DANIYELE

1 Hi lembe ra vunharhu ra ku fuma ka Hosi Yoyakimi+ wa le Yuda, Hosi Nebukadnetsara wa le Babilona u ye eYerusalema, a fika a rhendzela muti.+ 2 Hi ku famba ka nkarhi, Yehovha a nyiketa Hosi Yoyakimi wa le Yuda evokweni rakwe+ ni swibya swin’wana swa yindlu* ya Xikwembu xa ntiyiso, a famba na swona etikweni ra Xinara*+ endlwini* ya xikwembu xa yena. A veka swibya sweswo laha ku vekiwaka xuma xa xikwembu xa yena.+

3 Kutani hosi yi lerisa Axipenazi, ndhunankulu ya yona ya le hubyeni, leswaku a tisa van’wana va Vaisrayele, ku katsa ni vana va le vuhosini ni vana va swifumi.+ 4 A ku laveka vantshwa lava nga riki na xisolo emirini, vo saseka, vo tlhariha, lava nga ni vutivi ni ku twisisa+ va tlhela va kota ku tirha endlwini ya hosi. A a fanele a va dyondzisa ku tsala ni ku vulavula ririmi ra Vakalidiya. 5 Ku engetela kwalaho, hosi yi lerisa leswaku siku ni siku va nyikiwa swakudya swa yona swa xiyimo xa le henhla ni vhinyo leyi a yi nwiwa hi yona. A va fanele va leteriwa ku ringana malembe manharhu, naswona loko nkarhi wolowo wu hela a va fanele va sungula ku tirhela hosi.

6 Exikarhi ka vona a ku ri ni van’wana va nyimba ya Yuda: ku nga Daniyele,*+ Hananiya,* Mixayele* na Azariya.*+ 7 Hiloko ndhunankulu ya le hubyeni yi va thya mavito lamantshwa;* Daniyele yi n’wi thya vito ra Beltexatsara,+ Hananiya ra Xadraka, Mixayele ra Mixaka, Azariya ra Abedinigo.+

8 Kambe Daniyele a a tiyimiserile embilwini yakwe leswaku a nge tinyamisi hi swakudya swo hlawuleka swa hosi kumbe hi vhinyo ya yona. Hiloko a kombela ndhunankulu ya le hubyeni leswaku yi n’wi pfumelela ku ka a nga tinyamisi hi ku dya swakudya sweswo. 9 Xikwembu xa ntiyiso xi endla leswaku ndhunankulu ya le hubyeni yi va ni musa ni tintswalo eka Daniyele.+ 10 Kambe ndhunankulu ya le hubyeni yi byela Daniyele yi ku: “Ndzi chava hosi yanga leyi mi hlawuleleke swakudya ni swakunwa. Ndzi ta ku yini loko yo mi vona mi tsanile mi nga fani ni tintangha ta n’wina? Ndzi ta va ni nandzu eka yona.” 11 Kambe Daniyele a byela mulanguteri loyi ndhunankulu ya le hubyeni a yi n’wi veke leswaku a va hlayisa, yena, Hananiya, Mixayele na Azariya, a ku: 12 “Ndzi kombela u hi kambela hina malandza ya wena ku ringana masiku ya khume, u hi pfumelela ku dya matsavu ni ku nwa mati ntsena; 13 endzhaku ka sweswo u hi languta u vona loko ku ri ni ku hambana eka swikandza swa hina ni swa vantshwa lava va dyaka swakudya swa xiyimo xa le henhla swa hosi, kutani u endla leswi u swi rhandzaka hi hina.”

14 Hiloko a yingisa xikombelo xa vona kutani a va kambela ku ringana masiku ya khume. 15 Endzhaku ka masiku ya khume, swikandza ni miri wa vona a swi saseke ngopfu naswona a va hanye kahle* ku tlula vantshwa hinkwavo lava a va dya swakudya swa xiyimo xa le henhla swa hosi. 16 Mulanguteri a a titekela swakudya swa vona swa xiyimo xa le henhla ni vhinyo kutani vona a va nyika matsavu. 17 Xikwembu xa ntiyiso xi nyika vantshwa lava va mune vutivi ni ku twisisa matsalwa hinkwawo ni vutlhari; Daniyele u nyikiwe ku twisisa mixaka hinkwayo ya swivono ni milorho.+

18 Loko ku fika nkarhi lowu hosi yi wu vekeke,+ ndhunankulu ya le hubyeni yi va yise emahlweni ka Nebukadnetsara. 19 Loko hosi yi vulavula na vona, yi kuma leswaku a ku na munhu loyi a a fana na Daniyele, Hananiya, Mixayele na Azariya;+ kutani va ya emahlweni va tirhela hosi. 20 Etimhakeni hinkwato leti lavaka vutlhari ni ku twisisa leti hosi yi va vutiseke tona, hosi yi kume leswaku va tlharihe ngopfu ku tlula vaprista hinkwavo lava endlaka masalamusi ni vangoma+ lava a va ri kona etikweni hinkwaro ra hosi. 21 Daniyele a tshama kwalaho ku fikela hi lembe ro sungula ra ku fuma ka Hosi Korexe.+

2 Nebukadnetsara u lorhe milorho hi lembe ra vumbirhi ra ku fuma ka yena; kutani a karhateka ngopfu+ lerova vurhongo byi nga ha khomi. 2 Kutani hosi yi lerisa leswaku ku vitaniwa vaprista lava endlaka masalamusi, vangoma, vahlahluvi ni Vakalidiya* leswaku va ta yi hlamusela milorho ya yona. Hiloko va fika va yima emahlweni ka hosi.+ 3 Hosi yi ku eka vona: “Ndzi lorhile naswona ndzi karhatekile hikuva ndzi lava ku tiva leswi ndzi nga swi lorha.” 4 Kutani Vakalidiya va hlamula hosi hi Xiaramu,*+ va ku: “Onge u nga hanya hilaha ku nga heriki wena hosi. Byela hina malandza ya wena norho wa kona, kutani hi ta vula nhlamuselo ya wona.”

5 Hosi yi hlamula Vakalidiya yi ku: “Yingisani: Loko mo ka mi nga ndzi byeli norho lowu ni nhlamuselo ya wona, mi ta phatluleriwa, kutani tiyindlu ta n’wina ti ta va swihambukelo swa mani na mani.* 6 Kambe loko mo ndzi byela norho ni nhlamuselo ya wona, ndzi ta mi hakela hi tinyiko letinene ndzi mi endla mi va vanhu lava xiximiwaka swinene.+ Ndzi byeleni norho ni nhlamuselo ya wona.”

7 Va hlamula ra vumbirhi va ku: “Hosi a yi hi byele norho kutani hina malandza ya yona hi ta yi byela nhlamuselo ya wona.”

8 Hosi yi ku: “Ndzi swi tiva kahle leswaku mi ringeta ku lehisa nkarhi, mi swi twile leswi ndzi mi byeleke swona. 9 Loko mo tsandzeka ku ndzi byela norho wa kona, mi ta kuma xigwevo lexi fanaka hinkwenu. Kumbe mi twanane ku ndzi xisa ni ku ndzi kanganyisa, kukondza xiyimo xi cinca. Ndzi byeleni norho wa kona kutani ndzi ta kota ku swi tiva loko mi ta ndzi hlamusela wona.”

10 Vakalidiya va hlamula hosi, va ku: “A ku na munhu la misaveni loyi a nga kotaka ku endla leswi hosi yi swi lavaka, hikuva a ku na hosi kumbe ndhuna hambi yi ri yihi leyi tshameke yi kombela swilo swo fana ni leswi eka muprista un’wana ni un’wana loyi a endlaka masalamusi kumbe eka mungoma kumbe Mukalidiya. 11 Leswi hosi yi swi lavaka swa tika, a nga kona munhu loyi a nga swi kotaka ku yi hlamusela swona, handle ka swikwembu leswi nga tshamiki na vanhu.”

12 Hiloko hosi yi hlundzuka ngopfu, kutani yi lerisa leswaku ku dlayiwa vavanuna hinkwavo vo tlhariha eBabilona.+ 13 Loko hosi yi humese xileriso xexo, naswona vavanuna vo tlhariha va ri kusuhi ni ku dlayiwa, ku laviwe na Daniyele ni vanghana vakwe leswaku na vona va ta dlayiwa.

14 Hi nkarhi wolowo Daniyele a vulavurisana hi vutlhari ni hi xichavo na Ariyoko murhangeri wa varindzi va hosi, loyi a a ri endleleni yo ya dlaya vavanuna vo tlhariha va le Babilona. 15 Daniyele a vutisa Ariyoko ndhuna ya hosi, a ku: “Hikwalaho ka yini hosi yi humesa xileriso xa tihanyi hi ndlela leyi?” Hiloko Ariyoko a hlamusela Daniyele leswi humeleleke.+ 16 Daniyele a ya eka hosi a ya kombela nkarhi wo yi hlamusela norho.

17 Endzhaku ka sweswo Daniyele a ya endlwini yakwe a fika a byela vanghana vakwe Hananiya, Mixayele na Azariya hi mhaka leyi. 18 A va kombela leswaku va khongela va kombela tintswalo eka Xikwembu xa le tilweni leswaku xi va hlamusela xihundla lexi, leswaku yena ni vanghana vakwe swin’we ni vavanuna hinkwavo vo tlhariha va le Babilona va nga dlayiwi.

19 Kutani xihundla xi paluxeriwa Daniyele exivonweni nivusiku.+ Hiloko a dzunisa Xikwembu xa le tilweni. 20 A ku:

24 Daniyele a ya eka Ariyoko, loyi hosi yi nga n’wi lerisa leswaku a dlaya vavanuna vo tlhariha eBabilona,+ a ku: “U nga dlayi ni un’we wa vavanuna vo tlhariha va le Babilona. Ndzi helekete eka hosi leswaku ndzi ta yi byela nhlamuselo ya norho wa yona.”

25 Hiloko Ariyoko a hatla a yisa Daniyele eka hosi, a yi byela a ku: “Ndzi kume wanuna wa mahlonga ya le Yuda+ la nga ta ku byela nhlamuselo ya norho.” 26 Hosi yi vutisa Daniyele, loyi a thyiweke vito ra Beltexatsara,+ yi ku: “Xana hakunene u nga swi kota ku ndzi byela norho lowu ndzi wu voneke ni nhlamuselo ya wona?”+ 27 Daniyele a hlamula hosi a ku: “A nga kona ni un’we eka vavanuna vo tlhariha, vangoma, vaprista lava endlaka masalamusi ni vangoma va tinyeleti, loyi a nga kotaka ku byela hosi xihundla lexi yi lavaka ku xi tiva.+ 28 Kambe xi kona Xikwembu ematilweni lexi nga Mupaluxi wa swihundla+ naswona xi tivise Hosi Nebukadnetsara leswi nga ta humelela emasikwini ya makumu. Hi lowu norho ni swivono leswi u swi voneke loko u etlele:

29 “Loko wa ha etlele, wena hosi, miehleketo ya wena yi sungule ku vona leswi nga ta humelela enkarhini lowu taka, kutani Mupaluxi wa swihundla u ku tivise leswi swi nga ta humelela. 30 Xihundla lexi a ndzi byeriwanga xona hileswi ndzi tlhariheke ku tlula van’wana; kambe leswaku ndzi ta kota ku tivisa wena hosi nhlamuselo ya xona, u ta tiva leswi nga embilwini ya wena.+

31 “Hosi yanga, u vone xifaniso lexikulu. Xifaniso xexo a xi ri xikulu xi tlhela xi vangama swinene, a xi yime emahlweni ka wena naswona a xi chavisa. 32 Nhloko ya xifaniso xexo a yi ri ya nsuku wa xiyimo xa le henhla,+ xifuva ni mavoko ya xona a swi ri swa silivhere,+ khwiri ni mindzhumbu ya xona a swi ri swa koporo,+ 33 milenge ya xona a yi endliwe hi nsimbhi,+ mikondzo ya xona a yi endliwe hi nsimbhi leyi pfanganeke ni vumba.+ 34 Loko wa ha langutile u vone ribye ri phemeka, kambe ri nga phemiwi hi mavoko, kutani ri ba mikondzo ya xifaniso leyi endliweke hi nsimbhi ni vumba ri yi pfotlosa.+ 35 Hi nkarhi wolowo nsimbhi, vumba, koporo, silivhere ni nsuku, hinkwaswo ka swona, swi pfotlosiwa kutani moya wu swi rhwala swi haha ku fana ni muhungu* lowu humaka exivuyeni* hi ximumu, lerova ku nga ha sali nchumu. Kambe ribye leri ri nga ba xifaniso ri hundzuke ntshava leyikulu, ri tata misava hinkwayo.

