Tinhla Ta Bibele Psalma 42 ku ya eka 72
Tshemba Yehova
Malandza ya Yehova ma nga hlangavetana ni miringo ya ripfumelo hi ku tiyisela hikuva Xikwembu i Xichavelo ni Muponisi wa vona. Leswi swi kombisiwe kahle swonghasi eka Buku ya Vumbirhi ya Tipisalema! Ina, Psalma 42 ku ya eka 72 yi komba leswaku hi nga tiyisela loko hi xikhongelo hi rindzela Yehova ku teka goza hikwalaho ka hina.
“Tshemba Xikwembu”
Hlaya Psalma 42 ku ya eka 45. Mulevhi la yisiweke evuhlongeni u ni gome leswi a nga swi kotiki ku ya evukwetsimelweni bya Yehova, kambe wa aneriseka ku “tshemba Šikwembu” ku tirha tanihi Muponisi. (Tipsalma 42, 43) Manuku ku ta xikombelo xa rixaka leri nga ekhombyeni, kumbexana hi ku gega va vulavula hi ku hlaseriwa ka Yuda hi va Asiriya esikwini ra Hosi Ezekiya. (Psalma 44) Masalandzhaku, risimu ra nkhuvo wa vuhosi ri kombetela eka Mesiya, Yesu Kriste.—Psalma 45.
◆ 42:1—Xana mupisalema a a fana ni ‘mhuti leyi rilelaka mati’ hi ndlela yihi?
Hi leswaku, Mulevhi loyi a a ri evuhlongeni. Kutani u lahlekeriwe swinene hi vugandzeri evukwetsimelweni bya Yehova laha a titweke ku fana ni mhuti leyi hlotiwaka, leyi nga ni torha kumbe xiharhi xa xisati, leyi rilelaka mati hi ku nyumba, etikweni leri omeke leri pfumalaka mati. U twe ‘torha,’ kumbe ku navela ngopfu Yehova ni lunghelo ro gandzela Xikwembu evukwetsimeIweni bya xona.—Ndzimana 2.
◆ 45:1—Xana i ‘marito wahi lamanene’ lama pfindluseke mbilu ya mupisalema?
Xiphemu xa pisalema leyi xi tirhisiwile eka Yesu Kriste. (Psalma 45:6, 7; Vaheveru 1:8, 9) Kutani mbilu ya mupisalema a yi pfindlusiwile hi xiendlakalo xa nkarhi lowu taka—ku yimisiwa ka Mfumo wa Vumesiya hi 1914. Timbhoni ta Yehova, na tona, ti susumetiwe ku twarisa ‘marito lawa lamanene.’
Dyondzo eka Hina: Ntokoto wa mupisalema evuhlongeni wu fanele wu hi susumetela ku komba ku tlangela loku enteke ka xinakulobye lexi sweswi hi xi tsakelaka ni vanhu va Yehova. Loko ku khotsiwa hikwalaho ka ku xanisiwa swi hi sivela ku va na vona swa xinkarhana, hi nga anakanyisisa hi mintsako leyi hundzeke entirhweni wo hlawuleka kutani hi fanele ku khongelela ku tiyisela loko hi ri karhi hi “tshemba Xikwembu” ku hi hlayisela xinakulobye lexi hisekaka ni vagandzeri va xona.—Psalma 42:4, 5, 11; 43:3-5.
Xichavelo Xa Hina Xa Tintswalo
Hlaya Psalma 46 ku ya eka 51. Yehova, Xichavelo xa hina, u ta herisa tinyimpi. (Psalma 46) I “Hosi ya misava hikwayo,” naswona Muhlayisi loyi wo ka a nga hluleki i Xikwembu xa hina hi masiku. (Tipsalma 47, 48) Lava tshikileriwaka va fanele ku tshemba Yehova, kambe hinkwavo lava ‘humesaka ku vonga ri va gandzelo’ va ta vona ku “hlayiseka ka Šikwembu.” (Tipsalma 49, 50) Loko hi dyoha kambe hi hundzuka, tanihi leswi Davhida a a ri xiswona eka xidyoho xakwe na Batseba, Xikwembu xi ta hi kutsula enandzwini wa ngati, hikuva ‘mbilu leyi tshovekeke, leyi nge nhlomulweni xi nga ka xi nga yi soli’—Psalma 51.
