The Bible’s Viewpoint

Xana U Nga Tshembela Eka Nkongomiso Wa Mani?

TATANA u byela n’wana wakwe wa mufana wa ntlhanu wa malembe a ku: “Se ha famba!” Tatana u yisa voko, kutani hi ku n’wi tshemba n’wana u tisa xivokwana xakwe a khomelela tintiho ta tata wakwe. Ku nga khathariseki lomu riendzo leri ri va yisaka kona, n’wana u tshembela nkongomiso wa mutswari wakwe naswona u n’wi landza handle ko kanakana. Ku nga khathariseki leswaku ku endleka yini, n’wana u khomelela swi tiya a nga tshiki.

Leswi hi hanyaka emasikwini lawa ya ikhonomi, tipolitiki, ni vuwena lebyi nga tiyisekiki, xana a wu nge amukeli voko leri ku kongomisaka ra loyi u nga n’wi tshembaka hi ku helela? Kambe hi hanya enkarhini lowu vanhu lavo homboloka va dyelelaka lava nga xalamukangiki. Xisweswo, ku ni xivangelo lexi twalaka xa ku xalamukela leswaku i mani loyi hi n’wi tshembaka. Kumbexana u hele matimba swinene enkarhini lowu hundzeke loko munhu loyi u tshembelaka eka nkongomiso wa yena a ku khomise tingana.

Ku nga khathariseki sweswo, Bibele yi hi khutaza ku tshembela eka Xikwembu. Muprofeta Esaya u vule leswi: “Hikuv̌a nḍi Šikwembu ša wena l’a tiyisaka v̌oko ra wena ra šinene, l’a ku byelaka: U nga tšhav̌i, nḍa ta e ku ku lamulela.” (Esaya 41:13) Muapostola Petro na yena u tsundzuxile: “Hikokwalaho, titsongahateni ehansi ka voko ra matimba ra Xikwembu, leswaku hi nkarhi wa kona xi ta mi tlakusa. Rhulani ku karhateka hinkwako ka n’wina eka xona, hikuva xi tikarhatela n’wina.”—1 Petro 5:6, 7.

Kambe, u nga ha vutisa, ‘Xana ndzi ni xivangelo xihi xo tshembela Xikwembu leswaku xi ndzi kongomisa?’ swivangelo leswi twalaka swi kumeka eka rungula ra Vaisrayele va khale.

Voko Ra Xikwembu Ri Kongomisa Vanhu Va Xona

Nongonoko wa swiendlakalo leswi heleke hi vusiku bya Nisan 14, 1513 B.C.E., swi herise ku tiyimisela ka vulawuri lebyi heleleke bya murhangeri wa tsima Faro, swin’we ni ka Vaegipta, leswaku va ntshunxa vanhu va Xikwembu, ku nga Vaisrayele evuhlongeni. (Eksoda 1:11-13; 12:29-32) Hi Nisan 15, tiko ra Israyele leri tsakeke ri khome ndlela ri kongoma emananga endleleni yo ya eTikweni leri Tshembisiweke. Ndlela leyi yaka kona a yi famba en’walungwini wa Memfisi, ku lulama ni ribuwa ra lwandle ra Meditereniya, leri nga ekusuhi ni ndhawu leyi a ku tshama Vafilisita lava chaviwaka, ivi va nghena eTikweni leri Tshembisiweke. Hambiswiritano, Xikwembu a xi anakanye hi ndlela yin’wana.—Eksoda 13:17, 18; Tinhlayo 33:1-6.

Xikwembu xi kongomise tiko ra Israyele hi nchumu lowu vonakaka ninhlekanhi hi papa ni vusiku hi ndzilo. (Eksoda 13:21, 22) Ku tlhandlekela eka xiendlakalo lexi lexi tlulaka matimba ya munhu, Yehovha u tirhise muyimeri wakwe wa le misaveni, Muxe wanuna wo tshembeka. (Eksoda 4:28-31) Hikwalaho, a ku ri ni vumbhoni lebyi nga kanetekiki bya leswaku voko ra Xikwembu a ri kongomisa Vaisrayele.

Exivandleni xa vumbirhi laha va dzimeke mixaxa ya vona kona, aEtamu, “e maav̌eni ya mananga,” Yehovha u kongomise Muxe ku tlhelela endzhaku ivi va ya dzima mitsonga etimbuweni ta Lwandle ro Tshwuka, ePi-Hahiroto. (Eksoda 13:20) Goza leri ri tikombaka ri nga hlamuseleki ri susumetele Faro ku heta hi leswaku Vaisrayele “v̌a lahlekile šikari ka nhov̌a.” Hikwalaho ko nyikiwa xivindzi hi leswi, Faro u hundzule mianakanyo yakwe. Sweswi a lava ku tlhela a endla Vaisrayele mahlonga, u hlengelete vuthu rakwe ivi a suka xikan’we-kan’we a va hlongorisa.—Eksoda 14:1-9.