36 “Lowu hi wona norho wa hosi, kutani sweswi hi ta tivisa hosi nhlamuselo ya wona. 37 Hosi yanga, hosi ya tihosi, wena loyi Xikwembu xa le tilweni xi ku nyikeke mfumo,+ matimba ni ku xiximeka, 38 wena loyi xi ku nyikeke vanhu, hinkwako laha va tshamaka kona ni swiharhi ni swinyenyana, xi ku endle mufumi wa swona hinkwaswo,+ wena u nhloko ya nsuku.+

39 “Kambe endzhaku ka wena ku ta va ni mfumo wun’wana+ lowu nga ta va wutsongo eka wa wena; ni wun’wana wa vunharhu ku nga wa koporo lowu nga ta fuma misava hinkwayo.+

40 “Kasi mfumo wa vumune, wu ta va ni matimba ku fana ni nsimbhi.+ Kukota nsimbhi leyi pfotlosaka ni ku sila xin’wana ni xin’wana, wu ta pfotlosa ni ku herisa mifumo leyo sungula hinkwayo.+

41 “Tanihi leswi u voneke mikondzo ni swikunwana swa xona swi ri swa vumba lebyi pfanganeke ni nsimbhi, mfumo lowu a wu nge tiyi, kambe wu ta va ni matimbanyana, hilaha u voneke nsimbhi yi pfanganisiwe ni vumba byo tsakama. 42 Leswi swikunwana a swi ri swa nsimbhi ni vumba, mfumo lowu wu ta va ni matimbanyana, kambe wu ta va wu nga tiyanga. 43 Tanihi leswi u voneke nsimbhi yi pfanganisiwe ni vumba byo tsakama, yi ta pfangana ni vanhu;* kambe a swi nge namarhelani, ku fana ni leswi nsimbhi ni vumba swi nga hlanganiki.

44 “Emasikwini ya tihosi teto, Xikwembu xa le tilweni xi ta simeka mfumo+ lowu nga ta ka wu nga wisiwi.+ Mfumo lowu a wu nge hundziseriwi eka vanhu van’wana.+ Wu ta pfotlosa wu herisa mifumo leyi hinkwayo,+ kambe wona wu ta fuma hilaha ku nga heriki,+ 45 hilaha u voneke ribye leri nga phemiwangiki hi mavoko ri huma entshaveni, ri pfotlosa nsimbhi, koporo, vumba, silivhere ni nsuku.+ Xikwembu Lexikulu xi tivise hosi leswi nga ta humelela enkarhini lowu taka.+ Norho lowu i ntiyiso naswona nhlamuselo ya wona ya tshembeka.”

46 Endzhaku ka sweswo Hosi Nebukadnetsara a wela ehansi hi mombo emahlweni ka Daniyele, kutani a n’wi fundzha.* A lerisa leswaku a nyikiwa nyiko ni ku hiseriwa mirhi ya risuna. 47 Hosi yi byela Daniyele yi ku: “Hakunene Xikwembu xa wena i Xikwembu lexi tlulaka swikwembu leswin’wana hinkwaswo ni Hosi ya tihosi ni Mupaluxi wa swihundla, hikuva wena u swi kotile ku paluxa xihundla lexi.”+ 48 Hosi yi tlakusa Daniyele, yi n’wi nyika tinyiko to tala letinene, yi n’wi endla mufumi wa xifundzha hinkwaxo xa Babilona+ ni ndhunankulu ya vavanuna hinkwavo vo tlhariha va le Babilona. 49 Daniyele a kombela hosi leswaku yi veka Xadraka, Mixaka na Abedinigo+ leswaku va va tindhuna ta xifundzha xa Babilona, kambe Daniyele a hambeta a tirha evuhosini.

3 Hosi Nebukadnetsara a endla xifaniso xa nsuku lexi leheke kwalomu ka 27 wa timitara,* ni ku anama kwalomu ka timitara* tinharhu. A xi veka erivaleni ra Dura exifundzheni xa Babilona. 2 Hiloko Hosi Nebukadnetsara a rhumela rito leswaku ku ya vitaniwa tindhuna, vapfuni va tindhuna, tindhunankulu, vatsundzuxi, vakhomi va mali, vaavanyisi, vamajistarata ni vakongomisi hinkwavo va swifundzha, leswaku va ta eku khanguriweni* ka xifaniso lexi Hosi Nebukadnetsara a xi endleke.

3 Hiloko tindhuna, vapfuni va tindhuna, tindhunankulu, vatsundzuxi, vakhomi va mali, vaavanyisi, vamajistarata ni vakongomisi hinkwavo va swifundzha va hlengeletana loko ku khanguriwa* xifaniso lexi Hosi Nebukadnetsara a xi endleke. Va yima emahlweni ka xifaniso lexi Nebukadnetsara a xi endleke. 4 Hiloko mutivisi wa timhaka ta tiko a huwelela a ku: “Hi lexi xileriso, n’wina vanhu va matiko ni tindzimi to hambanahambana, 5 loko mi twa mpfumawulo wa nanga, mhalamhala, katara, haripa, xitende, nanga leyi nga ni saka ni mixaka hinkwayo ya swichayachayana swa vuyimbeleri, mi fanele mi khinsama mi gandzela xifaniso xa nsuku lexi Hosi Nebukadnetsara a xi endleke. 6 Loyi a nga khinsamiki a xi gandzela, u ta hoxiwa ekheleni ra ndzilo lowu vavulaka hi nkarhi wolowo.”+ 7 Loko vanhu hinkwavo va matiko ni tindzimi va twa mpfumawulo wa nanga, mhalamhala, katara, haripa, xitende ni mixaka hinkwayo ya swichayachayana swa vuyimbeleri, va khinsamile va gandzela xifaniso xa nsuku lexi Hosi Nebukadnetsara a nga xi endla.

8 Hi nkarhi wolowo Vakalidiya van’wana va ya eka hosi va ya mangalela* Vayuda. 9 Hiloko va byela Hosi Nebukadnetsara va ku: “Hanya hilaha ku nga heriki wena hosi. 10 Wena hosi, u humese xileriso xa leswaku mani na mani loyi a twaka mpfumawulo wa nanga, mhalamhala, katara, haripa, xitende ni nanga leyi nga ni saka ni mixaka hinkwayo ya swichayachayana swa vuyimbeleri, u fanele a khinsama, a gandzela xifaniso xa nsuku; 11 nileswaku loyi a nga ta ka a nga khinsami a xi gandzela, u fanele a hoxiwa ekheleni ra ndzilo lowu vavulaka.+ 12 Ku ni Vayuda van’wana lava u va vekeke ku va tindhuna ta xifundzha xa Babilona, ku nga Xadraka, Mixaka na Abedinigo.+ Vavanuna lava a va ku xiximi, wena hosi. A va swi gandzeli swikwembu swa wena, naswona va ala ku gandzela xifaniso xa nsuku lexi u xi endleke.”

13 Hiloko Nebukadnetsara loyi a a hlundzuke ngopfu a lerisa leswaku ku vitaniwa Xadraka, Mixaka na Abedinigo. Kutani vavanuna lava va tisiwa emahlweni ka hosi. 14 Nebukadnetsara a va vutisa a ku: “Xana i ntiyiso leswaku wena Xadraka, Mixaka na Abedinigo, a mi swi gandzeli swikwembu swa mina,+ naswona mi ala ku gandzela xifaniso xa nsuku lexi ndzi xi endleke? 15 Loko mi twa mpfumawulo wa nanga, mhalamhala, katara, haripa, xitende ni nanga leyi nga ni saka ni mixaka hinkwayo ya swichayachayana swa vuyimbeleri, mi ta va mi endla kahle loko mi khinsama mi gandzela xifaniso lexi ndzi xi endleke. Kambe loko mi ala ku xi gandzela, mi ta namba mi hoxiwa ekheleni ra ndzilo lowu vavulaka. Xana xi kona xikwembu lexi nga mi ponisaka emavokweni ya mina?”+

16 Xadraka, Mixaka na Abedinigo va hlamula hosi va ku: “Wena Nebukadnetsara, a swi bohi leswaku hi ku hlamula emhakeni leyi. 17 Loko ho hoxiwa ekheleni ra ndzilo, Xikwembu xa hina lexi hi xi gandzelaka xi ta hi ponisa ekheleni ra ndzilo lowu vavulaka ni le vokweni ra wena hosi.+ 18 Hambiloko xo ka xi nga hi ponisi, swi tive wena hosi, leswaku swikwembu swa wena a hi nge swi gandzeli, ni xifaniso xa nsuku lexi u xi endleke a hi nge xi gandzeli.”+

19 Hiloko Nebukadnetsara a hlundzuka ngopfu, a hlundzukela Xadraka, Mixaka na Abedinigo a nga ha va tsakeli, a lerisa leswaku khele ra ndzilo ri hlanganyetiwa ri hisa ka nkombo ku tlula ku hisa loku tolovelekeke. 20 Kutani a lerisa man’wana ya masocha ya yena lama nga ni matimba leswaku ma boha Xadraka, Mixaka na Abedinigo, ma va hoxa ekheleni ra ndzilo lowu vavulaka.

21 Hiloko vavanuna lava va bohiwa va ambale swiambalo swa vona swa le handle ni swa le ndzeni ni swihuku swa vona ni swiambalo swin’wana swa vona kutani va hoxiwa ekheleni ra ndzilo lowu vavulaka. 22 Hikwalaho ka xileriso xa hosi xa tihanyi ni leswi khele a ri hlanganyetiwe ri hisa ku tlula mpimo, vavanuna lava va khomeke Xadraka, Mixaka na Abedinigo hi vona lava va dlayiweke hi malangavi ya ndzilo. 23 Kambe vavanuna lavanharhu ku nga Xadraka, Mixaka na Abedinigo, va wele endzeni ka khele ra ndzilo lowu vavulaka va bohiwile.

24 Hiloko Hosi Nebukadnetsara a sungula ku chava kutani a suka a yima hi ku hatlisa, a vutisa tindhuna ta yena a ku: “Xana a hi bohanga vavanuna vanharhu hi va hoxa ekheleni ra ndzilo?” Tindhuna takwe ti n’wi hlamula ti ku: “Ina, hosi ya hina.” 25 A ku: “Vonani! Ndzi vona vavanuna va mune lava fambafambaka exikarhi ka ndzilo va nga bohiwanga, kambe a va vavisekanga, lowa vumune u fana ni n’wana wa swikwembu.”

26 Nebukadnetsara a tshinela enyangweni ya khele ra ndzilo lowu vavulaka, kutani a ku: “Xadraka, Mixaka na Abedinigo, n’wina malandza ya Xikwembu Lexi Nge Henhlahenhla,+ humani mi ta haleno!” Hiloko Xadraka, Mixaka na Abedinigo va huma endzilweni. 27 Kutani tindhuna, vapfuni va tindhuna ni tindhunankulu ta hosi lava a va hlengeletanile kwalaho+ va swi xiya leswaku ndzilo a wu va endlanga nchumu vavanuna lava;+ hambi ku ri nsisi ni wun’we wa tinhloko ta vona a wu vavukanga, ni swiambalo swa vona a swi tshwanga, a va nga nuhi ni risema ra ndzilo.

