Mpfuxeto Wa Xikolo Xa Vutirheli Bya Le Tilweni
Tibuku a ti nge pfuriwi loko ku endliwa mpfuxeto wa mhaka leyi hlanganisiweke eka swiavelo swa Xikolo xa Vutirheli bya le Tilweni swa mavhiki ya May 1 ku ya eka August 21, 2000. Tirhisa phepha rin’wana leswaku u tsala tinhlamulo to tala ta swivutiso hilaha u nga kotaka hakona hi nkarhi lowu u nyikiweke wona.
[Tsundzuka: Hi nkarhi wa mpfuxeto wo tsala, ku nga tirhisiwa Bibele ntsena eku hlamuleni ka xivutiso xihi na xihi. Tinhlamuselo leti landzelaka swivutiso i ta leswaku u endla ndzavisiso wena n’wini. Tinomboro ta matluka ni tindzimana swi nga ha endleka ti nga humeleli eka tinhlamuselo tin’wana ta Xihondzo xo Rindza.]
Hlamula yin’wana ni yin’wana ya tinhlamuselo leti landzelaka u ku I Ntiyiso kumbe I Mavunwa:
1. Ndlela leyi Gidiyoni a va anguleke ha yona vavanuna va Efrayimi loko va n’wi hlasela hi marito, yi kombise vunene ni ku titsongahata ka yena kutani a honisa xisolo xa vona lexi nga fanelangiki, hi ndlela yoleyo a kondletela ku rhula. (Vaav. 8:1-3) [1, Ku hlaya ka Bibele ka vhiki ni vhiki] I Ntiyiso.
2. Hambileswi Manowa a nga te “i Xikwembu lexi hi xi voneke,” entiyisweni yena ni nsati wakwe a va vone muvulavuleri wa Xikwembu la tihundzuleke munhu wa nyama, a va vonanga Yehovha hi byakwe. (Vaav. 13:22) [2, Ku hlaya ka Bibele ka vhiki ni vhiki; vona w88-TS 5/15 tl. 23 ndz. 3.] I Ntiyiso.
3. Eka Vaavanyisi 5:31, xiga lexi nge “varhandziwa va wena,” xi kombetela eka vadyandzhaka va Mfumo va 144 000 hi ndlela ya vuprofeta. [4, si-TS tl. 50 ndz. 28] I Ntiyiso.
4. Swiphemu swa buku ya Rhuti a swi kumiwanga eka leswi kumiweke eTibukwini ta Lwandle leri Feke. [5, si-TS tl. 51 ndz. 3] I Mavunwa. Swiphemu swa buku ya Rhuti swi kumiwile exikarhi ka Tibuku ta Lwandle leri Feke.
5. Vaavanyisi 21:25 yi kombetela enkarhini lowu Yehovha a siyeke tiko ra Israyele ri nga ri na mukongomisi ni un’we. [4, Ku hlaya ka Bibele ka vhiki ni vhiki; vona w95-TS 6/15 tl. 22 ndz. 16.] I Mavunwa. Muti wun’wana ni wun’wana eIsrayele a wu ri ni vakulukumba, lava a va nyika mpfuno lowunene loko ku tlakuka swivutiso ni swiphiqo. Ku engetela kwalaho, vaprista lava nga Valevhi a va ri ni nsusumeto lowunene hi ku dyondzisa vanhu milawu ya Xikwembu. Kasi loko swi tikile, muprista lonkulu a a swi kota ku vutisa Xikwembu hi ku tirhisa Urimi na Thumimi.
6. Swifaniso swa makerubu eka areka ya ntwanano a swi kombisa vukona bya vuhosi bya Yehovha, loyi a a vuriwa “la tshameke ehenhla [kumbe “exikarhi”] ka makerubu.” (1 Sam. 4:4, nhlamuselo ya le hansi) [7, Ku hlaya ka Bibele ka vhiki ni vhiki; vona w80 11/1 tl. 29 ndz. 2.] I Ntiyiso.
