U Nga Hlanganyeli eSwidyohweni Swa Van’wana
“A nḍi ṭhami ni v̌anhu la’v̌a ranḍaka v̌unwa; kambe a nḍi enḍelani ni la’v̌a fihlaka le’ŝi nge mbilwini.”—PSALMA 26:4.
1. Hikwalaho ka yini Yuda a cince xikongomelo xakwe loko a tsalela Vakriste-kulobye?
MALEMBE xidzana ya kaye lama hundzeke, mudyondzisiwa Yuda u kunguhate ku tsalela vapfumeri-kulobye malunghana ni ‘ku ponisiwa ka vona hinkwavo.’ Kambe u swi vone swi ri swa nkoka leswaku a va khutaza ku “lwela vupfumeri lebyi Xikwembu xi byi nyikeke vahlawuriwa va xona, kan’we swi hela kwalaho.” Hikwalaho ka yini? Hikuva ‘vanhu van’wana lava nga chaviki Xikwembu’ va ngungumerile va nghena ebandlheni naswona a va ‘gombonyokisa tintswalo ta Xikwembu xa hina va endla manyala ha tona.’—Yuda 3, 4.
2. Hambi leswi swi phyuphyisaka ku vulavula hi ku pona, minkarhi yin’wana i yini lexi hi faneleke ku xi anakanyisisa hi xikhongelo?
2 Swi phyuphyisa swonghasi ku vulavula hi ku ponisiwa ka hina hinkwerhu! Ku anakanyisisa hi rungula rolero ku tisa ku aneriseka lokukulu, naswona ha tsaka loko hi langutela minkateko ya ku ponisiwa koloko. Hambi swi ri tano, ku na minkarhi yin’wana laha, ematshan’wini yo vulavula hi ku pona, hi kongomanaka ni xilaveko xo khathalela timhaka tin’wana ta nkoka. Loko ti nga lulamisiwi, ti nga tsanisa ripfumelo ra hina ivi ti hi vangela ku lahlekeriwa emphikizanweni wa vutomi. Hi laha xitsundzuxo xa Yuda xo lwisana ni mahanyelo layo biha a xi ri ni matimba ha kona, xisweswo Vakriste namuntlha minkarhi yin’wana va fanele ku khathalela ndzayo leyi kongomeke hi xikhongelo, leyi yi baka nhloko ya mhaka.
Swidyoho Swa Hina Vini
3. Hikwalaho ka yini hi lava ndzayo, naswona yi fanele ku amukeriwa hi ndlela yihi?
3 Mupisalema Davhida u te: “Nḍi tšariwile e ku dyoheni, mana wa mina o nḍi v̌elekile ŝiv̌ini.” (Psalma 51:5) Hinkwerhu ka hina hi tswariwe hi ri vadyohi. (Varhoma 5:12) Muapostola Yohane u tsarile a ku: “Loko hi vula leswaku a hi dyohi, ha tixisa, kutani ntiyiso a wu kona eka hina.” (1 Yohane 1:8) Tanihi vadyohi, ku ni minkarhi leyi hi lavaka ndzayo leswaku hi ta lulamisa ndlela ya hina. Ndzayo yo tano yi huma eka Yehova hi ku tirhisa Rito ra yena, ku nga Bibele, ni nhlengeletano yakwe. Ndzayo yakwe ya hi ololoxa naswona yi hi pfuna ku famba hi ku lulama emahlweni ka yena. Hi laha muapostola Pawulo a xiyeke ha kona u te: “Hikuva ku laya hinkwako, ku vonaka ku ri loku vavisaka enkarhinyana wolowo, loku nga tsakisiki, kambe endzhaku, ku veka mihandzu ya ku rhula ya vutomi lebyo lulama, eka lava va dyondzisiweke hi kona.” (Vaheveru 12:11) Hikwalaho ka mihandzu ya ku rhula ya ndzayo yo tano, hakunene hi fanele ku yi amukela hi ku nkhensa.