Leswi Muxe a kongomiseke tiko eka tlhelo lerin’wana, a ri yisa laha a ku vonaka ku ri timbaleni leti va yisaka eLwandle ro Tshwuka, a swi tikomba onge a a kongomisa Vaisrayele leswaku va ya pfaleriwa exikarhi ka tintshava, kasi ematlhelo hamambirhi ya mitsonga ePi-Hahiroto, a ku ri ni Lwandle ro Tshwuka, ni vuthu ra Faro leri va tshinelelaka. A swi vonaka onge, Vaisrayele a va ta hlaseleka hi ku olova va hluriwa kumbe ku herisiwa.

Xana leswi a swi ta va khumba njhani? Xana a va ta tshembela nkongomiso wa Yehovha? Xiyimo lexi, a xi nga tshembisi hilaha ku heleleke. Hikwalaho, van’wana va tshukile. kasi van’wana va sungule ku n’unun’utela Muxe. Van’wana a va tiyimisele ni ku tinyiketela va tlhelela evuhlongeni aEgipta!—Eksoda 14:10-12.

Khomelela Swi Tiya Evokweni Ra Xikwembu!

Exiyin’weni lexi Vaisrayele a va fanele va kombisa ku tshembela eka Lowa Matimba Hinkwawo ku fana ni n’wana. Tiko hinkwaro a ri nga swi tivi, kambe Yehovha a a ri ni xivangelo lexi twalaka xo kongomisa Muxe leswaku a tsemakanya Lwandle ro Tshwuka ePi-Hahiroto. Hi ku sungula ndlela ya Vaisrayele yo ya eTikweni leri Tshembisiweke edzongeni wa tiko ra Vafilista, Yehovha u kombise vurhangeri bya rirhandzu. Endzhaku ko heta 215 wa malembe va ri le Egipta, a swi ri erivaleni leswaku Vaisrayele a va nga swi lunghekelanga ku lwa nyimpi ni tiko ra tinhenha leto leva. Hikwalaho, Yehovha u hlawule ndlela leyi a yi ta sivela nyimpi yo tano.a—Eksoda 13:17, 18.

Ku kutsuriwa ka tiko ni ku hluriwa ka Faro ni vuthu ra yena eLwandle ro Tshwuka swi nyikela vumbhoni byo hlamarisa swonghasi bya matimba ya Xikwembu yo ponisa. Ku engetela kwalaho, anakanya ndlela leyi Vaisrayele va tlangeleke ha yona, lava hambileswi a va nga xi twisisi xivangelo xa Xikwembu xo va fambisa hi ndlela liyani, va nga tshikangiki ku khomelela voko ra Xikwembu! Va khomelele swi tiya kutani va vona hlori ra ku avanyisiwa ka Lwandle ro Tshwuka kun’we ni ku lovisiwa ka valala va vona. Ku tshembela ka vona enkongomisweni wa Yehovha swi hakeriwile.—Eksoda 14:19-31.

A hi tlheleni hi xiyisisa xikombiso xa n’wana la khomeleleke voko ra mutswari wakwe. Loko n’wana a sungula ku chava, xana u endla yini? Ematshan’wini yo tshika kumbe a nga khomi swi tiya, n’wana u tiyisa voko rakwe etintihweni ta mutswari wakwe. Hi ndlela yoleyo, u tshembela eka mutswari wakwe hi ndlela leyi nga tsekatsekiki leswaku u ta n’wi kongomisa naswona u ta n’wi tiyisa hi nkarhi wa ku nonon’hweriwa.

Hi laha ku fanaka, loko hi vona maxangu evuton’wini bya hina, hi fanele hi khomelela swi tiya, hi tshembela swinene enkongomisweni wa Xikwembu! Rito ra xona, ku nga Bibele, ri nga hundzuka rivoni ro hi kongomisa. (Pisalema 119:105) Nakambe tsundzuka leswaku ku tshembela swi fambisana ni ku lehisa mbilu. Hikwalaho, hi fanele hi nyika Yehovha nkarhi wa ku tlhantlha swiphiqo, hambiloko enkarhini wolowo hi nga ha va hi nga twisisi leswaku ha yini a hi fambisa endleleni yo karhi. Ina, hi nga tshembela enkongomisweni wa Xikwembu.—Eksoda 15:2, 6; Deteronoma 13:4; Esaya 41:13.

[Tinhlamuselo ta le hansi]