “Gülmenin vakti. . . . ve oynamanın vakti var.” (Vaiz 3:4) İbranice “gülmek” sözcüğü “kutlamak”, “oynamak”, “spor yapmak” ve hatta “iyi vakit geçirmek” olarak da tercüme edilebilir. (II. Samuel 6:21; Eyub 41:5; Hâkimler 16:25; Çıkış 32:6; Tekvin 26:8) Oynamak yararlı olabilir ve hem çocuklar, hem de gençler için önemlidir. Mukaddes Kitap zamanında ana babalar çocukları için oyunlar ve eğlenceler düzenlerlerdi. (Luka 15:25 ile karşılaştır.) Siz de aynını yapıyor musunuz?
20 İsa’nın takipçisi bir koca şunları söylüyor: “Halka açık parklardan yararlanıyoruz. Cemaatin bazı gençlerini davet edip birlikte top oynuyor ve piknik yapıyoruz. Böylece iyi vakit geçiriyor ve ruhen sağlıklı arkadaşlarla beraber olmaktan sevinç duyuyorlar.” Başka bir baba şunları ekliyor: “Oğullarımızla, örneğin yüzmeye gitmek, top oynamak ve beraber tatil yapmak gibi şeyleri planlıyoruz. Fakat eğlenceyi uygun ölçüsünde tutuyoruz. Dengeli olmaya ağırlık veriyorum.” Uygun toplumsal buluşmalar, hayvanat bahçesi ve müze gezileri gibi sağlıklı dinlenme faaliyetleri, çocuğun bu dünyanın cazip zevklerine yönelmesini önlemekte çok yardımcı olabilir.
21. Ana babalar çocuklarının dünyevi bayramlar kutlamadıkları için bir şeyden yoksun olduklarını hissetmelerini nasıl önleyebilirler?
21 Çocuklarınızın, doğum günleri veya Tanrı’yı memnun etmeyen bayramlar kutlamadıkları için kendilerini bir şeyden yoksun bırakılmış gibi hissetmemeleri de önemlidir. Sizin tarafınızdan yapılan bazı düzenlemeler sayesinde onlar, yıl boyunca birçok kez sevinç verici fırsatlara sahip olmayı bekleyebilirler. Bundan başka, iyi bir baba veya annenin, çocuğunu sevdiğini maddi şeylerle kanıtlamak amacıyla bir bayrama ihtiyacı yoktur. Kendisi semavi babası gibi “çocuklara iyi hediyeler vermeği bilir” ve bunu kendiliğinden yapar.—Matta 7:11.
Ailen İçin Ebedi Bir Geleceği Güvenceye Al
22, 23. (a) Tanrı’dan korkar aileler, büyük sıkıntı yaklaştıkça hangi şeyden emin olabilirler? (b) Aileler Tanrı’nın yeni dünyasına geçmek üzere korunmak konusunda ne yapabilirler?
22 Mezmur yazarı şöyle dua etti: “Onları sen tutacaksın, ya RAB, onları bu nesilden ebediyen koruyacaksın.” (Mezmur 12:7) Şeytan’ın —özellikle Yehova’nın Şahitlerinin aileleri üzerindeki— baskısının artacağına şüphe yok. Oysa, gittikçe yoğunlaşan bu saldırıya karşı koymak mümkündür. Yehova’nın yardımıyla, karı kocalar ve çocuklar tarafından gösterilen ciddi kararlılık ve gayretli çalışmayla aileler —senin ailen de dahil— büyük sıkıntıda sağ kalıp korunmayı ümit edebilirler.
23 Kocalar ve eşleri, Tanrı tarafından size ayrılan rollerinizi yerine getirerek evliliğinizde barış ve uyumu sağlayın. Ana babalar, çocuklarınıza, ihtiyaç duydukları eğitim ve disiplini vermek üzere vakti satın alarak iyi bir örnek bırakmaya devam edin. Onlarla konuşun. Onları dinleyin. Onların hayatı söz konusudur! Çocuklar, ana babanızı dinleyin, onlara itaat edin. Yehova’nın yardımıyla başarılı olabilir ve Tanrı’nın yakın olan yeni dünyasında kendinize ebedi bir gelecek sağlayabilirsiniz.
Hatırlıyor Musun?
◻ Kocalar ve karıları aralarındaki iletişimi nasıl geliştirebilirler?
◻ Ana babalar çocuklarını Yehova’nın “disiplini ve yetkili öğüdüyle” nasıl yetiştirebilir? (Efesoslular 6:4)
◻ Aile tetkikini daha yapıcı ve ilginç kılmak amacıyla neler yapılabilir?
◻ Ana babalar ailelerinin dinlenmeleri ve eğlenmeleri için hangi düzenlemeleri yapabilirler?
[Sayfa 16’daki çerçeve]
Müzik—Güçla Bir Etki
Çocuk eğitimi konusundaki bir kitabın yazarı şunları söylüyor: “Dinleyicilerin karşısına çıkıp. . . . çılgın partilerde sarhoş olmayı, kokain, esrar veya zihni değiştiren başka uyuşturucuların etkisi altına girmeyi savunursam, şaşırıp bana hayret dolu gözlerle bakacaklardı. . . . . [Fakat] sık sık ana babalar çocuklarına bu şeyleri açıkça savunan plak ve kasetler satın almak üzere para verirler.” (Raising Positive Kids In a Negative World, Zig Ziglar) Örneğin, Amerika Birleşik Devletlerinde rap müziğinin seksi açıklayan sözleri birçok gencin dudaklarından düşmüyor. Sen çocuklarının bu tür cin tuzaklarından uzak kalmaları için müzik türünü seçmekte dikkatli olmalarına yardım ediyor musun?