4. Ndzayo yi nga ha nyikeriwa rini, naswona vuyelo bya yona byi nga ha va byihi?
4 Ndzayo leyi humaka eka Yehova yi nga ha nyikeriwa loko hi ri karhi hi sungula ndlela leyi nga hi yisaka eka xidyoho lexikulu. (Vagalatiya 6:1) Minkarhi yin’wana, ndzayo yi nga ha nyikeriwa endzhaku ka loko hi nghene hi laha ku heleleke endleleni leyi hoxeke. Ndzayo yo tano yi nga ha va leyi vavaka, ku fana ni loko muapostola Pawulo a khutaza Vakorinto hi matimba ku teka goza ro Iwisana ni muoswi ebandlheni. (1 Vakorinto 5:1-5) Emhakeni yihi na yihi, ndzayo yi nyikeriwa leswaku mudyohi a ta tisola, a hundzuka, kutani a susa ndlela leyi kongomeke eka ku navela loko biha loku yisaka exidyohweni lexikulu. (Ringanisa Mintirho 3:19.) Malandza ya Yehova ma tlangela ndzayo yo tano, hi laha munhu la rhukaniweke eKorinto ya khale a pfunekeke naswona entiyisweni a tlheriseriweke eka xinakulobye xa rirhandzu ni bandlha.—2 Vakorinto 2:5-8.
5. Vakriste lava katsekaka exidyohweni lexikulu hi ntolovelo va endla yini?
5 Vunyingi lebyikulu bya lava va tinyiketeke eka Yehova byi xi vona kahle xilaveko xo famba hi mukhuva lowu lulameke emahlweni ka Xikwembu. Loko vo tshika va katsekile exidyohweni lexikulu, va suka hi xihatla endleleni leyo biha, va ya eka vakulu lava hlawuriweke, kutani va nyika vumbhoni bya ku tisola ka ntiyiso. (Yakobo 5:13-16) Ntiyiso wa leswaku i vantsongo va Timbhoni ta Yehova lava susiwaka lembe na lembe i vumbhoni bya leswaku va venga leswo biha naswona va navela ku endla leswinene.—Psalma 34:14; 45:7.
Swidyoho Swa Van’wana
6, 7. Vadyohi van’wana va ringeta ku kucetela van’wana hi ndlela yihi?
6 Hambi swi ri tano van’wana lava entiyisweni va rhandzaka leswinene va vonaka va pfumelele timbilu ta vona leswaku ti va kanganyisa, hikuva va vonaka va nga swi vengi leswo biha. (Psalma 97:10; Amos 5:15) Hikwalaho ke, va katseka eku endleni ka swilo leswo biha naswona a va ku hlayisi ku lwela ku endla leswo lulama. Minkarhi yin’wana, va nga ha endla ni swin’wana, va lava ku katsa van’wana endleleni ya vona leyo biha. I swa nkoka swonghasi leswaku hi sola switsundzuxo swo tano!—Ringanisa Swivuriso 1:10, 15.
7 Minkarhi yin’wana lava entiyisweni va nga swi vengiki leswo biha va vulavula hi ku olova leswaku ku navela ku endla leswi hoxeke ku nga ha kula etimbilwini ta lava va va yingisaka. Xikhutazo xi nga ha va xo nghenela vunghwavava kumbe goza ro karhi leri fambisanaka ni mahanyelo lama nga amukeriwiki hi Xikwembu. Kumbe munhu a nga ha khutaziwa ku katseka eka xiyimo lexi nga ni khombo lerikulu hi ndlela ya moya. Xisweswo lava ringetaka ku hundzula van’wana va nga ha vula leswaku Yehova i Xikwembu xa rirhandzu lexi nga ta va ni musa loko hi dyoha. Vukanganyisi byo tano bya mbilu byi nga vanga ku onhaka loku nga heriki. (Yeremia 17:9; Yuda 4) Hakunene, hi fanele ku ‘hambukisa milenge ya hina emintirhweni ya vona’!—Swivuriso 1:15.
Ku Hlanganyela eSwidyohweni Swa Van’wana
8. I swivutiso swihi leswi lavaka ku khathaleriwa?
8 Kambe a hi nge ha swi vona leswaku ndlela leyi ringanyetiwaka yi hoxile? Xana ku yi sola ka hina ku hi ntshunxa eka ndzhwalo wun’wana emhakeni ke? Loko hi swi tiva leswaku lava va ringanyetaka xihoxo va xi endla, hi fanele ku endla yini?
9. Hikwalaho ka yini van’wana va nga ha hlulekaka ku vika xidyoho xa van’wana, kambe hikwalaho ka yini leyi yi ri mhaka ya ntikelo?