28 Hiloko Nebukadnetsara a ku: “A ku dzunisiwe Xikwembu xa Xadraka, Mixaka na Abedinigo,+ lexi rhumeke ntsumi ya xona leswaku yi ta ponisa malandza ya xona. Ma xi tshembile kutani ma ala ku yingisa rito ra hosi, a ma tiyimisele ku fa ku ri ni ku gandzela xikwembu xin’wana handle ka Xikwembu xa wona.+ 29 Kutani ndzi veka nawu wa leswaku munhu wihi ni wihi, vanhu va matiko ni tindzimi to hambanahambana lava nga ta tshuka va vulavula ku biha hi Xikwembu xa Xadraka, Mixaka na Abedinigo va fanele va phatluleriwa, tiyindlu ta vona ti fanele ti endliwa swihambukelo swa mani na mani;* hikuva a xi kona xikwembu xin’wana lexi xi kotaka ku ponisa ku fana ni lexi.”+

30 Hiloko hosi yi tlakusa Xadraka, Mixaka na Abedinigo hi ku va nyika mitirho yo xiximeka exifundzheni xa Babilona.+

4 “Eka vanhu hinkwavo va matiko ni tindzimi to hambanahambana lava tshamaka emisaveni hinkwayo, Hosi Nebukadnetsara u ri: Vanani ni ku rhula! 2 Ndzi tsakela ku mi tivisa swikombiso ni swihlamariso leswi Xikwembu Lexi Nge Henhlahenhla xi swi endleke eka mina. 3 Swikombiso swa xona i swikulu swinene, mitirho ya xona ya hlamarisa! Mfumo wa xona i wa hilaha ku nga heriki, xi ta fuma ku suka eka xitukulwana xin’wana ku ya eka xin’wana.+

4 “Mina Nebukadnetsara, a ndzi tshamisekile endlwini ya mina, swi ndzi fambela kahle endlwini ya mina ya vuhosi. 5 Ndzi lorhe norho lowu ndzi chaviseke. Leswi ndzi swi lorheke swi ndzi tseme nhlana.+ 6 Hiloko ndzi humesa xileriso xa leswaku vavanuna hinkwavo vo tlhariha va le Babilona va ta eka mina, leswaku va ta ndzi byela nhlamuselo ya norho lowu.+

7 “Enkarhini wolowo, vaprista lava endlaka masalamusi, vangoma, Vakalidiya* ni vangoma va tinyeleti+ va nghena. Loko ndzi va byela norho wa kona a va swi kotanga ku ndzi byela nhlamuselo ya wona.+ 8 Hiloko ku ta fika Daniyele, loyi vito rakwe a nga Beltexatsara+ ku nga vito ra xikwembu xa mina,+ loyi a nga ni moya wa swikwembu swo kwetsima,+ kutani ndzi n’wi byela norho wa mina ndzi ku:

9 “‘Wena Beltexatsara ndhuna ya vaprista lava endlaka masalamusi,+ ndza swi tiva leswaku moya wa swikwembu swo kwetsima wu kona eka wena,+ nileswaku a ku na xihundla lexi nga ku tsandzaka.+ Ndzi byele norho lowu ndzi wu lorheke ni nhlamuselo ya wona.

10 “‘Eka norho wa mina ndzi vone murhi wo leha swinene+ lowu a wu ri exikarhi ka misava.+ 11 Hiloko murhi lowu wu kula wu tlhela wu tiya, wu fika ni le matilweni hi ku leha, a wu vonaka emisaveni hinkwayo. 12 Matluka ya wona a ma sasekile, a wu ri ni mihandzu yo tala naswona a wu ri ni swakudya swo ringana vanhu hinkwavo. Swiharhi a swi tshama ehansi ka ndzhuti wa wona, swinyenyana a swi tshama emarhavini ya wona ni swivumbiwa hinkwaswo a swi dya eka wona.

13 “‘Loko norho wa mina wu ya emahlweni, ndzi vone murindzi lowo kwetsima, a rhelela a huma hi le matilweni.+ 14 Hiloko a huwelela a ku: “Tsemani murhi+ ni marhavi ya wona, dzudzani matluka mi hangalasa mihandzu ya wona! Swiharhi a swi suke ehansi ka wona ni swinyenyana a swi suke emarhavini ya wona. 15 Kambe, tshikani xikundzu* ni timitsu ta xona, xi boheni hi nsimbhi ni koporo exikarhi ka byanyi bya nhova. Xi tshikeni xi tsakamisiwa hi mberha, a xi ve exikarhi ka swimilana ni swiharhi.+ 16 Mbilu ya xona a yi hundzuriwe yi nga ha vi ya munhu, a xi nyikiwe mbilu ya xiharhi kukondza ku hundza+ malembe* ya nkombo.+ 17 Lexi i xileriso xa varindzi+ naswona xikombelo xi huma eka lavo kwetsima, leswaku vanhu lava hanyaka va ta tiva leswaku La Nge Henhlahenhla i Mufumi emfun’weni wa vanhu,+ nileswaku u wu nyika un’wana ni un’wana loyi a n’wi rhandzaka hambi xi ri xisiwana.”

18 “‘Lowu i norho lowu ndzi wu lorheke mina Hosi Nebukadnetsara; kutani, wena Beltexatsara, ndzi byele nhlamuselo ya wona, hikuva a nga kona ni un’we eka vavanuna lavan’wana vo tlhariha emfun’weni wa mina la kotaka ku ndzi byela nhlamuselo ya wona.+ Kambe wena u ta swi kota hikuva moya wa swikwembu swo kwetsima wu le ka wena.’

19 “Hi nkarhi wolowo Daniyele loyi vito rakwe a nga Beltexatsara,+ u hlamarile swa nkarhinyana, kutani a sungula ku chava.

“Kutani hosi yi ku, ‘Wena Beltexatsara, u nga chavisiwi hi norho ni nhlamuselo ya wona.’

“Beltexatsara a ku, ‘Hosi yanga, onge norho lowu wu nga tirha eka lava va ku vengaka, nhlamuselo ya wona yi tirha eka valala va wena.

20 “‘Murhi lowu u wu voneke, lowu kuleke swinene wu tlhela wu tiya, lowu leheke ku ya fika ematilweni naswona wu voniwaka emisaveni hinkwayo,+ 21 lowu nga ni matluka yo saseka ni mihandzu yo tala, wu ri ni swakudya swa vanhu hinkwavo, lowu swiharhi a swi tshama ehansi ka wona ni lowu swinyenyana a swi tshama emarhavini ya wona,+ 22 hi wena hosi yanga, hikuva vuhosi bya wena i byikulu naswona u ni matimba, vukulukumba bya wena byi fika ematilweni,+ u fuma misava hinkwayo.+

23 “‘Kutani hosi yi vone murindzi loyi a kwetsimaka+ a huma hi le matilweni a ku: “Tsemani murhi mi wu dlaya, tshikani xikundzu* ni timitsu ta xona emisaveni, xi boheni hi nsimbhi ni koporo exikarhi ka byanyi bya nhova. Xi tshikeni xi tsakamisiwa hi mberha, a xi ve exikarhi ka swimilana swa misava ni swiharhi, kukondza ku hundza malembe* ya nkombo.”+ 24 Nhlamuselo ya wona hi leyi hosi yanga; i xiboho xa La Nge Henhlahenhla xa leswi swi faneleke swi endleka eka wena hosi yanga. 25 U ta hlongoriwa exikarhi ka vanhu u ya tshama ni swiharhi, u ta dya byanyi ku fana ni tinkuzi; u ta tsakamisiwa hi mberha ya matilo+ kukondza ku hela+ malembe* ya nkombo,+ hi kona u nga ta swi tiva leswaku La Nge Henhlahenhla i Mufumi emfun’weni wa vanhu naswona u wu nyika loyi a n’wi tsakelaka.+

26 “‘Kambe leswi va vuleke leswaku ku ta sala xikundzu* xa murhi ni timitsu ta xona,+ u ta tlhela u nyikiwa mfumo endzhaku ka loko u swi tivile leswaku ku ni loyi a fumaka ematilweni. 27 Hikokwalaho, wena hosi, onge u nga amukela xitsundzuxo xa mina. Tshika ku dyoha u endla leswo lulama, u tshika ni vuhomboloki u va ni tintswalo eka swisiwana. Kumbexana u nga ya emahlweni u hanya u tiphina hi vutomi.’”+

28 Hinkwaswo leswi swi humelele Hosi Nebukadnetsara.

29 Endzhaku ka tin’hweti ta 12 loko a ri karhi a famba ehenhla ka yindlu ya le vuhosini ya Babilona. 30 Hiloko a ku: “Xana loyi a hi yena Babilona Lonkulu, loyi ndzi n’wi akeke a va yindlu ya vuhosi hi matimba ya mina leswaku ndzi ta va ni ndhuma ndzi tlhela ndzi xiximeka?”

31 Loko hosi ya ha vulavula, ku twale rito leri humaka ematilweni ri ku: “Ku byeriwa wena, wena Hosi Nebukadnetsara, ‘U ta tekeriwa mfumo,+ 32 u ta hlongoriwa exikarhi ka vanhu u ya tshama ni swiharhi. U ta dya byanyi ku fana ni tinkuzi, ku ta hundza malembe* ya nkombo, kukondza u swi tiva leswaku La Nge Henhlahenhla i Mufumi emfun’weni wa vanhu naswona u wu nyika loyi a n’wi tsakelaka.’”+

33 Hi nkarhi wolowo mhaka leyi yi endlekile eka Nebukadnetsara. A hlongoriwa exikarhi ka vanhu, a sungula ku dya byanyi ku fana ni tinkuzi, miri wakwe wu tsakamisiwa hi mberha, misisi yakwe yi kula yi leha kukota tinsiva ta magama, minwala yakwe yi fana ni minwala ya swinyenyana.+

34 “Loko nkarhi wolowo wu hela,+ mina Nebukadnetsara, ndzi langute ematilweni kutani miehleketo ya mina yi sungula ku vuya; hiloko ndzi dzunisa La Nge Henhlahenhla, ndzi dzunisa ni ku vangamisa Loyi a hanyaka hilaha ku nga heriki, hikuva ku fuma ka yena i ku fuma ka nkarhi lowu nga riki na makumu naswona mfumo wa yena wu suka eka xitukulwana xin’wana ku ya eka xitukulwana xin’wana.+ 35 Vaaki hinkwavo va misava va tekiwa va nga ri nchumu, u endla leswi a swi rhandzaka hi vuthu ra yena ra le matilweni ni vaaki va misava. A nga kona loyi a nga n’wi sivelaka+ kumbe loyi a nga n’wi vutisaka a ku, ‘U endla yini?’+

36 “Enkarhini wolowo loko miehleketo ya mina yi vuyile, ndzi tlhele ndzi kuma ku vangama ka mfumo wa mina, vukulukumba ni ndhuma ya mina.+ Tindhuna ta mina ti sungule ku lava mpfuno eka mina, kutani ndzi tlhela ndzi vekiwa emfun’weni wa mina, ndzi xiximeka ku tlula eku sunguleni.

