Ndlela Yo Kuma Vukhongeri Bya Ntiyiso

Van’wana va nga ha vutisa va ku, ‘Loko ntiyiso lowu humaka eka Xikwembu wu ri kona, ha yini ndzi fanele ndzi wu lavisisa? Loko Xikwembu xi lava ku byela vanhu hinkwavo rungula ra nkoka, xana a xi nga ta ri hundzisa hi ndlela leyi twisisekaka leswaku vanhu va ri kuma hi ku hatlisa, handle ka leswaku va endla ndzavisiso?’

ENTIYISWENI Xikwembu xi nga swi endla sweswo. Kambe, xana hi yona ndlela leyi xi hlawuleke ku byela vanhu ntiyiso ha yona?

Ndlela Leyi Xikwembu Xi Byelaka Vanhu Ntiyiso Ha Yona

Kahle-kahle, Xikwembu xi hundzisa rungula ra xona hi ndlela leyi endlaka leswaku lava va lavaka ntiyiso hi mbilu hinkwayo va wu kuma. (Pisalema 14:2) Xiya rungula leri Xikwembu xi ri hundziseke hi ku tirhisa muprofeta wa xona Yeremiya eka malembe-xidzana lama hundzeke. A ri ya eka vanhu lava xandzukeleke Xikwembu, naswona a ri vulavula hi ku lovisiwa ka Yerusalema hi Vababilona.—Yeremiya 25:8-11; 52:12-14.

Hambiswiritano, hi nkarhi lowu fanaka, vaprofeta van’wana a va vula leswaku va vulavula marungula lama humaka eka Xikwembu. Hananiya u vule leswaku a ku ta va ni ku rhula eYerusalema. Rero a ku ri rungula leri hambaneke ni ra Yeremiya. Hikwalaho xana munhu a a ta tshemba mani hi nkarhi wolowo—Yeremiya kumbe vaprofeta lava a va n’wi kaneta?—Yeremiya 23:16, 17; 28:1, 2, 10-17.

Vayuda va timbilu letinene a va fanele va tiva Yehovha leswaku va ta swi tiva leswaku i mani loyi a a vula ntiyiso. A va fanele va twisisa milawu ni misinya ya milawu ya yena, swin’we ni ndlela leyi a xi langutaka ha yona xidyoho. Loko va endla tano a va ta va va pfumelelana ni marito ya Xikwembu lawa xi ma vuleke hi ku tirhisa Yeremiya ya leswaku “a a nga ri kona munhu la hundzukaka evubihini byakwe.” (Yeremiya 8:5-7) Ku tlula kwalaho, a va fanele va swi xiyile leswaku xiyimo lexo biha a xi nga kombisi leswaku muti wa Yerusalema ni vaaki va wona a va ta humeleriwa hi swilo leswinene.—Deteronoma 28:15-68; Yeremiya 52:4-14.

Vuprofeta bya Yeremiya lebyi a byi vulavula hi muti wa Yerusalema byi hetisekile. Muti lowu wu lovisiwe hi Vababilona hi 607 B.C.E.

Hambileswi vuyelo bya ku nga yingisi a byi vuriwe khale swinene, a swi lava matshalatshala leswaku munhu a xiya leswaku nkarhi wa leswaku Xikwembu xi teka goza wu fikile.

Ku Vuriwa Yini Hi Ntiyiso Wa Vukreste?

Ku vuriwa yini hi ntiyiso lowu chumayeriweke hi Yesu Kreste? Xana vanhu hinkwavo a va wu teka tanihi rungula leri humaka eka Xikwembu? Doo! Hambiloko Yesu a ri exikarhi ka Vaisrayele a va dyondzisa a tlhela a endla masingita, vo tala va vayingiseri vakwe a va swi xiyanga leswaku a a ri Mesiya loyi ku profetiweke ha yena—Kreste kumbe Mutotiwa.

Loko Yesu a vulavula ni Vafarisi lava n’wi vutiseke leswaku Mfumo wa Xikwembu wu ta ta rini, u te: “Mfumo wa Xikwembu a wu ti hi ku vonakala ko hlawuleka.” U tlhele a ku: “Mfumo wa Xikwembu wu le xikarhi ka n’wina.” (Luka 17:20, 21) Yesu, Mufumi la vekiweke hi Xikwembu a a ri exikarhi ka vona. Kambe Vafarisi volavo va arile ku pfumela leswaku a a hetisisa vuprofeta lebyi kombisaka leswaku a a ri Mesiya ni ku n’wi amukela tanihi “Kreste, N’wana wa Xikwembu lexi hanyaka.”—Matewu 16:16.