◆ 46:2—‘Xana misava yi nga hundzuluka’ hi ndlela yihi?
Hambi loko tintshava ti nga nyamalala elwandle eku tlakukeni ka ntumbuluko ka misava, lava tshembaka Xikwembu va nga ka va nga chavi nchumu. Ku nga khathariseki leswi humelelaka, va nga va ni ntshembo lowu nga tsekatsekiki eka Yehova tanihi Xichavelo xa vona.
◆ 51:5—I xidyoho xihi lexi Davhida a a vulavula ha xona?
A a nga vuli leswaku vuxaka bya vatekani, ku tika nyimba, ni ku veleka i xidyoho; naswona a a nga vulavuli hi xidyoho xo karhi xa mana wakwe. Ku ri na sweswo,a a pfumela xidyoho xa yena n’wini xa ntumbuluko tanihi ntukulu-xinghuwe wa Adamu. (Yobo 14:4; Varhoma 5:12) Yehova u kombe Davhida tintswalo hayi ntsena hikwalaho ka ntwanano wa Mfumo kambe hikwalaho ka ku va a hundzukile.—2 Samuel 7:12-16.
Dyondzo eka Hina: Psalma 46 a yi ta fanela nkarhi lowu Yerusalema a yi xungetiwa hi va Asiriya. Hi ku tiva leswaku ‘Xikwembu i Xichavelo, mpfuno lowu kumekaka enkarhini wa ntshikilelo,’ Hosi Ezekiyasi u khongele eka Yehova, kutani muti wu kutsuriwile hi singita. (2 Tihosi, ndzima ya 19) Na hina, loko hi ri emaxangwini, hi fanele ku endla Xikwembu Xichaveloxa hina. Njhani? Hi ku tshembela eka xona, hi namarhela eRitweni ra xona, kutani hi tshama enhlengeletanweni ya xona.
Nkutsulo Lowu Tiyeke
Hlaya Psalma 52 ku ya eka 57. Xikwembu xi ta tsuvula vanhu lavo biha “e misav̌eni ya lav̌a hanyaka” naswona xi ta “hangalasa marambu” ya un’wana ni un’wana la kanetaka vanhu va xona. (Tipsalma 52, 53) Loko a hlotiwa hi Sawulo, Davhida a a ri na ntshembo hi nkutsulo wa Xikwembu, naswona tanihi mukanganyisiwa, u nyikete Yehova timhaka takwe. (Tipsalma 54, 55) Mupisalema a a aneriseka hi ku tshemba Xikwembu ku herisa maxangu.—Tipsalma 56, 57.
◆ 52:8—Xana la lulameke u fana ni murhi wa mutlhwari hi ndlela yihi?
Murhi wa mutlhwari wu nga fanisela ku veka mihandzu, ku xonga ni vukulukumba. (Yeremia 11:16; Hosea 14:6) Eka pisalema leyi, la kunguhataka swo biha loyi a nga ta fika eka makumu layo biha u hambanisiwa ni munhu wo lulama loyi a sirheletiweke ni ku kateka ku fana ni murhi lowukulu wa mutlhwari.
◆ 54:1—Hikwalaho ka yini Davhida a ku, “Nḍi hlayise hi v̌ito ra wena”?
Vito ra Xikwembu a ri na matimba ya xihundla kambe ri nga yimela Xikwembu hi xoxe. Hikwalaho, hi xikombelo lexi, Davhida u pfumele leswaku Yehova wa swi kota ku hlayisa vanhu Vakwe. (Eksoda 6:1-8) Hambi loko Vazif va hlavutele laha Davhida a a ri kona eka Hosi Sawulo, ku hlaseriwa ka Israyele hi Vafilista ku herise ku hlotiwa ka Davhida hi Sawulo. (1 Samuel 23:13-29; Psalma 54, marito lama tsariweke ehenhla) Xisweswo Yehova u ponise Davhida.
Dyondzo eka Hina: Valala va Davhida a va cerile riwa emahlweni ka yena. (Psalma 57:6) Rindzi ro tano ro phasa vanhu a ri tisa swiyimo swa khombo kumbe ku kanganyisa loku vekaka malandza ya Yehova ekhombyeni. Kambe vakaneti va vanhu va Xikwembu va nga phasiwa hi makungu ya vona vini yo biha. Kutani loko hi tiseketele hi Yehova ni ku tirhisa xitsundzuxo, ku kutsuriwa ka hina ku tiyile.—Swivuriso 11:21; 26:27.