37 “Kutani mina Nebukadnetsara, ndzi dzunisa Hosi ya le matilweni,+ ndzi yi tlakusa ni ku yi vangamisa, hikuva mitirho ya yona hinkwayo i ya ntiyiso naswona tindlela ta yona ti lulamile,+ lava titlakusaka yi va khomisa tingana.”+

5 Hosi Belxatsara,+ a endlela tindhuna takwe ta 1 000 nkhuvo lowukulu naswona a nwa vhinyo na tona.+ 2 Kuteloko Belxatsara a dakwile, a lerisa leswaku ku tisiwa swibya swa nsuku ni swa silivhere leswi Nebukadnetsara tata wakwe a swi tekeke etempeleni eYerusalema,+ leswaku hosi ni tindhuna ta yona, vasati va yona lavatsongo ni vasati va yona lavan’wana, va ta nwa ha swona. 3 Hiloko ku tisiwa swibya swa nsuku leswi tekiweke etempeleni ya Xikwembu eYerusalema, kutani hosi ni tindhuna ta yona, vasati va yona lavatsongo ni vasati va yona lavan’wana va nwa ha swona. 4 Va nwe vhinyo, va dzunisa swikwembu swa nsuku ni swa silivhere, koporo, nsimbhi, ntsandza ni ribye.

5 Hiloko ku humelela tintiho ta voko ra munhu, ti tsala ekhumbini leri phamiweke endlwini ya vuhosi etlhelo ka xo tlhoma rivoni, hosi a yi xi vona xandla lexi nga eku tsaleni. 6 Kutani hosi yi sungula ku basuluka xikandza hi ku chava, leswi a yi swi ehleketa swi sungula ku yi tsema nhlana, masenge ya yona ma nga ha tiyi+ ni matsolo ya yona ma ngundlangundla.

7 Hosi yi huwelela yi lerisa leswaku ku vitaniwa vangoma, Vakalidiya* ni vangoma va tinyeleti.+ Kutani hosi yi byela vavanuna vo tlhariha va le Babilona, yi ku: “Loyi a nga ta hlaya leswi tsariweke, a ndzi byela nhlamuselo ya swona, u ta ambexiwa swiambalo swa phephulu,* a hakarhisiwa vuhlalu bya nsuku enhan’wini,+ u ta va wa vunharhu emfun’weni wa mina.”+

8 Hiloko vavanuna hinkwavo vo tlhariha va hosi va fika, kambe a va swi kotanga ku hlaya leswi tsariweke kumbe ku byela hosi nhlamuselo ya swona.+ 9 Kutani Hosi Belxatsara a basuluka xikandza hi ku chava; tindhuna ta yena ti pfilunganyeka.+

10 Loko mana wa hosi a twa marito ya hosi ni tindhuna ta yona, a nghena eholweni ya nkhuvo. Kutani a ku: “Hanya hilaha ku nga heriki wena hosi. U nga chavisiwi hileswi u swi ehleketaka naswona u nga basuluki xikandza hikwalaho ko chava. 11 Ku ni wanuna wo karhi* emfun’weni wa wena loyi a nga ni moya wa swikwembu swo kwetsima. Enkarhini wa tata wa wena ku kumeke leswaku wanuna loyi u ni vutivi ni ku twisisa ni vutlhari ku fana ni vutlhari bya swikwembu.+ Tata wa wena, Hosi Nebukadnetsara u n’wi veke ku va murhangeri wa vaprista lava endlaka masalamusi, vangoma, Vakalidiya* ni vangoma va tinyeleti.+ 12 Daniyele, loyi hosi yi nga n’wi thya vito ra Beltexatsara+ u tlharihe ngopfu, u ni vutivi ni ku twisisa naswona u kota ku hlamusela milorho ni mawetana* ni ku tlhantlha timhaka to tika swinene.+ A ku vitaniwe Daniyele leswaku a ta ku byela nhlamuselo ya kona.”

13 Hiloko Daniyele a tisiwa eka hosi. Hosi yi vutisa Daniyele yi ku: “Xana hi wena Daniyele loyi a humaka eka mahlonga ya le Yuda,+ loyi tata wa mina loyi a a ri hosi a ku tekeke eYuda?+ 14 Ndzi swi twile leswaku u ni moya wa swikwembu,+ nileswaku u kumeke u ri ni vutivi ni ku twisisa ni vutlhari lebyi nga tolovelekangiki.+ 15 Ku tisiwe vavanuna vo tlhariha ni vangoma leswaku va hlaya leswi tsariweke ni ku ndzi byela nhlamuselo ya swona, kambe a va swi kotanga ku ndzi byela nhlamuselo ya marito lawa.+ 16 Ndzi swi twile leswaku u kota ku nyika tinhlamuselo+ ni ku tlhantlha timhaka to tika swinene. Loko wo kota ku hlaya leswi tsariweke u tlhela u ndzi byela nhlamuselo ya swona, u ta ambexiwa swiambalo swa phephulu,* u hakarhisiwa vuhlalu bya nsuku enhan’wini, u ta va wa vunharhu emfun’weni wa mina.”+

17 Daniyele a hlamula hosi a ku: “A ndzi nge ti teki tinyiko ta wena u nga ha ti nyika van’wana. Hambiswiritano, ndzi ta hlayela hosi leswi tsariweke, ndzi yi byela ni nhlamuselo ya swona. 18 Loko ku ri wena hosi yanga, Xikwembu Lexi Nge Henhlahenhla xi nyike Nebukadnetsara tata wa wena mfumo ni ku chaviseka ni xindzhuti ni vukulukumba.+ 19 Hikwalaho ka vukulu lebyi xi n’wi nyikeke byona, vanhu hinkwavo va matiko ni tindzimi to hambanahambana a va n’wi chava swinene.+ A a dlaya loyi a a lava ku n’wi dlaya kumbe a n’wi tshika a hanya, a a tlakusa kumbe a ehlisa loyi a lavaka ku n’wi endla tano.+ 20 Kambe loko mbilu yakwe yi sungula ku va ni manyunyu a tlhela a tiomisa nhloko, lerova a tikukumuxa,+ u xikisiwile exitulwini xakwe xa vuhosi, a tekeriwa ni xindzhuti xakwe. 21 U hlongoriwile exikarhi ka vanhu, mbilu yakwe yi hundzuriwe yi va ya xiharhi, a ya tshama ni timbhongolo ta nhova. A dya byanyi ku fana ni tinkuzi, miri wakwe wu tsakamisiwa hi mberha, kukondza a swi tiva leswaku Xikwembu Lexi Nge Henhlahenhla i Mufumi emfun’weni wa vanhu, nileswaku xi wu nyika un’wana ni un’wana loyi xi n’wi rhandzaka.+

22 “Kambe wena n’wana wakwe Belxatsara, hambileswi a wu yi tiva mhaka leyi, a wu titsongahatanga embilwini ya wena. 23 U titlakusile eka Hosi ya matilo,+ u teka ni swibya swa yindlu ya yona+ kutani wena ni tindhuna ta wena, vasati va wena lavatsongo ni vasati va wena van’wana mi nwa vhinyo ha swona, kutani mi dzunisa swikwembu swa silivhere ni swa nsuku, koporo, nsimbhi, ntsandza ni ribye, swikwembu leswi a swi voni, a swi twi naswona a swi tivi nchumu.+ A wu xi dzunisanga Xikwembu lexi lawulaka vutomi+ ni tindlela ta wena hinkwato. 24 Hikwalaho xi rhumele xandla leswaku xi tsala marito lawa.+ 25 Leswi tsariweke hi leswi: MENE, MENE, TEKELE na PARISINI.

26 “Hi leyi nhlamuselo ya marito lawa: MENE, Xikwembu xi hlayele masiku ya mfumo wa wena naswona xi ma herisile.+

27 “TEKELE, u kariwile kambe u kumiwe u vevuka swinene.

28 “PERESI, mfumo wa wena wu aviwile, wu nyikiwa Vameda ni Vaperesiya.”+

29 Kutani Belxatsara a humesa xileriso xa leswaku Daniyele a ambexiwa swiambalo swa phephulu,* a hakarhisiwa vuhlalu bya nsuku enhan’wini; kutani ku huweleriwa leswaku u ta va mufumi wa vunharhu emfun’weni.+

30 Hi vusiku byebyo Belxatsara hosi ya Vakalidiya u dlayiwile.+ 31 Kutani Dariyosi+ wa Mumeda a teka mfumo; a a ri ni malembe ya kwalomu ka 62.

6 Dariyosi a vona swi fanerile leswaku a veka tindhuna ta 120 emfun’weni hinkwawo.+ 2 Kutani a veka valanguteri vanharhu leswaku va langutela ntirho wa tindhuna leswaku a nga lahlekeriwi hi nchumu, Daniyele+ a a ri un’wana wa valanguteri lava.+ 3 Daniyele a a ri ni vuswikoti byo tlula bya valanguteri lavan’wana ni tindhuna, leswi a a tlharihe ngopfu,+ hosi a yi lava ku n’wi nyika xitulu xa le henhla emfun’weni wa yona.

4 Hi nkarhi wolowo valanguteri ni tindhuna a va lava nchumu lowu va nga hehlaka Daniyele ha wona lowu fambisanaka ni timhaka ta mfumo, kambe a va kumanga nchumu lowu a va ta n’wi hehla ha wona kumbe xiendlo xo biha, hikuva a a tshembekile naswona a a endla ntirho kahle, a a nga ri na vukanganyisi. 5 Hiloko vavanuna lava va ku: “A hi nge kumi nchumu xo hehla Daniyele ha xona, handle ka loko ho xi lava eka nawu wa Xikwembu xa yena.”+

6 Hiloko valanguteri ni tindhuna va ya eka hosi va ri ntlawa, va ku: “Hosi Dariyosi hanya hilaha ku nga heriki. 7 Valanguteri hinkwavo va vuhosi, vapfuni va tindhuna ni tindhuna ta hosi, va bohe makungu ya ku veka nawu wa vuhosi wo veka xipimelo ku ringana masiku ya 30, xa leswaku mani na mani loyi a khongelaka xikwembu xin’wana kumbe munhu un’wana handle ka wena, wena hosi, u fanele a hoxiwa ekheleni ra tinghala.+ 8 Sweswi wena hosi, onge u nga veka nawu u wu sayina+ leswaku wu nga cinciwi, hi ku ya hi nawu wa Vameda ni Vaperesiya lowu nga cinciwiki.”+

9 Hiloko Hosi Dariyosi a sayina nawu ni ku veka xipimelo.

10 Loko Daniyele a twa leswaku nawu wu sayiniwile, u ye endlwini yakwe leyi a yi ri ni kamara ra le henhla leri mafasitere ya rona a ma pfulekele etlhelo ra Yerusalema.+ A fika a khinsama a khongela kanharhu hi siku, a dzunisa Xikwembu xakwe hilaha a a endla hakona ku nga si vekiwa nawu lowu. 11 Hi nkarhi wolowo vavanuna volavo va fika va nghena kutani va kuma Daniyele a ri karhi a khongela, a kombela tintswalo eka Xikwembu xakwe.

12 Kutani va ya eka hosi ku ya yi tsundzuxa nawu lowu yi wu vekeke, va ku: “Xana a wu sayinanga nawu wa leswaku mani na mani loyi a khongelaka xikwembu xin’wana kumbe munhu un’wana handle ka wena, wena hosi, ku ringana masiku ya 30, u fanele a hoxiwa ekheleni ra tinghala?” Hosi yi hlamula yi ku: “Mhaka leyi yi tiyisekisiwile hi nawu wa Vameda ni Vaperesiya, lowu wu nga cinciwiki.”+ 13 Hiloko va hlamula hosi va ku: “Daniyele loyi a humaka eka mahlonga ya le Yuda+ a nga ku xiximi, wena hosi, hambi ku ri ku xixima nawu lowu u wu sayineke, u khongela kanharhu hi siku.”+ 14 Loko hosi yi twa mhaka leyi, yi khomiwa hi gome lerikulu kutani yi ringeta ku kuma ndlela yo ponisa Daniyele; yi hambeta yi lava tindlela to n’wi ponisa kukondza dyambu ri pela. 15 Hiloko ntlawa wa vavanuna volavo wu tlhelela eka hosi, wu fika wu ku: “Tsundzuka wena hosi, leswaku nawu wa Vameda ni Vaperesiya wu vula leswaku nawu wun’wana ni wun’wana lowu hosi yi wu vekaka a wu fanelanga wu cinciwa.”+

16 Hiloko hosi yi lerisa leswaku va teka Daniyele va ya n’wi hoxa ekheleni ra tinghala.+ Hosi yi byela Daniyele yi ku: “Xikwembu xa wena lexi u xi tirhelaka nkarhi hinkwawo, xi ta ku ponisa.” 17 Hiloko ku tisiwa ribye, ri vekiwa enon’wini wa khele, kutani hosi yi ri lema hi xingwavila xa yona xo fungha ni hi xingwavila xo fungha xa tindhuna ta yona, leswaku xiboho lexi tekiweke mayelana na Daniyele xi nga cinciwi.

