Vantshwa Va Vutisa. . .

Ndzi Nga Swi Kotisa Ku Yini Ku Nyikela Nyingiso?

“Ndzi hete malembe yo tala ndzi ya emihlanganweni kambe a ndzi nga vuyeriwi ngopfu eka yona. Mianakanyo ya mina a yi va yi pepetseka.”—Matthew.

XANA u tshama u va etlilasini kumbe emihlanganweni ya Vukreste kutani hi xitshuketa u kuma leswaku a wu nga swi twi ni leswaku ku vulavuriwa ha yini? Loko mianakanyo ya wena yi tshuka yi tsendzeleka nkarhi wun’wana, a swo humelelela wena ntsena. Hilaha xihloko lexi nga tshama xi kandziyisiwa xi vuleke hakona, vantshwa vo tala a va swi koti ku nyikela nyingiso nkarhi wo leha.a Hambiswiritano, loko wo endla matshalatshalanyana, u tlhela u lulamisa langutelo ra wena, u nga swi kota ku antswisa vuswikoti bya wena byo nyikela nyingiso.

Tinyiketele

Anakanya hi xitsutsumi lexi leteriweke. Muapostola Pawulo u ri: “Mani na mani loyi a hlanganyelaka emphikizanweni wa tikhoma eka swilo hinkwaswo.” Loko xitsutsumi xo pfumela leswaku xi kavanyetiwa hambi ku ri swa xinkarhana ntsena, xi nga ha tsandzeka ku hlula. Leswaku xi hlula xi fanele xi dyondza ku nyikela nyingiso—xi nga vi na mhaka ni pongo ra ntshungu wa vahlaleri, xi nga vi na mhaka ni switlhavi swa xona swin’we ni makarhala, xi bakanya mianakanyo ya leswaku xi nga tshuka xi tsandzekile. Kambe i yini lexi endlaka leswaku switsutsumi swi tikarhata hi ndlela leyi? Hi ku ya hi muapostola Pawulo, va swi endlela leswaku va ta “kuma harhi leyi onhakaka”—khapu ni ndhuma leyi nyikiwaka lava hluleke.—1 Vakorinto 9:25.

Hilaha ku fanaka, u fanele u va ni xivangelo xo nyikela nyingiso! Buku leyi nge Study Is Hard Work, ya William H. Armstrong, yi ri: “I vutihlamuleri bya xichudeni ku tsakela dyondzo. A nga kona la nga ta tsakela dyondzo ematshan’weni ya wena, naswona a nga kona la nga antswisaka ku tsakela ka wena loko wena u nga swi rhandzi.” Vutivi bya laveka loko u ta kota ku twisisa swilo. Loko u va ni vutivi lebyi engetelekeke, u dyondza swo tala. Swivuriso 14:6 yi ri: “Mano ma kumeka hi ku olov̌a hi la’v̌a nga ni ku twisisa.” Swi nga ha endleka u nga swi tsundzuki hinkwaswo swilo leswi u swi dyondzeke exikolweni, kambe kahle-kahle xikolo xi ku pfuna leswaku u antswisa ni ku hlakulela vuswikoti byo anakanya. (Ringanisa Swivuriso 1:4.) Ku tshinya mianakanyo ni ku kota ku nyikela nyingiso swi ta ku pfuna evuton’wini bya wena hinkwabyo.

Vadyondzisi Lava Phirhekaka Ni Lava Phirhaka

Hambiswiritano, vana van’wana va-kondlo-a-ndzi-dyi va vula leswaku ni vadyondzisi va vona va tikomba va nga ri na ku tsakela. Muntshwa la vitaniwaka Jesse u ri: “Vadyondzisi va yima emahlweni ka n’wina, va vulavula, va mi nyika ntirho wa ku wu endla, kutani va ku mi famba. Ndzi anakanya leswaku a va ha tinyiketeli entirhweni wa vona. Vadyondzisi a va swi kombisi leswaku i swa nkoka, xisweswo na hina a hi xi voni xivangelo xo nyikela nyingiso.”

Kutani ke, xana u nga heta hi ku vula leswaku ku nyikela nyingiso i ku dya nkarhi? Doo. Swi nga ha endleka leswaku vadyondzisi vo tala va soriwa ntsena. N’wana wa kondlo-a-ndzi-dyi la vitaniwaka Collin wa hlamusela: “Vadyondzisi a va yingisiwi hi munhu, kutani vadyondzisi va anakanya leswaku a nga kona la lavaka ku dyondza. Xisweswo a va tinyiketeli naswona a va hiseki loko va dyondzisa.”