‘Ku Wisa’
Hlaya Psalma 58 ku ya eka 64. Hikwalaho ka ku khathalela vululami, Davhida u khongelele hakelo ya Xikwembu eka lavo biha. (Tipsalma 58, 59) Loko a xungetiwe hi ku hlula, u kombele ku ponisiwa naswona a a tiyiseka leswaku Xikwembu xi ta kandziyela valala. (Psalma 60) Yehova ana se a a ri xichavelo eka Davhida; kutani a a fanela ku wisa leswaku a ponisiwa. (Tipsalma 61, 62) Ku susumeteriwa emananga, kumbexana loko Abisalomu a tiarisile, Davhida u kume ntsako ‘endzhutini wa timpapa ta Xikwembu.’ (Psalma 63) Nakambe mupisalema u khongelele nsirhelelo eka ‘lava tirhaka leswo biha’ naswona a a tiyiseka leswaku lavo lulama va ta kuma xichavelo eka Yehova.—Psalma 64.
◆ 58:3-5—Xana lavo homboloka va fana ni nyoka hi ndlela yihi?
Marito yo xisa, yo lumbeta ya lavo homboloka ya nga herisa ku twala ka loyi ma yaka eka yena, tanihi leswi vuxungu bya nyoka byi nga ni khombo. (Psalma 140:3; Varhoma 3:13; Yakobo 3:8) Ku tlula kwalaho, lavo homboloka va “fana ni mamba leyi nga yingisiki, yi ti sivaka tindleve,” hikuva va ala ku yingisela ni ku amukela vukongomisi.
◆ 63:3—Xana tintswalo ta Xikwembu ti “tlula ku hanya” hi ndlela yihi?
Ku hanya ehandle ka Xikwembu ku pfumala xikongomelo xa ntiyiso. Kambe rirhandzu ro tshembeka ra Yehova leri kombisiweke Davhida ri nyika nhlamuselo leyinene eka vutomi byakwe. Vuxaka ni Xikwembu minkarhi hinkwayo byi endla vutomi byi va bya risima eka malandza ya xona lama amukelekaka, swi va tshembisa mpfuno wa Xikwembu ni vukongomisi, naswona swi va endla va kota ku rindzela ku hanya hi ntsako hi laha ku nga heriki.
Dyondzo eka Hina: Davhida a a aneriseka hi ku “wisa” leswaku Xikwembu xi n’wi lwela. (Psalma 62:1-7) Hi ku va a tinyiketele ku rhandza ka Yehova, u titwe a hlayisekile naswona a a ri na ntshembo lowu tiyeke eka Xikwembu. Loko hi ri na ntshembo wo tano eka Yehova, “ku rhula ka Xikwembu” ku ta hlayisa timbilu ta hina ni mianakanyo loko hi rindzela nkutsulo wa Xikwembu eka valala ni mahlomulo.—Vafilipiya 4:6, 7; Psalma 33:20.
Dzunisani Muponisi Wa Hina
Hlaya Psalma 65 ku ya eka 72. Yehova u dzunisiwile tanihi Xihlovo xa ndzalo ya mavele, timpfula to tala, madyelo lama noneke, ni mintlhambi leyi andzaka. (Psalma 65) Risimu ri fanele ku endleriwa ku “kwetsima ka vito ra xona.” (Psalma 66) U fanele ku vongiwa, kutani a dzunisiwa tanihi “Xikwembu lexi nga ni matimba ya ku hi ponisa.” (Tipsalma 67, 68) Ku xaniseka ka Mesiya ku vhumbiwile, naswona Yehova u dzunisiwile tanihi “Muntshunxi” loyi mupisalema a rindzeleke mpfuno wakwe. (Tipsalma 69-71) Ku tshemba ko tano ku ta hakeriwa, hikuva ku rhula ni ku ntshunxeka ka misava hinkwayo eku tshikileriweni swa tshembisiwa enkarhini wa mfumo lowu katekisiweke wa Mesiya.—Psalma 72.
◆ 68:11—I vamani lava endlaka “la’v̌o tala” va vavasati?