7. Loko masocha ya Sawulo ma nga xupuriwanga endzhaku ka loko ma dye ngati hikwalaho ka xiyimo xo tika lexi a ma langutane na xona, sweswo swi kombisa leswaku ku ni swivangelo swin’wana leswi nga endlaka leswaku munhu a nga xupuriwi loko a tlule nawu wa le tilweni leswaku a ponisa vutomi. (1 Sam. 14:24-35) [9, Ku hlaya ka Bibele ka vhiki ni vhiki; vona w94-TS 4/15 tl. 31 tindz. 7-9.] I Mavunwa. Loko Sawulo a vone leswi masocha ma swi endleke, u teke magoza ya ku lulamisa xihoxo xexo eka Xikwembu. Naswona Yehovha a nga ha va a anakanyile hi xihlambanyo lexi Sawulo a xi endleke hi matlotlo, lexi va vangeleke ku tihoxa ekhombyeni leri. (1 Sam. 14:24, 34, 35)
8. Hambileswi vanhu van’wana va hlanganisaka rito “nkhongotelo” ni ku kanganyisa kumbe ku kucetela, loko ri tirhisiwa hi ndlela leyinene, ri vula ku khorwisa ni ku hundzula mianakanyo hi ku hlamulana loku twalaka ni lokunene. (2 Tim. 3:14, 15) [11, w98-TS 5/15 tl. 21 ndz. 4] I Ntiyiso.
9. ‘Nkwama wa vutomi’ wu kombetela eka lunghiselelo ra Xikwembu ra ku sirhelela ni ku hlayisa, leri a ri ta vuyerisa Davhida loko a papalate ku va ni nandzu wa ngati emahlweni ka Xikwembu. (1 Sam. 25:29) [13, Ku hlaya ka Bibele ka vhiki ni vhiki; vona w91-TS 6/15 tl. 14 ndz. 3.] I Ntiyiso.
10. Ntwanano wa Mfumo wa Davhida lowu ku vulavuriwaka hi wona eka 2 Samuwele 7:16, wu kombise nxaxamelo wa Mbewu lowu yisaka eka Mesiya, naswona a wu ri xitiyisekiso xa xiviri xa leswaku erixakeni ra Davhida ku ni loyi a nga ta fuma “hilaha ku nga heriki.” [16, Ku hlaya ka Bibele ka vhiki ni vhiki; vona w89-TS 2/1 tl. 14 ndz. 21–tl. 15 ndz. 22.] I Ntiyiso.
Hlamula swivutiso leswi landzelaka:
11. Pisalema 34:18 yi nyika xitiyisekiso xihi? [1, w98-TS 4/1 tl. 31 ndz. 2] Yehovha u tshama a lunghekile naswona wa swi rhandza ku seketela malandza yakwe loko ma ri ni gome ni ku titwa ma nga pfuni nchumu.
12. Ku va Yosefa a thyiwe vito ra Barnaba swi kombisa yini? (Mint. 4:36) [2, w98-TS 4/15 tl. 20 ndz. 3, nhlamuselo ya le hansi] Swi le rivaleni leswaku a a ri ni rirhandzu ni ntwela-vusiwana. Barnaba swi vula “N’wana wa Nchavelelo”; ku vula leswaku munhu i “n’wana wa” mfanelo yo karhi a swi kandziyisa mfanelo yo karhi leyi munhu yoloye a nga na yona.
13. Ha yini rungula ra Bibele ri vula leswaku Eli a a tshamela ku xixima vana va yena ku tlula Yehovha? (1 Sam. 2:12, 22-24, 29) [6, Ku hlaya ka Bibele ka vhiki ni vhiki; vona w96-TS 9/15 tl. 13 ndz. 14.] Leswi Eli a a ri tata wa vona ni muprista lonkulu wa Israyele, a a ri ni vutihlamuleri bya ku tshinya vana vakwe hikwalaho ka ku tikhoma ka vona loku nyameke ni mahanyelo yo biha, kambe u lo va holovelanyana.
14. Ha yini buku ya Rhuti yi fanele ku tiyisa ntshembo wa hina eka switshembiso swa Mfumo? [5, si-TS tl. 53 ndz. 10] Hikuva yi kombisa leswaku Yehovha hi yena Mulunghiseleri wa vukati bya Bowasi na Rhuti ni leswaku u byi tirhise tanihi ndlela ya ku hlayisa vuhosi bya Yuda byi nga tsemeki ku fikela eka Davhida kutani eku heteleleni byi ya fika eka Davhida Lonkulu, Yesu Kreste.
15. Hi ku ya hi 1 Samuwele 1:1-7, hi xihi xikombiso lexinene lexi vekiweke hi ndyangu wa ka va Samuwele? [6, Ku hlaya ka Bibele ka vhiki ni vhiki; vona w98-TS 3/1 tl. 16 ndz. 12.] Elkana tata wa Samuwele a a hamba a famba ni ndyangu hinkwawo emalunghiselelweni ya ku hlangana ni vagandzeri-kulobye etabernakeleni ya le Xilo.