9 Van’wana lava va tivaka xidyoho xa van’wana va nga va ni mboyamelo wo ka va nga vuli nchumu ha xona eka lava va nga ni ndzhwalo lowukulu wo hlayisa bandlha ri basile. Ha yini? Kumbexana a va swi lavi ku langutiwa tanihi vaviki. Kumbe, hikwalaho ka ku titwa loku hoxeke hi vutshembeki, va nga ha miyela ni mhaka kumbe va nga ha yi vula eka lava va tshembisaka ku yi hlayisa yi ri xihundla ntsena. Leswi swi ni khombo ngopfu. Ha yini? Hikuva kahle-kahle swi nga endla leswaku va hlanganyela eswidyohweni swa van’wana.
10, 11. (a) Muapostola Yohane u te yini malunghana ni ku hlanganyela eswidyohweni swa van’wana? (b) Loko hi tivile xidyoho xa xirho xa bandlha, i yini lexi hi nga ha tivutisaka xona?
10 Muapostola Yohane u kombe leswaku swa koteka ku hlanganyela exidyohweni xa munhu un’wana. U tsarile a ku: “Un’wana ni un’wana loyi a yaka emahlweni ni swa yena a nga tiyiseli edyondzweni ya Kriste, a nga na Xikwembu . . . Loko ku ta munhu eka n’wina kambe a nga tisi dyondzo leyi, mi nga n’wi amukeli endlwini ya n’wina kumbe ku n’wi xeweta; hikuva loyi a n’wi xewetaka u pfumelelana ni mintirho ya yena leyo biha.” (2 Yohane 9-11) Loyi a xandzukaka “edyondzweni ya Kriste” a a nga ta va munghana la fanelekaka, naswona hi ku ala ku n’wi xeweta, Mukriste la tshembekaka a a ta papalata ku hlanganyela eku dyoheni ka yena.
11 Leswi sweswo swi nga tano hi mugwinehi, hakunene hi nga ka hi nga swi lavi ku hlanganyela eswidyohweni swa van’wana lava mintirho ya vona ya vunghwavava yi taka emianakanyweni ya hina. Kutani ke, xana ku vuriwa yini hi loko hi tiva leswaku xirho xa bandlha xi hundzuke khamba kumbe xidakwa? Loko hi hluleka ku khutaza munhu yoloye ku lava ku rivaleriwa hi Yehova ni ku vula xidyoho xa yena eka vakulu, xana a hi na xidyoho nikantsongo? Doo, hikuva hi ni vutihlamuleri lebyikulu.
Ku Basa Ni Nsirhelelo I Swa Nkoka
12. Hikwalaho ka yini hi kombisa ku khathalela ku basa ka moya ka bandlha?
12 Hi fanele ku kombisa ku khathalela ku basa ka moya ka bandlha hi munhu hi xiyexe. Leswi swi kandziyisiwe khwatsi swonghasi loko mahlonga ya Vayuda ya ri kusuhi ni ku suka eBabilona hi lembe xidzana ra vutsevu B.C.E.! Xileriso lexi nyikiweke hi Xikwembu a xi ku: “Sukani! sukani! humani kona! mi nga khumbi ntšhumu wa le’ŝi yilaka; humani šikari ka [Babilona]. Tibasiseni, ṅwina la’v̌a mi rwalaka timbita ta Yehova!”—Esaya 52:11.
13. Yuda u swi kombise ku yini leswaku hi fanele ku khathalela ku sirheleta vanhu va Yehova eka vadyohi?
13 Nakambe hi fanele ku khathalela ku hlayisa vanhu va Yehova eka lava va nga ta lava ku va kucetela leswaku va endla swo biha. ‘Vanhu lava nga chaviki Xikwembu’ va siku ra Yuda va lave ku ‘gombonyokisa tintswalo ta Xikwembu va endla swa manyala ha tona,’ kambe mudyondzisiwa yoloye wo tshembeka u teke goza leswaku a tsundzuxa vapfumeri-kulobye ivi xisweswo a va sirheleta. U va tsundzuxe hi swikombiso leswi tsundzuxaka leswi nyikeriweke hi Vaisrayele lava nga tshembekiki, tintsumi leti xandzukeke, ni van’wana. Hlaya papila rakwe leri huhuteriweke hi Xikwembu, kutani u ta swi vona leswaku Vakriste lava tshembekaka va nga ka va nga tshami hi mavoko loko ku basa ka bandlha ku xungetiwa kumbe loko vanhu va Xikwembu va lava ku sirheletiwa eka vanhu lavo biha lava nga ni minsusumeto leyi nga basangiki.