Tiyiseka leswaku u nga swi kota ku herisa mukhuva lowu. Njhani? Hi ku nyikela nyingiso ntsena. Loko ko va ni xichudeni xin’we ntsena lexi tsakelaka, mudyondzisi la phirhekeke a nga swi kota ku pfuxeta ku tsakela ka yena ntirho wakwe. Ina, vadyondzisi van’wana a va na byona vuswikoti byo koka nyingiso wa tlilasi. Kambe ematshan’weni ya ku pfumelela mianakanyo ya wena yi tsendzeleka, tivutise, ‘Xana mudyondzisi wa swi tiva leswi a swi dyondzisaka?’ Loko a swi tiva, tiyimisele ku dyondza swo karhi eka yena. Yingisela hi vukheta—nyikela nyingiso! Katseka eka mimbulavurisano ya le tlilasini. Vutisa swivutiso leswi faneleke. Buku leyi nge How to Study in High School yi ri: “Swichudeni swo tala swi swi kuma swi antswa ku dirowa, ku tsala marito, ku endla tichati, ku tsala tinhlamuselo ni tinhla-nkulu leti mudyondzisi a ti tsalaka ebodweni kumbe leti a ti kandziyisaka hi ndlela yo karhi.”

Ku “Nyikela Nyingiso Lowukulu Ku Tlula Lowu Tolovelekeke”

Kambe, mhaka leyi yi ni ntikelo swinene loko hi ta eku nyikeleni ka nyingiso eminhlanganweni ya Vukreste. Jesse u ri: “Minkarhi yin’wana vantshwa a va wu nyikeli nyingiso eka swilo swo fana ni minhlangano hikuva a va swi xiyi leswaku minhlangano i ya nkoka ku fikela kwihi.” Eka Vaheveru 2:1, hi byeriwa leswaku hi “nyikela nyingiso lowukulu ku tlula lowu tolovelekeke eka swilo leswi hi swi tweke, leswaku hi nga tshuki hi khukhuleka.” Endzhaku ka nhlangano wa vandlha, xana u tsundzuka xo karhi eka nkulumo yin’wana ni yin’wana? Kumbe, xana minkarhi yin’wana swa ku tikela ku tsundzuka hambi ku ri munhu loyi a a nyikela nkulumo?

Ni laha, nchumu wa nkoka i ku vona ntikelo wa leswi u swi dyondzaka. Phela vutomi bya wena bya katseka! (Yohane 17:3) Yinhla yin’wana yo yi tsundzuka: Loko u ri karhi u dyondza Bibele, u dyondza ku anakanya ku fana ni Xikwembu hi xoxe! (Esaya 55:8, 9) Kutani loko u tirhisa leswi u swi dyondzaka, u ambala leswi Bibele yi swi vulaka “vumunhu lebyintshwa.” (Vakolosa 3:9, 10) Hi hala tlhelo, loko wo tsandzeka ku nyikela nyingiso, a wu nge swi koti ku endla nhluvuko evuton’wini bya wena; u ta sivela ku kula ka wena emoyeni. Yehovha wa swi tiva leswaku hinkwerhu hi tala ku pfumelela mianakanyo ya hina yi kavanyetiwa. Xisweswo, wa hi kombela: “Nḍi yingiseni . . . Riyani tindlev̌e, tanani ka mina, yingisani, kutani mimoya ya ṅwina yi ta hanya.”—Esaya 55:2, 3.

Ndlela Yo Vuyeriwa Swinene eMinhlanganweni

Hambiswiritano, ku nyikela nyingiso swinene eminhlanganweni swi nga ha tika eku sunguleni. Kambe valavisisi va vula leswaku loko hi ya hi titoloveta ku nyikela nyingiso, byongo bya hina byi ya byi tolovela ntirho wa kona. Matthew la tshahiweke eku sunguleni, u wu hlurile mboyamelo wa yena wo pepetsekisa mianakanyo hi nkarhi wa minhlangano. U ri: “Ndzi kume leswaku ndzi boheka ku tilawula leswaku ndzi ta nyikela nyingiso. Endzhaku ka nkarhi swi ya swi antswa, naswona u ya u swi kota ku nyikela nyingiso nkarhi wo leha.” Matthew nakambe u tlhela a boxa mhaka-nkulu leyi n’wi endlaka a tsakela minhlangano. U ri: “Ndzi lunghiselela ka ha ri emahlweni.” Muntshwa la vitaniwaka Charese hilaha ku fanaka u ri: “Loko ndzi lunghiselerile, ndzi titwa ndzi ri xiphemu xa nhlangano. Tinkulumo ti vonaka ti dzika naswona ti ri leti twisisekaka.”