18 Endzhaku ka sweswo hosi yi ya endlwini ya yona. Kutani yi titsona swakudya vusiku byebyo, yi ala ni ku hungasiwa* ni vurhongo byi nga khomi. 19 Loko ri xa hosi yi pfuka, yi tsutsumela ekheleni ra tinghala. 20 Loko yi ri ekusuhi ni khele, yi vitana Daniyele hi rito ro tsana. Hosi yi vutisa Daniyele yi ku: “Wena Daniyele, nandza wa Xikwembu lexi hanyaka, xana Xikwembu xa wena lexi u xi tirhelaka nkarhi hinkwawo xi swi kotile ku ku ponisa etinghaleni?” 21 Hi ku hatlisa Daniyele a hlamula hosi a ku: “Hosi yanga, hanya hilaha ku nga heriki. 22 Xikwembu xa mina xi rhume ntsumi ya xona leswaku yi pfala milomu ya tinghala,+ a ti ndzi endlanga nchumu+ hikuva a ndzi dyohanga nchumu eka xona; ni le ka wena hosi yanga.”

23 Hiloko hosi yi tsaka ngopfu, kutani yi lerisa leswaku Daniyele a humesiwa ekheleni. Loko Daniyele a humesiwa ekheleni, a a nga vavisekanga nikatsongo hikuva a a tshembe Xikwembu xakwe.+

24 Hosi yi lerisa leswaku ku tisiwa vavanuna lava va hehleke Daniyele, kutani va lahleriwa ekheleni ra tinghala swin’we ni vana va vona ni vasati va vona. Tinghala ti va kakatlula va nga si fika ni le hansi, ti pfotlosa marhambu ya vona hinkwawo.+

25 Hiloko Hosi Dariyosi a tsalela vanhu va matiko ni tindzimi to hambanahambana lava tshamaka emisaveni hinkwayo,+ a ku: “Vanani ni ku rhula! 26 Ndzi humesa nawu wa leswaku vanhu hinkwavo lava kumekaka emfun’weni wa mina, va fanele va chava Xikwembu xa Daniyele.+ I Xikwembu lexi hanyaka, lexi xi nga ta va kona hilaha ku nga heriki. Mfumo wa xona a wu nge pfuki wu lovisiwile, xi ta fuma hilaha ku nga heriki.+ 27 Xi ponisa+ ni ku kutsula vanhu va xona, ni ku endla swikombiso ni swihlamariso ematilweni ni le misaveni,+ hikuva xi ponise Daniyele leswaku a nga dlayiwi hi tinghala.”

28 Daniyele a swi n’wi fambela kahle emfun’weni wa Dariyosi+ ni le mfun’weni wa Korexe lowa Muperesiya.+

7 Hi lembe ro sungula ra ku fuma ka Hosi Belxatsara+ wa le Babilona, Daniyele a lorha norho ni ku vona swivono loko a etlele.+ Hiloko a tsala norho wolowo;+ a tsala timhaka hinkwato ta norho wolowo. 2 Daniyele a ku:

“Ndzi vone swivono nivusiku. Ndzi vona timheho ta mune ta tilo ti hunga ti pfindlusa lwandle.+ 3 Ku huma swivandzana+ swa mune leswikulu elwandle naswona a swi nga fani.

4 “Xo sungula a xi fana ni nghala+ naswona a xi ri ni timpapa ta gama.+ Loko ndza ha langutile, timpapa ta xona ti susiwile kutani xi tlakusiwa emisaveni, xi yimisiwa hi milenge yimbirhi ku fana ni munhu, hiloko xi nyikiwa mbilu ya munhu.

5 “Kutani ndzi vona xivandzana xa vumbirhi, lexi a xi fana ni bere.+ A xi tlakuse nenge wa xona, xi ri ni timbambu tinharhu enon’wini; xi byeriwa leswi, ‘Suka u yima, u dya nyama yo tala.’+

6 “Endzhaku ka sweswo ndzi ya emahlweni ndzi languta, kutani ndzi vona xivandzana xin’wana lexi fanaka ni yingwe,+ kambe enhlaneni wa xona a xi ri ni timpapa ta mune to fana ni ta xinyenyana. Xivandzana lexi a xi ri ni tinhloko ta mune,+ kutani xi nyikiwa matimba yo fuma.

7 “Endzhaku ka sweswo, loko ndza ha langute swivono swoleswo nivusiku, ndzi vona xivandzana xa vumune lexi chavisaka naswona a xi ri ni matimba swinene, a xi ri ni matino lamakulu ya nsimbhi. A xi dya ni ku pfotlosa, leswi saleke a xi swi kandziyela hi milenge.+ A xi hambanile ni swivandzana leswin’wana hinkwaswo naswona a xi ri ni timhondzo ta khume. 8 Loko ndzi langutisisa timhondzo, ndzi vone rimhondzo rin’wana leritsongo+ ri humelela exikarhi ka tona, kutani timhondzo tinharhu eka leto sungula ti hlomuriwa emahlweni ka rona. Rimhondzo leri a ri ri ni matihlo yo fana ni ya munhu ni nomu lowu vulavulaka hi ku tikurisa.+

9 “Ndzi ye emahlweni ndzi languta kukondza ku vekiwa switulu swa vuhosi kutani Nkulukumba wa Masiku+ a tshama ehansi.+ Swiambalo swakwe a swi base ku fana ni gamboko,+ misisi yakwe a yi fana ni voya lebyi hlantswiweke. Xitulu xakwe a xi ri malangavi ya ndzilo; mavhilwa ya xona a ma ri ndzilo lowu pfurhaka.+ 10 A ku ri ni xinambyana xa ndzilo lexi a xi khuluka xi huma eka yena.+ A ku ri ni magidigidi ya tintsumi leti a ti ya emahlweni ti n’wi tirhela ni tintsumi ta 10 000 leti andzisiweke ka 10 000, leti a ti yime emahlweni ka yena.+ Huvo+ yi sungula ku avanyisa, kutani ku pfuriwa tibuku.

11 “Ndzi ye emahlweni ndzi languta hikwalaho ka marito yo tikurisa lawa a ma vulavuriwa hi rimhondzo;+ ndzi languta kukondza xivandzana xi dlayiwa, ntsumbu wa xona wu hisiwa hi ndzilo. 12 Swivandzana leswin’wana hinkwaswo+ swi tekeriwe mfumo, kambe swi pfumeleriwa ku hanya nkarhi wo karhi.

13 “Ndzi ye emahlweni ndzi languta swivono leswi ndzi swi voneke nivusiku, kutani ndzi vona loyi a fanaka ni n’wana wa munhu+ a ta hi mapapa ya le matilweni; a pfumeleriwa ku nghena eka Nkulukumba wa Masiku,+ kutani a yisiwa ekusuhi na Yena. 14 Kutani a nyikiwa matimba yo fuma,+ ku xiximeka+ ni mfumo, leswaku vanhu hinkwavo va matiko ni tindzimi to hambanahambana va n’wi tirhela.+ U ta fuma hilaha ku nga heriki, mfumo wakwe a wu nge lovisiwi.+

15 “Mina Daniyele a ndzi karhatekile hikwalaho ka swivono swo chavisa leswi ndzi swi voneke kutani ndzi sungula ku chava.+ 16 Ndzi tshinele ekusuhi ni un’wana wa lava a va yime kwalaho, leswaku ndzi n’wi vutisa nhlamuselo ya swilo leswi hinkwaswo. Kutani a ndzi hlamusela swilo leswi hinkwaswo, a ku:

17 “‘Swivandzana swa mune leswikulu,+ i tihosi ta mune leti nga ta va kona emisaveni.+ 18 Kambe vakwetsimi va Loyi a Tlakukeke+ va ta nyikiwa mfumo,+ kutani mfumo wu ta va wa vona+ hilaha ku nga heriki.’

19 “Kutani a ndzi lava ku tiva swo tala mayelana ni xivandzana xa vumune, lexi a xi hambanile ni leswin’wana hinkwaswo; a xi chavisa ngopfu, a xi ri ni matino ya nsimbhi ni minwala ya koporo, a xi dya xi pfotlosela, xi kandziyela leswi saleke;+ 20 ni timhondzo ta khume+ leti a ti ri enhlokweni ya xona ni rimhondzo lerin’wana leri humeleleke, leri timhondzo tinharhu ti nga wa emahlweni ka rona,+ a ri ri ni matihlo ni nomu lowu vulavulaka hi ku tikurisa, a ri languteka ri ri rikulu ku tlula letin’wana.

21 “Ndzi vona loko rimhondzo rero ri lwa ni vakwetsimi naswona a ri va hlula,+ 22 hiloko ku fika Nkulukumba wa Masiku+ a endla leswaku vakwetsimi va Loyi a Tlakukeke+ va hlula, kutani nkarhi lowu vekiweke wu fika wa leswaku vakwetsimi va teka mfumo.+

23 “Hiloko a ku: ‘Loko ku ri xivandzana xa vumune, ku ni mfumo wa vumune lowu nga ta va kona emisaveni. Wu ta va wu hambanile ni mifumo leyin’wana hinkwayo, wu ta lovisa misava hinkwayo, wu yi kandziyela, wu yi pfotlosa.+ 24 Loko ku ri timhondzo ta khume, ku ta va ni tihosi ta khume emfun’weni wolowo; kambe ku ta va ni hosi yin’wana endzhaku ka tona, a yi nge fani ni leto sungula, yi ta khomisa tihosi tinharhu tingana.+ 25 Yi ta sandza La Nge Henhlahenhla,+ yi ta tshamela ku karhata vakwetsimi va Loyi a Tlakukeke. Yi ta kunguhata ku cinca mikarhi ni nawu, kutani va ta nyiketiwa eka yona ku ringana malembe manharhu ni hafu.*+ 26 Kambe Huvo yi sungula ku avanyisa, hosi yoleyo yi tekeriwa mfumo, yi loviseriwa makumu.+

27 “‘Kutani mfumo ni matimba ya ku fuma ni vukulu bya mifumo leyi nga ehansi ka matilo hinkwawo yi nyikiwa vakwetsimi va Loyi a Tlakukeke.+ Mfumo wa vona i mfumo lowu tshamaka hilaha ku nga heriki,+ naswona mifumo hinkwayo yi ta va yingisa ni ku va tirhela.’

28 “Mhaka leyi yi helela kwala. Mina Daniyele ndzi sungule ku chava lerova ndzi basuluka;* kambe mhaka leyi ndzi yi hlayise embilwini ya mina.”

8 Hi lembe ra vunharhu ra ku fuma ka Hosi Belxatsara,+ mina Daniyele, ndzi vone xivono xin’wana.+ 2 A ndzi ri eXuxani,*+ endlwini ya vuhosi leyi nga le xifundzheni xa Elami.+ Ndzi vone xivono ndzi ri ekusuhi ni mugerho wa mati wa Ulayi. 3 Loko ndzi languta, ndzi vone khuna+ ri yime emahlweni ka mugerho wa mati, a ri ri ni timhondzo timbirhi.+ Timhondzo leti timbirhi a ti lehile, kambe rin’we a ri lehe ku tlula lerin’wana, lero leha ngopfu ri humelele endzhaku.+ 4 Ndzi vone khuna leri ri mpfhumpfha ri ya evupeladyambu, en’walungwini ni le dzongeni naswona ku hava swivandzana leswi a swi yima emahlweni ka rona, a a nga ri kona loyi a a kota ku ponisa van’wana eka rona.+ A ri tiendlela ku rhandza, ri tikukumuxa.

