Swihlala Swa Faeroe—Swi Hlanganisiwe Hi Ndlela Yo Hlawuleka

SWIHLALA swa Faeroe leswi nga ntlawa lowutsongo wa swihlala swa 18 leswi nga elwandle ra Atlantiki N’walungu leri nga ni magandlati lamakulu, swi ni vaaki lava vulavulaka ririmi ra vona vini, ku nga Xifaeroe. Eswihlaleni leswi swo saseka swinene ku ni tintshava to leha leti nga ni maribye leti nga etlhelo ka lwandle. Ekusuhi ni lwandle rero, tiyindlu ta swimitana swa kona ti pendiwe hi mivala yo tala. Hi ximumu, u vona tinhlohlorhi ta swintshabyana leswi funengetiweke hi byanyi bya rihlaza byo saseka swinene.

Hambileswi vaaki va 48 000 va le swihlaleni sweswo va hanyisanaka tanihi muti wun’we lowukulu, kambe a swi nga ri tano eku sunguleni. Khale a ku tirhisiwa swikwekwetsu ku tleketla vanhu ni swilo ku suka exihlaleni xin’wana ku ya eka xin’wanyana. Vanhu va swimitana leswi a va gonya tintshava ni ku tsemakanya minkova leyi enteke hi milenge loko va suka eximutanini xin’wana va ya eka xin’wanyana. A swi tika ku aka tiyindlu tanihi leswi swilo hinkwaswo a swi fanele swi tisiwa hi xikwekwetsu. Loko ntirho wo aka wu nga si sungula, swilo sweswo a swi fanele swi yisiwa laha ku nga ta tirheriwa kona swi suka ehlalukweni leritsongo ra ntumbuluko leri nga eribuweni.

Vaaki Vo Sungula eSwihlaleni Sweswo

Rungula ra khale swinene leri vulavulaka hi Swihlala swa Faeroe ri tsariwe hi nghwendza ya le tikweni ra Ireland kwalomu ka 825 C.E. Yi vike leswaku a ku ri ni tinghwendza ta le Ireland leti a ti tshama toxe eswihlaleni leswi emalembeni lama tlulaka dzana yona yi nga si fika kwalaho. Hambiswiritano, ku vuriwa leswaku vanhu va sungule ku tshama eswihlaleni sweswo eku sunguleni ka lembe-xidzana ra vukaye loko ku fika Grímur Kamban la humaka eNorway.

Hambileswi vaaki vo sungula va swihlala leswi a va tihanyisa hi ku phasa tihlampfi, kambe vahlapfa lava va tlhele va fuwa tinyimpfu. Hi Xifaeroe, vito leri nge Føroyar (leri nge Swihlala swa Faeroe) ri vula leswaku “Tinyimpfu ta le Swihlaleni,” naswona ku fuwa tinyimpfu swa ha ri swa nkoka. Voya bya tona byi tirhisiwa ku va sirhelela eka mheho, mpfula ni xirhami. Entiyisweni, vanhu a va hamba va vula leswaku ‘voya bya tinyimpfu i nsuku eka Vafaeroe.’

Ninamuntlha, eswihlaleni sweswo ku ni tinyimpfu to tala ku tlula vanhu. Ti tlhaviwa hi ndlela ya xintu kutani va endla mintonga. Leswi swi endla leswaku nyama yi nandziha swinene, u nga titsema ni tintiho.

Hilaha swi nga languteriwaka hakona eka vaaki lavatsongo lava hangalakeke, Vafaeroe va titwa va ri ni vun’we swinene lebyi vaka kona exikarhi ka vanhu lava hanyisana ni van’wana. Ninamuntlha va ha ri ni vun’we byo tano tanihi leswi tindlela ta vutleketli ni to vulavurisana ta manguva lawa ti endleke leswaku swi va olovela ku vulavurisana ni ku vonana ni vaaki va le swihlaleni swin’wana.

Swi Hlanganisiwe Hi Mihocho

Muhocho wo sungula eSwihlaleni swa Faeroe wu pfuriwe hi 1963. Wu boxiwe entshaveni leyi nga edzonga-mpfungwe wa xihlala xa Suðuroy, laha wu hlanganisaka swimitana swimbirhi. Ku endla muhocho wolowo, leswi a swi katsa ku cela, ku borha ni ku tirhisa swibuluki swa tidalameti, a swi endliwa hi nkarhi wun’we eka matlhelo hamambirhi ya ntshava.

Muhocho lowu wa ha ku akiwaka sweswinyana wu lehe timitara ta kwalomu ka 150 ehansi ka mati naswona wu hlanganisa swihlala swimbirhi leswikulu. Leswaku ku ceriwa muhocho wolowo, ku tirhisiwe muchini lowu nsimbi leyi ku borhiwaka ha yona yi leheke timitara ta ntlhanu leswaku ku borhiwa tamba. Ku veheriwe dalameti emakumu ya mbhovo kutani yi bulukisiwa. Endzhaku ka sweswo, ku susiwe maribye ni timbhokoto, xisweswo ku pfuleka muhocho lowu leheke timitara ta ntlhanu. Va endle tano ko hlayanyana kukondza muhocho wa kona wu leha tikhilomitara ta kwalomu ka tsevu. Gondzo rero ri pfuriwe hi April 29, 2006.

Sweswi Swihlala swa Faeroe swi ni mihocho ya 18, yimbirhi ya yona yi famba ehansi ka lwandle naswona yi hlanganisa swihlala. Ku hava tiko rin’wana emisaveni leri nga ni mihocho leyi leheke tikhilomitara to tala loko yi ringanisiwa ni nhlayo ya vaaki va kona. Hambiswiritano, ku kunguhatiwa ku akiwa mihocho leyintshwa. Palamendhe yi endle xiboho xo aka mihocho yin’wana yimbirhi leyi nga ta hlanganisa swihlala swimbirhi leswikulu. Wun’wana wa yona ku languteriwe leswaku wu hetiwa hi 2012 naswona wu ta va wu lehe tikhilomitara ta 11,9 xisweswo wu ta va wun’wana wa mihocho yo leha ku tlula hinkwayo emisaveni.

Xin’wana Xo Hlawuleka Lexi Va Hlanganisaka

ESwihlaleni swa Faeroe ku ni ntlawa wun’we wa vanhu lowu nga ni vun’we byo hlawuleka—vuxaka bya moya lebyi nga kona exikarhi ka Timbhoni ta Yehovha. Timbhoni to sungula leti endzeleke swihlala leswi, ku nga vavasati vambirhi lava tinyiketeleke lava fikeke hi 1935 va huma eDenmark, ti hete ximumu ti ri karhi ti famba hi yindlu ni yindlu ti twarisa rungula ra Bibele malunghana ni Mfumo wa Xikwembu. Hi ku famba ka nkarhi, vaaki van’wana va swihlala leswi va amukele rungula rero leri khutazaka kutani va hlanganyela eku ri chumayeleni.—Matewu 24:14.

Namuntlha ku ni Timbhoni ta kwalomu ka dzana leti khomaka minhlangano ya tona eka Tiholo ta Mfumo ta mune eswihlaleni leswi. Ti chumayela hi ku hiseka naswona sweswo swa ti olovela hileswi ku nga ni magondzo ni mihocho leyinene leyi hlanganisaka swihlala leswi swo saseka, leswi nga elwandle ra Atlantiki N’walungu leri nga ni magandlati lamakulu.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 17]

Muhocho lowu fambaka ehansi ka mati wu lehe timitara ta kwalomu ka 150 naswona wu hlanganisa swihlala swimbirhi leswikulu