14. Loko mudyohi a hluleka ku byela vakulu, Psalma 26:4 yi nga hi pfuna hi ndlela yihi ku kunguhata leswi hi nga swi endlaka?
14 Kambe ke, a hi nge hi khutaze mudyohi leswaku a lava ku rivaleriwa hi Xikwembu ni ku tivisa vakulu, kambe a tshamela ku swi bakanyela etlhelo kumbe a nga xi voni xilaveko xo teka magoza lawa. Xana hi nga tshika mhaka? Van’wana va nga ha vula leswaku a va lavi ku katseka. Va nga ka va nga lavi ku lahlekeriwa hi xinakulobye xa mudyohi. Naswona va nga ha va va nga lavi ku anakanyeriwa tanihi vanhu lava va nga tshembekiki hi ku byela vakulu. Kambe loku i ku anakanyisisa loku hoxeke. Mupisalema Davhida u te: “A nḍi ṭhami ni v̌anhu la’v̌a ranḍaka v̌unwa; kambe a nḍi enḍelani ni la’v̌a fihlaka leŝi nge mbilwini.” (Psalma 26:4) Manuku ke, hakunene hi nga ka hi nga swi lavi ku hlanganyela ni “lav̌a fihlaka leŝi nge mbilwini.”
15. Levitika 5:1 yi komba vutihlamuleri bya hina endzhaku ko nyika mudyohi mpimo wa nkarhi lowu ringaneke wo tshinelela vakulu malunghana ni xidyoho xa yena hi ndlela yihi?
15 Hikwalaho ke, endzhaku ka loko hi nyike mudyohi nkarhi lowu ringaneke wo tshinelela vakulu hi xihoxo xa yena, i vutihlamuleri bya hina emahlweni ka Yehova leswaku hi nga hlanganyeli exidyohweni xa yena. Hi fanele ku tivisa valanguteri lava nga ni vutihlamuleri leswaku munhu u hlavutele xidyoho lexikulu lexi lavaka nkambisiso wa vona. Leswi swi ta pfumelelana na Levitika 5:1, leyi nge: “Loko munhu a hlambanyile a ri mboni, kutani loyi a nga mboni l’a hlambanyisiweke loko a nga v̌uri leŝi a ŝi v̌oneke, kumbe leŝi a ŝi tiv̌aka, o ta rwala nanḍu wa yena.” Kavula, hi fanele ku papalata ku teka goza hi xihatla ehenhleni ka maveriveri ya xidyoho.
16. Xa nkoka swinene i yini ku tlula ku tshembeka eka munghana loyi a alaka ku boxa xidyoho xakwe lexikulu eka vakulu lava hlawuriweke?
16 Emisaveni ya namuntlha, ku fihla swihoxo swa van’wana i mukhuva lowu tolovelekeke. Vo tala va pfala nomo va ku hwii!, ku fana ni rirhangu ra maribye loko ku tiwa emhakeni yo paluxa xihoxo xa van’wana eka lava va faneleke ku tiva swiendlo swo tano. Swi lava matimba ya vumunhu bya Mukriste ku tivisa vakulu lava hlawuriweke hi ta xidyoho lexikulu xa mupfumeri-kulobye. Kambe loko hi ta amukeriwa hi Yehova, a hi fanelanga ku pfumelela xinakulorhi xa munhu hi xiyexe xi hi pfala mahlo eka xidyoho xa munhu un’wana. Xinakulorhi xerhu ni Xikwembu i xa nkoka swinene ku tlula ku tshembeka eka munghana loyi a nga ni nandzu wa xidyoho lexikulu ni loyi a alaka ku boxa mhaka eka vakulu lava hlawuriweke.
Xirhalanganya Lexi Hinkwavo Va Faneleke Ku Xi Anakanyisisa
17. I yini lexi kombaka leswaku vantshwa van’wana exikarhi ka hina va fanele ku tivonela emhakeni yo hlanganyela eswidyohweni swa van’wana?