5 Loko ndza ha langutile, ndzi vone xiphongo+ lexi humaka evupeladyambu xi tsemakanya misava hinkwayo naswona milenge ya xona a yi nga khumbi ehansi. Xiphongo lexi, a xi ri ni rimhondzo lerikulu emombyeni wa xona.+ 6 Xi kongome khuna leri nga ni timhondzo timbirhi leri ndzi ri voneke ri yime emahlweni ka mugerho wa mati; xi ri tsutsumela xi karihe ngopfu.

7 Ndzi vone xiphongo xi tshinelela khuna xi ri karihele ngopfu. Xi gembe khuna, xi ri tshova timhondzo timbirhi naswona a ri nga ri na matimba yo lwa na xona. Xi ri tlatlalate ehansi, xi ri kandziyela naswona a ku nga ri na loyi a nga ta ri lamulela eka xona.

8 Xiphongo xi tikukumuxe ngopfu, kambe loko xi sungula ku va ni matimba, rimhondzo lerikulu ri tshovekile; hiloko ku huma timhondzo ta mune letikulu laha a ri ri kona, ti langute ematlhelo ya timheho ta mune ta tilo.+

9 Eka rin’wana ra tona ku hume rimhondzo rin’wana leritsongo, ri ye ri kula ngopfu ri kongoma edzongeni, evuxeni ni le Tikweni ro Saseka.+ 10 Ri kule ri kala ri fika eka vuthu ra le matilweni, ri endla leswaku van’wana eka vuthu rero ni tinyeleti va wela emisaveni, hiloko ri va kandziyela. 11 Ri tikukumuxe ni le ka Ndhuna ya vuthu, naswona yi tekeriwe gandzelo ra siku ni siku ni ndhawu ya yona yo kwetsima yi hirimuxiwile.+ 12 Vuthu ni gandzelo swi nyiketiwa eka rimhondzo hikwalaho ka xidyoho; ri tshamela ku lahlela ntiyiso emisaveni, a ri humelela eka leswi a ri swi endla.

13 Kutani ndzi twa mukwetsimi a vulavula, ndzi tlhela ndzi twa mukwetsimi un’wana loyi a vutisa loyi a vulavulaka a ku: “Xi ta teka nkarhi wo tanihi kwihi xivono xa gandzelo ra siku ni siku ni xivono xa xidyoho lexi onhetelaka,+ ku ri karhi ku kandziyeriwa ndhawu yo kwetsima ni vuthu?” 14 Hiloko a ndzi byela a ku: “Kukondza ku hundza masiku ya 2 300;* kutani ndhawu yo kwetsima yi ta vuyela exiyin’weni xa yona xa kahle.”

15 Loko mina Daniyele ndza ha langute xivono ni ku lava ku xi twisisa, ndzi vone xivumbiwa lexi fanaka ni munhu xi yime emahlweni ka mina. 16 Kutani ndzi twa rito ra munhu exikarhi ka mugerho wa mati wa Ulayi,+ a huwelela a ku: “Gabriyele,+ pfuna munhu yoloye a twisisa leswi a swi voneke.”+ 17 Hiloko a tshinela laha a ndzi yime kona, loko a fika ndzi wela ehansi hi mombo hi ku chava. Kutani a ku eka mina: “Wena n’wana wa munhu twisisa leswaku xivono lexi i xa nkarhi wa makumu.”+ 18 Loko a ri karhi a vulavula na mina, hiloko ndzi wa xikandza xa mina xi languta ehansi ndzi biwa hi vurhongo. Hiloko a ndzi hlakahla a ndzi yimisa laha a ndzi yime kona.+ 19 Kutani a ku: “Ndzi ku byela swilo leswi nga ta endleka exiphen’wini xo hetelela xa vukarhi bya Xikwembu, hikuva swi ta endleka enkarhini wa makumu lowu vekiweke.+

20 “Khuna leri u ri voneke ra timhondzo timbirhi ri yimela tihosi ta Meda na Peresiya.+ 21 Xiphongo lexi nga ni voya xi yimela hosi ya Grikiya;+ kasi rimhondzo lerikulu leri nga le mombyeni wa xona, ri yimela hosi yo sungula.+ 22 Loko ku ri rimhondzo leri tshovekeke ku huma timhondzo ta mune laha a ri ri kona,+ ku ni mifumo ya mune leyi nga ta va kona etikweni ra hosi kambe a yi nge vi na matimba ku fana na yona.

23 “Emasikwini yo hetelela ya mfumo wa tona, loko vadyohi va dyoha ku tlula mpimo, ku ta va ni hosi leyi chavisaka ya tihanyi leyi twisisaka marito yo tika. 24 Yi ta va ni matimba swinene, kambe ku nga ri hi matimba ya yona. Yi ta onha hi ndlela yo hlamarisa, yi ta humelela eka leswi yi swi endlaka. Yi ta lovisa lava nga ni matimba ku katsa ni vakwetsimi.+ 25 Yi ta kanganyisa vo tala hi ku tirhisa vuxisi leswaku swi yi fambela kahle; yi ta tikurisa embilwini ya yona; yi ta lovisa vanhu vo tala hi nkarhi lowu ku rhuleke. Yi ta lwa ni Hosana ya tihosana, kambe yi ta tshoviwa handle ko tirhisa voko ra munhu.

26 “Leswi vuriweke exivonweni mayelana ni magandzelo lama endliwaka nimadyambu ni nimixo i ntiyiso kambe u fanele u hlayisa xivono xi ri xihundla hikuva xi ta hetiseka enkarhini lowu taka.”+

27 Mina Daniyele swi ndzi hete matimba naswona ndzi vabyile masikunyana.+ Kutani ndzi pfuka ndzi ya emahlweni ni ntirho wa hosi;+ kambe ndzi chavisiwe hi leswi ndzi swi voneke naswona a ku nga ri na munhu loyi a a swi twisisa.+

9 Hi lembe ro sungula ra ku fuma ka Dariyosi+ n’wana wa Ahasuwerusi wa rixaka ra Vameda, loyi a vekiweke ku va hosi ya mfumo wa Vakalidiya,+ 2 hi lembe rero, mina Daniyele hi ku tirhisa tibuku,* ndzi twisise nhlayo ya malembe lawa Yehovha a ma byeleke muprofeta Yeremiya, leswaku ku hetiseka ku lovisiwa ka Yerusalema,+ ku nga malembe ya 70.+ 3 Kutani ndzi kombela mpfuno eka Yehovha Xikwembu xa ntiyiso hi xikhongelo, hi ku titsona swakudya,+ hi ku ambala swiambalo swo khwaxa ni hi ku tichela nkuma. 4 Ndzi khongele eka Yehovha Xikwembu xanga, ndzi tisola hikwalaho ka swidyoho swa hina ndzi ku:

“Yehovha Xikwembu xa ntiyiso, Wena lonkulu ni loyi a xiximekaka, loyi a hlayisaka ntwanano wa yena naswona a rhandzaka+ lava n’wi rhandzaka va tlhela va yingisa swileriso swakwe,+ 5 hi dyohile naswona hi endle swilo leswi hoxeke, hi endle swiendlo swo homboloka, hi xandzukile;+ hi tshike swileriso swa wena ni milawu ya wena. 6 A hi ma yingisanga malandza ya wena ku nga vaprofeta,+ lava vulavuleke hi vito ra wena eka tihosi ta hina, tihosana, vakokwa wa hina ni vanhu hinkwavo va tiko. 7 Yehovha Xikwembu xanga, u lulamile, kambe hina hi ni tingana* namuntlha eka vanhu va Yuda, vaaki va Yerusalema ni le ka Vaisrayele hinkwavo lava u va hangalaseke ematikweni lawa hi akelaneke na wona ni le ka lama nga le kule, hikwalaho ka leswi va nga tshembekangiki eka wena.+

8 “Yehovha Xikwembu xanga, hina ni tihosi ta hina swin’we ni tihosana ta hina ni vakokwa wa hina, hi ni tingana hikuva hi ku dyoherile. 9 Yehovha Xikwembu xa hina u ni tintswalo naswona wa rivalela,+ kambe hina hi ku xandzukerile.+ 10 A hi ri yingisanga rito ra Yehovha Xikwembu xa hina, hi ku nga yingisi milawu ya yena leyi a hi vekeleke yona hi ku tirhisa malandza yakwe ku nga vaprofeta.+ 11 Hina Vaisrayele hinkwerhu hi tlule Nawu wa wena, hi hambukile a hi ri yingisanga rito ra wena, hi weriwe hi ndzhukano lowu hlambanyiweke wu tlhela wu tsariwa eNawini wa Muxe nandza wa wena Xikwembu xa ntiyiso,+ hikwalaho ka leswi hi ku dyoheleke. 12 U hetisise marito ya wena lawa u ma vuleke mayelana na hina+ ni lava va hi fumeke,* hi ku hi tisela khombo lerikulu eYerusalema, leri nga si tshamaka ri va kona ehansi ka matilo.+ 13 Khombo leri hinkwaro ri hi werile hilaha swi tsariweke hakona eNawini wa Muxe,+ kambe a hi ku kombelanga Yehovha Xikwembu xa hina leswaku u hi twela vusiwana hi ku tshika swidyoho+ swa hina ni hi ku twisisa ntiyiso* wa wena.

14 “Yehovha, u tshame u lunghekile ku fikela loko u tisa khombo eka hina, hikuva Yehovha Xikwembu xa hina u lulamile emitirhweni ya wena hinkwayo leyi u yi endleke; kambe hina a hi ri yingisanga rito ra wena.+

15 “Kutani Yehovha Xikwembu xa hina, wena Loyi u humeseke vanhu va wena etikweni ra Egipta hi voko ra matimba+ naswona u tiendleleke vito ku ta fikela namuntlha,+ hi dyohile, hi endle swilo swo homboloka. 16 Yehovha, hikwalaho ka mitirho ya wena leyinene,+ ndzi kombela leswaku u nga wu hlundzukeli ni ku wu karihela muti wa wena wa Yerusalema, ntshava ya wena yo kwetsima; hikwalaho ka swidyoho swa hina ni swihoxo swa vakokwa wa hina, Yerusalema ni vanhu va wena va hlekuriwa hi vanhu lava hi akelaneke na vona.+ 17 Kutani yingisa xikhongelo xa nandza wa wena ni leswi a swi kombelaka, Xikwembu xa hina, hikwalaho ka vito ra wena endla leswinene eka ndhawu ya wena yo kwetsima+ leyi tshikiweke,+ Yehovha Xikwembu xanga. 18 Rhiya ndleve u yingisa, Xikwembu xanga! Pfula matihlo u vona maxangu ya hina ni muti lowu a wu vitaniwa hi vito ra wena; hikuva a hi ku kombeli hi leswi hi lulameke, kambe hikwalaho ka tintswalo ta wena.+ 19 Yehovha Xikwembu xa hina, hi yingise. Hi rivalele Yehovha.+ Yehovha hi yingise u hi pfuna! U nga hlweli Xikwembu xa mina hikwalaho ka vito ra wena, hikuva muti wa wena ni vanhu va wena va vitaniwa hi vito ra wena.”+

20 Loko ndza ha vulavula ni ku khongela, ndzi phofula xidyoho xa mina ni xa varikwerhu, ku nga Israyele, ndzi kombela leswaku Yehovha Xikwembu xa mina a tsetselela ntshava yakwe yo kwetsima,+ 21 loko ndza ha ri ku khongeleni, hiloko Gabriyele+ loyi ndzi n’wi voneke exivonweni,+ a ta eka mina naswona a ndzi nga ha tikoti hi ku karhala hi nkarhi wolowo, u fike nimadyambu hi nkarhi wa ku endliwa ka gandzelo. 22 U ndzi pfunile leswaku ndzi twisisa, a ku:

“Wena Daniyele, sweswi ndzi tele ku ta ku nyika vutlhari ni ku twisisa. 23 Loko u sungula ku khongela, ndzi rhumiwile leswaku ndzi ta eka wena hikuva u munhu loyi a rhandziwaka swinene.+ Hikwalaho ehleketisisa hi mhaka leyi leswaku u ta twisisa xivono.