Ni vanhu lava chumayeriweke hi vadyondzisiwa va Kreste va lembe-xidzana ro sungula va angule hi ndlela leyi fanaka. Hambileswi masingita ma pfuneke ku kombisa leswaku Xikwembu a xi seketela vadyondzisiwa volavo, kambe vo tala a swi nga va oloveli ku xiya ntiyiso. (Mintirho 8:1-8; 9:32-41) Yesu u lerise valandzeri va yena leswaku va ‘endla vanhu vadyondzisiwa’ hi ku va dyondzisa. Vanhu lava lavaka ntiyiso hi timbilu ta vona hinkwato va ve vapfumeri endzhaku ko yingisa va tlhela va dyondza ntiyiso wa le Matsalweni.—Matewu 28:19; Mintirho 5:42; 17:2-4, 32-34.

Swi tano ni namuntlha. ‘Mahungu lamanene ya mfumo’ ma “chumayeriwa emisaveni hinkwayo leyi akiweke leswaku byi va vumbhoni ematikweni hinkwawo.” (Matewu 24:14) A ma chumayeriwi “hi ku vonakala ko hlawuleka” lerova ma nga xiyiwa hi munhu un’wana ni un’wana emisaveni leswaku i rungula leri humaka eka Xikwembu. Nilokoswiritano, swa koteka ku xiya ntiyiso wa Xikwembu naswona wu amukeriwa hi vanhu va timbilu to tshembeka lava lavaka ku gandzela Xikwembu hi ndlela leyi amukelekaka eka xona.—Yohane 10:4, 27.

Leswi u hlayaka magazini lowu vulavulaka hi rungula leri humaka eBibeleni swi kombisa leswaku u nga ha va u ri eku laveni ka ntiyiso hi mbilu ya wena hinkwayo. U nga swi tivisa ku yini leswaku hi byihi vukhongeri lebyi dyondzisaka ntiyiso wolowo?

Ndlela Leyi Pfunaka Ku Kuma Vukhongeri Bya Ntiyiso

Hi lembe-xidzana ro sungula, vanhu van’wana va le Beriya va bumabumeriwe hi muapostola Pawulo hikwalaho ka ndlela leyi va anguleke ha yona loko a va dyondzisa. A va nambanga va teka leswi Pawulo a swi dyondziseke tanihi ntiyiso; kambe va n’wi yingisele hi xichavo. Hi nga dyondza swo karhi eka leswi Vaberiya va swi endleke endzhaku ka loko va twe rungula ra yena.

Xiya leswaku Bibele yi ri: “[Vanhu va le Beriya] a va ri ni mianakanyo yo hluteka swinene ku tlula va le Tesalonika, hikuva va amukele rito hi mapfundza lamakulu ya mianakanyo, va kambisisa Matsalwa hi vukheta siku ni siku ku vona loko swilo leswi swi ri tano. Hikokwalaho vo tala va vona va ve vapfumeri.” (Mintirho 17:10-12) Kutani ndzavisiso wa vona a wu dzikile. A va nga langutelanga ku khorwisiwa endzhaku ko burisana na Pawulo kan’we kumbe kambirhi.

Nakambe xiya leswaku Vaberiya “va amukele rito hi mapfundza lamakulu ya mianakanyo.” Leswi swi hi byela swo karhi malunghana ni langutelo leri a va ri na rona loko va dyondza Matsalwa. A a va nga pfumeli xin’wana ni xin’wana lexi Pawulo a a va byela xona handle ko rhanga va anakanyisisa ha xona, naswona a va swi alanga leswi a a va byela swona. A va nga swi xopaxopi leswi va byeriweke hi Pawulo loyi a a hundzisa rungula ra Xikwembu.

Nakambe xiya leswi: Vaberiya a vo sungula ku twa hi ta rungula ra Vukreste. A ri twala ri ri rinene, kambe swi nga ha endleka a swi tika ku ri pfumela. Kambe ematshan’weni yo ri ala, va kambisise Matsalwa hi vukheta, va lava ku vona ‘loko swilo leswi Pawulo a a va byela swona swi ri tano.’ Nakambe xiya leswaku vanhu va le Beriya ni va le Tesalonika lava endleke ndzavisiso wolowo lowu dzikeke va ve vapfumeri. (Mintirho 17:4, 12) A va lan’wanga ivi va gimeta hileswaku a swi koteki ku kuma ntiyiso. Va kume vukhongeri bya ntiyiso.