Ku bakanya mianakanyo leyi kavanyetaka na swona i swa nkoka. Ina, u nga ha va u ri ni swilo swo tala leswi vilerisaka emianakanyweni ya wena: xikambelo lexi taka vhiki leri tlhandlamaka, mholovo leyi ku vangelaka gome, swixava-xavana leswi u faneleke u swi hakelela. Yesu u nyikela xitsundzuxo lexi: “I mani eka n’wina loyi a nga engetelaka xisungunu xin’we eka mpimo wakwe wa vutomi hikwalaho ka ku vilela? Kutani, mi nga tshuki mi vilela hi siku leri tlhandlamaka, hikuva siku leri tlhandlamaka ri ta va ni mivilelo ya rona. Vubihi bya siku rin’wana ni rin’wana byi enele rona.” (Matewu 6:27, 34) Ku nyikela nyingiso emihlanganweni ya vandlha a ku nge herisi swiphiqo swa wena, kambe ku ta pfuna ku pfuxeta vumoya bya wena, leswaku u ta kota ku langutana ku antswa ni swiphiqo swa kona.—2 Vakorinto 4:16.

Ku yingiserisisa nakambe swi nga ku pfuna leswaku u tshama u hitekile. Matthew u ri: “Ndzi ringeta ku vhumbha leswi xivulavuri xi nga ta swi vula eka nkulumo ya xona kutani ndzi vona ndlela leyi xi swi vekaka ha yona.” Tivutise, ‘Hi tihi tinhla-nkulu leti ku vulavuriwaka ha tona? Ndzi nga swi tirhisa njhani leswi dyondzisiwaka?’ Ku rindzela leswi xivulavuri xi nga ta swi vula, na wena swi nga ku pfuna leswaku u kota ku nyikela nyingiso. Ringeta ku landzelela ndlela leyi mhaka yakwe yi tlhandlamanaka ha yona. Xiya tinhlamuselo ta Matsalwa leti a ti tirhisaka. Anakanya hi tinhla-nkulu ta yena kutani u ti katsakanya. Tsala tinhla hi ku komisa, kambe ti ri leti twalaka. Loko nkulumo yi lava leswaku vayingiseri va hlamula, hlamula! Ku endla tano swi nga ha endla leswaku mianakanyo ya wena yi nga pepetseki.

Ina, ku nyikela nyingiso swi nga ha tika loko xivulavuri xi nga hiseki kumbe xi tsanile loko xi vulavula. Tsundzuka leswi Vakreste van’wana va lembe-xidzana ro sungula va swi vuleke malunghana ni ndlela leyi a va byi languta ha yona vuswikoti bya muapostola Pawulo byo vulavula: “Loko a ri kona hi xiviri u tsanile naswona mhaka yakwe ya soleka.” (2 Vakorinto 10:10) Kambe Pawulo u hlamule xisolo xexo hi ku vula a ku: “Hambiloko ndzi pfumala vutshila eku vulavuleni, hakunene a ndzi byi pfumali evutivini.” (2 Vakorinto 11:6) Ina, loko vayingiseri va Pawulo a va lo honisa vuswikoti byakwe byo vulavula kutani va yingiserisisa mongo wa leswi a swi vuleke, a va ta va va dyondze swo tala eka “swilo leswi enteke swa Xikwembu.” (1 Vakorinto 2:10) Hilaha ku fanaka, u nga swi kota ku dyondza hambi ku ri eka xivulavuri lexi “tsaneke,” loko u nyikela nyingiso naswona u yingiserisisa. Swi tiviwa hi mani? Swi nga ha endleka a boxa nhlamuselo yo karhi kumbe a tirhisa tsalwa hi ndlela leyi u nga si tshamaka u yi twa.

Marito ya Yesu eka Luka 8:18 ma katsakanya mhaka kahle: “Nyikelani nyingiso eka ndlela leyi mi yingisaka ha yona.” Ina, ku dyondza ku yingisisa—hayi ku pfumelela mianakanyo yi tsendzeleka—swi lava matshalatshala ni ku titoloveta. Kambe hi ku famba ka nkarhi u ta vuyeriwa. Ku dyondza ku nyikela nyingiso swi nga ku pfuna exikolweni naswona xa nkoka ngopfu swi nga ku pfuna ku kula emoyeni!

[Tinhlamuselo ta le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 24]

Ku lwela ku tsakela leswi u swi twaka i xilotlelo xo nyikela nyingiso