24 “Ku ni mavhiki* ya 70 lawa ma vekeriweke vanhu ni muti wa n’wina wo kwetsima,+ leswaku ku herisiwa ku tlula nawu ni xidyoho,+ ku komberiwa ku rivaleriwa xihoxo,+ ku tisiwa ku lulama hilaha ku nga heriki,+ ku tiyisekisiwa xivono ni vuprofeta,*+ ni ku vangamisa Kamara Ro Kwetsima Ngopfu. 25 U fanele u tiva u tlhela u twisisa leswaku ku sukela eku humesiweni ka rito ro pfuxa muti wa Yerusalema+ ni ku wu aka hi vuntshwa ku fika loko ku humelela Mesiya*+ loyi a nga Murhangeri,+ ku ta va ni mavhiki ya nkombo ni mavhiki ya 62.+ Muti wu ta pfuxiwa wu tlhela wu akiwa, wu va ni ndhawu yo xavisela eka yona ni mugerho lowukulu wa mati,* kambe sweswo swi ta endleka hi nkarhi wo tika swinene.

26 “Endzhaku ka mavhiki ya 62, Mesiya u ta dlayiwa,+ a sala a nga ri na nchumu.+

“Kutani mavuthu ma ta lovisa muti ni ndhawu yo kwetsima.+ Yi ta herisiwa onge hiloko ku ri hi ndhambi. Ku ta va ni nyimpi ku fika emakumu; ku ta va ni ku lovisiwa hi ku ya hi leswi bohiweke hi Xikwembu.+

27 “U ta endla leswaku ntwanano wu tirha eka vo tala ku ringana vhiki rin’we; exikarhi ka vhiki rero u ta herisa magandzelo ya swiharhi ni switlhavelo.+

“Loyi a onhetelaka u ta va ehenhla ka ripapa* ra swilo swo nyenyetsa;+ leswi bohiweke hi Xikwembu swi ta chuluriwa ehenhla ka loyi a nga rhumbi ku fikela loko a lovisiwa.”

10 Hi lembe ra vunharhu ra ku fuma ka Hosi Korexe+ wa le Peresiya, Daniyele loyi a a vitaniwa Beltexatsara+ u hlavuteriwe mhaka yo karhi; rungula ra kona a ri ri ntiyiso, a ri vulavula hi nyimpi leyikulu. U twisise rungula ra kona naswona u nyikiwe ku twisisa swilo leswi a swi voneke.

2 Emasikwini wolawo, mina Daniyele, ndzi hete mavhiki manharhu ndzi ri karhi ndzi rila.+ 3 A ndzi swi dyanga swakudya swo xawula, hambi ku ri nyama ni vhinyo a ndzi swi khumbanga naswona a ndzi tolanga mafurha ku ringana mavhiki manharhu. 4 Hi siku ra vu-24 ra n’hweti yo sungula, loko ndzi ri eribuweni ra nambu lowukulu wa Tigrisi,*+ 5 ndzi tlakuse matihlo kutani ndzi vona wanuna a ambale swiambalo leswi endliweke hi lapi ra ntsembyana+ naswona emasengeni yakwe a a bohe bandhi ra nsuku wa le Ufazi. 6 Miri wakwe a wu fana ni ribye leri vuriwaka krisolita,+ xikandza xakwe a xi vangama ku fana ni rihati, matihlo yakwe a ma fana ni swisana leswi pfurhaka swa ndzilo, mavoko ni mikondzo yakwe a swi fana ni koporo leyi hatimisiweke,+ mpfumawulo wa marito yakwe a wu fana ni mpfumawulo wa ntshungu. 7 Xivono xolexo xi voniwe hi mina Daniyele ntsena; vavanuna lava a ndzi ri na vona a va xi vonanga.+ Hambiswiritano, va sungule ku rhurhumela swinene lerova va tsutsuma va ya tumbela.

8 Kutani a ndzi sale ndzi ri ndzexe loko ndzi vona xivono lexi xo hlamarisa, ndzi hele matimba lerova ndzi tivona ndzi nga ha xiximeki naswona ndzi tsanile.+ 9 Ndzi twa mpfumawulo wa yena loko a vulavula; kutani loko ndzi n’wi twa, ndzi wa xikandza xa mina xi languta ehansi, ndzi biwa hi vurhongo loko a vulavula.+ 10 Hiloko ndzi twa voko ri ndzi khumba+ kutani ri ndzi hlakahla leswaku ndzi pfuka ndzi khinsama hi matsolo. 11 Kutani a ku eka mina:

“Wena Daniyele, loyi a rhandziwaka swinene,+ yingisa marito lawa ndzi nga ta ku byela wona. Yima laha a wu yime kona, hikuva ndzi rhumiwe eka wena.”

Loko a heta ku ndzi byela marito wolawo ndzi yimile, ndzi ri karhi ndzi rhurhumela.

12 Hiloko a ku eka mina: “U nga chavi,+ wena Daniyele. Swikhongelo swa wena swi twiwile ku sukela esikwini leri u laveke ku twisisa swilo leswi u tlhela u titsongahata eka Xikwembu xa wena, hi yona mhaka ndzi teke eka wena.+ 13 Kambe hosana+ ya mfumo wa Peresiya yi ndzi sivelerile ku ringana masiku ya 21. Hiloko Mikayele*+ un’wana wa tihosana letikulu a ta a ta ndzi pfuna; loko ku ri mina, ndzi sale kwalaho etlhelo ka tihosi ta Peresiya ku ringana nkarhi wo karhi. 14 Ndzi tele ku ta ku pfuna leswaku u twisisa leswi nga ta humelela varikwenu emasikwini ya makumu,+ hikuva i xivono xa swilo leswi nga ta endleka enkarhini lowu taka.”+

15 Loko a heta ku ndzi byela marito lawa, ndzi langute ehansi ndzi tsandzeka ni ku hlamula. 16 Kutani xivumbiwa lexi fanaka ni munhu xi khumba nomu wa mina,+ hiloko ndzi byela loyi a a yime emahlweni ka mina ndzi ku: “Hosi yanga, ndza rhurhumela hikwalaho ka xivono lexi ndzi xi voneke naswona a ndzi na matimba.+ 17 Hikwalaho, xana mina nandza wa hosi yanga ndzi nga swi kotisa ku yini ku vulavula na wena hosi ya mina?+ A ndzi na matimba, ndzi tsandzeka ni ku hefemula.”+

18 Xivumbiwa lexi fanaka ni munhu xi tlhela xi ndzi khumba, xi ndzi tiyisa.+ 19 Kutani xi ku: “U nga chavi,+ wena munhu la rhandzekaka swinene.+ Vana ni ku rhula.+ U va ni matimba, u tiya.” Loko xi ri karhi xi vulavula na mina, ndzi ve ni matimba, kutani ndzi ku: “Hosi yanga a yi vulavule, hikuva yi ndzi tiyisile.”

20 Kutani xi ku: “Xana wa swi tiva leswaku hikwalaho ka yini ndzi tile eka wena? Sweswi ndzi ta tlhela ndzi ya lwa ni hosana ya Peresiya.+ Loko ndzi suka, hosana ya Grikiya yi ta ta. 21 Hambiswiritano, ndzi ta ku byela swilo leswi tsariweke ebukwini ya ntiyiso. A nga kona loyi a ndzi seketelaka emhakeni leyi, handle ka Mikayele+ hosana ya n’wina.+

11 “Loko ku ri mina, hi lembe ro sungula ra ku fuma ka Dariyosi+ wa Mumeda, ndzi n’wi tiyisile ndzi tlhela ndzi n’wi sirhelela. 2 Leswi ndzi nga ta ku byela swona sweswi i ntiyiso:

“Waswivo! Ku ta va ni tihosi tin’wana tinharhu ta Peresiya, ya vumune yi ta hlengeleta rifuwo ro tala ku tlula ra letin’wana hinkwato. Loko yi va ni matimba hi rifuwo ra yona, yi ta kucetela vanhu hinkwavo ku lwa ni mfumo wa Grikiya.+

3 “Kutani ku ta va ni hosi ya matimba naswona yi ta fuma hi matimba swinene,+ yi ta endla leswi yi swi lavaka. 4 Kambe loko se yi ri ni matimba, mfumo wa yona wu ta pandzeka, wu aviwa ematlhelweni ya timheho ta mune ta tilo,+ kambe a wu nge averiwi vatukulu va yona naswona mifumo yoleyo a yi nge fumi ku fana ni mfumo wa yona; hikuva mfumo wa yona wu ta simuriwa wu nyikiwa van’wana.

5 “Hosi ya le dzongeni ku nga yin’wana ya tihosana ta yona, yi ta va ni matimba; kambe un’wana u ta yi hlula kutani a fuma hi matimba lama tlulaka ya yona.

6 “Endzhaku ka malembe yo karhi va ta endla ntwanano, n’wana wa nhwanyana wa hosi ya le dzongeni u ta ta eka hosi ya le n’walungwini leswaku a ta tiyisa ntwanano wolowo. Kambe voko ra n’wana loyi ri ta hela matimba; hosi a yi nge yimi, hambi ku ri voko ra yona; n’wana loyi wa nhwanyana u ta nyiketiwa swin’we ni lava va n’wi tiseke ni loyi a n’wi velekeke ni loyi a n’wi nyikaka matimba emikarhini yoleyo. 7 Kutani xirho xin’wana xa ndyangu wa nhwanyana loyi xi ta siva tata wa yena, xi ta lwa ni vandla ra nyimpi xi hlasela ni yindlu ya hosi ya le n’walungwini naswona xi ta hlula. 8 Xi ta ya eEgipta ni swikwembu swa vona, swifaniso swa vona swa nsimbhi, swilo swa vona swa risima swa silivhere ni swa nsuku, swin’we ni mahlonga. Xi ta fambela ekule ni hosi ya le n’walungwini ku ringana malembe yo karhi, 9 yona yi ta ta emfun’weni wa hosi ya le dzongeni yi ta lwa na yona kambe yi ta tlhelela etikweni ra yona.

10 “Loko ku ri vana va yona va majaha,* va ta tilulamisela nyimpi kutani va hlengeleta vuthu lerikulu swinene ra nyimpi. Kunene un’wana wa vona u ta ta, a va khukhula ku fana ni ndhambi. Kambe u ta tlhelela endzhaku a ri karhi a lwa kukondza a fika endlwini yakwe ya vuhosi.

11 “Hosi ya le dzongeni yi ta hlundzuka kutani yi ta huma yi ya lwa ni hosi ya le n’walungwini; yona yi ta hlengeleta ntshungu lowukulu kambe ntshungu wolowo wu ta nyiketiwa eka yona.* 12 Ntshungu lowu wu ta tekiwa. Mbilu ya yona yi ta tikurisa, yi* ta dlaya makume ya magidi; kambe a yi nge xi tirhisi xikhundlha xa yona xa matimba.

