Swivutiso Swa Vahlayi

◼ Hi xihi xiendlo lexi fanelaka xa bandlha loko un’wana a sukela ripfumelo ra Vukriste bya ntiyiso kutani a tihlanganisa ni vukhongeri byin’wana?

Nchumu wo tano wu tshama wu humelela minkarhi yin’wana eka lembe xidzana ro sungula. Xisweswo swa twisiseka leswi wu humelelaka nkarhi wun’wana namuntlha. Loko wu endleka, bandlha ri teka goza leri fanelaka leswaku ri sirhelela ku tenga ka moya ka Vakriste lava tshembekaka lava nga eka rona.

Dikixinari yin’wana yi hlamusela vugwinehi tanihi “ku fularhela vukhongeri bya munhu, milawu, vandla ra politiki ni swin’wana.” Yin’wana yi ri: “Vugwinehi . . . 1 : ku fularhela ripfumelo ra vukhongeri 2 : ku fularhela ku tshembeka ko sungula.” Hi ku fanana, Yudasi Iskariyota a a ri ni nandzu wa xivumbeko xa vugwinehi loko a fularhele vugandzeri bya Yehova Xikwembu hi ku xenga Yesu. Endzhakunyana, van’wana va ve vagwinehi hi ku tshika ripfumelo ra ntiyiso ni loko muapostola Yohane ni vadyondzisiwa van’wana va ha hanya. Yohane u tsarile a ku: “Va sukile va hi siya, kambe a va nga ri va hina, hikuva loko a va ri va hina, ingi va ha ri na hina ni sweswi.”—1 Yohane 2:19.

I yini lexi faneleke ku endliwa loko nchumu wo tano wu humelela namuntlha? Vakulu, kumbe varisi va bandlha, va nga ha tiva Mukriste la khuvuriweke loyi a tshikeke ku hlanganyela ni vanhu va Yehova ni loyi swi vonakaka onge u sungule ku tihlanganisa ni vukhongeri byin’wana. Hi ku pfumelelana ni marito ya Yesu ehenhleni ka ku khumbeka hi nyimpfu yin’wana ni yin’wana leyi lahlekaka, varisi va moya va fanele ku tsakela ku pfuna munhu wo tano. (Matewu 18:12-14; ringanisa 1 Yohane 5:16.) Kambe ku vuriwa yini loko varisi lava hlawuleriweke ku kambisisa mhaka ya kona va xiya leswaku munhu loyi a nga ha swi lavi ku fambisana ni vanhu va Yehova naswona u tiyimisele ku tshama evukhongerini byo hemba?

Hi ku olova a va ta tivisa bandlha leswaku munhu wo tano u tihambanisile naswona xisweswo a nga ha ri un’wana wa Timbhoni ta Yehova. Munhu wo tano u ta va a ‘fularhele ku tshembeka ka yena ko sungula,’ kambe a swi kali swi lava ku teka goza ra ku n’wi susa ximfumo. Hikwalaho ka yini? Hikuva ana se u tihambanisile ebandlheni. Hi ku fanana a nga ringeti ku hambeta a hlangana ni khale ka vamakwavo leswaku a ta va hundzula leswaku va n’wi landzela. Eka xiyenge xa vona, vamakwerhu lava tshembekaka a va xi lavi xinakulobye na yena, tanihi leswi ‘a sukeke a va siya, hikuva a a nga ri wa vona.’ (1 Yohane 2:19) Munhu wo tano loyi a tihambaniseke loyi a hi ‘sukeleke’ a nga ha sungula ku rhumela mapapila kumbe tibuku leti kurisaka vukhongeri byo hemba kumbe vugwinehi. Sweswo swi ta tiyisisa leswaku munhu yoloye ‘a hi wa hina’ hi laha ku heleleke.

Hambi swi ri tano, Matsalwa ya tsundzuxa leswaku van’wana a va ta ringeta ku tshama exikarhi ka vanhu va Xikwembu, naswona va ringeta ku kanganyisa van’wana kwalaho. Muapostola Pawulo u tsundzuxile a ku: “Ku ta huma van’wana exikarhi ka n’wina, lava nga ta vulavula mavunwa ku tilavela vadyondzisiwa.” (Mintirho 20:30) U tsundzuxe Vakriste hi ku kongoma ‘leswaku va tivonela eka lava pfuxaka ku avana, ni swikhunguvanyiso, lava va mi humesaka edyondzweni leyi va yi kumeke, hambanani na vona.’—Varhoma 16:17, 18.

Kutani loko un’wana a ri mudyondzisi wo hemba exikarhi ka Vakriste va ntiyiso, tanihi leswi ku endleke Himenayo na Fileto esikwini ra Pawulo, varisi va ntlhambi va fanele ku teka magoza yo sirhelela. Loko munhu loyi a ala xitsundzuxo xa vona xa rirhandzu ivi a hambeta a kurisa ntlawa, komiti ya vakulu yi nga susa kumbe yi hlongola munhu wo tano hikwalaho ka vugwinehi. (2 Timotiya 2:17; Tito 3:10, 11) Vamakwerhu va xinuna ni va xisati ebandlheni va fanele ku landzela vukongomisi bya Pawulo ha un’we-un’we byo “hambana” ni loyi a ringetaka “ku vanga ku avana.” Yohane u tsundzuxe hi laha ku fanaka a ku: “Loko ku ta munhu eka n’wina kambe a nga tisi dyondzo leyi, mi nga n’wi amukeli endlwini ya n’wina kumbe ku n’wi xeweta.”—2 Yohane 10.

◼ Loko Vayuda va tlhelele eYerusalema va huma evuhlongeni le Babilona, xana riendzo ra vona a ri ri kwalomu ka 500 wa timayele (800 km) kumbe 1 000 wa timayele (1 600 km) ke?

Mpfhuka lowu kongomeke ku suka eBabilona ya khale ku ya eYerusalema a wu ri kwalomu ka 800 wa tikhilomitara. Riendzo ro tano a ri ta vula ku tsemakanya ndhawu leyi nga riki ni malwandle nikantsongo, ku katsa ni mimpfhuka yo leha endhawini leyi omeke ngopfu kumbe emananga. Ndlela yin’wana leyi, leyi a yi nghena kambirhi hi ku leha eka yona a yi fika eribuweni ra Eufrata ekusuhi na Karan, ivi manuku yi ehlela eDamaska yi ya nghena eTikweni leri Tshembisiweke. Abrahama u tirhise ndlela leyi ya le ndzhakunyana loko a teka ndyangu wakwe wu suka eUr wu ya eKanana.—Genesa 11:31-12:5.

Bibele a yi yi hlamuseli ndlela leyi Vayuda va yi tekeke loko va tlhelela eYerusalema va huma evuhlongeni bya Babilona. (Ezra 8:1-32; 7:7-9) Kutani yin’wana ya tifigara letimbirhi ku nga va yona naswona yi nga nyikeriwa eku boxeni ka riendzo leri. Xa nkoka swinene i mhaka ya leswaku Vayuda lava vuyaka a va fanele ku ntshunxeka etidyondzweni ni le mikhuveni ya Babilona loko va ri karhi va hundza ‘eNdleleni yo Kwetsima.’—Esaya 35:8-10; ringanisa matluka 153-7 ya buku leyi nge Man’s Salvation out of World Distress at Hand! leyi humesiweke hi 1975.