16. Ha yini ku nga vuriwaka leswaku ‘matimba ya rifuwo ma xisa’? (Mat. 13:22) [9, w98-TS 5/15 tl. 5 ndz. 1] Hambileswi mali yi nga tirhisiwaka ku kuma swilo leswi vonakaka, swilo swo tano a swi tisi ku eneriseka kumbe ntsako lowu languteriweke hi lava va yi hlotaka.
17. Hambileswi Yonathani a a ri nkulu eka Davhida, u swi kombise njhani leswaku u n’wi teka a ri la totiweke hi Yehovha, naswona leswi swi fanekisela yini namuntlha? (1 Sam. 18:1, 3, 4) [11, Ku hlaya ka Bibele ka vhiki ni vhiki; vona w89-TS 1/1 matl. 24, 26 tindz. 4, 13.] Yonathani a a ri ni vunghana lebyi nga heriki na Davhida hikwalaho ka ntwanano, ku nga leswi a swi kombisa rirhandzu ni ku titsongahata ka yena eka Davhida. Vunghana byebyo byi fanekisela vuxaka lebyi nga kona exikarhi ka “tinyimpfu tin’wana” ni Vakreste lava nga masalela lama totiweke.
18. Hambileswi Yobo a a ‘pfumala xisandzu naswona a lulamile,’ buku ya Yobo yi swi kombisa njhani leswaku leswi a swi vuli leswaku a a hetisekile? (Yobo 1:8) [8, w98-TS 5/1 tl. 31 ndz. 1] Hi xihoxo Yobo a a anakanya leswaku Xikwembu hi xona xi n’wi vangeleke makhombo, u sole ndlela leyi Xikwembu xi khomaka vanhu ha yona kutani a tivona a lulamile ku tlula Xikwembu. (Yobo 27:2; 30:20, 21; 32:2)
19. Marito lama nge “tikarhateni hi matimba” ma vula yini? (Luka 13:24) [16, w98-TS 6/15 tl. 31 ndz. 1, 4] Marito lawa ma vula ku lwa, ku tikarhata hi ri karhi hi hiteka ni ku chivirika, hi gandzela Yehovha hi mbilu hinkwayo.
20. Loko hi ri karhi hi tirha swin’we ni van’wana, hi yihi dyondzo ya nkoka leyi hi nga yi xiyaka, hilaha yi tsariweke hakona eka 2 Samuwele 12:26-28? [17, Ku hlaya ka Bibele ka vhiki ni vhiki; vona w93-TS 12/1 tl. 19 ndz. 19.] Hi fanele hi tiyimisela ku endlela van’wana vito lerinene, hi nga endli swilo leswaku hi voniwa. Hi ku endla tano, hi kombisa leswaku hi titsongahatile.
Tsala (ma-)rito kumbe xiga lexi lavekaka ku hetisa yin’wana ni yin’wana ya tinhlamuselo leti landzelaka:
21. Ndlela leyi Yehovha a a byi sola swinene ha yona vugandzeri bya Bali yi fanele ku hi susumetela ku venga swilo swa manguva lawa leswi fambisanaka na byona, swo fana ni ku hlongorisa swilo leswi vonakaka, vutiko ni rigangugangu. (Vaav. 2:11-18) [4, si-TS tl. 50 ndz. 26]
22. Nguva ya vaavanyisi yi hele emasikwini ya Samuwele ivi ku sungula nguva ya tihosi, leti tiko ra Israyele ri heteleleke ri lahlekeriwe hi tintswalo ta Yehovha enkarhini wa tona. [6, si-TS tl. 53 ndz. 1]
23. Vito ra Xikwembu, Yehovha, ri vula “U Endla Swi Va Kona,” naswona ri hlamusela leswaku Yehovha a nga endla xin’wana ni xin’wana lexi lavekaka leswaku a hetisisa swikongomelo swakwe. [7, w98-TS 5/1 tl. 5 ndz. 3]
24. Eli na Sawulo va tsandzekile hileswi Eli a honiseke ku teka goza kasi Sawulo u titlakusile. [14, si-TS tl. 57 ndz. 27]