Endzhaku ka loko Yehova a tirhisile vavanuna lava lwaka va Israyele ku herisa nala, vavasati va Vaisrayele va twarise mahungu lamanene ya ku hlula hi vuyimbeleri, tinsimu ni ku cina. (1 Samuel 18:6, 7; ringanisa Eksoda 15:20, 21.) Hi ku yingisa “ku letela” ka Xikwembu, kumbe xileriso, vavanuna va Israyele va lwile ni matiko ya valala va Tiko leri Tshembisiweke ivi va va hlula. Leswi swi nyike vavasati va va Israyele mahungu lamanene ku ya twarisa eku tlangeleni ka ku hlula. Namuntlha, vatirheli va xisati va endla ntirho lowu xiyekaka tanihi vatwarisi va Mfumo lava vulaka mahungu lamanene lama fambelanaka ni ku “lerisa” ka Yehova, loku katsaka ku tivisa matiko leswaku hi ku hatlisa ya ta hluriwa hi Hosi ya Vumesiya, Yesu Kriste.
◆ 69:23—Hikwalaho ka yini Xikwembu xi komberile ku vangela minhlana ya valala yi tsekatsekisiwa?
Loko mipfimbi ya matimba eminhlaneni yi tiyerile, yi nga va ni matimba. Kambe ku lahlekeriwa hi matimba swi tikomba hi loko nhlana wu rhurhumela kumbe wu tsekatseka, kumbexana hikwalaho ka ku chava. Eka xikombelo lexi xa ntshunxeko, Davhida u kombele Xikwembu ku tekela valala vakwe matimba ya vona lama tirhisiwaka hi ndlela yo biha.
◆ 72:16—Xana ntirho lowu wu komba yini?
‘Mihandzu yo tanihi le Lebanon’ yi nga ha komba mbewu ya mavele leyi kulaka yi manyanile ni ku leha lerova yi fana ni swimilana swa Lebanon, mirhi leyi tlakukeke ya mihandzu. Kumbexana leyi ncikinyaka emakhwatini emaninginingini ya ntshava, timhandzi to leha, to tsindziyela leti seketelaka tinhloko to tika ta koro ti nga fanisiwa ni tikedara leto leha to tala ta Lebanon. Leswi swi kombetela eka ndzalo ya mintshovelo leyi nga tolovelekangiki enkarhini wa ku fuma ka Mesiya. Kutani mhaka ya leswaku ‘lava akeke mitini va ta rhumbuka kukotisa byanyi bya misava’ yi komba leswaku vafumiwa va la misaveni va Yesu va ta va va tele hakunene.
Dyondzo eka Hina: Mupisalema u khongerile: “U hi nghenisile e makhombyeni ya ku tala ne ku v̌av̌isekeni; Kambe [Yehova] u ta tlhela u hi hanyisa.” (Psalma 71:20) Hambi leswi Xikwembu xi nga ku vangiki ku nonon’hwa ko tano, xi hi tshika hi ringiwa ni ku nyika nhlamulo eka Murhukani wa xona, Diyavulosi. (Yakobo 1:13; Swivuriso 27:11) Yehova a nga ka a nga pfumeli leswaku hi humeleriwa hi ndzingo lowu wu hi hlulaka naswona a nga hi pfuna ku huma eka miringo ya hina hi ri na ripfumelo leri tiyeke. (1 Vakorinto 10:13; 1 Petro 1:6, 7) Vakriste lava totiweke va vone ‘makhombo layo tala ni ku vaviseka’ loko va xanisiwa eku heleni ka Nyimpi yo Sungula ya Misava. Kambe Yehova u ‘va hanyisile’ hi 1919, naswona va ye emahlweni ni ntirho wa Mfumo, endzhaku va joyiniwa hi “ntshungu lowukulu.” (Nhlavutelo 7:9) Hikwalaho ka vuyelo byo tano, hakunene ku dzuneka ku ya eka Muponisi Lonkulu.
Ripfumelo ra laveka ku tshemba Xikwembu leswaku xi hi lwela. Hi nga ha fanela ku rindzela hi miyerile hikuva hi nga ka hi nga endli nchumu ku cinca swiyimo swa hina swo nonon’hwa. Kambe, hi ta swi kota ku tiyisela, tanihi laha mupisalema a endleke ha kona, loko hi aneriseka hi ku tshemba Yehova.