13 “Hosi ya le n’walungwini yi ta vuya, yi hlengeleta ntshungu lowukulu ku tlula lowo sungula; eku heleni ka mikarhi endzhaku ka malembe yo karhi, yi ta ta yi ri ni vuthu lerikulu ra nyimpi leri hlomeke. 14 Emikarhini yoleyo vo tala va ta lwa ni hosi ya le dzongeni.

“Lava rhandzaka madzolonga* exikarhi ka vanhu varikwenu va ta tekiwa leswaku va ya ringeta ku endla leswi xivono xi swi vuleke kambe va ta tsandzeka.

15 “Hosi ya le n’walungwini yi ta ta, kutani yi rhendzela muti lowu nga ni makhumbi yo wu sirhelela yi wu teka. Mavuthu ya le dzongeni a ma nge yimi, hambi ku ri vanhu va wona lava hlawuriweke; a va nge vi na matimba ya ku yima. 16 Loyi a taka ku ta lwa na yona* u ta tiendlela ku rhandza, a ku na munhu loyi a nga ta n’wi tiyela. U ta yima etikweni ro Saseka+ naswona u ta va ni matimba yo lovisa. 17 U ta ta a tiyimiserile swinene a ri ni mavuthu ya yena hinkwawo, ku ta endliwa ntwanano na yena; kutani u ta teka goza. U ta nyikiwa matimba yo lovisa n’wana wa nhwanyana. N’wana loyi wa nhwanyana a nge jamelani na yena naswona u ta n’wi siya. 18 U ta tlhela a ya lwa ni matiko lama nga ekusuhi ni lwandle kutani u ta teka yo tala. Kutani ndhuna yi ta herisa swisandzu leswaku yi nga ha sandziwi. Yi ta rihisela. 19 U ta tlhelela emitini leyi sirheleriweke ya tiko ra yena, u ta khudlunyeka a wa, ivi a lova.

20 “Exikhundlheni xa yena ku ta fuma loyi a endlaka leswaku muhakerisi wa xibalo a tsemakanya exikarhi ka mfumo wolowo lowukulu, kambe endzhaku ka masiku ma nga ri mangani u ta lovisiwa, ku nga ri hi ku hlundzuka kumbe hi nyimpi.

21 “Exikhundlheni xa yena ku ta fuma loyi a nga tsakeriwiki hi munhu,* a va nge n’wi xiximi emfun’weni wakwe; u ta fuma hi nkarhi lowu vanhu va titwaka va sirhelelekile,* a teka mfumo hi vukanganyisi. 22 U ta hlula mavuthu lama fanaka ni ndhambi ma ta herisiwa; ku fana ni Murhangeri+ wa ntwanano.+ 23 Hikwalaho ka leswi va endleke ntwanano na yena, u ta endla vuxisi kutani a hlasela ivi a va ni matimba hi ku tirhisa tiko leritsongo. 24 Hi nkarhi lowu vanhu va titwaka va sirhelelekile,* u ta ta exiphen’wini lexinene ngopfu xa xifundzha, a fika a endla leswi vatata wakwe ni va tata wa vona va nga swi endlangiki. U ta nyika vanhu swilo leswi phangiweke; u ta boha makungu yo lwa ni miti leyi sirheleriweke, kambe sweswo u ta swi endla ku ringana nkarhi wo karhi ntsena.

25 “U ta kanya mbilu a lwa ni hosi ya le dzongeni a ri ni vuthu lerikulu, kutani hosi ya le dzongeni yi ta hloma hi vuthu lerikulu swinene leri nga ni matimba. A* nge yimi hikuva va ta boha makungu yo lwa na yena. 26 U ta xengiwa hi lava va dyaka swakudya swa yena swa xiyimo xa le henhla.

“Vuthu ra yena ri ta hangalaka naswona vo tala va ta dlayiwa.

27 “Loko ku ri tihosi leti timbirhi ti ta tiyimisela ku endla leswo biha, ti ta tshama etafuleni ti xisana. Kambe a ku na lexi nga ta endleka hikuva makumu i ya nkarhi lowu vekiweke.+

28 “Hosi ya le n’walungwini yi ta tlhelela etikweni ra yona yi ri ni nhundzu yo tala swinene, yi ta lwa ni ntwanano wo kwetsima. Yi ta endla sweswo kutani yi tlhelela etikweni ra yona.

29 “Yi ta tlhelela hi nkarhi lowu vekiweke, yi ya lwa ni tiko ra le dzongeni. Kambe a swi nge fani ni le ku sunguleni, 30 hikuva swikepe swa le Kitimi+ swi ta lwa na yona, kutani yi ta khomisiwa tingana.

“Yi ta tlhelela kutani yi lwisana ni ntwanano wo kwetsima,+ yi ta humelela eka leswi yi nga ta swi endla; yi ta tlhelela kutani yi langutana ni lava va tshikaka ntwanano wo kwetsima. 31 Ku ta va ni mavuthu lama nga ta huma eka yona; ma ta thyakisa ndhawu yo kwetsima,+ muti lowu sirheleriweke, ma susa ni gandzelo ra siku ni siku.+

“Ma ta veka nchumu lowu nyenyetsaka lowu onhetelaka.+

32 “Lava endlaka leswo homboloka hi ku tlula ntwanano, hosi ya le n’walungwini yi ta va endla va xandzuka hi ku tirhisa marito yo kanganyisa. Kambe vanhu lava tivaka Xikwembu xa vona va ta hlula, kutani swi va fambela kahle. 33 Lava tlhariheke+ va ta pfuna vo tala leswaku va twisisa. Va ta hlaseriwa hi banga, hi ndzilo, va yisiwa evuhlongeni ni ku phangeriwa ku ringana masiku yo karhi. 34 Kambe loko va hlaseriwa va ta pfuniwa katsongo; kutani vo tala va ta tihlanganisa na vona hi ku tirhisa marito yo kanganyisa. 35 Van’wana va lava tlhariheke va ta hlaseriwa, leswaku ku endliwa ntirho wo basisa hikwalaho ka vona ni ku endla swilo swi va swo basa,+ ku fika enkarhini wa makumu; hikuva swi ta yimela nkarhi lowu vekiweke.

36 “Hosi ya le n’walungwini yi ta endla leswi yi swi lavaka, yi ta tikurisa ni ku tidzunisa eka xikwembu xin’wana ni xin’wana; yi ta vulavula swilo swo biha hi Xikwembu xa swikwembu.+ Swilo swi ta yi fambela kahle kukondza vukarhi byi hundza; hikuva leswi swi bohiweke swi fanele swi endleka. 37 A yi nge xi xiximi Xikwembu xa vatata wa yona; naswona a yi nge vi na mhaka ni leswi laviwaka hi vavasati kumbe xikwembu hambi xi ri xihi kambe yi ta tikurisa eka hinkwavo. 38 Ku ri na sweswo, yi ta dzunisa xikwembu lexi sirhelelaka miti; yi ta tirhisa nsuku, silivhere, maribye yo saseka ni swilo swa risima yi dzunisa xikwembu lexi vatata wa yona va nga xi tivangiki. 39 Yi ta hlula miti yo tiya swinene yi pfuniwa hi xikwembu xin’wana. Yi ta va dzunisa swinene lava va yi xiximaka* naswona yi ta endla leswaku va fuma vanhu vo tala; yi ta ava misava hi nxavo lowu faneleke.

40 “Enkarhini wa makumu hosi ya le dzongeni yi ta susumetana ni hosi ya le n’walungwini, hosi ya le n’walungwini yi ta yi hlasela hi makalichi ni vagadi va tihanci ni hi swikepe swo tala; yi ta nghena ematikweni, yi khukhula ku fana ni ndhambi. 41 Yi ta nghena ni le tikweni ro Saseka+ kutani matiko yo tala ma ta hluriwa. Kambe Edomu na Mowabu ni xiphemu lexikulu xa Vaamoni ma ta phunyuka evokweni ra yona. 42 Yi ta tshamela ku hlasela matiko; loko ku ri tiko ra Egipta a ri nge poni. 43 Yi ta lawula xuma lexi fihliweke, nsuku ni silivhere ni swilo hinkwaswo swa risima swa le Egipta. Valibiya ni Vaetiyopiya va ta yi landzela.

44 “Kambe yi ta tsemiwa nhlana hi swiviko leswi humaka evuxeni ni le n’walungwini, yi ta huma yi karihile swinene leswaku yi ya lovisa vo tala. 45 Yi ta dzima matende ya yona ya vuhosi exikarhi ka lwandle lerikulu ni ntshava yo kwetsima yo Saseka;+ yi ta fela kwalaho naswona a yi nge lamuleriwi.

12 “Hi nkarhi wolowo Mikayele,*+ hosana leyikulu+ leyi yi yimelaka vanhu va wena,* yi ta teka goza. Ku ta va ni nkarhi wa maxangu lama nga si tshamaka ma va kona ku sukela loko matiko ma ve kona ku fika enkarhini wolowo. Hi nkarhi wolowo vanhu va wena va ta ponisiwa,+ hinkwavo lava kumekaka va tsariwe ebukwini ya Xikwembu.+ 2 Kutani vanhu vo tala lava feke* va ta pfuka, van’wana va ta pfukela evuton’wini lebyi nga heriki kasi lavan’wana va ta pfukela ku rhukaniwa ni ku nyenyiwa hilaha ku nga heriki.

3 “Lava nga ni ku twisisa va ta vangama ku fana ni ku vangama ka le matilweni, kasi lava tisaka vo tala eku lulameni va ta vangama ku fana ni tinyeleti hilaha ku nga heriki.

4 “Loko ku ri wena Daniyele hlayisa marito lawa ma ri xihundla, u pfala buku ku fikela enkarhini wa makumu.+ Vo tala va ta yi kambisisa kutani vutivi bya ntiyiso byi ta andza.”+

5 Hiloko ndzi languta kutani mina Daniyele ndzi vona vanhu van’wana vambirhi, un’wana a yime etlhelo lerin’wana ra xinambyana kasi loyi un’wana a yime etlhelo lerin’wanyana.+ 6 Kutani un’wana wa vona a vutisa loyi a ambaleke swiambalo leswi endliweke hi lapi ra ntsembyana,+ loyi a a ri ehenhla ka mati ya xinambyana a ku: “Xana swilo leswi swo hlamarisa swi ta endleka rini?” 7 Hiloko ndzi twa munhu loyi a ambaleke swiambalo leswi endliweke hi lapi ra ntsembyana, loyi a a ri ehenhla ka mati ya xinambyana, loko a tlakusele mavoko yakwe ematilweni, a hlambanya hi Loyi a hanyaka hilaha ku nga heriki+ a ku: “Swi ta endleka hi nkarhi lowu vekiweke, mikarhi leyi vekiweke ni hafu ya nkarhi.* Swilo leswi hinkwaswo swi ta hetiseka loko vakwetsimi va hetiwe matimba.”+

8 Loko ku ri mina ndzi swi twile kambe a ndzi nga swi twisisi;+ hiloko ndzi ku: “Hosi yanga, xana swi ta helela kwihi?”

9 Kutani a ku: “Famba Daniyele, hikuva marito lawa i xihundla, ma ta pfariwa ku fikela enkarhini wa makumu.+ 10 Vo tala va ta tibasisa kutani va ta ringiwa.+ Lavo homboloka va ta endla leswo biha naswona a va nge twisisi nchumu; kambe lava nga ni vutlhari va ta twisisa.+

11 “Ku sukela enkarhini wa ku susiwa ka gandzelo ra siku ni siku+ ni ku vekiwa ka nchumu lowu nyenyetsaka lowu onhaka,+ ku ta va ni masiku ya 1 290.

12 “Wa tsaka loyi a tshamaka a languterile, loyi a fikaka emasikwini ya 1 335!

13 “Loko ku ri wena, tshama u tshembekile ku ya fika emakumu. U ta wisa kambe u ta pfuka u kuma ndzhaka* ya wena eku heleni ka masiku.”+