25. Xifaniso xa Yesu xa Musamariya wa musa xi kombisa leswaku munhu la lulameke hakunene hi loyi a yingisaka milawu ya Xikwembu a tlhela a tekelela timfanelo ta xona. (Luka 10:29-37) [17, w98-TS 7/1 tl. 31 ndz. 2]
Hlawula nhlamulo leyi faneleke eka yin’wana ni yin’wana ya tinhlamuselo leti landzelaka:
26. Mfanelo leyikulu ya (vutlhari; matimba; rirhandzu) ra Yehovha yi vonaka hi ku va a hlawule (Rhuti; Nawomi; Orpa) wansati wa Mumowabu, loyi a a ri mugandzeri wa (Bali; Kemoxi; Dragona), loyi a hundzukeleke evukhongerini bya ntiyiso kutani a va kokwana-xinguwe wa Yesu Kreste. (Mat. 1:3, 5, 16) [5, si-TS tl. 51 ndz. 1]
27. Nguva ya ku fumiwa hi vaavanyisi eIsrayele yi hele loko (Samuwele; Davhida; Sawulo) a totiwa ku va hosi kutani hi ku hatlisa endzhaku ka sweswo a hlula (Vaamori; Vamowabu; Vafilista) hi ku pfuniwa hi Yehovha. (1 Sam. 11:6, 11) [8, Ku hlaya ka Bibele ka vhiki ni vhiki; vona w95-TS 12/15 tl. 9 ndz. 2–tl. 10 ndz. 1.]
28. Lava va rhangeleke eku dyondziseni ka Timotiya hi “matsalwa yo kwetsima” ku fikela loko a va murhumiwa lonene ni mulanguteri, a ku ri (muapostola Pawulo; tata wakwe; mana wakwe ni kokwa wakwe). (2 Tim. 3:14, 15; Filp. 2:19-22) [10, w98-TS 5/15 tl. 8 ndz. 3–tl. 9 ndz. 5]
29. Vutirheli bya (Davhida; Samuwele; Yonathani) loko a ha ri muntshwa byi fanele byi khutaza vantshwa leswaku va nghenela vutirheli namuntlha, kasi ku ya ka yena emahlweni a nga karhali ku fikela eku heteleleni ka masiku yakwe ku fanele ku tiyisa lava hetiweke matimba hi vudyuhari. [14, si-TS tl. 58 ndz. 30]
30. Ku tsariwa ka buku ya 2 Samuwele ku teke nkarhi wa ku sukela hi (1077 ku ya kwalomu ka 1040; 1077 ku ya kwalomu ka 1037; 1070 ku ya kwalomu ka 1040) B.C.E. [15, si-TS tl. 59 ndz. 3]
Twananisa matsalwa lama landzelaka ni tinhlamulo leti xaxametiweke laha hansi:
Vaav. 11:30, 31; 1 Sam. 15:22; 30:24, 25; 2 Tih. 6:15-17; Yak. 5:11
31. Yehovha u tiyisekisa leswaku u ta tirhisa mavuthu yakwe ya le tilweni ku sirhelela vanhu vakwe hi ku ya hi ku rhandza ka yena. [2 Tih. 6:15-17] [3, w98-TS 4/15 tl. 29 ndz. 5]
32. Valanguteri va mavandlha va ni vutihlamuleri bya ku namarhela eka switshembiso leswi va swi endleke hambiloko minkarhi yin’wana swi nga twisa ku vava kumbe swi koxa swo karhi. [Vaav. 11:30, 31] [2, w99-TS 9/15 tl. 10 tindz. 3-4]
33. Ku tshama u tshembekile loko u ringiwa swi tisa vuyelo lebyikulu lebyi humaka eka Yehovha Xikwembu. [Yak. 5:11] [8, w98-TS 5/1 tl. 31 ndz. 4]
34. Ku rhandza Xikwembu hi mbilu hinkwayo swi lava ku yingisa minkongomiso ya xona leyi humaka etilweni ku nga ri ku xi endlela magandzelo ntsena. [1 Sam. 15:22] [10, Ku hlaya ka Bibele ka vhiki ni vhiki; vona w96-TS 6/15 tl. 5 ndz. 1.]
35. Yehovha u va tlangela ngopfu lava ntirho wa vona ku nga ku seketela nhlengeletano yakwe namuntlha. [1 Sam. 30:24, 25] [14, Ku hlaya ka Bibele ka vhiki ni vhiki; vona w86-TS 9/1 tl. 28 ndz. 4.]