Eski Bir Küpte Kutsal Kitaptan Bir İsim

2012 yılında bulunan 3.000 yıllık toprak bir küpün parçaları yakın zamanda araştırmacıların ilgisini çekti. Bu keşfi bu kadar özel kılan şey parçaların kendisi değil, üzerlerinde yazan yazıydı.

Arkeologlar parçaları bir araya getirdiklerinde Kenan dilindeki eski yazıyı çözebildiler. Yazı şöyleydi: “Eşba’al Ben Beda’” (Beda oğlu Eşba’al). Bu keşifle, arkeologlar ilk kez Eşbaal ismini eski bir yazıtta bulmuş oldu.

Kutsal Kitapta Kral Saul’un oğullarından birinin adı da Eşbaal’dir (1. Tar. 8:33; 9:39). Kazıya katılan Profesör Yosef Garfinkel şöyle diyor: “Eşba’al isminin hem Kutsal Kitapta hem de arkeolojik bir kayıtta geçmesi ve ikisinin de Kral Davut’un hüküm sürdüğü döneme ait olması çok ilginç.” Bazıları Eşbaal’in o döneme özgü bir isim olduğunu düşünüyor. Böylece bir kez daha Kutsal Kitaptaki bir detay arkeolojik kanıtlarla doğrulanmış oldu.

Kutsal Kitabın başka bir yerinde Eşbaal ismi İş-boşet olarak geçer (2. Sam. 2:10). Peki neden “baal” yerine “boşet” denmiştir? Araştırmacılara göre İkinci Samuel kitabının yazarı, Eşbaal ismi Kenanlıların yağmur tanrısı Baal’i anımsattığı için bu ismi kullanmaktan kaçınmış olabilir. Fakat Birinci Tarihler kitabında Eşbaal ismi aynen kullanılmıştır.