17 Xirhalanganya xo hlanganyela eswidyohweni swa van’wana minkarhi yin’wana xa humelela eka vantshwa van’wana exikarhi ka hina. Va nga ha miyela kutani va ala ku byela lava va faneleke ku byeriwa loko van’wana va endla swilo leswi swi nga khumbaka bandlha hi ndlela leyi vavisaka ni leswi swi nga vangaka ku nga amukeriwi hi Yehova. Ku fihla swidyoho swa van’wana ku tolovelekile eswikolweni swa misava. Kambe loko langutelo leri ri hangalaka ebandlheni, ku nga ha va ni swiphiqo swo tala. Ku vile ni swiviko swa vantshwa lava va hlanganaka kun’we leswaku va nghenela hanyelo lero biha va ri karhi va hlambanyelana xihundla leswaku vakulu ni vatswari va ta ka va nga xi tivi xiendlo xo tano. Ku namarhela ntshikilelo lowu humaka eka vanghana ni ku navela ku amukeriwa hi ntlawa ku vange ku vaviseka lokukulu eka vantshwa lava, vatswari va vona, ni van’wana ebandlheni loko xidyoho xi paluxiwile. Hi fanele ku tsundzuka leswaku ku hava lexi fihlekeke lexi nga ta ka xi nga paluxiwi, naswona byin’wana bya vutihlamuleri bya hina lebyikulu eka Yehova i ku pfuneta ku hlayisa nhlengeletano yakwe yi tshama yi basile.—Luka 8:17.
18. Vatswari va Vukriste va fanele ku endla yini loko vana va vona va dyoha?
18 Malandza hinkwawo ya Yehova ma fanele ku tivonela swinene leswaku ya nga hlanganyeli eswidyohweni swa van’wana. Vatswari van’wana va ringeta ku sirheleta hanyelo leri hoxeke ra vana va vona, va tikarhatela ku va fihla. Kambe vatswari va Vakriste a va fanelanga ku amukela langutelo ra leswaku un’wana ni un’wana u lwisana ni vana va vona loko vantshwa lava va dyoha. Ematshan’wini ya sweswo, vatswari lava chavaka Xikwembu va fanele ku pfuna rixaka ra vona leri dyohaka ku amukela, ni ku pfuneka hi ndzayo yihi ni yihi leyi lavekaka leyi andlariweke eRitweni ra Xikwembu.
19. (a) Malunghana ni swidyoho leswikulu, mimpatswa ya vatekani va Vukriste yi fanele ku tivonela eka yini? (b) Vakulu va fanele ku endla yini loko un’wana wa vona kumbe nandza wa vutirheli a endla xidyoho lexikulu?
19 Mimpatswa leyi tekaneke ya Vukriste na yona yi fanele ku tivonela leswaku yi nga tshovi milawu ya Xikwembu hi ku funengeta swidyoho leswikulu swa van’wana. Yi fanele ku tsundzuka mhaka ya Ananiya na Safira, lava endleke kungu ra xihundla kambe lava laveke ku fihla xidyoho lexikulu hi ndlela leyi nga humeleriki. (Mintirho 5:1-11) Nakambe vakulu va fanele ku tivonela leswaku va nga sirheletani kumbe malandza ya vutirheli loko un’wana wa vona a endle xidyoho lexikulu lexi nga endlaka leswaku a susiwa. Va fanele ku landzela ndzayo leyi xaxametiweke hi Pawulo, loyi a tsaleke a ku: “U nga hatliseli ku tlhandleka munhu mavoko, naswona u nga tinghenisi eswidyohweni swa un’wana munhu. Tihlayise, u tshama u tengile.”—1 Timotiya 5:22.
Vutlhari Byo Hlayisa Ku Pfumala Xisandzu
20. Ematshan’wini yo fihla kumbe ku hlanganyela eswidyohweni swa van’wana leswikulu, hi fanele ku endla yini?
20 Malandza ya Yehova a ya fanelanga ku hlanganyela kumbe ku tekelela tindlela leto biha ta misava leyi. Loko a tsalela Gayo, muapostola Yohane u te: “Nakulorhi, u nga tekeleli mikhuva leyo biha, kambe tekelela leyinene. Loyi a endlaka leswinene i wa Xikwembu; loyi a endlaka leswo biha a nga xi vonanga Xikwembu.” (3 Yohane 11) I swinene swonghasi ku kongomisiwa hi Rito ra Xikwembu leri hetisekeke ivi xisweswo hi endla leswinene! Hikwalaho ke, ematshan’wini yo fihla kumbe ku hlanganyela eswidyohweni swa van’wana leswikulu, ku fanele ku va ku tiyimisela ka hina ku voninga tanihi timboni, hi ri hava xisandzu ni nandzu. (Vafilipiya 2:14, 15) Nandza un’wana ni un’wana wa Xikwembu u ni vutihlamuleri byo hlayisa bandlha ri tshama ri basile, loko yena hi yexe a tshama a ri hava xisandzu. (2 Petro 3:14) Kambe xana ku vuriwa yini hi loko u karhatiwa hi mhaka ya leswi un’wana a swi endleke? U fanele ku titwa u ntshunxekile ku vulavula ni vakulu kutani u kuma vuleteri malunghana ni ndlela leyinene yo yi landzela.
