“Kumbexana Se I Ku Penga”
“TANIHI leswi tinyimpi ti sungulaka emianakanyweni ya vanhu, kutani hi fanele ku aka marhangu ya nsirhelelo wa ku rhula emianakanyweni ya hina.” (Mpfumelelo wa Nhlangano wa Dyondzo, Sayense, ni Ndhavuko wa Nhlangano wa Matiko) Va ri ni mhaka leyi emianakanyweni, hi 1993 vatshila lava tlulaka 500 lava hlanganyeleke entsombanweni wa Nhlangano wa Matiko wa ku veka matlharhi ehansi va kambisise xiphemu xa vukhongeri eku akeni ka marhangu yo tano ya nsirhelelo.
Jonathan Granoff, hi ku yimela Nhlangano wa Vaavanyisi va Nsirhelelo wa Misava, a a fambisa ntsombano. U vikile: “Mpimo lowu nga kona wa mpfilumpfilu wa vukhongeri wa rixaka a wu fambisani ni mahanyelo lamanene, kumbexana se i ku penga.” Marito ya John Kenneth Galbraith ma tshahiwe hi vukheta hi nkarhi wa ntsombano: “Ku dlayiwe vanhu vo tala evitweni ra vukhongeri ku tlula lava dlayiweke etinyimpini hinkwato ni le timhangwini ta ntumbuluko ti hlanganile.”
Dr. Seshagiri Rao u te: “Tin’anga ti fanele ku tshungula mavabyi ku nga ri ku ma hangalasa. Mikhuva ya vukhongeri a yi fanelangi yi hangalasa rivengo ni mpfilumpfilu wa madzolonga eka vukhongeri byin’wana. Yi fanele yi va nsusumeto wa ku vuyelelana. Hambi leswi hi maendlelo a yi hambanile ni sweswi ya ha endla swilo tanihi mavandla lama lwisanaka.”
Malembe ma nga ri mangani lama hundzeke, Catholic Herald ya le London yi hlamusele leswaku ku rhula ku nga va loku khorwisaka “loko tikereke ta namuntlha ti nga tshika ku hlanganyela enyimpini.” Hambi swi ri tano, phepha-hungu ri engeterile: “Ha swi tiva leswaku leswi a swi nge pfuki swi humelerile.” Nani ya Mukhatoliki yi tshame yi ku: “Kunene misava a yi ta va leyi hambaneke swonghasi loko hinkwerhu ho pfuka mixo wun’wana hi endle xiboho lexi tiyeke xa ku ka hi nga ha tlheli hi tirhisa matlhari, . . . tanihi Timbhoni ta Yehovha!”
[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 32]
Tom Haley/Sipa Press