Ndlela Leyi Ntiyiso Wu Cincaka Vutomi Bya Vanhu Ha Yona

Loko munhu a kuma ntiyiso, ku fana ni Vaberiya, u susumeteleka ku wu byela van’wana hi ku hiseka. Van’wana va nga ha nyangatsiwa hileswaku u byela van’wana ntiyiso, va anakanya leswaku loko munhu a vona onge vukhongeri lebyin’wana hinkwabyo i bya ntiyiso wa titsongahata. Kambe loko munhu a kala a kuma ntiyiso wa le Bibeleni u va ni ripfumelo. Munhu a nga ha kanakani loko swi koteka ku kuma ntiyiso kumbe loko vukhongeri hinkwabyo byi ta endla leswaku a ponisiwa. Hambiswiritano, leswaku munhu a kuma ntiyiso u fanele a rhange a endla ndzavisiso hi mbilu ya yena hinkwayo, ku nga nchumu lowu lavaka ku titsongahata hakunene.

Timbhoni ta Yehovha ti wu endlile ndzavisiso wolowo. Hi yona mhaka ti pfumelaka leswaku ti byi kumile vukhongeri bya ntiyiso. Naswona ta ku rhamba leswaku u endla ndzavisiso wolowo wa Matsalwa leswaku u ta vona leswaku hi byihi vukhongeri lebyi dyondzisaka ntiyiso namuntlha. Hambileswi ku katsekaka swo tala, mhaka leyi vulavulaka hi Vakreste va lembe-xidzana ro sungula leyi nga eka bokisi leri nga eka tluka leri, yi nga ha ku pfuna leswaku u sungula ndzavisiso wa wena.

Loko u pfumela ku dyondzeriwa Bibele ekaya hi Timbhoni ta Yehovha, u nga endla ndzavisiso lowu dzikeke wa leswi Bibele yi swi dyondzisaka hakunene. Dyondzo yoleyo yi ta ku endla u kota ku tiva vukhongeri bya ntiyiso.

[Bokisi eka tluka 9]

Swikombiso Swa Vukhongeri Bya Ntiyiso

Xiya mahanyelo ni leswi Vakreste va lembe-xidzana ro sungula a va swi dyondzisa:

◼ A va kongomisiwa hi Rito ra Xikwembu.—2 Timotiya 3:16; 2 Petro 1:21.

◼ A va dyondzisa leswaku Yesu i N’wana wa Xikwembu, u hambanile ni Xikwembu naswona u ntsongo eka xona.—1 Vakorinto 11:3; 1 Petro 1:3.

◼ A va dyondzisa leswaku lava feke va ta tlhela va hanya loko ku pfuxiwa vafi enkarhini lowu taka.—Mintirho 24:15.

◼ A va tiviwa ngopfu hileswaku va rhandzana.—Yohane 13:34, 35.

◼ A va nga gandzeli va ri voxe kambe va vumbe mavandlha naswona a va ri ni valanguteri ni huvo ya vakulu lava a va xixima Yesu tanihi Nhloko.—Mintirho 14:21-23; 15:1-31; Vaefesa 1:22; 1 Timotiya 3:1-13.

◼ A va chumayela hi Mfumo wa Xikwembu hi ku hiseka tanihi wona ntsena ntshembo wa vanhu.—Matewu 24:14; 28:19, 20; Mintirho 1:8.

[Xifaniso eka tluka 7]

Vanhu a va ta swi tivisa ku yini leswaku Yeremiya a a ri muprofeta wa ntiyiso, kasi van’wana a va n’wi kaneta?

[Swifaniso eka tluka 8, 9]

Vaberiya va lembe-xidzana ro sungula va yingisele Pawulo ivi endzhaku ka sweswo va kambisisa Matsalwa leswaku va tiyiseka leswaku leswi a swi vuleke a swi ri ntiyiso

[Xifaniso eka tluka 8, 9]

Ku dyondza Bibele hi vukheta swi nga ku pfuna leswaku u kuma vukhongeri bya ntiyiso