21. (a) Rirhandzu ra Kriste eka bandlha rakwe i xikombiso eka hina hi ndlela yihi? (b) Malunghana ni swidyoho swa van’wana, i vutihlamuleri byihi lebyi hi faneleke ku byi rhwala?
21 Rirhandzu ra hina eka nhlengeletano ya Yehova ri fanele ku tekelela rirhandzu ra Yesu Kriste eka mutekiwa wakwe wa moya, ku nga bandlha. “Ku kota leswi Kriste na yena a nga rhandza Kereke, kutani u nyiketile vutomi bya yena hikwalaho ka yona. U endlile leswi leswaku a ta yi hlawulekisa hi rito ra yena, a yi endla leyi tengeke hi ku yi khuvula hi mati. U naverile ku yimisa Kereke emahlweni ka yena, hi ku saseka ka yona hinkwako, yi nga ri na xivati kumbe minkonya, kumbe xin’wana lexi fanaka na swona, kambe yi ri leyi hlawulekeke, leyi nga riki na xisandzu.” (Vaefesa 5:25-27) Hi ku fanana, rirhandzu ra hina eka nhlengeletano ya Yehova ri fanele ku hi susumetela ku endla leswi hi nga swi kotaka leswaku hi yi hlayisa yi tshama yi basile. A hi fanelanga ku endla nchumu wihi na wihi leswaku hi tshohokisa Xikwembu kumbe nhlengeletano ya xona kumbe ku fihla swidyoho swa van’wana ebandlheni. Kambe ke, a hi khutazeni vadyohi leswaku va lulamisa mahanyelo ya vona kutani va lava mpfuno wa vakulu. Loko va hluleka ku endla leswi exikarhi ka mpimo wa nkarhi lowu ringaneke, a hi rhwaleni vutihlamuleri bya hina byo tivisa valanguteri lava hlawuriweke. Hi ndlela leyi, hi ta papalata ku hlanganyela eswidyohweni swa van’wana ni ku rhwala vutihlamuleri byo karhi bya mahanyelo ya vona layo biha.
22. (a) Leswaku hi kuma ku hlayiseka, hi fanele ku endla yini? (b) I swivutiso swihi leswa ha lavaka ku khathaleriwa?
22 Ku pona loku hinkwerhu hi nga na kona i rifuwo leri nga ringanisiwiki. Leswaku hi ri kuma hi fanele ku hambeta hi famba emahlweni ka Yehova hi ndlela leyi lulameke. Hikwalaho ke, a hi pfunaneni ku endla tano, hi nga hlanganyeli eswidyohweni swa van’wana. Yehova u hi nyike lunghiselelo ra nhlengeletano hi rirhandzu leswaku a hi pfuna ematshalatshaleni lawa, naswona emhakeni leyi vakulu lava hlawuriweke va tirha ntirho wa nkoka. Kambe va tekelela Yehova ni N’wana wakwe, Murisi Lonene hi ndlela yihi? I mpfuno wihi lowu vakulu va nga hi nyikaka wona endleleni leyi yaka evuton’wini? Xihloko lexi landzelaka xi ta hlamula swivutiso leswi.
Xana U Nga Tsundzuka?
◻ Xana u fanele ku languta ndzayo hi ndlela yihi?
◻ Loko mupfumeri-kuloni a ku byela leswaku u endle xidyoho lexikulu, u fanele ku n’wi khutaza ku endla yini?
◻ U fanele ku endla yini loko u tiva leswaku mudyohi a nga va byelanga vakulu lava hlawuriweke hl ta xidyoho xa yena?
◻ Hambi hi vakulu, vanghana va vukati, kumbe vana, hi nga papalata ku hlanganyela eswidyohweni swa van’wana hi ndlela yihi?
[Xifaniso eka tluka 24]
Muapostola Yohane u tsundzuxe ku lwisana ni ku hlanganyela eswidyohweni swa van’wana